Τζιχαντιστές και αντάρτες που έχουν συμμαχήσει μαζί τους εισήλθαν στην κεντρική πόλη Χάμα την Πέμπτη μετά από ημέρες έντονων συγκρούσεων με τις κυβερνητικές δυνάμεις, καθώς συνεχίζουν την επέλαση που διήρκεσε μια εβδομάδα και έθεσε υπό τον έλεγχό τους μεγάλα τμήματα της Συρίας.
Ο συριακός στρατός ανακοίνωσε ότι αποσύρθηκε από τη Χάμα, την τέταρτη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, αφού οι αντάρτες διέσπασαν την άμυνά του, σημειώνοντας άλλη μια αποτυχία για τον πρόεδρο Μπασάρ Άσαντ, λίγες ημέρες μετά την απώλεια της μεγαλύτερης πόλης της χώρας (Χαλέπι). Ο συριακός στρατός δήλωσε ότι αποσύρθηκε από τη Χάμα και πήρε θέσεις έξω από την πόλη για να προστατεύσει τις ζωές των αμάχων.
Ο επόμενος στόχος των ανταρτών είναι η κεντρική πόλη Χομς, η τρίτη μεγαλύτερη της χώρας. Η Χομς, η οποία απέχει περίπου 40 χιλιόμετρα νότια της Χάμα, είναι η πύλη προς την πρωτεύουσα Δαμασκό, την έδρα της εξουσίας του προέδρου Μπασάρ Άσαντ, καθώς και την παράκτια περιοχή που αποτελεί βάση υποστήριξής του.
Ο Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι, ο ντε φάκτο ηγέτης της συριακής επέλασης, ανακοίνωσε σε ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμα ότι οι δυνάμεις του έφτασαν στην πόλη Χάμα σε μια «κατάκτηση που δεν είναι εκδικητική, αλλά είναι μια κατάκτηση ελέους και συμπόνιας».
Η κατάληψη της Χάμα, της τέταρτης μεγαλύτερης πόλης της Συρίας, αποτελεί ένα ακόμη πλήγμα για τον Άσαντ, λίγες ημέρες αφότου οι αντάρτες κατέλαβαν μεγάλο μέρος από το Χαλέπι, της μεγαλύτερης πόλης της χώρας.
Ο Αλ Τζολάνι, ηγέτης της πιο ισχυρής αντάρτικης ομάδας στη Συρία, της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, έκανε περιοδεία στην ακρόπολη του Χαλεπιού την Τετάρτη. Μίλησε για τη Χάμα την Πέμπτη από άγνωστη τοποθεσία σε ένα βίντεο που φαίνεται να τραβήχτηκε με κινητό τηλέφωνο
Το πρωί της Πέμπτης, οι Σύροι αντάρτες δήλωσαν ότι εισήλθαν στη Χάμα μετά από τρεις ημέρες έντονων συγκρούσεων με τις κυβερνητικές δυνάμεις στα περίχωρά της, στο πλαίσιο μιας συνεχιζόμενης επίθεσης.
Ο συριακός στρατός ανέφερε αργότερα σε ανακοίνωσή του ότι ένας αριθμός στρατιωτών σκοτώθηκε μετά από πολυήμερη αντίσταση στους αντάρτες. Κατηγόρησε τους επιτιθέμενους ότι βασίστηκαν σε επιθέσεις αυτοκτονίας για να διασπάσουν την άμυνα της πόλης.
«Αν η Χάμα πέσει, σημαίνει ότι έχει αρχίσει η αρχή της πτώσης του καθεστώτος»
Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που εδρεύει στη Βρετανία και παρακολουθεί τον πόλεμο, δήλωσε ότι μετά από σφοδρές μάχες στο εσωτερικό της Χάμα, οι ένοπλοι της αντιπολίτευσης ελέγχουν πλέον το αρχηγείο της αστυνομικής διοίκησης στην πόλη, καθώς και την εκτεταμένη αεροπορική βάση και την κεντρική φυλακή από όπου απελευθερώθηκαν εκατοντάδες κρατούμενοι.
«Αν η Χάμα πέσει, σημαίνει ότι έχει αρχίσει η αρχή της πτώσης του καθεστώτος», δήλωσε ο επικεφαλής του Παρατηρητηρίου, Ράμι Αμπντουραχμάν, στο Associated Press πριν από την κατάληψη της πόλης.
Η Χάμα είναι μία από τις λίγες πόλεις που παρέμειναν υπό πλήρη κυβερνητικό έλεγχο κατά τη διάρκεια της συριακής σύγκρουσης, η οποία ξέσπασε τον Μάρτιο του 2011 έπειτα από λαϊκή εξέγερση. Η κατάληψή της αποτελεί σημαντικό πλήγμα για τον πρόεδρο Μπασάρ Άσαντ.
Οι αντάρτες ισχυρίστηκαν στο κανάλι του Τμήματος Στρατιωτικών Επιχειρήσεων στην εφαρμογή Telegram την Πέμπτη ότι έχουν εισέλθει στη Χάμα και βαδίζουν προς το κέντρο της.
«Οι ιεροί πολεμιστές μας δίνουν σκληρές μάχες στις γειτονιές της Χάμα με τις δυνάμεις του εγκληματικού καθεστώτος», ανέφερε στο κανάλι ένας τοπικός διοικητής που αναγνωρίστηκε ως ταγματάρχης Hassan Abdul-Ghani.
