Ανταπόκριση - Βρυξέλλες
Την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι πάρθηκε απόφαση σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τις θέσεις ευθύνης σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέφρασε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής το βράδυ της Πέμπτης 27 Ιουνίου.
Είχε προηγηθεί ανάρτηση του στην πλατφόρμα Χ στην οποία ανέφερε: «Μια πολύ καλή βραδιά για την Ευρώπη. Συγχαρητήρια στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στην Κάγια Κάλας και στον Αντόνιο Κόστα. Υπάρχουν πολλές προκλήσεις μπροστά μας και πρέπει να τις αντιμετωπίσουμε».
Ο κ. Μητσοτάκης απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, μετά το πέρας της Συνόδου, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στην ανάγκη για την αμυντική αναβάθμιση της ΕΕ, αλλά και σε φλέγοντα ζητήματα που σχετίζονται με την ελληνική εξωτερική πολιτική όπως τη παραβίαση της Συμφωνίας των Πρεσπών, τη φυλάκιση του ευρωβουλευτή Φρέντι Μπελέρι αλλά και τις απειλές της Χεζμπολάχ προς την Κύπρο.
Όσον αφορά τις κορυφαίες θέσεις στην ΕΕ, ο Έλληνας πρωθυπουργός, ο οποίος ήταν ένας εκ των δύο διαπραγματευτών για λογαριασμό της πολιτικής οικογένειας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος είπε πως η πρόταση του Συμβουλίου προς το Ευρωκοινοβούλιο θα είναι να συνεχίσει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ως Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αποφασίστηκε να εκλεγεί ο Αντόνιο Κόστα ως Πρόεδρος του Συμβουλίου για τα επόμενα δυόμισι χρόνια και επίσης να επιλεγεί η κα Κάγια Κάλας, Πρωθυπουργός της Εσθονίας, ως Ύπατη Εκπρόσωπος για θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας.
Αισιοδοξία για την εκλογή της φον ντερ Λάιεν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
«Θέλω να εκφράσω ιδιαίτερα την ικανοποίησή μου για το γεγονός ότι η κα φον ντερ Λάιεν θα μπορέσει, υπό την προϋπόθεση -και το θεωρώ περίπου σίγουρο- ότι θα εκλεγεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, να συνεχίσει τη σημαντική δουλειά την οποία έχει επιτελέσει εδώ και πέντε χρόνια» είπε και πρόσθεσε ότι η Στρατηγική Ατζέντα η οποία υιοθετήθηκε σήμερα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, λαμβάνει υπόψιν και όλες τις σημαντικές ελληνικές εθνικές προτεραιότητες.
«Τη μεγαλύτερη έμφαση που πρέπει να δώσουμε στα θέματα της άμυνας, τη μεγαλύτερη έμφαση που δίνουμε ήδη στα θέματα της μετανάστευσης και ειδικά της εξωτερικής φύλαξης των συνόρων, την ανάδειξη ζητημάτων ανταγωνιστικότητας. Είναι ζητήματα κρίσιμα για την πατρίδα μας, τα οποία βρήκαν τη θέση τους και στην ευρωπαϊκή Στρατηγική Ατζέντα της επόμενης πενταετίας, η οποία και θα συνδιαμορφωθεί προφανώς και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως είπα, υπό την προεδρία της κας φον ντερ Λάιεν».
Ο κ. Μητσοτάκης επεσήμανε ότι «Το γεγονός ότι οι τρεις σημαντικές πολιτικές οικογένειες στηρίζουν τη φον ντερ Λάιεν δίνει και τα μέγιστα δυνατά εχέγγυα για την εξασφάλιση της πλειοψηφίας που απαιτείται στη μυστική ψηφοφορία που θα λάβει χώρα σε δυόμισι εβδομάδες από τώρα».
Άμυνα και ΕΕ
Σχετικά με τη συζήτηση για την κοινή άμυνα, ο πρωθυπουργός απάντησε ότι αναμένουμε από την ευρωπαΐκή επιτροπή την κατάθεση συγκεκριμένων προτάσεων και επιλογών για το πώς μπορεί να ενισχυθεί η αμυντική συνεργασία σε όλα τα επίπεδα.
