Έκλεισε πριν από λίγες ημέρες τα 62 του χρόνια -είχε γενέθλια την 1η Οκτωβρίου- αν και όπως σχολιάζει «δεν λέει τίποτα αυτό, μην νομίζετε. Η χρονολογική καταμέτρηση των γεγονότων και της εμπειρίας είναι πλασματική, δεν είναι ουσιαστική».
Επιστρέφει στο θέατρο για παιδιά μετά από 37 ολόκληρα χρόνια, με την ομηρική «Οδύσσεια», αλλά και σε μία από τις πιο συζητημένες παραστάσεις της σεζόν που πέρασε, «Το Δείπνο» του Χέρμαν Κοχ, που συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά, με ανανεωμένη διανομή.
Ηθοποιός μεγάλων αποστάσεων, δοκιμασμένος σε όλα τα είδη θεάτρου -με την ίδια άνεση και αντοχή- αγαπημένος κινηματογραφικά όσο και τηλεοπτικά (όσον αφορά δε, το τελευταίο, χωρίς φθορά), ο Στέλιος Μάινας μιλά στη HuffPost για την επική «Οδύσσεια» την οποία χαρακτηρίζει «ελληνικό modus vivendi» και αναρωτιέται αν οι πολιτικοί μας την έχουν διαβάσει, καθώς «ο νόστος του Οδυσσέα είναι η αφοσίωση στον στόχο».
Ομολογεί ότι είναι «ολίγον δονκιχωτικό» να κάνεις θέατρο για παιδιά απευθυνόμενος σε μια γενιά που δεν γνωρίζει πώς ήταν ο κόσμος στην προ διαδικτύου εποχή, αλλά την ίδια στιγμή επισημαίνει ότι πρέπει απλά να προσπαθήσεις περισσότερο.
Ακόμη, απαντά στο ερώτημα γιατί ένα έργο που αφηγείται μία ιστορία τόσο σκληρή όσο «Το Δείπνο» είχε τόση απήχηση, εξηγεί τι εννοεί όταν λέει ότι ο καλλιτέχνης «έχει την υποχρέωση να διαπερνά τον χρόνο» και σχολιάζει την επιστροφή της τηλεόρασης στη μυθοπλασία.
-Διπλός εφέτος θεατρικά.
Τριπλός.
-Κάνετε την «Οδύσεια», συνεχίζετε «Το Δείπνο», με νέα διανομή…
-… Και από τις 20 Γενάρη και μετά, «Το Αίνιγμα του Τούρινγκ», ένα καινούργιο γαλλικό έργο, βασισμένο στο βιβλίο για τον μεγάλο αυτόν επιστήμονα.
-«Πατέρα» της πληροφορικής, μεταξύ άλλων πολλών.
Ναι. Το οποίο έργο θα ανεβάσουμε στο θέατρο «Χορν». Και στις 5 Δεκέμβρη βγαίνει στις αίθουσες η ταινία «Φαντασία» του Αλέξη Καρδαρά στην οποία παίζω.
-Πολλά για μία σεζόν.
Αυτή είναι η δουλειά μας. Η θέση του καλλιτέχνη είναι να είναι ενεργός.
-Αενάως.
Μην νομίζετε ότι είμαστε ευτυχείς που κάνουμε πεντακόσια πράγματα μαζί. Και μάλιστα, εάν θες να τα κάνεις καλά και έχεις ένα βάρος ουσιαστικό, εννοώ, ευθύνη του τι κάνεις- γιατί υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι κάνουν πέντε χιλιάδες πράγματα με μηδενικού βάρους ευθύνη- τότε ισχύει το δεν κοιμάμαι τις νύχτες.
-Μετά από τόσα χρόνια και τόση εμπειρία;
Δεν το συζητάμε, ό,τι μου ανατίθεται… δεν μπορώ να κοιμηθώ τη νύχτα. Από το βάρος της ευθύνης αυτού που πρέπει να φέρω εις πέρας. Και δεν συμβαίνει από ανασφάλεια. Όταν λες «ναι» σε κάτι και το αναλαμβάνεις, έχεις την ευθύνη. Έτσι ήταν παλιότερα, ξέρετε, στο θέατρο.
