Την έναρξη των επίσημων διαδικασίων για την διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων από την ελληνική κυβέρνηση σηματοδοτεί η σπουδαία απόφαση της Βουλής, που ελήφθη ομόφωνα μετά από μια ιστορική συνεδρίαση.
Με ευρύτατη πλειοψηφία η Ολομέλεια του Κοινοβουλίου ενέκρινε, μετά από πρόταση του προέδρου του Σώματος Νίκου Βούτση, ψήφισμα με το οποίο η Βουλή «καλεί την ελληνική κυβέρνηση να προβεί σε όλες τις ενδεδειγμένες διπλωματικές και νομικές ενέργειες για τη διεκδίκηση και την πλήρη ικανοποίηση όλων των αξιώσεων του Ελληνικού Κράτους από τον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο».
Κατά την ψηφοφορία που έγινε δια εγέρσεως, καταψήφισε μόνο η Χρυσή Αυγή.
Από την πλευρά τους, οι βουλευτές του ΚΚΕ δεν εγέρθησαν, με τον κοινοβουλευτικό τους εκπρόσωπο Θανάση Παφίλη να διευκρινίζει ότι το κόμμα του στηρίζει τη δική του πρόταση που κατέθεσε, σύμφωνα με την οποία «η κυβέρνηση έχει υποχρέωση να θέσει άμεσα, ευθέως και χωρίς περιστροφές προς το Γερμανικό Κράτος και κάθε αρμόδιο διεθνή οργανισμό τη διεκδίκηση-απαίτηση για το σύνολο των αποζημιώσεων και επανορθώσεων».
Η απόφαση
Η Βουλή των Ελλήνων, όπως έχει δηλώσει ο κ. Βούτσης, θα κινητοποιηθεί ώστε να ενημερωθούν όλα τα ευρωπαϊκά Κοινοβούλια σχετικά με την απόφαση για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών από την Ελληνική Πολιτεία.
Η απόφαση που ψηφίσθηκε, έχει ως εξής:
«Σύμφωνα με την από 16 Απριλίου 2019 απόφαση της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής, με την οποία έγινε δεκτή, με ευρεία πλειοψηφία, η πρόταση του Προέδρου της Βουλής, σύμφωνα με το άρθρο 51 παρ. 4 του Κανονισμού της Βουλής (Μέρος Κοινοβουλευτικό).
Η ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Λαμβάνοντας υπόψη ότι:
Με τις από 27 Φεβρουαρίου 2014, 10 Μαρτίου 2015 και 18 Νοεμβρίου 2015 ομόφωνες αποφάσεις της, κατά την ΙΕ΄, την ΙΣΤ΄ και την ΙΖ΄ Βουλευτική Περίοδο αντίστοιχα, συστάθηκε Διακομματική Κοινοβουλευτική Επιτροπή για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών. Η Διακομματική Επιτροπή αφού έλαβε υπόψη της τα Πορίσματα - Εκθέσεις του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (Μάρτιος 2013, Δεκέμβριος 2014), του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (Ιανουάριος 2014), καθώς και άλλων αρμόδιων κρατικών φορέων (Υπουργείο Πολιτισμού, Τράπεζα της Ελλάδος), υπέβαλε Πόρισμα - Έκθεση, όπου καταγράφονται και οι επιμέρους γνώμες των εκπροσώπων των κομμάτων που συμμετείχαν σε αυτήν.
