Η απόφαση της κυριακάτικης έκδοσης της Welt am Sonntag, να δημοσίευσε το άρθρο του Έλον Μασκ στις 29 Δεκεμβρίου 2024, στο οποίο ο Αμερικανός δισεκατομμυριούχος καλούσε τους Γερμανούς να ψηφίσουν το ακροδεξιό κόμμα AfD στις εκλογές του Φεβρουαρίου, ίσως αποτελέσει ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα του γερμανικού Τύπου.
Αν και αρχικά το άρθρο χαρακτηρίστηκε προϊόν τεχνητής νοημοσύνης, με την Tagesspiegel να υποστηρίζει ότι δεν θα μπορούσε να έχει συνταχθεί από τον ίδιο τον Μασκ, ούτε από τους ανθρώπους του, το γερμανικό Der Spiegel αποκαλύπτει το παρασκήνιο πίσω από τις δύο κρίσιμες ημέρες, που ίσως πλήξουν την αξιοπιστία των γερμανικών ΜΜΕ και οδηγήσουν την ακροδεξιά στην κυβέρνηση.
Σε δημοσίευμά του το Spiegel διερωτάται «γιατί μια γερμανική εφημερίδα επέτρεψε στον Αμερικανό δισεκατομμυριούχο να παρέμβει στις γερμανικές εκλογές» αποκαλύπτοντας ότι περισσότεροι από 50 δημοσιογράφοι της Die Welt εναντιώθηκαν έντονα στην απόφαση, που φέρει την υπογραφή του τότε αρχισυντάκτη Ulf Poschardt.
Η επικεφαλής του τμήματος της εφημερίδας, Eva Marie Kogel, παραιτήθηκε αμέσως μετά την δημοσίευση και πολλοί δημοσιογράφοι της Die Welt πήραν δημόσια αποστάσεις από το άρθρο.
«Ο αντίκτυπος που προκάλεσε ήταν τεράστιος. Είναι από τις ελάχιστες περιπτώσεις που ένα άρθρο γνώμης αποδοκιμάζεται τόσο έντονα, με διεθνείς εφημερίδες όπως οι New York Times και η Le Figaro να το σχολιάζουν αρνητικά» αναφέρει το Spiegel.
Πόσο αθώα ήταν η δημοσίευση του άρθρου;
«Η Springer Verlag, ο όμιλος που εκδίδει τις Die Welt, Welt am Sonntag και την μεγαλύτερη ταμπλόιντ της Γερμανίας, την Bild, βρίσκεται σε μια κρίσιμη φάση αναδιάρθρωσης και πιθανών περικοπών θέσεων εργασίας.
Ταυτόχρονα, ο επικεφαλής του ομίλου Mathias Döpfner επεκτείνει το αποτύπωμα της εταιρείας στις ΗΠΑ. Ως εκ τούτου, το ερώτημα: πώς ο δισεκατομμυριούχος φίλος του Ντόναλντ Τραμπ και επιχειρηματίας της τεχνολογίας, Μασκ, έφτασε να γράψει ένα άρθρο για την Welt am Sonntag κάθε άλλο παρά ασήμαντο είναι» υπογραμμίζει το Spiegel.
Η αρχή έγινε όταν ο Μασκ έγραψε στην πλατφόρμα του το Χ «Μόνο το AfD μπορεί να σώσει τη Γερμανία». Πολύ σύντομα, η είδηση ότι η Die Welt θα του έδινε χώρο να αναπτύξει αυτόν τον αμφίβολο ισχυρισμό προκάλεσε ισχυρές αντιδράσεις.
Η απογοήτευση αυξήθηκε όταν οι πρώτοι συντάκτες της εφημερίδας, είχαν την ευκαιρία να διαβάσουν το άρθρο καθώς συνειδητοποίησαν ότι του έλειπε, η επιχειρηματολογία.