«Προφανώς δεν υπάρχει σήμερα που συζητάμε συμφωνία για κοινή χρηματοδότηση ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών. Αλλά είναι κάτι το οποίο δεν μπορεί κανείς να αποκλείσει ότι θα γίνει στο μέλλον. Εγώ θα εξακολουθώ να επιμένω σε αυτήν την κατεύθυνση.
Δεν μπορεί να ισχυριζόμαστε ότι πρέπει να ενισχύσουμε την αμυντική δυνατότητα της Ευρώπης και να παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει μόνο από τους εθνικούς προϋπολογισμούς. Θέλω να θυμίσω ότι και πριν την δημιουργία του ταμείου ανάκαμψης υπήρχαν εντονότατες αντιδράσεις από πολλά κράτη-μέλη, οι οποίες κάποια στιγμή κάμφθηκαν για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο. Οπότε νομίζω ότι είμαστε στην αρχή αυτής της διαδικασίας. Όμως η κοινή αμυντική συνεργασία σε πολλά επίπεδα νομίζω ότι για πολλούς συναδέλφους μας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποτελεί τελικά μονόδρομο», πρόσθεσε.
Η παραβίαση της Συμφωνίας των Πρεσπών θα έχει συνέπειες
Για της προκλήσεις από τη νέα κυβέρνηση των Σκοπίων ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης απαντώντας σε σχετική ερώτηση είπε: «πήρα την πρωτοβουλία και ενημέρωσα του συναδέλφους μου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τα τεκταινόμενα στη Βόρεια Μακεδονία, για το γεγονός ότι τόσο η Πρόεδρος όσο και ο εντολοδόχος Πρωθυπουργός ουσιαστικά παραβιάζουν ευθέως τη Συμφωνία των Πρεσπών, παραγνωρίζοντας στην πράξη το erga omnes και επιλέγοντας να χρησιμοποιούν άλλο όνομα, πέραν του συνταγματικά καθορισμένου ονόματος της χώρας, για εσωτερική χρήση, κάτι το οποίο αντιβαίνει πλήρως στο πνεύμα της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Ενημέρωσα, λοιπόν, τους συναδέλφους μου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο γι’ αυτή τη δυσάρεστη εξέλιξη και κατέστησα επίσης απολύτως σαφές ότι εάν τα Σκόπια επιμείνουν σε αυτή την γραμμή, θα καταστήσουν ουσιαστικά εξαιρετικά δύσκολη -αν όχι θα ακυρώσουν στην πράξη- οποιαδήποτε διαδικασία άμεσης σύγκλισης με την ευρωπαϊκή οικογένεια. Οπότε νομίζω ότι θα πρέπει όλοι να αντιλαμβάνονται τις συνέπειες των πράξεών τους και να γνωρίζουν ότι η συμμόρφωση με το ευρωπαϊκό κεκτημένο περνά, προφανώς, μέσα από την πιστή τήρηση διεθνών συμφωνιών που έχουν υπογραφεί, εν προκειμένω, και από τα δύο μέρη» τόνισε.
Ερωτηματικό για τον νέο Έλληνα Επίτροπο
Σε ότι αφορά τα χαρτοφυλάκια, που θα διεκδικήσει η Ελλάδα και για τον επόμενο Έλληνα Επίτροπο στην Κομισιόν ο Πρωθυπουργός απέφυγε να απαντήσει επισημαίνοντας πως αυτό το οποίο προέχει αυτή τη στιγμή είναι να εξασφαλιστεί η εκλογή φον ντερ Λάιεν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
«Από εκεί και πέρα, γνωρίζετε πολύ καλά ότι η κατανομή των χαρτοφυλακίων είναι αρμοδιότητα της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Ελλάδα θα επιδιώξει σίγουρα ένα δυνατό χαρτοφυλάκιο, το οποίο θα μας επιτρέψει να κάνουμε για ακόμα μια φορά αισθητή την παρουσία μας σε ευρωπαϊκό επίπεδο»
Για τον Φρέντι Μπελέρη
Ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης ρωτήθηκε και για το θέμα της απόφασης της παραμονής στη φυλακή του Φρέντι Μπελέρη.
«Είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε το θέμα αυτό στη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και το κάναμε γιατί ήταν παρούσα η Πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, η κα Μέτσολα. Κοιτάξτε, θεωρώ αυτονόητο, αν θέλετε, ότι ο Φρέντι Μπελέρης θα βρεθεί στο Στρασβούργο να αναλάβει επίσημα τα καθήκοντά του ως ευρωβουλευτής και προφανώς θα συμμετέχει και στην εξαιρετικά κρίσιμη ψηφοφορία για την επιλογή της επόμενης Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Δεν θα πω κάτι παραπάνω, αλλά θεωρώ απολύτως λογικό και αυτονόητο ότι αυτό θα συμβεί».
Κόντρα με Γαλλία και Γερμανία για τη Στρατηγική Ατζέντα
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ερωτήθηκε και για την προσπάθεια αλλαγής την τελευταία στιγμή από μέρους της Γαλλίας και της Γερμανίας της Στρατηγικής Ατζέντας, γεγονός το οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, προκάλεσε την έντονη αντίδρασή του και έθεσε θέμα θέμα και θεσμικής διαδικασίας, υπενθυμίζοντας ότι το κείμενο είχε συζητηθεί εκτενώς στην Επιτροπή Μονίμων Αντιπροσώπων και ζήτησε να μείνει ως έχει.
«Πράγματι, θα σας έλεγα ότι κάπως αιφνιδιαστικά η Γαλλία και η Γερμανία κατέθεσαν ένα κείμενο τροποποιήσεων ως προς τη Στρατηγική Ατζέντα, σημαντικών τροποποιήσεων, σε πολλά επίπεδα. Δεν έγινε δεκτό το κείμενο αυτό, υπήρξαν τελικά κάποιες ελάχιστες αλλαγές. Και δεν έγινε δεκτό για τον πολύ απλό λόγο ότι το κείμενο αυτό της Στρατηγικής Ατζέντας είχε συμφωνηθεί σε επίπεδο Μόνιμων Αντιπροσώπων, ήταν αποτέλεσμα μιας διαβούλευσης πολλών μηνών και νομίζω ότι δεν θα ήταν δόκιμο την τελευταία στιγμή και εν είδει αιφνιδιασμού να δεχτούμε τέτοιου είδους αλλαγές, κάποιες από τις οποίες ήταν θα έλεγα και εξαιρετικά ουσιαστικές, χωρίς να έχουν συζητηθεί εκτενώς σε κάποιο άλλο επίπεδο.
Οπότε, τελικά νομίζω αντελήφθησαν και ο Γερμανός Καγκελάριος και ο Γάλλος Πρόεδρος ότι δεν θα είχε πολύ νόημα να συνεχίσουμε αυτή τη συζήτηση, οπότε ουσιαστικά το κείμενο της Στρατηγικής Ατζέντας παρέμεινε πρακτικά το ίδιο -ελάχιστες αλλαγές- με αυτό το οποίο είχε συμφωνηθεί στο Coreper».
Για τις απειλές της Χεζμπολάχ
Τέλος ο πρωθυπουργός ρωτήθηκε για τις απειλές της Χεζμπολάχ εναντίον της Κύπρου και την σχετική αναφορά που προστέθηκε εκτάκτως κείμενο των συμπερασμάτων:
«Το θέμα τέθηκε και από τον Κύπριο Πρόεδρο. Νομίζω ότι υπήρξε ενημέρωση και, θα έλεγα, μια αποτύπωση ότι δεν είναι δυνατόν, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, να απειλούνται, να εκβιάζονται κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να γίνονται εν δυνάμει στόχοι περιφερειακών συγκρούσεων.
Θέλω να τονίσω επίσης ότι υπήρξε μια συζήτηση αρκετά εκτεταμένη για τα θέματα που αφορούν συνολικά τη Μέση Ανατολή και πιστεύω ότι το κείμενο των συμπερασμάτων, όπως υιοθετήθηκε, κινείται πέρα από τα συμπεράσματα τα οποία ήδη έχουμε υιοθετήσει, ως προς την ανάγκη κυρίως να αποφευχθεί οποιαδήποτε περαιτέρω περιφερειακή κλιμάκωση, να υπάρξει άμεση εκεχειρία στη Γάζα, να εφαρμοστούν οι αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Δεν σας κρύβω ότι υπάρχει μια διάχυτη ανησυχία για την πιθανότητα επέκτασης του μετώπου προς τον βορρά, προς τον Λίβανο, ένα σενάριο το οποίο πρέπει να αποφευχθεί σε κάθε περίπτωση» κατέληξε ο Πρωθυπουργός.