Οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν πως πρέπει να συνεργαστούν για τη δημιουργία ενός ταμείου που θα βοηθήσει στην ανάκαμψη από την πανδημία του κορονοϊού, αν και διαφωνούν ακόμα σε κάποια σημεία, δήλωσε την Πέμπτη η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, μετά τη Σύνοδο Κορυφής μέσω τηλεδιάσκεψης.
Η καγκελάριος είπε ότι ένα τέτοιο ταμείο είναι επίσης προς το γερμανικό συμφέρον και ότι το Βερολίνο θα πρέπει να συνεισφέρει περισσότερο στον μελλοντικό προϋπολογισμό της ΕΕ. «Ήταν ξεκάθαρο σε όλους πως χρειαζόμαστε ένα τέτοιο ταμείο ανάκαμψης» είπε η Μέρκελ σε δημοσιογράφους. «Θέλω να πω πολύ ξεκάθαρα πως μια τέτοια κοινή λύση είναι προς συμφέρον της Γερμανίας, επειδή τα πράγματα μπορούν να πάνε καλά για τη Γερμανία μόνο αν πάνε καλά για την Ευρώπη».
Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, είπε ότι η αντίδραση της Ευρώπης απαιτεί μεταφορά χρήματος στις χώρες που έχουν πληγεί βαρύτερα και όχι μόνο δάνεια. Επίσης, είπε πως το πακέτο διάσωσης της ΕΕ θα έπρεπε να είναι τουλάχιστον 5%-10% του ΑΕΠ της ΕΕ. Οι διαφωνίες για το μέγεθος και τη μορφή του πακέτου βοήθειας συνεχίζουν να υφίστανται, είπε ο Μακρόν, προσθέτοντας πως το ευρωπαϊκό εγχείρημα δεν έχει μέλλον εάν οι χώρες- μέλη αποτύχουν να ανταπεξέλθουν στο «σοκ».
Ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε θεωρεί ότι επιτελέσθηκε μεγάλη πρόοδος, η οποία ήταν αδιανόητη μέχρι πριν λίγες εβδομάδες». «Το Ταμείο Ανάκαμψης πρέπει να αγγίξει το 1,5 τρισ. ευρώ και να εγγυηθεί την μεταφορά κονδυλίων άνευ επιστροφής στις χώρες μέλη. Είναι βασικής σημασίας για να προστατευθούν οι εθνικές αγορές των χωρών μελών, να υπάρξουν ίσοι όροι και συμμετρική απάντηση σε ένα συμμετρικό σοκ», υπογράμμισε ο Κόντε κατά την παρέμβασή του.
«Θα πρέπει να αναθέσουμε με σαφήνεια στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ετοιμάσει μια συγκεκριμένη πρόταση για το Ταμείο Ανάκαμψης, με ένα δάνειο-γέφυρα, ώστε να διατεθούν άμεσα τα κονδύλια για την φετινή χρονιά», πρόσθεσε.
Συμφωνα με τον Κόντε η υγειονομική κατάσταση έκτακτης ανάγκης μετατράπηκε πολύ γρήγορα, παράλληλα, σε οικονομική και σε κοινωνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Κατά συνέπεια, ζητά «να αναθεωρηθεί η έννοια του αλτρουισμού, με μια λιγότερο ρομαντική σημασία, και με έμφαση στο κοινό συμφέρον». Και αυτό διότι, σύμφωνα με τον Ιταλό πρωθυπουργό, «σε ότι αφορά την προστασία της εσωτερικής αγοράς, δεν υπάρχουν διαφορές ανάμεσα σε Βορρά και Νότο».
Ο Ολλανδός πρωθυπουργός, Μαρκ Ρούτε, έγραψε στο Twitter πως οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν να δουλέψουν σε ταμείο ανάκαμψης: «Με βάση προτάσεις της Κομισιόν, θα δουλέψουμε με εποικοδομητικό τρόπο σε μια κοινή στρατηγική για τη φάση της ανάκαμψης, σε σχέση με τον πολυετή προϋπολογισμό» έγραψε στο tweet.
Οι 27 της ΕΕ συμφώνησαν στη δημιουργία ενός ταμείου για την ανάκαμψη συνδεδεμένου με τον επόμενο 7ετή προϋπολογισμό της ΕΕ και χαιρέτισαν το πλάνο της Κομισιόν για τη σταδιακή άρση των μέτρων περιορισμού, ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, μετά το πέρας της Συνόδου.