Έχοντας περαιτέρω υπόψη ότι:
- το ζήτημα των οφειλών προς την Ελλάδα από τον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο παραμένει ανοικτό, ως απαράγραπτο χρέος που αναζητά επίμονα την ηθική, ιστορική και νομική του δικαίωση,
- οι αξιώσεις του Ελληνικού Κράτους και οι οφειλές από τον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο παραμένουν εκκρεμείς και ενεργές στο σύνολό τους,
- το Ελληνικό Κράτος ουδέποτε και καθ’ οιονδήποτε τρόπο αποποιήθηκε των αξιώσεών του,
- δεν τίθεται και δεν δύναται να τεθεί κανένα ζήτημα παραγραφής των αξιώσεων του Ελληνικού Κράτους,
Καλεί την Ελληνική Κυβέρνηση
Να προβεί σε όλες τις ενδεδειγμένες, ιδίως τις διπλωματικές και νομικές, ενέργειες για τη διεκδίκηση των οφειλών και την πλήρη ικανοποίηση όλων των αξιώσεων του Ελληνικού Κράτους από τον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η παρούσα απόφαση κοινοποιείται και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας».
Τσίπρας: Ιστορικό και ηθικό χρέος η διεκδίκηση των απαράγραπτων αξιώσεων της χώρας
Την απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει άμεσα σε ρηματική διακοίνωση προς την γερμανική κυβέρνηση ως πρώτη από μία σειρά κινήσεων για την διεκδίκηση των γερμανικών επανορθώσεων και αποζημιώσεων, ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και διευκρίνισε ότι η διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων αποτελεί πρωτίστως ιστορικό και ηθικό χρέος.
Το ελληνικό κράτος, σημείωσε ο πρωθυπουργός, δεν παραιτήθηκε ποτέ από τις αξιώσεις, τις δικές του και των πολιτών, και περιέγραψε τις επόμενες κινήσεις της κυβέρνησης μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας της Βουλής και επί τη βάσει του πορίσματος που εξέφρασε την ελπίδα να είναι ομόφωνο.
«Η ελληνική κυβέρνηση σκοπεύει άμεσα να απευθύνει ρηματική διακοίνωση στην κυβέρνηση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, με την οποία θα επαναλαμβάνει τις απαράγραπτες αξιώσεις της που προκύπτουν από την ναζιστική εισβολή και κατοχή καθώς και από τα εγκλήματα πολέμου της ναζιστικής Γερμανίας” ανέφερε ο πρωθυπουργός και εξήγησε ότι οι απαράγραπτες αξιώσεις σύμφωνα και με το πόρισμα της Βουλής αφορούν:
- τις πολεμικές επανορθώσεις για τις υλικές καταστροφές και την διάλυση του παραγωγικού ιστού της χώρας
-τις αποζημιώσεις για τα θύματα και τους συγγενείς των θυμάτων εγκλημάτων πολέμου
- Την αποπληρωμή του κατοχικού δανείου
-Την επιστροφή των κλεμμένων αρχαιολογικών θησαυρών και κειμηλίων
Ο κ. Τσίπρας θύμισε ότι το ζήτημα είχε ανακινηθεί το 1995 επί κυβέρνησης Παπανδρέου με υπουργό Εξωτερικών τον Κάρολο Παπούλια όταν και είχε υπάρξει ρηματική διακοίνωση. Σημείωσε ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να επιμείνει στο θέμα και εξέφρασε την ελπίδα η κυβέρνηση της Γερμανίας να ανταποκριθεί . ”Η ελληνική διοίκηση, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, το Γενικό Λογιστήριο αλλά και η διακομματική κοινοβουλευτική επιτροπή έχουν κάνει μια επίπονη νομική και τεχνική δουλειά προσδιορισμού των ελληνικών αξιώσεων και καταγραφής του νομικού πλαισίου εντός του οποίου οφείλουμε ως Πολιτεία να κινηθούμε και να ενεργήσουμε, για να μην είναι η διεκδίκηση μας γράμμα κενό. Και ο βασικός μας στόχος δεν μπορεί να είναι άλλος σε αυτή τη φάση από το να συμφωνήσουμε με τη Γερμανία να προσέλθουμε επιτέλους στο Τραπέζι του διαλόγου. Σαν ισότιμοι εταίροι, σαν φίλοι και σαν σύμμαχοι”. Σημείωσε ότι ήδη υπάρχουν φορείς της γερμανικής κοινωνίας των πολιτών που ανταποκρίνονται και υποστηρίζουν το δίκαιο ελληνικό αίτημα.
