Εάν έπρεπε να επιλέξουμε μια λέξη που να χαρακτηρίζει τη κάθε χώρα, τότε αυτή η λέξη για την Φινλανδία θα ήταν η «sisu», όπως είχαν γράψει οι Times ήδη από το 1940.
Μεταφράζεται ως δύναμη, αποφασιστικότητα, αντοχή, θάρρος καθώς κάποιος προσπαθεί να φέρει σε πέρας μια δοκιμασία που για άλλους η εκπλήρωσή της φαντάζει αδύνατη και θα την αναλάμβανε μόνο κάποιος παράτολμος ή τρελός και κόντρα σε όλες τις αντιξοότητες. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία Φινλανδοί συνήθιζαν να λένε, όπως γράφει η Olga Smirnova σε ένα μακροσκελές άρθρο της στο BBC, πως «Το Sisu μπορεί να σε κάνει να περάσεις μέσα από συμπαγή γρανίτη».
Ποια είναι όμως πραγματικά αυτή η ποιότητα, η αξία, το χαρακτηριστικό – της μυθικής όπως φαντάζει- διάστασης, που έχει αποδοθεί σε αυτή τη λέξη;
«Είναι ένα ιδιαίτερο πράγμα που προορίζεται και ιδιαίτερα δύσκολες στιγμές. Όταν αισθανόμαστε πως φτάσαμε στο τέλος και οι δυνατότητες, η δύναμη που εκτιμούμε πως έχουμε για να συνεχίσουμε, έχεουν μηδενιστεί. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το sisu είναι ενέργεια, αποφασιστικότητα για την αντιμετώπιση αντιξοοτήτων που είναι πιο απαιτητικές από ό, τι συνήθως» εξηγεί η Emilia Lahti, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Aalto στο Ελσίνκι που ειδικεύεται στο sisu.
Η εμμονή της με το sisu μάλιστα, ξεκίνησε όταν κατάφερε να ξεπεράσει μια σχέση στην οποία ήταν το θύμα κακοποίησης- σωματικής και ψυχολογικής. Από τότε έγινε υποστηρίκτρια του sisu το οποίο και προωθεί ενεργά ως φιλοσοφία. «Όλοι βιώνουμε κάποιες στιγμές που πρέπει να ξεπεράσουμε τα όρια μας, να πάμε πέρα από το σημείο που νομίζαμε πως ήμασταν ικανοί να φτάσουμε». Φτάνοντας στο τέλος, όπως νομίζουμε, της σωματικής, συναισθηματικής και ψυχολογικής μας αντοχής, «τότε ανακαλύπτουμε μια δύναμη που μας επιτρέπει να συνεχίσουμε ακόμα και όταν νομίζαμε ότι δεν θα μπορούσαμε», λέει η Lahti.
Για τους Φινλανδούς, αυτός ο «δεύτερος άνεμος» εσωτερικής δύναμης είναι το sisu.
Διαβάστε επίσης: Τι είναι το hygge που κάνει τους Δανούς, τους πιο ευτυχισμένους ανθρώπους στον κόσμο
Η «καταγωγή» της λέξης
Η ίδια η λέξη «sisu» προέρχεται από τη λέξη «sisus» που μεταφράζεται ως «κότσια» ή «έντερα» και το 1745 ο φινλανδός επίσκοπος Daniel Juslenius προσδιόρισε τη λέξη «sisucunda» ως το σημείο του ανθρώπινου σώματος όπου γεννιούνται τα δυνατά συναισθήματα. Αν και αρχικά θεωρείτο μια λέξη με αρνητική χροιά (προσδιόριζε άτομα με αρνητικά χαρακτηριστικά) οι φινλανδοί διανοούμενοι μεταμόρφωσαν τις αρχικές αρνητικές συνδηλώσεις και η λέξη έγινε τελικά συνώνυμη ενός κοινού χαρακτηριστικού των Φινλανδών. Μια «συγκολλητική ουσία» που ήταν απαραίτητη για να κάνει η χώρα τα πρώτα της βήμα, μετά την ανεξαρτησία της από τη Ρωσία το 1917.
Σήμερα πολλοί θεωρούν πως είναι το κοινό χαρακτηριστικό που προσδιορίζει τους Φινλανδούς και τον 21ο αιώνα και τους συνδέει με το ιστορικό παρελθόν τους. Η ίδια η λέξη χρησιμοποιείται συχνά ως επίκληση σε αυτό το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό που κρύβεται μέσα μας και μας σπρώχνει ώστε να κάνουμε τα αδύνατα, δυνατά (πχ για εκπληκτικές αθλητικές επιδόσεις κ.α. κατορθώματα). Κάτι σαν πείσμα, όπως πολλοί έχουν συχνά παρατηρήσει.
Βέβαια υπάρχουν και κίνδυνοι, αφού κάποιος οπαδός αυτής της «φιλοσοφίας» θα πρέπει να ξέρει πότε να σταματήσει να προσπαθεί, να μην αγνοεί τις αδυναμίες του, να μην φοβάται να ζητήσει βοήθεια και φυσικά να είναι πολύ προσεκτικός καθώς μπορεί πολύ εύκολα να βλάψει άτομα του περιβάλλοντός του ή και τον ίδιο τον εαυτό του εάν ξεπεράσει υπερβολικά τα όρια.
Παρά τη συνεχιζόμενη πάντως χρήση της λέξης, παρατηρείται πως το «sisu» δεν έχει ως φιλοσοφία, και πολύ μεγάλη απήχηση στους νέους και έχει πάψει να αποτελεί την «συγκολλητική ουσία» στην φινλανδική κοινωνία.
Πηγή: ΒΒC