Η Ασία είναι η πιο μολυσμένη ατμοσφαιρικά ήπειρος στον κόσμο καθώς οι 99 από τις 100 πόλεις με τη χειρότερη ατμοσφαιρική ρύπανση στον πλανήτη το 2023, ήταν εκεί.
Σύμφωνα με την νέα έκθεση της IQAir, η οποία παρακολουθεί την ποιότητα του αέρα παγκοσμίως, δισεκατομμύρια άνθρωποι αναπνέουν καθημερινά μολυσμένο αέρα με τεράστιες επιπτώσεις στην υγεία και τη ζωή τους.
Αν και η Ινδία δεν είναι στην κορυφή της λίστας, είναι η χώρα με τις περισσότερες «βρώμικες» πόλεις από κάθε άλλη, καθώς 83 πόλεις ξεπέρασαν τα όρια για την ποιότητα του αέρα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας πάνω από 10 φορές.
Η μελέτη, εξέτασε τα σωματίδια PM2,5 που είναι ο πιο μικροσκοπικός ρύπος στην ατμόσφαιρα και ο πιο επικίνδυνος και προέκυψε ότι στο 92,5% των 7.812 πόλεων όπου εξετάστηκε η ποιότητα του αέρα, πληρούνται τα όρια του ΠΟΥ, σύμφωνα με τα οποία τα μέσα ετήσια επίπεδα PM2,5 δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 5 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο.
«Βλέπουμε ότι σε κάθε μέρος της ζωής μας η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει αντίκτυπο», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της IQAir Global, Frank Hammes.
Από 3 έως 6 χρόνια ζωής το τίμημα του μολυσμένου αέρα
«Αυτό σημαίνει ότι οι κάτοικοι στις μολυσμένες χώρες χάνουν από τρία έως έξι χρόνια ζωής ενώ η ποιότητα ζωής τους είναι τόσο πολύ άσχημη που ακόμη και αυτά τα χρόνια ζωής βιώνουν σοβαρά προβλήματα υγείας που θα μπορούσαν να αποφευχθούν πλήρως εάν υπήρχε καλύτερη ποιότητα αέρα».
Υπολογίζεται ότι 5,1 εκατ άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από ασθένεις που σχετίζονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση από ορυκτά καύσιμα ενώ μελέτη του ΠΟΥ υποστηρίζει ότι 6,7 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν ετησίως από τις συνδυασμένες επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης του περιβάλλοντος και των νοικοκυριών.
Τα θανατηφόρα PM2.5 ταξιδεύουν στον πνευμονικό ιστό και εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος προκαλώντας βλάβες όπως άσθμα, καρδιακές και πνευμονικές παθήσεις, καρκίνο και άλλες αναπνευστικές ασθένειες, καθώς και γνωστική εξασθένηση στα παιδιά.
Τα σωματίδια αυτά προέρχεται από πηγές όπως η καύση ορυκτών καυσίμων, οι καταιγίδες σκόνης και οι πυρκαγιές.
Σε Ινδία και Ταϊλάνδη οι πιο μολυσμένες πόλεις
Το Begusarai, μια πόλη μισού εκατομμυρίου κατοίκων στην πολιτεία Μπιχάρ της βόρειας Ινδίας, ήταν η πιο μολυσμένη πόλη στον κόσμο το 2023 με μέση ετήσια συγκέντρωση PM2,5 118,9- 23 φορές μεγαλύτερη από το όριο του ΠΟΥ.
Ακολουθούν οι πόλεις Guwahati, Assam. Δελχί, Mullanpur και Punjab στην Ινδία ωστόσο σε ολόκληρη τη χώρα του 1,3 δισ. ανθρώπων, το 96% του πληθυσμού, ζει με ποιότητα αέρα επτά φορές πιο μολυσμένο από το όριο του ΠΟΥ.
Η Κεντρική και η Νότια Ασία ήταν οι περιοχές με τις χειρότερες επιδόσεις παγκοσμίως, με το Μπαγκλαντές και το Πακιστάν, να συμπληρώνουν την πρώτη τριάδα καθώς εκεί βρίσκονται οι 29 από τις 30 πιο μολυσμένες πόλεις στις χώρες αυτές.
Ακολουθούν το Τατζικιστάν ενώ πολύ ψηλά βρίσκονται πολλές πλούσιες αραβικές χώρες όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Αίγυπτος, το Κουβέιτ και το Κατάρ.
Ενδιαφέρον αποτελεί η διαπίστωση ότι πολλές από τις αιτίες της ατμοσφαιρικής ρύπανσης δεν προέρχονται μόνο από τις βιομηχανίες αλλά και από τα ίδια τα σπίτια μας.
«Το μαγείρεμα με βρώμικα έλαια μπορεί να δημιουργήσει σε εσωτερικό χώρο μόλυνση του αέρα μεγαλύτερη από αυτήν που υπάρχει στο εξωτερικό περιβάλλον» υποστηρίζει ο Χέμμες.