-Νομίζω, γενικότερα στη ζωή.
Βεβαίως, έτσι ήταν παλιότερα, έτσι μάθαμε από τους πατεράδες μας, παιδί μου να τηρείς τον λόγο σου. Όταν πρωτοβγήκαμε στο θέατρο μάς έκαναν μία πρόταση και την αποδεχόμασταν. Και μετά ερχόταν ένας μεγάλος σκηνοθέτης -μου έχει τύχει αυτό- και έλεγε, σε θέλω για την τάδε παράσταση. Δεν υπήρχε περίπτωση να αφήσουμε τη δουλειά που είχαμε πει «ναι» για να πάμε σ’ αυτόν τον μεγάλο σκηνοθέτη. Λέγαμε, ξέρετε, έχω κλείσει εκεί. Και η αντίδραση ήταν, καλά, τι λέει αυτός; Και η απάντηση ήταν, εάν θέλετε μπορείτε να το συζητήσετε με τον σκηνοθέτη, τον παραγωγό, αλλά δεν μπορώ να τους αφήσω, έχω πει «ναι».
“Στους νέους ηθοποιούς λέω, παιδιά, δεν μπορώ να σας κρίνω τώρα. Γίνετε πρώτα πρωταγωνιστές -που σημαίνει, να σας δοθεί η δυνατότητα- και τότε θα φανεί το εύρος της ηθικής σας στάσης”
Τι θα πει συμβόλαια; Είχαμε δώσει τον λόγο μας -τέρμα. Σήμερα, τετρακόσια συμβόλαια να υπογράψεις, δεν υπάρχει περίπτωση να τηρηθούν. Σε μεγάλη πλειοψηφία, σας εγγυώμαι, δεν τηρείται ό,τι λέγεται. Ποτέ. Σου λένε, α, δεν κατάλαβες καλά. Όχι, δεν υπογράψαμε αυτό. Με την έννοια, ότι υπάρχει μία ασύλληπτη ανασφάλεια, η οποία μετατρέπεται σε ανακολουθία αυτού που λες με αυτό που κάνεις.
-Επειδή όλα είναι ρευστά και καθένας νιώθει να φεύγει η γη κάτω από τα πόδια του;
Σαφώς. Εάν ένιωθε σταθερός εννοείται ότι θα ήταν περισσότερο συνεπής, αλλά ξέρετε, στους κλυδωνισμούς φαίνονται οι προσωπικότητες και οι χαρακτήρες των ανθρώπων. Στα ήρεμα νερά και στις γιορτές, όλοι μαζί ξεφαντώνουμε. Στους νέους ηθοποιούς λέω, παιδιά, δεν μπορώ να σας κρίνω τώρα. Γίνετε πρώτα πρωταγωνιστές –που σημαίνει, να σας δοθεί η δυνατότητα- και τότε θα φανεί το εύρος της ηθικής σας στάσης. Όταν σας δοθεί η δυνατότητα και πείτε «όχι». Τα «όχι» μετράνε όταν μπορείς άνετα, χωρίς να πληρώσεις τίποτα, να πεις «ναι».
-Πόσα χρόνια είστε στο θέατρο; Πάνω από τριάντα σίγουρα.
Σαράντα. Είμαι 62 ετών. Δεν λέει τίποτα αυτό, μην νομίζετε. Πολλοί άνθρωποι περνάνε αβρόχοις ποσί, δεν έχουν καταλάβει τίποτα. Η χρονολογική καταμέτρηση των γεγονότων και της εμπειρίας είναι πλασματική, δεν είναι ουσιαστική. Ευτυχώς που είναι έτσι. Δεν αισθάνομαι ότι είμαι 62 ετών.
“Όποια ιδέα έχουμε για τη ζωή όσο αποκρυσταλλώνεται και παγιώνεται, τόσο φθαρμένη γίνεται και ανήκει στο παρελθόν και μόνο”
Αισθάνομαι, τουλάχιστον όχι βιολογικά, αλλά πνευματικά, πάρα πολύ νεότερος. Δεν ξέρω πώς αισθάνονται οι άλλοι απέναντι μου. Αλλά, προσωπικά, αισθάνομαι φρέσκος, ούτε καταπτοημένος, ούτε κουρασμένος.
