Έλληνες και Ισπανοί πεζοναύτες πραγματοποίησαν αποβατική ενέργεια την Πέμπτη στην παραλία «Lido» στον Βόλο, στο πλαίσιο της media day της μεγάλης ΝΑΤΟϊκής άσκησης Steadfast Dart 2025- η οποία, πέραν της επίδειξης των δυνατοτήτων της Συμμαχικής Δύναμης Ταχείας Αντίδρασης του ΝΑΤΟ (Allied Reaction Force- ARF), αποτέλεσε και θέατρο νέας ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης.
Steadfast Dart 2025
Η άσκηση άρχισε στις 10 Φεβρουαρίου και θα διαρκέσει ως τις 21. Λαμβάνει χώρα σε Βουλγαρία, Ελλάδα και Ρουμανία και είναι η πρώτη επιχειρησιακή ανάπτυξη της ARF από τότε που δημιουργήθηκε, τον Ιούλιο του 2024. Αντικείμενό της είναι η δυνατότητα του ΝΑΤΟ να ενεργοποιεί και να αναπτύσσει την ARF, να συντονίζει τη μετάβασή της στην περιοχή ενδιαφέροντος και να προβάλλει στρατηγική αποτροπή ενισχύοντας δυνάμεις στην ανατολική πτέρυγα της Συμμαχίας.
Συμμετέχουν περίπου 10.000 στρατιωτικοί, προερχόμενοι την Ελλάδα, τη Βουλγαρία, τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Ρουμανία, τη Σλοβενία, την Ισπανία, την Τουρκία και το Ηνωμένο Βασίλειο, με συνολικά 17 πλοία (μεταξύ των οποίων και το ισπανικό ελαφρύ αεροπλανοφόρο/ σκάφος αμφίβιας επίθεσης «Juan Carlos», το οποίο είναι «δίδυμο» του τουρκικού «Anadolu»), πάνω από 20 αεροσκάφη (μεταξύ των οποίων ελληνικά μαχητικά F-16, ισπανικά μαχητικά κάθετης απο/προσγείωσης Harrier, ελληνικά επιθετικά ελικόπτερα Apache κ.α), και 1.500 στρατιωτικά οχήματα. Μεταξύ των κύριων αντικειμένων της είναι η ενίσχυση της διαλειτουργικότητας μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων χωρών της Συμμαχίας και η εξάσκηση σε επίπεδο επιμελητείας, επικοινωνιών και υποδομών συστημάτων πληροφοριών.
Κατά τη media day της άσκησης έλαβε χώρα επίδειξη αποβατικής ενέργειας, με ελληνικές και ισπανικές δυνάμεις να καταφθάνουν στην παραλία σε διαδοχικά κύματα από θάλασσα και αέρα και μαχητικά F-16, Harrier και ελικόπτερα Apache να καλύπτουν από αέρος.
Ο σχεδιασμός και η ελληνοτουρκική αντιπαράθεση
Επικεφαλής της ARF είναι το NRDC-ITA (NATO Rapid Deployable Corps, Ιταλία), και ο σχεδιασμός της έγινε σε ΝΑΤΟϊκό επίπεδο: Ελληνικές στρατιωτικές πηγές διευκρινίζουν ότι o σχεδιασμός ήταν σύμφωνος με τις ελληνικές θέσεις, χωρίς να τίθεται οποιοδήποτε ζήτημα παραβίασης ελληνικών «κόκκινων γραμμών» σε θέματα κυριαρχίας- και χωρίς να υπάρξει, σε αυτό το επίπεδο, αντίρρηση από την τουρκική πλευρά.
Ωστόσο η Τουρκία επανήλθε το περασμένο Σαββατοκύριακο, θέτοντας ζητήματα όσον αφορά στην υποβολή σχεδίων πτήσης από τα αεροσκάφη της στο FIR Αθηνών, τις δικαιοδοσίες έρευνας και διάσωσης και τις συχνότητες επικοινωνίας. Η τουρκική κίνηση, που εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας, προκάλεσε την έντονη αντίδραση της ελληνικής πλευράς, με το υπουργείο Εθνικής Άμυνας να απαιτεί να διεξαχθεί η άσκηση σύμφωνα με τους αρχικούς σχεδιασμούς. Η ελληνική απαίτηση έγινε αποδεκτή- ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, δήλωσε χαρακτηριστικά την Τετάρτη, προσερχόμενης στη συνάντηση της Ομάδας Επαφής για την Άμυνα στην Ουκρανία στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες πως «θέλω να θυμίσω κάτι άλλο που έχει να κάνει με τις ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις: Το ΝΑΤΟ είναι πάντοτε μια Συμμαχία αξιών και όλες οι ασκήσεις σχεδιάζονται με απόλυτο σεβασμό στην κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των χωρών - μελών. Άλλος τρόπος και άλλη προσέγγιση δεν υπάρχει και δεν συγχωρείται».
Το τουρκικό υπουργείο Άμυνας απάντησε την Πέμπτη αποσύροντας την τουρκική συμμετοχή με αεροσκάφη στο σκέλος της άσκησης που διεξάγεται στην Ελλάδα- ωστόσο θα συμμετέχουν τουρκικά πλοία τα οποία βρίσκονται υπό ΝΑΤΟϊκή διοίκηση. Υπενθυμίζεται ότι παρεμφερές σκηνικό είχε σημειωθεί και κατά τη μεγάλη αεροπορική άσκηση Ramstein Flag 24, με επίκεντρο την Ανδραβίδα, με την Τουρκία, αν και είχε προσκληθεί ως μέλος του ΝΑΤΟ, να θέτει εαυτόν εκτός.
Μετά την ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων της αποβατικής ενέργειας, απαντώντας σε ερώτηση της HuffPost Greece σχετικά με το πώς επηρεάζουν τις δραστηριότητες της ARF τυχόν εντάσεις μεταξύ κρατών- μελών της Συμμαχίας ο αντιστράτηγος Λορέντσο ντ’Αντάριο, διοικητής του NRDC-ITA και της ARF, αναφέρθηκε στη σημασία της διαλειτουργικότητας μεταξύ των δυνάμεων συμμαχικών χωρών και στην εξάσκηση πάνω στις κοινές επιχειρήσεις. Σημειώνεται πως σχολιάζοντας το θέμα αργότερα, ΝΑΤΟϊκό στέλεχος υπογράμμισε πως ζητήματα τέτοιου είδους παραπέμπονται στις πολιτικές ηγεσίες.
Από πλευράς του ο αντιστράτηγος Γεώργιος Μανουράς, διοικητής της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου (ΔΕΠ), τόνισε πως η άσκηση αποτελεί ξεκάθαρη επίδειξη της δέσμευσης του ΝΑΤΟ στην άμυνα και την αποτροπή.