Μόνο 10 χώρες σε όλο τον κόσμο είχαν «υγιή» ποιότητα αέρα και είναι οι Φινλανδία, Εσθονία, Πουέρτο Ρίκο, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Βερμούδες, Γρενάδα, Ισλανδία, Μαυρίκιος και Γαλλική Πολυνησία.
Ο Καναδάς έγινε «βρώμικος»
Οι μεγάλες πυρκαγιές που κατ έκαψαν τη Βόρεια Αμερική και τον Καναδά οδήγησαν για πρώτη φορά τον Καναδά να ξεπεράσει τις ΗΠΑ στην παγκόσμια κατάταξη για τα επίπεδα της ρύπανσης με την Αλμπέρτα να είναι το 2023 εννέα φορές πιο μολυσμένη από τον τον ίδιο μήνα του 2022.
Οι πυρκαγιές έπληξαν επίσης πόλεις των ΗΠΑ όπως η Μινεάπολη και το Ντιτρόιτ, όπου οι ετήσιοι μέσοι όροι ρύπανσης αυξήθηκαν από 30% έως 50% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Η πιο μολυσμένη μεγάλη πόλη των ΗΠΑ το 2023 ήταν το Κολόμπους του Οχάιο για δεύτερη συνεχή χρονιά. Ωστόσο, μεγάλες πόλεις όπως το Πόρτλαντ, το Σιάτλ και το Λος Άντζελες παρουσίασαν σημαντικές πτώσεις στα μέσα ετήσια επίπεδα ρύπανσης, αναφέρει η έκθεση.
Πως η Κίνα κέρδισε το στοίχημα και «καθάρισε»
Αυτό που ωστόσο προκαλεί έκπληξη είναι η απουσία της Κίνας και κινεζικών πόλεων από την λίστα των πιο μολυσμένων. Κι αυτό γιατί η Κίνα ανέστρεψε μια πενταετή τάση αυξημένων ρύπων, με μια σειρά από πολιτικές που εφαρμόζει τα τελευταία δέκα χρόνια για τον καθαρό αέρα που άλλαξαν τα πράγματα προς το καλύτερο.
Αυτό σημαίνει, σύμφωνα με σχετική μελέτη το 2023, ότι οι Κινέζοι έχουν κερδίσει 2,2 χρόνια ζωής. Ωστόσο, η πυκνή αιθαλομίχλη επέστρεψε στο Πεκίνο πέρυσι, όπου οι πολίτες παρουσίασαν αύξηση 14% στην ετήσια μέση συγκέντρωση PM2,5, σύμφωνα με την έκθεση της IQAir. Η πιο μολυσμένη πόλη της Κίνας, το Χοτάν, κατατάχθηκε στη 14η κατάταξη της IQAir.
Στη Νοτιοανατολική Ασία, μόνο οι Φιλιππίνες σημείωσαν πτώση στα ετήσια επίπεδα ρύπανσης σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος ενώ η Ινδονησία ήταν η πιο μολυσμένη χώρα στην περιοχή, με αύξηση 20% σε σύγκριση με το 2022.
Ένας «μολυσμένος» παράδεισος
Η Ινδονησία, το Βιετνάμ και η Ταϊλάνδη είχαν όλες πόλεις που υπερέβαιναν τις οδηγίες του ΠΟΥ για τα PM2,5 κατά περισσότερες από 10 φορές.
Τον περασμένο μήνα, οι αρχές της Ταϊλάνδης διέταξαν τους κρατικούς υπαλλήλους να εργάζονται από το σπίτι λόγω των ανθυγιεινών επιπέδων ρύπανσης στην πρωτεύουσα Μπανγκόκ και τις γύρω περιοχές, σύμφωνα με το Reuters.
Η περιοχή Τσιάνγκ Μάι, μια από τις πιο τουριστικές πόλεις της χώρας ήταν και η πιο μολυσμένη πόλη στον κόσμο, καθώς η τοξική αιθαλομίχλη που προέρχεται από την εποχική καύση γεωργικών προϊόντων κάλυπτε τη βόρεια πόλη.
Αν και η Αφρική σημείωσε βελτίωση στον αριθμό των χωρών που περιλαμβάνονται στη φετινή έκθεση σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, η ήπειρος παραμένει σε μεγάλο βαθμό στα «κόκκινα» αν και δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα.
Ωστόσο, επτά αφρικανικές χώρες ήταν μεταξύ των νέων τοποθεσιών που συμπεριλήφθηκαν στην κατάταξη του 2023 ως οι πιο μολυσμένες, με την Μπουρκίνα Φάσο να είναι η πέμπτη πιο μολυσμένης χώρας στον κόσμο, και η Ρουάντα η 15η.