Ο πρωθυπουργός διευκρίνισε ότι η απαραίτητη αμοιβαιότητα από όλες τις πλευρές στην αναγνώριση των εγκλημάτων του ναζισμού σε καμία περίπτωση δεν είναι συνώνυμη του συμψηφισμού. ”Δεν μπορούν θύτες και θύματα να εξισωθούν” είπε ο κ. Τσίπρας και πρόσθεσε ότι αποτελεί αποκρουστική ιδέα που χαρακτηρίζει μόνο εκείνους που την συνέλαβαν ότι η Ελλάδα χρησιμοποιεί τις αξιώσεις της από τα εγκλήματα πολέμου της ναζιστικής Γερμανίας για να διαπραγματευτεί με καλύτερους όρους το χρέος και τη θέση της στην Ενωμένη Ευρώπη.
Σημείωσε ότι λόγω της ιδιαίτερης θέσης της Γερμανίας στην ΕΕ πολλά από όσα επιβλήθηκαν στην Ελλάδα στην περίοδο της κρίσης, χρεώθηκαν στην γερμανική αδιαλλαξία. Καθώς η Ελλάδα έχει βγει πλέον από τα μνημόνια είναι η κατάλληλη στιγμή για να τεθεί το ζήτημα προς την γερμανική κυβέρνηση με διάθεση αλληλοκατανόησης, συνεργασίας και εμβάθυνσης του διαλόγου.
Ο πρωθυπουργός απέφυγε να μπει σε αντιπαράθεση με τους πολιτικούς αντιπάλους λόγω της ιδιαιτερότητας του θέματος. Απαντώντας όμως σε προκλήσεις κατά την διάρκεια της συζήτησης στην Βουλή διευκρίνισε: ”Μέχρι το 2015 δεν κυβερνούσε ο ΣΥΡΙΖΑ την χώρα. Το θέμα που συζητάμε τώρα δεν αφορά το πρώτο εξάμηνο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, δεν είναι ο λογαριασμός Βαρουφάκη. Πάει πολύ σε αυτό το θέμα να ακολουθείτε την ίδια τακτική με όλα τα άλλα ζητήματα: εκεί που μας χρωστούσαν μας πήραν και το βόδι”. Συνεχίζοντας απάντησε σε κριτική που δέχθηκε γιατί έθεσε το ηθικό ζήτημα των επανορθώσεων λέγοντας: ”Όταν πήγαινε ο Σαμαράς και έλεγε στο Βερολίνο ουδείς αναμάρτητος, εγώ ήμουν ο πρώτος που το έθεσε στη συνάντηση με την Άγγελα Μέρκελ, πάει πολύ να μας λέτε γιατί είπαμε ότι το θέμα είναι πρωτίστως ηθικό”. Και παρέπεμψε στο βιβλίο του Μανώλη Γλέζου ”και ένα ευρώ να ήταν”.
Χαρακτήρισε σταθμό την σημερινή συνεδρίαση στην Βουλή και εξήγησε: Πρώτα και κύρια είναι φόρος τιμής στα θύματα του ναζισμού και του φασισμού στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τον κόσμο αλλά και σε όσους πολέμησαν σε όλα τα μέτωπα το ναζισμό και αποτελεί φόρο τιμής στους αγωνιστές και τις αγωνίστριες της ελληνικής εθνικής αντίστασης, στο ΕΑΜ, τον ΕΛΑΣ και των άλλων αντιστασιακών οργανώσεων.
Συνέχισε λέγοντας ότι ”σήμερα πιο πολύ από ποτέ οφείλουμε να τους μνημονεύουμε γιατί η ακροδεξιά, ο εθνικισμός, ο ρατσισμός, απειλούν να κυριαρχήσουν, να μας δηλητηριάσουν και να μας διχάσουν ξανά. Απειλούν να γυρίσουν την Ευρώπη πίσω στο σκοτάδι του μίσους. Και θέτουν σε κίνδυνο τις μεγάλες κατακτήσεις των τελευταίων 70 ετών”.