-Που σημαίνει, έχετε ακόμη διάθεση να αναθεωρείτε;
Φυσικά, αυτό είναι το βασικό μότο. Υπάρχει μία αγκύλωση, θα έλεγα, πάνω στα δεδομένα σου, καθώς περνά ο χρόνος. Όσο μεγαλώνεις ψάχνεις να βρεις στο παρελθόν σου. Αλλά ο καλλιτέχνης έχει υποχρέωση να διαγράφει το παρελθόν του ως υποκείμενο και να μπορεί να βλέπει μπροστά το καινούργιο, να το προβλέπει, ανενδοίαστα και γυμνός, χωρίς τα βαρίδια της εμπειρίας, χωρίς τα παράσημα του παρελθόντος του. Ως να είναι νεογέννητο.
-Πάντως είναι κατανοητό -έως και σεβαστό- το γεγονός ότι οι άνθρωποι από μια ηλικία και μετά παρουσιάζουν μία «δυσκαψία», ανάλογη της φυσικής, της σωματικής.
Ναι, έχετε απόλυτο δίκιο, όμως ο καλλιτέχνης έχει την υποχρέωση να γίνεται ενάντιος σε αυτή τη φυσική φθορά, γιατί μόνο έτσι μπορείς να περάσεις στο καινούργιο χωρίς να βλάψεις αυτό που έχεις. Ξέρετε, όποια ιδέα έχουμε για τη ζωή και δεν μιλάω μόνο για την τέχνη, όσο αποκρυσταλλώνεται και παγιώνεται, τόσο φθαρμένη γίνεται και ανήκει στο παρελθόν και μόνο.
Ενώ οι άνθρωποι χρειαζόμαστε λύσεις ώστε η ζωή μας να μην είναι απλώς η διαχείριση του χθες, του σήμερα και του αύριο, αλλά μία διαχείριση που δεν έχει σχέση με τον χρόνο. Ακόμη περισσότερο ο καλλιτέχνης έχει την υποχρέωση να διαπερνά τον χρόνο. Αυτό έρχεται, συχνά χωρίς να το καταλαβαίνει, ο θεατής να δει σε ένα μεγάλο έργο. Και βέβαια, οι καλλιτέχνες δεν είμαστε τόσο ψωνάρες όταν λέμε, αχ, να έπαιζα Σαίξπηρ. Προσωπικά, είναι ο αγαπημένος μου συγγραφέας, ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο: Μέσα από το έργο του περνούσε την απόλυτη διαχρονικότητα και μαζί την προσωρινότητα του την ίδια.
-Έχω την αίσθηση ότι υπάρχει μία σύμπτωση εφέτος, ότι τόσο η «Οδύσσεια», όσο και «Το Δείπνο» έχουν σημείο αναφοράς τα παιδιά.
Βέβαια! Θα ξεκινήσω από «Το Δείπνο», το οποίο είναι μία παράσταση που έχει στον πυρήνα της τα παιδιά και πιο σωστά, τα παιδιά στην εφηβεία. Τολμώ να πω ότι και τα τρία έργα των Ολλανδών συγγραφέων που έχω φέρει, τα οποία ανακάλυψα με τη γυναίκα μου, είναι εξαιρετικά. «Το Δείπνο» κάνει μία φοβερή κριτική, επί της ουσίας όμως, όχι επιφανειακή, ούτε διδακτική, δεν σηκώνει το δάχτυλο σε κανέναν. Μιλάει για το πώς εμείς οι ενήλικες ουσιαστικά ευνουχίζουμε και καθοδηγούμε τα παιδιά μας στο καλό ή στο κακό. Δηλαδή, «Το Δείπνο» είναι μία, ας πούμε, ψυχαναλυτική ματιά, στο πως δημιουργούμε τα αντίτυπα μας στους νέους ενήλικες.