«Ο Μασκ αγκάλιασε την υπερβολή και, αντί να παρουσιάσει τεκμηριωμένα επιχειρήματα για να στηρίξει τον ισχυρισμό του, αντ′ αυτού στηρίχθηκε σε απλοϊκές ανοησίες, όπως η επιμονή του ότι η ηγέτης του AfD Alice Weidel δεν θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να θυμίζει τον Χίτλερ, επειδή είναι λεσβία με σύντροφο από τη Σρι Λάνκα. Οποιοσδήποτε σοβαρός δημοσιογράφος θα είχε αποδοκιμαστεί αυστηρά από τους αρχισυντάκτες του εάν είχε γράψει ένα τέτοιο άρθρο» σχολιάζει το Spiegel.
Παραιτήσεις
Πάνω από 50 δημοσιογράφοι από όλα τα τμήματα της Die Welt, ανάμεσά τους ο Ρόμπιν Αλεξάντερ, βραβευμένος πολιτικός δημοσιογράφος και ένα από τα πιο γνωστά πρόσωπα της Springer Verlag, προσπάθησαν να αποτρέψουν την δημοσίευση του άρθρου στέλνοντας email στη διοίκηση της εφημερίδας υποστηρίζοντας ότι θα βλάψει το εμπορικό σήμα της Die Welt.
Επίσης, υπογράμμισαν ότι το ύφος του άρθρου δεν συνάδει με τις «βασικές αρχές» της Axel Springer, έναν κατάλογο αρχών που κάθε δημοσιογράφος που εργάζεται για τον εκδοτικό οίκο είναι υποχρεωμένος να τηρεί.
Οι αρχές αυτές παραπέμπουν στην ελευθερία, τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου. Ένας από τους βασικούς κανόνες αναφέρει ότι «οι δημοσιογράφοι απορρίπτουμε τον πολιτικό και θρησκευτικό εξτρεμισμό και όλες τις μορφές ρατσισμού και σεξουαλικών διακρίσεων».
Η εναλλακτική πρόταση που έπεσε στο τραπέζι ήταν αντί για άρθρο γνώμης ο Μασκ να δώσει συνέντευξη στην εφημερίδα ώστε να μπορεί η εφημερίδα σχολιάσει τις απόψεις του.
Παρά τις αντιδράσεις, το άρθρο δημοσιεύτηκε στην κυριακάτικη έκδοση της Die Welt στις 29 Δεκεμβρίου, υπό τον τίτλο: «Γιατί ο Ελον Μασκ υποστηρίζει το AfD».
Δίπλα σε αυτό υπήρχε ένα άλλο άρθρο γνώμης από τον νέο αρχισυντάκτη της εφημερίδας Burgard με τον τίτλο: «Γιατί ο Ελον Μασκ κάνει λάθος».
Είναι το μεγαλύτερο σκάνδαλο;
Από τον δεξιό αρθρογράφο της εφημερίδας Rainer Meyer, ο οποίος χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο Don Alphonso, μέχρι τον φιλελεύθερο δημοσιογράφο Deniz Yücel, η Die Welt φιλοξενεί ποικίλες φωνές. Από το 2023, διαθέτει ένα διοικητικό συμβούλιο, που ονομάζεται Redaktionsausschuss, το οποίο έχει ως αποστολή την ενίσχυση της συντακτικής ανεξαρτησίας της έκδοσης.
Ιδρύθηκε ως απάντηση σε ένα μήνυμα που διέρρευσε από τον επικεφαλής του ομίλου Mathias Döpfner το 2021 προς τον τότε αρχισυντάκτη της Bild. Στο μήνυμα, ο Döpfner έγραφε: «Παρακαλώ ενισχύστε το FDP», μια αναφορά στο φιλικό προς τις επιχειρήσεις «Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα».
Όταν το περιστατικό διέρρευσε, οδήγησε σε ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα στον γερμανικό Τύπο. Το άρθρο του Μασκ ίσως είναι το επόμενο.
Πηγή: Spiegel