Μητσοτάκης: Προτεραιότητά μας η διεκδίκηση του κατοχικού δανείου
Στο θέμα του κατοχικού δάνειου, ειδικά η διεκδίκηση αυτή είναι πολιτικά εφικτή και πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητά μας, τόνισε στη Βουλή ο Κυριάκος Μητσοτάκης, υπενθυμίζοντας πως το 1990 είχαν συμφωνήσει σε αυτό ο Κωσταντίνος Μητσοτάκης και ο Χαρίλαος Φλωράκης. Μιλώντας στην Ολομέλεια όπου συζητείται η Έκθεση της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών προς την Ελλάδα, ο πρόεδρος της ΝΔ επισήμανε πως η διεκδίκηση των αποζημιώσεων είναι δύσκολη και νομικά πολύπλοκη, ξεκαθάρισε όμως πως οι Έλληνες που υπήρξαν θύματα δικαιούνται και πρέπει να διεκδικούν αποζημιώσεις.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην ομιλία του άσκησε έντονη κριτική στην κυβέρνηση την οποία και κατηγόρησε πως διαχειρίστηκε επικοινωνιακά το θέμα όταν ήταν στην αντιπολίτευση ενώ όταν ανέλαβε την εξουσία δεν έκανε τίποτα. Όπως είπε η ΝΔ θα υπερψηφίσει το υπερκομματικό κείμενο που ετοίμασε το προεδρείο, και ξεκαθάρισε πως η συζήτηση θα πρέπει να μείνει μακριά από πρόσκαιρες επικοινωνιακές επιδιώξεις.
Ανέφερε επίσης ότι αν και το πόρισμα κατατέθηκε στη Βουλή το 2016 η κυβέρνηση επέλεξε να το συζητήσει λίγο πριν τις εκλογές κατηγορώντας την πως επιδιώκει να αποκομίσει πολιτικά οφέλη.
Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή και επισημαίνοντας πως η ΝΔ ως κυβέρνηση χειρίστηκε με ευθύνη, επάρκεια και ρεαλισμό αυτό το εξαιρετικά πολύπλοκο θέμα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπενθύμισε πως στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους υπήρξε καταγραφή όλου του υλικού και αργότερα συντάχθηκε έκθεση προς το ΥΠΕΞ, η οποία τον Απρίλιο του 2013 διαβιβάστηκε στο Νομικό Συμβούλιο το Κράτους. Προσέθεσε πως στις αρχές του 2014 και μετά από νέο αίτημα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους για να υπάρξει ποσοτικός προσδιορισμός των αξιώσεων συστάθηκε νέα επιτροπή και το πλήρες πόρισμα υποβλήθηκε στο υπουργείο Οικονομικών. «Αυτό είναι το μόνο επίκαιρο πόρισμα και είναι έργο της ΝΔ» είπε για να προσθέσει πως και σε κοινοβουλευτικό επίπεδο η ΝΔ ασχολήθηκε ουσιαστικά με το θέμα, καθώς τον Μάρτιο του 2014 αποφασίστηκε η σύσταση διακομματικής επιτροπής με πρόεδρο τον κ. Τζαβάρα, μια επιτροπή -όπως είπε- που συνεδρίασε επανειλημμένα, συναντήθηκε με φορείς, μελέτησε το υλικό ενώ παράλληλα αποφασίστηκε να υπάρξει και μια επικοινωνιακή προώθηση του θέματος. «Η επιτροπή δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει το έργο της για τους γνωστούς λόγους. Τα συμπεράσματα όμως είναι τα μόνα και τα πληρέστερα που υπάρχουν» είπε ο κ. Μητσοτάκης