“Όπως λέει το έργο, εμείς μεγαλώνουμε τους δολοφόνους του αύριο. Αλλά και τους ήρωες του αύριο. Έχουμε λοιπόν, φοβερή ευθύνη”
Κάποια στιγμή στο έργο μας, ένας μετρ, ο οποίος σε σχέση με την εξέλιξη της ιστορίας είναι ουδέτερος, εν προκειμένω ο Γιώργος Κοτανίδης, λέει σ’ εμένα, στον χαρακτήρα που ενσαρκώνω, ο οποίος είναι ο «κακός» πατέρας (σημειωτέον, στον μετρ έχω φερθεί προηγουμένως σκαιότατα), Ξέρεις, Πολ, έχω κι εγώ έναν γιο και κάνει ακριβώς τα ίδια πράγματα που κάνω κι εγώ. Να, για παράδειγμα, ανακαλύπτω ότι στρίβει την τούφα από τα μαλλιά του, ακριβώς όπως κάνω κι εγώ, υπονοώντας το αυτονόητο ότι, τα παιδιά μας παίρνουν παράδειγμα από το σπίτι. Όπως λέει το έργο, εμείς μεγαλώνουμε τους δολοφόνους του αύριο. Αλλά και τους ήρωες του αύριο. Έχουμε λοιπόν, φοβερή ευθύνη. Αυτά ως προς «Το Δείπνο».
Και από την άλλη, η τεράστια τύχη να έχουμε τον Όμηρο. Και δεν είναι πολλά έθνη, πολλοί λαοί που μπορούν το πουν κάτι ανάλογο -δεν το λέω με κανένα εθνικιστικό πρόσημο. Όμηρο διδάσκονται τα παιδιά από τον 5ο αι. π.Χ. Η «Οδύσσεια», όπως και η «Ιλιάδα» δεν είναι μία αφήγηση απλή. Είναι modus vivendi. Η «Οδύσσεια» είναι modus vivendi. Και μάλιστα, ελληνικό modus vivendi. Αναρωτιέμαι, το έχουν διαβάσει οι πολιτικοί μας -τι σημαίνει αφοσίωση στον στόχο; Γιατί ο νόστος του Οδυσσέα είναι η αφοσίωση στον στόχο.
-Η «Οδύσσεια» είναι μια ιστορία ενηλικίωσης;
Φυσικά και είναι! Στην παράσταση έχουμε την τύχη να κάνει την προσαρμογή ο εξαίρετος ποιητής Στρατής Πασχάλης. Ξέρετε, το ήθος των ανθρώπων φαίνεται με την πρώτη γραφή τους. Με ένα «και». Ο Στρατής λοιπόν, έχει κάνει μία καταπληκτική προσαρμογή για παιδιά -δεν πρόκειται απλά για μετάφραση- σεβόμενος τόσο το πρωτογενές υλικό, τον Όμηρο, όσο και την παιδική ψυχή. Ότι δηλαδή, θα απευθυνθούμε σε παιδιά, συνεπώς δεν πρέπει να είναι ούτε διδακτικό -που δεν είναι, έτσι κι αλλιώς- ούτε σαν από καθέδρας διδασκαλία, αλλά βιωματικό.
-Έχετε ξανακάνει θέατρο για παιδιά;
Ναι, τον «Οδυσσεβάχ», πάλι (γέλια), της Ξένιας Καλογεροπούλου, το 1982 στην Καλαμάτα.
-Μία παράσταση για παιδιά δημιουργεί την ανάγκη στους συντελεστές να γίνουν περισσότερο επεξηγηματικοί;
Καθόλου! Τα παιδιά μισούν την επεξήγηση. Το θυμάμαι και από τον εαυτό μου όταν πήγαινα σχολείο. Οι δάσκαλοι και οι καθηγητές που με άγγιξαν πραγματικά και τους οποίους ακόμα μνημονεύω και αγαπώ, παρότι έχουν πεθάνει χρόνια, ήταν εκείνοι που δεν είχαν καμία επεξηγηματική τάση. Ήταν οι άνθρωποι που μιλούσαν με τα παιδιά επί της ουσίας. Έτσι νομίζω πρέπει να είναι και το παιδικό θέατρο. Τα παιδιά απεχθάνονται να τους αναμασάς την τροφή.