«Αυτή η πανδημία βάζει σοβαρά τις κοινωνίες μας. Η ευημερία κάθε κράτους μέλους της ΕΕ εξαρτάται από την ευημερία ολόκληρης της ΕΕ», επεσήμανε ο πρόεδρος. «Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου πραγματοποίησαν σήμερα την τέταρτη βιντεοδιάσκεψη για την αντιμετώπιση του COVID-19 και των συνεπειών του. Έχουμε εκφράσει μια ισχυρή βούληση να προχωρήσουμε μαζί», ανακοίνωσε.
«Συζητήσαμε για την πρόοδο στις διάφορες διαστάσεις της ευρωπαϊκής αντίδρασης στην πανδημία και χαιρετίσαμε τον Κοινό Ευρωπαϊκό Οδικό Χάρτη για την άρση των μέτρων περιορισμού του COVID-19. Όλοι συμφωνήσαμε ότι η υγεία και η ασφάλεια των πολιτών μας έρχεται πρώτη», τόνισε. «Συμφωνήσαμε επίσης να συνεχίσουμε να παρακολουθούμε στενά την κατάσταση, ιδίως καθώς πλησιάζουμε την περίοδο των διακοπών και να συντονίζουμε όσο το δυνατόν περισσότερο για να διασφαλίσουμε τη σταδιακή και ομαλή άρση των περιορισμών», ανακοίνωσε ο Σ.Μισέλ.
«Χαιρετίσαμε τον κοινό χάρτη πορείας για ανάκαμψη. Καθορίζει ορισμένες σημαντικές αρχές, όπως η αλληλεγγύη, η συνοχή και η σύγκλιση. Προσδιορίζει περαιτέρω τέσσερις βασικούς τομείς δράσης: μια πλήρως λειτουργική ενιαία αγορά, μια πρωτοφανή επενδυτική προσπάθεια, ενεργώντας παγκοσμίως και ένα λειτουργικό σύστημα διακυβέρνησης», σημείωσε.
«Μετά τη συνάντηση της Ευρωομάδας σε περιεκτική μορφή στις 9 Απριλίου 2020, εγκρίναμε τη συμφωνία για τρία σημαντικά δίχτυα ασφαλείας για τους εργαζόμενους, τις επιχειρήσεις και τους κυρίαρχους, που ανέρχονται σε ένα πακέτο αξίας 540 δισεκατομμυρίων ευρώ», σημείωσε.
«Ζητήσαμε να τεθεί σε λειτουργία το πακέτο έως την 1η Ιουνίου 2020», τόνισε ο Σ.Μισέλ. «Συμφωνήσαμε επίσης να εργαστούμε για τη δημιουργία ενός ταμείου ανάκαμψης, το οποίο είναι απαραίτητο και επείγον. Αυτό το ταμείο πρέπει να είναι επαρκούς μεγέθους, να απευθύνεται στους τομείς και τα γεωγραφικά μέρη της Ευρώπης που πλήττονται περισσότερο και να είναι αφιερωμένο στην αντιμετώπιση αυτής της άνευ προηγουμένου κρίσης», ανακοίνωσε. «Επομένως, έχουμε αναθέσει στην Κομισιόν να αναλύσει τις ακριβείς ανάγκες και να υποβάλει επειγόντως μια πρόταση που να είναι ανάλογη με την πρόκληση που αντιμετωπίζουμε», δήλωσε, προσθέτοντας πως η πρόταση της Κομισιόν θα πρέπει να αποσαφηνίσει τη σχέση με το ΠΔΠ (πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο), το οποίο σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να προσαρμοστεί για να αντιμετωπίσει την τρέχουσα κρίση και τις συνέπειές της».
«Το Eurogroup σε περιεκτική μορφή θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά την οικονομική κατάσταση και να προετοιμάζει το έδαφος για μια ισχυρή ανάκαμψη...[αραμένουμε δεσμευμένοι να δώσουμε την απαραίτητη ώθηση για να εργαστούμε σε σχέση με το ταμείο ανάκαμψης, καθώς και το ΠΔΠ, έτσι ώστε να βρεθεί μια ισορροπημένη συμφωνία και για τα δύο το συντομότερο δυνατόν», τόνισε.
Τέλος, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ανακοίνωσε ότι οι 27 αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν μια τηλεδιάσκεψη με τα Δυτικά Βαλκάνια στις 6 Μαΐου.
Μητσοτάκης : Η Ευρώπη δεν πρέπει να κάνει για άλλη μια φορά «πολύ λίγα, πολύ αργά»
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την τοποθέτησή του στη Σύνοδο, αναφέρθηκε στην ανάγκη να στηριχθούν τα κράτη μέλη που πλήττονται από τον κορονοϊό, υποστήριξε την επείγουσα συγκρότηση ενός Ταμείου Ανάκαμψης, ξεκαθάρισε ότι τάσσεται υπέρ της ενίσχυσης μέσω επιχορηγήσεων και όχι δανείων καθώς «δεν πρέπει να επιτρέψουμε περαιτέρω αύξηση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ» και ζήτησε την στήριξη του τουρισμού στις χώρες του Νότου. Εκτός όμως από το θέμα των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στην προκλητική στάση της Τουρκίας ζητώντας να σταλεί ένα καθαρό μήνυμα προς την Άγκυρα.