Συνεχίζοντας την κριτική του στην κυβέρνηση, ο πρόεδρος της ΝΔ τόνισε πως από το 2015, παρά τα μεγάλα λόγια, τις θεατρικές κινήσεις και την επίκληση του θέματος στον προεκλογικό λόγο του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ, η κυβέρνηση απουσίαζε τα τελευταία χρόνια από την προσπάθεια αυτή. «Η ρηματική διακοίνωση της προηγούμενης κυβέρνησης που επιδόθηκε στο Βερολίνο είναι η μόνη που υπάρχει. Είναι η τελευταία πρωτοβουλία» είπε, προσθέτοντας πως ο ΣΥΡΙΖΑ όταν έγινε κυβέρνηση «ξέχασε τους παλικαρισμούς». «Και στο ζήτημα των αποζημιώσεων είχαμε μια ακόμα θεαματική κωλοτούμπα» ανέφερε υπενθυμίζοντας τα όσα είχε δηλώσει δημόσια για το θέμα στη συνάντησή του με την κ. Μέρκελ. «Ο ίδιος ο Τσίπρας που στο εσωτερικό πούλαγε πατριωτισμούς και λεονταρισμούς τί είχε να πει στη Μέρκελ όταν συναντήθηκαν; Είπε ”η πρωτοβουλία δεν είναι κάτι καινούργιο, έγινε και από την προηγούμενη κυβέρνηση, και δεν αφορά κάποια ελληνική διεκδίκηση. Το θέμα είναι διμερές και έχει πρωτίστως ηθική αξία”. Εσείς ξεσπαθώνατε ως αντιπολίτευση να φέρετε τις γερμανικές αποζημιώσεις και ως κυβέρνηση λέτε ότι το θέμα είναι ηθικό και δεν έχει οικονομικό αντίκτυπο;» τόνισε συνεχίζοντας την κριτική του ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο πρόεδρος της ΝΔ αναφέρθηκε και στις επικείμενες ευρωεκλογές, αλλά και στην πυρκαγιά στην Παναγία των Παρισίων, λέγοντας πως «η συζήτηση για τις γερμανικές αποζημιώσεις επαναφέρει την πιο σκοτεινή περίοδο στην ιστορία και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πίσω από την δημιουργία του πρώτου μορφώματος οικονομικής συνεργασίας των κρατών ήταν η βαθιά πίστη ότι η Ευρώπη δεν πρέπει να ξαναζήσει την τραγωδία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου».
«Το πείραμα, μιας συνεργασίας ανεξάρτητων κρατών ήταν απολύτως επιτυχημένο. Όλοι στενοχωρηθήκαμε όταν είδαμε την Παναγία των Παρισίων στις φλόγες. Η γενιά του πολέμου που έβαλε τα θεμέλια της ενωμένης Ευρώπης δεν είναι μαζί μας. Πλέον το χρέος περνά στη δική μας γενιά. Η Ευρώπη θα αντέξει όπως άντεξε και η Παναγία των Παρισίων και θα ξαναχτιστεί με νέα υλικά για μια νέα εποχή- και καλούμαστε και εμείς να γράψουμε τη δική μας ιστορία» κατέληξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Δένδιας: Καμία ενέργεια χωρίς την απόλυτα σύμφωνη γνώμη της αντιπολίτευσης
Να μην προβεί σε οποιαδήποτε βεβιασμένη κίνηση και σε οποιαδήποτε ενέργεια, σε σχέση με τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών, αν δεν έχει την απόλυτα σύμφωνη γνώμη της αντιπολίτευσης, κάλεσε τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ Νίκος Δένδιας.