-Τα παιδιά που θα έρθουν στην παράσταση είναι η γενιά που δεν γνωρίζει πως ήταν ο κόσμος προ διαδικτύου. Πόσο διαφοροποιεί τους κώδικες του παιδικού θεάτρου το δεδομένο αυτό;
Βεβαίως, τους διαφοροποιεί, οι προσλαμβάνουσες που έχει ένα παιδί σήμερα είναι πολύ διαφορετικές από αυτές που είχε ένα παιδί πριν από τριάντα και σαράντα χρόνια. Που σημαίνει ότι, πρέπει να προσπαθήσεις παραπάνω. Γιατί η εικόνα έχει εντυπωθεί στο παιδί με τη γέννηση του. Επομένως, αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε εμείς είναι ολίγον δονκιχωτικό. Με την έννοια πως ό,τι και να γίνει, όσες προσπάθειες να κάνεις για να επικοινωνήσεις ευθέως με το κοινό σου, ξέρεις ότι όταν αποχωρήσει από το θέατρο θα ανοίξει το κινητό και τον υπολογιστή, θα συνδεθεί ξανά -μέσα σ’ αυτόν τον κόσμο ζεις. Αλλά αυτές τις δύο ώρες πρέπει να προσπαθήσουμε ώστε τα παιδιά να αφιερωθούν σε εμάς, να καταλάβουν τη μαγεία που έχει αυτό το φοβερό έργο, αυτό το έπος.
“Δεν χρειάζεται να πεις τίποτα στα παιδιά σου. Τα παιδιά βλέπουν ποιος είσαι εσύ”
Ξέρετε, όταν στο θέατρο με ρωτούν για ένα έργο αν υπάρχει σε βιβλίο επειδή θέλουν να το αγοράσουν, αισθάνομαι πολύ μεγάλη χαρά. Αυτός είναι ο προορισμός.
Η «Οδύσσεια» διδάσκεται στην Α Γυμνασίου. Και μάλιστα, πρέπει να σας πω ότι το βιβλίο της Α Γυμνασίου με έχει εκπλήξει θετικά. Πρόκειται για μία πολύ καλή μελέτη. Στόχος λοιπόν, είναι να ανατρέξει το παιδί μετά την παράσταση αντιμετωπίζοντας το όχι ως σχολικό βιβλίο, αλλά ως εξωσχολικό και να απολαύσει τη σπουδαία αυτή ιστορία. Το αναζήτησα στο διαδίκτυο και είπα, θα πάω σε ένα βιβλιοπωλείο και θα το πάρω.
-Επειδή είστε γονιός, είναι τελικά τόσο περίπλοκη υπόθεση η ανατροφή ενός παιδιού σήμερα;
Πάντα νομίζω ήταν. Τώρα, ένας λόγος παραπάνω. Οι εξωγενείς παράγοντες που επηρεάζουν το παιδί είναι πολλαπλάσιοι σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες. Για να το πούμε απλοϊκά: Η ζωή έχει γίνει πιο σύνθετη σε σχέση με αυτό που ήταν, με αποτέλεσμα να χρειάζεται, δεν θα πω μία περισσότερη προσοχή, αλλά μία αφ’ υψηλού εποπτεία -όπως βεβαίως, χρειαζόταν πάντα. Τουλάχιστον εγώ, αυτό έκανα. Ποτέ δεν μπήκα εμβόλιμος στην πορεία ενηλικίωσης του γιου μου. Δεν χρειάζεται να πεις τίποτα στα παιδιά σου. Τα παιδιά βλέπουν ποιος είσαι εσύ. Έτσι πιστεύω. Από κει παίρνουν παράδειγμα και δημιουργούν τον προσωπικό τους κώδικα. Να τους πεις κάτι το οποίο εσύ δεν είσαι; Δεν γίνεται. Θα δουν τι συμβαίνει γύρω τους, ποιο είναι το περιβάλλον τους, το σχολείο τους οι φίλοι τους -όλα αυτά παίζουν έναν ρόλο, αλλά ο βασικότερος για μένα ρόλος, είναι της οικογένειας.
