Η απάντηση στην στεγαστική κρίση ενδεχομένως να κρύβεται σε ένα επαναστατικό πρόγραμμα που πρωτοεφαρμόστηκε στις ΗΠΑ πριν από αρκετές δεκαετίες και που παρέχει σπίτια στην τιμή του 1 δολαρίου. Ποιοι είναι όμως οι κερδισμένοι και ποιοι οι χαμένοι;
Η Judy Aleksalza αγόρασε το 1976 το μέχρι τότε εγκαταλελειμένο ακίνητο στην τιμή του 1 δολαρίου. Από εκείνη την στιγμή μέχρι και σήμερα έχει δαπανήσει δεκάδες χιλιάδες δολάρια και ακόμα περισσότερο ιδρώτα προκειμένου να το μεταμορφώσει.
Κακές καιρικές συνθήκες, εργάτες που δεν έκαναν σωστά την δουλειά τους, όλα αυτά ήταν σύμφωνα με τα λόγια της Judy, μια πραγματική ταινία τρόμου.
«Έφτασα πολύ κοντά στο να κηρύξω πτώχευση», είπε. «Αλλά ξέρεις, όταν όλα τελείωσαν, αναφώνησα ότι «είναι δικό μου, επιτέλους είναι δικό μου». Η σιγουριά του να έχεις το δικό σου σπίτι είναι τα πάντα»», ανέφερε.
Η Judy αγόρασε το σπίτι στην περιοχή “Pigtown” της Βαλτιμόρης, μια περιοχή 64 χιλιόμετρα περίπου βορειοανατολικά της Ουάσινγκτον. Η Βαλτιμόρη ήταν μια από τις πρώτες πόλεις στις ΗΠΑ που θα δοκίμαζαν αυτό που ονομάζεται αστική κατοικία. Τέτοιες κατοικίες πωλούνταν για 1 μονάχα δολάριο, επιτρέποντας στους ανθρώπους να μπουν σε ένα σπίτι στο οποίο σε διαφορετικές συνθήκες δεν θα είχαν την δυνατότητα να αγοράσουν.
Επιτυχημένο το πρόγραμμα σε Ιταλία και Ισπανία - Η περίπτωση του Λίβερπουλ στη Μεγάλη Βρετανία
Έκτοτε χρειάστηκαν να περάσουν αρκετά χρόνια μέχρι το 2013, για να υπάρξει η επόμενη πόλη που θα δοκίμαζε κάτι παρόμοιο. Πιο συγκεκριμένα, το Λίβερπουλ, αποτελεί μια ακόμα πόλη-λιμάνι που αντιμετώπισε προβλήματα αστικής παρακμής και υιοθέτησε την παραπάνω πρακτική.
Το γεγονός αυτό τράβηξε το ενδιαφέρον των πολιτών, ωστόσο περισσότεροι από 100 αγοραστές έπεσαν από τα σύννεφα με αυτό που τους συνέβη.
«Υπήρχαν παντού αρουραίοι και υπήρχε ένα δέντρο που μεγάλωνε ακριβώς μπροστά από το παράθυρό μου», λέει η Maxine Sharples, μία νέα ιδιοκτήτρια σπιτιού στο Λίβερπουλ.
Παρόλες τις κακοτυχίες και την σκληρή δουλειά, η Maxine Sharples ανέφερε ότι τελικά άξιζε τον κόπο. «Άλλαξε τελείως την ζωή μου. Δεν ήταν δεδομένο ότι θα ζήσω στο σπίτι των ονείρων μου, που εγώ ανακαίνισα», είπε.
Παρόμοια προγράμματα έχουν εφαρμοστεί με επιτυχία και σε άλλες χώρες, όπως η Ιταλία και η Ισπανία.
Πρόσφατα η Βαλτιμόρη αποκάλυψε το νέο πλάνο που θα βοηθήσει στην ανανέωση των παλιών και εγκαταλελειμμένων ακινήτων. Σύμφωνα με το νέο πρόγραμμα, απαραίτητο κριτήριο για να αγοράσει κάποιος ένα τέτοιο ακίνητο, στην τιμή του 1 δολαρίου, είναι να δείξει ότι έχει στην διάθεσή του το ποσό των 90.000 δολαρίων που θα χρησιμοποιηθούν για την ανακαίνιση.
Επιπλέον, οι ενδιαφερόμενοι νέοι αγοραστές θα πρέπει να είναι ήδη κάτοικοι της περιοχής και να μείνουν στο ανακαινισμένο σπίτι για τουλάχιστον 5 χρόνια. Μέχρι στιγμής μόνο ένας μικρός αριθμός ανθρώπων έχει ικανοποιήσει τα παραπάνω κριτήρια.
Σκέψεις και προβληματισμοί γύρω από το πρόγραμμα
Τέτοια προγράμματα προσελκύουν το ενδιαφέρον των media σε παγκόσμιο επίπεδο, ωστόσο πρέπει να εξεταστεί και η πρακτικότητά τους. Σύμφωνα με τον David Simon, δημιουργό της δημοφιλούς τηλεοπτικής σειράς “The Wire” που γυρίστηκε στην Βαλτιμόρη, το πρόγραμμα της πόλης δεν ωφελεί όσους είναι οικονομικά περιθωριοποιημένοι, καθώς οι ιδιοκτησίες δίνονται σε εκείνους που έχουν ήδη το απαραίτητο κεφάλαιο που απαιτείται.
«Δεν ήταν σοσιαλιστικό με την έννοια ότι κατά την γνώμη μου δεν υπήρξε δίκαιη αναδιανομή του πλούτου. Αλλά νομίζω ότι καμία αστική ανανέωση ή οποιαδήποτε αστική ανάκτηση στην πόλη, την οποία γνωρίζω πολύ καλά, δεν ήταν ποτέ ισότιμη», ανέφερε ο Simon.
Σε κάποιες περιπτώσεις αμβισβητείται και η αποτελεσματικότητα του εν λόγω προγράμματος. Στο Λίβερπουλ υπάρχουν ακόμα αρκετές ιδιοκτησίες στις οποίες δεν έχουν γίνει οι απαραίτητες παρεμβάσεις, περίπου μια δεκαετία αργότερα, από την προβλεπόμενη συμφωνία.
Στο θέμα της Βαλτιμόρης τώρα, η “Waterbottle Cooperative” είναι μια εταιρεία που την τρέχει ο David Lidz και αγοράζει παλιές κατοικίες, προκειμένου να τις ανακαινίσει και να τις νοικιάσει σε ανθρώπους με χαμηλό εισόδημα.
Ο ιδιοκτήτης της εταιρείας, δηλώνει προβληματισμένος με την παροχή παλαιών ακινήτων σε ιδιοκτήτες στην τιμή του 1$, διότι κάτι τέτοιο αναβαθμίζει την περιοχή, ανεβάζει τις τιμές των ενοικίων και αποκλείει τα φτωχότερα στρώματα από τις συγκεκριμένες περιοχές.
Πηγή: BBC