«Θα πρότεινα στον πρωθυπουργό μιας απερχόμενης κυβέρνησης, να μην προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια, αν δεν έχει την απόλυτα σύμφωνη γνώμη της αντιπολίτευσης», είπε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ που ανέβηκε στο βήμα, αμέσως μετά την ομιλία του πρωθυπουργού και την δήλωσή του ότι η κυβέρνηση θα προχωρήσει άμεσα σε ρηματική διακοίνωση. «Είμαστε απολύτως έτοιμοι να συνεργαστούμε, να βοηθήσουμε, να υποστηρίξουμε, να σχεδιάσουμε μαζί και να υλοποιήσουμε μαζί, στο σχέδιο μιας εθνικής πολιτικής, τη διεκδίκηση αυτού που ο ελληνικός λαός, το ελληνικό έθνος και η ιστορία αυτού του λαού δικαιούται και επιβάλλει. Δεν πρέπει όμως να γίνουν βεβιασμένες κινήσεις στο πλαίσιο μιας προεκλογικής εκστρατείας επί τη βάσει άλλων και όχι εθνικών σκοπιμοτήτων» είπε ο Νίκος Δένδιας.
Βούτσης: Οι κανόνες του διεθνούς δικαίου πρέπει να τηρηθούν από όλους
«H τήρηση των κανόνων δεν είναι μόνο υποχρέωση της Ελλάδας. Υπάρχουν και οι κανόνες του διεθνούς δικαίου που είναι απαράγραπτοι και πρέπει να είναι απαράβατοι», είναι το μήνυμα που έστειλε ο πρόεδρος της Βουλής, Νίκος Βούτσης, μιλώντας στην ολομέλεια για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών. «Σήμερα είμαστε υποχρεωμένοι να μιλήσουμε με την αίσθηση της ευθύνης μας, να μιλήσουμε και με την Ιστορία και να πούμε όλοι μαζί, ‘Όχι. Ποτέ πια φασισμός στην Ελλάδα και την Ευρώπη’», ανέφερε συγκινημένος ο πρόεδρος της Βουλής κλείνοντας την ιστορική συζήτηση για την διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων
«Αυτά τα χρόνια ακούγαμε συνεχώς για κανόνες. Κανόνες, κανόνες, κανόνες. Ότι για να είμαστε στην Ευρώπη, στην ΕΕ και όπου αλλού, υπάρχουν οι κανόνες που πρέπει να τηρούνται», είπε ο πρόεδρος της Βουλής, σημειώνοντας πως η Ελλάδα έζησε δυστυχώς, το πώς εννοούν ορισμένες πλευρές τους κανόνες. «Το ζήσαμε με το Προσφυγικό. Όλοι εισπράξαμε την εξαίρεση από τους κανόνες, διότι η ειλημμένη απόφαση για να αναλάβουν μέρισμα της ευθύνης όλες οι χώρες για το Προσφυγικό, δεν εφαρμόστηκε ποτέ επί της ουσίας. Και αυτό έγινε ανεκτό. Ζήσαμε και τους κανόνες σε σχέση με τα δημοσιονομικά», παρατήρησε ο πρόεδρος της Βουλής και πρόσθεσε: «Πρέπει όμως να επισημάνουμε - διότι μας ακούνε και στο εξωτερικό - ότι υπάρχει και εδώ ένα θέμα κανόνων. Είναι οι κανόνες του διεθνούς δικαίου, είναι οι κανόνες της αλληλεγγύης για να υπάρχει μια υπερεθνική ένωση. Είναι κανόνες απαράγραπτοι, οι οποίοι δεν μπορούν από καμία χώρα, κατά μόνας, να αρθούν, να μην τηρηθούν ή να αποσιωπηθούν».