-Για ποιόν λόγο μία τόσο σκληρή ιστορία, όσο αυτή που αφηγείται «Το Δείπνο» είχε τόση ανταπόκριση; Πώς το εξηγείτε;
Πολύ σκληρή ιστορία, πράγματι. Αλλά, πρώτα πρώτα τα καλά σύγχρονα έργα είναι σπάνια πλέον. Δεν είναι σε αφθονία. Καλό έργο σημαίνει -κατ’ εμέ- να έχει ένα βαθύ, εσωτερικό κοινωνικό υπόβαθρο, το οποίο να μην φαίνεται κατ’ αρχάς, να είναι η ματιέρα του. Αυτό δεν είναι απλό να το βρεις. Ένας θεατρικός συγγραφέας ο οποίος ξέρει να χειριστεί τον λόγο και να στήσει την ιστορία με ενδιαφέρον, ακολουθώντας κανόνες δραματουργικούς (που δεν τους ακολουθούν, διαβάζουμε ασύλληπτες βλακείες, αυτή είναι η αλήθεια, τι να κάνουμε), είναι σπάνιο. Ξέρετε, το καλό έργο «φωνάζει». «Το Δείπνο» δε, είναι διασκευή από το βιβλίο του Χέρμαν Κοχ, την οποία έχει κάνει επίσης ένας ηθοποιός -αν έχει κάποια σημασία αυτό- και μάλιστα, κολλητός φίλος του Κοχ. Όπως και ο Κοχ είναι ηθοποιός (και επιπλέον σεναριογράφος, διαφημιστής –κι αυτός ο κακομοίρης (γέλια), πολυπράγμων). Άρα, η επιτυχία οφείλεται πρωτίστως στο ότι είναι καλό έργο, αλλά το δεύτερο, πολύ ελπιδοφόρο, είναι ότι έχει κοινωνικό πρόσημο. Ότι κάνει μία εσωτερική κριτική στην κοινωνία μας, επαναλαμβάνω, όχι διδακτική. Αυτό ξέρετε πόσο ενδιαφέρει τον κόσμο; Ήταν μία πολύ καλή έκπληξη για μένα να βλέπω ότι το κοινό δεν είναι μόνο οι κλασικοί θεατρόφιλοι, οι άνθρωποι που αγαπούν το θέατρο και στηρίζουν τις παραστάσεις, αλλά ένα πιο διευρυμένο κοινό. Κι αυτό είναι το μεγάλο κέρδος, να μην είμαστε μία κλειστή αγέλη επαϊόντων. Όταν βλέπεις ανάμεικτο κοινό, είσαι ευτυχής.
“Ο άνθρωπος θέλει το παραμύθι, το έχει ανάγκη. Διότι ο μύθος, με την έννοια της μυθοπλασίας, είναι ο κατευνασμός της προσωπικής μας ιστορίας”
.... Επιτρέψτε μου να πω και κάτι για τον φίλο μου Γιώργο Κοτανίδη, μια και τον ανέφερα προηγουμένως. Ο Γιώργος είναι παλιός «σύντροφος», με την ευρύτερη, πνευματική έννοια της λέξης, όταν είχαμε φενάκες ιδεολογικές. Ευτυχώς όμως -ευτυχώς… Γαλουχηθήκαμε με όνειρα, εμείς δεν τα διαψεύσαμε. Ο Γιώργος λοιπόν, είναι ένας ηθοποιός και μία προσωπικότητα που εκτιμώ ιδιαιτέρως γιατί δεν έχει διαψεύσει τα προσωπικά του οράματα. Και υποκλίνεσαι όταν περνάει ο χρόνος χωρίς οι άνθρωποι να έχουν διαψεύσει αυτό που είναι.