Η Χάμα έχει ιδιαίτερη στρατηγική σημασία στη Συρία καθώς αποτελεί κόμβο που συνδέει το κέντρο της χώρας με τον βορρά καθώς και την ανατολή και τη δύση. Βρίσκεται περίπου 200 χιλιόμετρα βόρεια της πρωτεύουσας Δαμασκού, της έδρας της εξουσίας του Άσαντ. Η επαρχία Χάμα συνορεύει επίσης με την παράκτια επαρχία Λατάκια, κύρια βάση της λαϊκής υποστήριξης του Άσαντ.
Το όνομα της πόλης είναι γνωστό για τη σφαγή της Χάμα το 1982, μια από τις πιο διαβόητες στη σύγχρονη Μέση Ανατολή, όταν οι δυνάμεις ασφαλείας υπό τον εκλιπόντα πατέρα του Άσαντ, Χαφέζ αλ Άσαντ, σκότωσαν χιλιάδες ανθρώπους για να συντρίψουν μια εξέγερση της Μουσουλμανικής Αδελφότητας.
Οι εχθροπραξίες, οι οποίες έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 704 ανθρώπους, ανάμεσά τους 110 αμάχους, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, είναι οι πρώτες τέτοιου εύρους από το 2020 στη Συρία, όπου ξέσπασε εμφύλιος πόλεμος το 2011.
Οι κουρδικές αρχές, που ελέγχουν τομείς της βορειοανατολικής Συρίας, έκαναν χθες «επείγουσα» έκκληση να σταλεί ανθρωπιστική βοήθεια, καθώς φθάνει εκεί «μεγάλος αριθμός» εκτοπισμένων.
«Η κατάστασή μας είναι πολύ δύσκολη. Φύγαμε χθες με τα παιδιά μας, είμαστε εξαντλημένοι, οι συνθήκες είναι πολύ δύσκολες», είπε ο Αμπντό, σύρος Κούρδος που εγκατέλειψε το Χαλέπι και προσέφυγε στην Τάμπκα, ανατολικότερα.
Η Ρωσία και το Ιράν, οι βασικοί σύμμαχοι της Δαμασκού, και η Τουρκία, βασικός υποστηρικτής κάποιων οργανώσεων ανταρτών, βρίσκονται σε «στενή επαφή» για να σταθεροποιηθεί η κατάσταση, ανέφερε η ρωσική διπλωματία.
Η Συρία, όπου ο πόλεμος έχει στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από μισό εκατομμύριο ανθρώπους, παραμένει σήμερα κατατμημένη σε ζώνες επιρροής, όπου οι αντιμαχόμενοι υποστηρίζονται από διάφορες ξένες δυνάμεις.
Η επίθεση που εξαπέλυσε την 27η Νοεμβρίου η συμμαχία με κυρίαρχο στοιχείο τη ριζοσπαστική ισλαμιστική οργάνωση Χαγιάτ Ταχρίρ ας Σαμ (ΧΤΣ, ο πρώην συριακός βραχίονας της Αλ Κάιντα), έβαλε τέλος στην σχετική ηρεμία στη βορειοδυτική Συρία από το 2020.
Για πρώτη φορά από το ξέσπασμα του πολέμου, η Δαμασκός έχασε εντελώς τον έλεγχο του Χαλεπιού, πόλης που αποτελούσε άλλοτε τον πνεύμονα της συριακής οικονομίας. Η ήττα αυτή χαρακτηρίστηκε εξαιρετικά οδυνηρή για το καθεστώς του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ.
Στο μεταξύ, ο πρόεδρος Άσαντ ανακοίνωσε πως αυξάνονται κατά 50% οι απολαβές των στρατιωτικών καριέρας.
Χάρη κυρίως στη στρατιωτική υποστήριξη της Μόσχας και της Τεχεράνης, η Δαμασκός εξαπέλυσε το 2015 αντεπίθεση που της επέτρεψε να ανακτήσει προοδευτικά τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους της χώρας και το 2016 τον πλήρη έλεγχο του Χαλεπιού, τμήμα του οποίου είχαν στα χέρια τους αντικαθεστωτικοί από το 2012.
Για τη Ριμ Τουρκμάνι, ερευνήτρια του London School of Economics, η προέλαση των αντικαθεστωτικών με ραγδαίους ρυθμούς δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη πως θα μπορέσουν να διατηρήσουν τον έλεγχο των εδαφών που κυρίευσαν. «Νομίζω πως θα συνειδητοποιήσουν πολύ γρήγορα πως βρίσκονται πέραν των δυνατοτήτων τους να κρατήσουν τις περιοχές αυτές και, κάτι ακόμη σημαντικότερο, να τις κυβερνήσουν», τόνισε.
Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν από την πλευρά του προειδοποίησε χθες εναντίον επανεμφάνισης του Ισλαμικού Κράτους (ΙΚ), της τζιχαντιστικής οργάνωσης που είχε ανακηρύξει την ίδρυση «χαλιφάτου» σε αχανείς εκτάσεις της Συρίας και του Ιράκ το 2014 και χρειάστηκαν χρόνια στρατιωτικών επιχειρήσεων για να ηττηθεί.
Πηγή: Associated Press, ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP, dpa