Πιο συγκεκριμένα και σύμφωνα με σχετική ενημέρωση από το Μέγαρο Μαξίμου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης στάθηκε στα εξής σημεία:
-Τόνισε ότι η Ελλάδα υποστηρίζει πλήρως την επείγουσα συγκρότηση ενός Ταμείου Ανάκαμψης (Recovery Fund) επιπροσθέτως της λειτουργίας του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ). Ο πρωθυπουργός δήλωσε σύμφωνος με την άποψη ότι το Ταμείο αυτό πρέπει να είναι πολύ μεγάλο (huge) και ότι θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί με κάποιου είδους κοινό εργαλείο μακροπρόθεσμου χρέους. Το Ταμείο θα πρέπει να λειτουργήσει εμπροσθοβαρώς και να εστιάσει πρωτίστως σε επιχορηγήσεις προς τα κράτη μέλη παρά σε δάνεια. «Δεν πρέπει να επιτρέψουμε περαιτέρω αύξηση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ», προειδοποίησε ο πρωθυπουργός. Τόνισε δε ότι μια στρατηγική η οποία δεν θα επιβαρύνει το δημόσιο χρέος κάθε χώρας, θα ήταν πράξη προς το συμφέρον όλων των χωρών κι όχι μόνο πράξη αλληλεγγύης. Σημείωσε δε ότι η Ευρώπη δεν πρέπει να κάνει για άλλη μια φορά «πολύ λίγα, πολύ αργά» (too little, too late).
-Πρότεινε στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ να ζητήσει από την Κομισιόν την επεξεργασία μιας πολύ συγκεκριμένης πρότασης για την επανέναρξη των αεροπορικών συνδέσεων, το συντομότερο δυνατόν. Επεσήμανε δε, ότι η Ενιαία Αγορά δεν υφίσταται μόνο για να υποστηρίζει την ελεύθερη διακίνηση αγαθών αλλά έχει ως πυλώνα και την ελεύθερη μετακίνηση προσώπων. Στο πλαίσιο αυτό, και δίνοντας έμφαση στον τουρισμό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησε να υπάρξει το συντομότερο κοινή δράση σε Ευρωπαϊκό επίπεδο: «Όταν μιλάμε για Ευρωπαϊκή στήριξη, μια χειροπιαστή απόδειξη θα ήταν να στηριχθεί ο τουρισμός στις χώρες του Νότου», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, προχωρώντας ένα βήμα παρακάτω, τόνισε ότι θα πρέπει να δοθεί εγκαίρως ένα θετικό σήμα στην τουριστική αγορά, καλώντας όλες τις πλευρές να εργαστούν με ταχύτητα.
-Επανέλαβε την πρόταση που έχει ήδη διατυπώσει για μια κοινή Ευρωπαϊκή προσέγγιση όσον αφορά τις πατέντες ενός πιθανού εμβολίου κατά του κορονοϊού προκειμένου να διασφαλιστεί η ισότιμη πρόσβαση των κρατών-μελών σε αυτό όταν θα φτάσουμε στη φάση της μαζικής παραγωγής εμβολίων.
-Τόνισε ότι πρέπει να σταλεί ένα καθαρό μήνυμα προς την Τουρκία για τις προκλητικές ενέργειες της τόσο στο Αιγαίο όσο κι έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο πρωθυπουργός έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην ένταση των τουρκικών παραβιάσεων μέσω υπερπτήσεων οι οποίες αναβαθμίζουν το επίπεδο των προκλήσεων από τη γείτονα χώρα, ιδιαίτερα μετά και την πρόσφατη αποτυχία της Άγκυρας στην προσπάθεια της να παραβιάσει τα σύνορα στον Έβρο.
Στήριξη προς την Κύπρο
Την αμέριστη αλληλεγγύη τους με την Κύπρο σχετικά με τις παράνομες γεωτρητικές ενέργειες της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, εξέφρασαν οι ηγέτες της ΕΕ.
«Εκφράσαμε την πλήρη αλληλεγγύη μας προς την Κύπρο και υπενθυμίσαμε και επιβεβαιώσαμε τα προηγούμενα συμπεράσματά μας σχετικά με αυτό το θέμα», ανέφερε o Σαρλ Μισέλ.
(με επιπλέον πληροφορίες από Reuters)