-Μετά από δέκα χρόνια κρίσης στο θέατρο, ποιόν τίτλο θα βάζατε;
Αυτό που συμβαίνει με το θέατρο είναι, ας πούμε, η εκδήλωση του φαινομένου. Θέλω να πω το εξής: Η ασθένεια εκδηλώνεται με πυρετό, με άνοδο της θερμοκρασίας. Ας πούμε ότι, το θέατρο είναι η άνοδος της θερμοκρασίας του κόσμου που, με δυό λόγια, θέλει να εκτονωθεί. Συνεπώς, η μεγάλη προσέλευση σημαίνει ότι ακόμη περνάμε κρίση. Φοβάμαι -κι ελπίζω να βγω ψεύτης- ότι σε καιρούς ευμάρειας ο κόσμος δεν συγκεντρώνεται γύρω από το θέατρο. Κάνει άλλα πράγματα, πιο «κοσμοπολίτικα», πιο διασκεδαστικά -για την τρυφηλότητα του, την καλοπέραση του. Το θέατρο ευδοκίμησε στον καιρό της κρίσης. Έχουμε τη μεγαλύτερη προσέλευση θεατών της τελευταίας τριαντακονταετίας. Και πιστεύω ότι ο λόγος είναι η κρίση, που σημαίνει, η επαναδιαπραγμάτευση των αξιών μας. Ο κόσμος νιώθει -ενστικτωδώς, χωρίς να το ερμηνεύει- ότι υπάρχουν κάποιοι χώροι στους οποίους μπορεί να βρει μία άλλη θερμοκρασία. Και βεβαίως, μεταξύ αυτών είναι και το θέατρο. Γιατί υπάρχει η άμεση επαφή. Σε αντίθεση με τον κινηματογράφο, που έχει καταποντιστεί, θα έλεγα, λόγω του διαδικτύου κατ′ αρχάς, αλλά όχι μόνο. Το θέατρο περνάει μία πολύ καλή περίοδο, και προσέλευσης θεατών και καλλιτεχνικά και το ερμηνεύω με αυτόν τον τρόπο.
Αλλά, επειδή μου ζητάτε έναν τίτλο, θα μπορούσα να πω, το τέλος της κρίσης είναι μία νέα αρχή για το θέατρο; Θα δούμε. Βεβαίως, οικονομικά σίγουρα θα είναι, υπό την έννοια ότι θα μπορούν να διατεθούν περισσότερα χρήματα -ελπίζουμε- στις παραγωγές, να γίνουν μεγαλύτερα πράγματα, εννοώ με μεγαλύτερους θιάσους. Ξέρετε, κάποτε, οι ιδιωτικοί θίασοι, στο ελεύθερο θέατρο, ήταν πολυμελείς -των δώδεκα, δεκαπέντε, είκοσι ατόμων. Και φτάσαμε στο σημείο, τα μεγάλα έργα, που είναι πολυπρόσωπα, γραμμένα για πολλούς ρόλους, να ανεβαίνουν μόνο από τις κρατικές σκηνές. Η παραγωγή δεν έχει τη δυνατότητα να υποστηρίξει οικονομικά έναν δεκαπενταμελή θίασο.
-Η νέα τηλεοπτική σεζόν άνοιξε με (μία ξαφνική) στροφή στη μυθοπλασία.
Έπρεπε να γίνει, εννοώ ήταν θέμα χρόνου να βαρεθεί ο κόσμος τα ριάλιτι, τα σόου, που μπορεί να είναι διασκεδαστικά, αλλά... Κατά την προσωπική, ταπεινή μου γνώμη, ο άνθρωπος θέλει το παραμύθι, το έχει ανάγκη. Διότι ο μύθος, με την έννοια της μυθοπλασίας, είναι ο κατευνασμός της προσωπικής μας ιστορίας. Δηλαδή, πως ό,τι κουβαλάμε -και αρνητικό- όταν το βλέπουμε να συμβαίνει, υπάρχει ενδόμυχα η παρηγοριά ότι δεν είμαστε μόνοι στο προσωπικό μας βάσανο. Αυτό το έχει ανάγκη ο κόσμος, αυτή είναι άλλωστε και η λειτουργία του μύθου. Και η τηλεόραση, που είναι ένα μέσο που μπαίνει, ανεξέλεγκτα και απροειδοποίητα στο σπίτι σου -και δεν χρειάζεται να πας εσύ-, παραμένει ένα μέσο που μπορεί να επικοινωνήσει με τον πολύ κόσμο. Επομένως, για μένα ήταν μαθηματικά βέβαιο, ότι θα ακολουθούσε ο χρόνος της μυθοπλασίας. Και πιστεύω ότι αυτά είναι τα πρώτα της βήματα.
-Πόσον καιρό έχετε να κάνετε τηλεόραση;
Από «Το Νησί». Με μία εξαίρεση, την περασμένη σεζόν, οπότε και έκανα το πρώτο επεισόδιο στη σειρά του Πάνου Κοκκινόπουλου «Ου φονεύσεις». Δεν προλαβαίνω να κάνω τηλεόραση, γιατί οι υποχρεώσεις μου οι θεατρικές είναι πολύ απαιτητικές κι έτσι περιορίζομαι, όταν μπορώ, να παίζω σε ένα επεισόδιο σαν γκεστ. Ξέρετε, και η τηλεόραση χρειάζεται αφιέρωση και αφοσίωση. Και εκεί πρέπει να δώσεις τον καλύτερο σου εαυτό αν θέλεις να βγάλεις ένα αποτέλεσμα σοβαρό και ανταγωνιστικό. Κι αυτό απαιτεί χρόνο.
Info
«Οδύσσεια»
Θέατρο Ολύμπια, Δημοτικό Θέατρο Μαρία Κάλλας, Ακαδημίας 59
Από 19 Οκτωβρίου
Κάθε Σάββατο και Κυριακή
Καθημερινές παραστάσεις για σχολεία όλων των βαθμίδων.
Συντελεστές:
Κείμενο: Στρατής Πασχάλης
Σκηνοθεσία - Χορογραφία: Σοφία Σπυράτου
Σκηνικά – Κοστούμια: Μανόλης Παντελιδάκης
Video art: Νίκος Σούλης
Μουσική: Μιλτιάδης Παπαστάμου
Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου
Πρωταγωνιστούν: Στέλιος Μάινας (Όμηρος) - Γιώργος Χριστοδούλου (Οδυσσέας)
Παίζουν: Ελένη Καρακάση, Δημήτρης Γαλάνης, Αρετή Πασχάλη, Ιωάννης Κοντέλλης, Μάριος Πετκίδης
Μαζί τους (αλφαβητικά): Στράτος Γιαπτσέ, Κωνσταντίνος Αργυρίου, Αλέξανδρος Κεϊβανάη, Φαίδρα Νταϊόγλου, Χρήστος Ντόβας, Γιάννης Σμέρος, Κώστας Τσιαμάγκας, Αλεξία Φάλλα.
Πληροφορίες - Κρατήσεις: 211 8005141
«Το Δείπνο» του Χέρμαν Κοχ
Σύγχρονο Θέατρο, Ευμολπιδών 45, Αθήνα 118 54, 210 3464380
Από 9 Οκτωβρίου έως 1η Δεκεμβρίου.
Παίζουν: Στέλιος Μάινας, Άννα Μαρία Παπαχαραλάμπους, Λάζαρος Γεωργακόπουλος, Ευαγγελία Συριοπούλου και ο Γιώργος Κοτανίδης.
Συντελεστές
Μετάφραση: Κάτια Σπερελάκη
Σκηνοθεσία και Δραματουργική επεξεργασία: Λίλλυ Μελεμέ
Σκηνικό: Μιχάλης Σαπλαούρας
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα
Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος
Βοηθοί σκηνοθέτη: Δάφνη Νικητάκη, Ειρήνη Βαλατσού
Βοηθός Σκηνογράφου: Σοφία Ζουρνατζίδου
Βοηθοί ενδυματολόγου: Ειρήνη Γεωργακίλα, Αναστασία Γκιουζέλη
Βοηθός μουσικού: Γιώργος Μιζήθρας
Η παράσταση τελεί υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ολλανδίας.
Παραστάσεις:
Τετάρτη στις 18:15
Παρασκευή & Σάββατο στις 21:15
Κυριακή στις 21:00
Τετάρτη & Παρασκευή
Διακεκριμένη ζώνη: 17€
Α Ζώνη: 15€, 12€ (Φοιτητικό, Ανέργων, +65)
Β Ζώνη: 12€
Σάββατο & Κυριακή
Διακεκριμένη ζώνη: 20€
Α Ζώνη: 17€, 14€ (Φοιτητικό, Ανέργων, +65)
Β Ζώνη: 14€
Διάρκεια Παράστασης: 90 λεπτά