Ο Νίκος Βούτσης επισήμανε στο σημείο αυτό, ότι και στην ίδια τη Γερμανία, τα τελευταία χρόνια υπάρχει και μια διαφορετική οπτική για το ζήτημα των γερμανικών οφειλών, που η Ελλάδα πρέπει να αξιοποιήσει. Είναι απόψεις που, όπως είπε, έχουν φύγει από τον κυνισμό του παρελθόντος και «αισθάνονται την ανάγκη, έστω και ηθικά, να κλείνουν το γόνυ». Όπως άλλωστε έσπευσε να υπογραμμίσει ο πρόεδρος της Βουλής, η παρούσα περίοδος είναι μια εξαιρετική συγκυρία για το ζήτημα της διεκδίκησης, γιατί υπάρχει «ωρίμανση και στο εσωτερικό της χώρας, και στο εσωτερικό της Γερμανίας, αλλά και σε ευρωπαϊκή κλίμακα που βρίσκεται αντιμέτωπη με δυνάμεις που επιχειρούν να νομιμοποιήσουν το ναζισμό, το φασισμό, το ρατσισμό και τη ξενοφοβία».
Ο κ. Βούτσης άνοιξε την ομιλία του με αναφορά σε όλους όσους διεκδίκησαν ενεργά, ενημέρωσαν, αντιπαρατέθηκαν για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών, ενημέρωσαν για τα μαρτυρικά χωριά. Ιδιαίτερη αναφορά, φανερά συγκινημένος, επεφύλασσε για τον Μανώλη Γλέζο, που για δεκαετίες διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην υπόθεση της διεκδίκησης και που σήμερα δεν ήταν δυνατό να παρίσταται στη συνεδρίαση για λόγους υγείας. «Ο Μανώλης αυτή τη στιγμή μας ακούει», είπε ο Πρόεδρος της Βουλής και πρόσθεσε: «Θα επαναλάβω την υπόσχεσή μου: Είμαι σίγουρος ότι ο Μανώλης Γλέζος θα είναι μαζί μας πάλι σε λίγο καιρό και θα είναι δίπλα μας όταν η Βουλή θα κάνει την προσπάθεια διεθνοποίησης του θέματος. Θα είναι μαζί μας. Αυτή την υπόσχεση του την δίνουμε από αυτό το βήμα και νομίζω ότι είναι υπόσχεση ομόφωνη».
Ο Νίκος Βούτσης απάντησε σε όσους είπαν ότι η Βουλή καθυστέρησε να λάβει απόφαση και τη φέρνει παραμονές εκλογών: «Η Βουλή ήταν παρούσα επί 3,5 χρόνια για το θέμα της διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών. Η διεκδίκηση ήταν ζωντανή», είπε και αναφέρθηκε και στις πρωτοβουλίες που έλαβε η Βουλή (έκδοση βιβλίων σχετικών με το θέμα, ημερίδες, δημοσιεύσεις, συνεργασία με Γερμανούς νομικούς κλπ). Ενημέρωσε ταυτόχρονα την εθνική αντιπροσωπεία, ότι με έξοδα της Βουλής εγκαινιάζεται στις 2 Μαΐου, έκθεση για τους Έλληνες - θύματα του ολοκαυτώματος, στον μαρτυρικό τόπο του Άουσβιτς Μπίλκενάου.
Προκλήσεις από τη Χρυσή Αυγή
Σε μείζονα πρόκληση προχώρησε ο βουλευτής της Χρυσής Αυγής Ευάγγελος Καρακώστας, κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών. Ο βουλευτής είπε ότι πρέπει να ανοίξει ζήτημα διεκδίκησης για τα ανθρώπινα θύματα και τις καταστροφές σε υποδομές και περιουσίες που προκλήθηκαν με ευθύνη του ΚΚΕ από το 1944 μέχρι το 1949. «Δεσμευόμαστε ότι η αμύθητη περιουσία του ΚΚΕ θα παραδοθεί σε άπορες ελληνικές οικογένειες..», είπε ο βουλευτής και πρόσθεσε ότι το Δίστομο δεν επλήγη μόνο από Γερμανούς.
Η παρέμβαση του βουλευτή της ΧΑ προκάλεσε αντιδράσεις από τα άλλα κόμματα και την αντίδραση του προεδρεύοντος Γιώργου Λαμπρούλη. «Λέγονται ανιστόρητα πράγματα. Αλλά δεν περιμένουμε να ακούσουμε τίποτα άλλο από χρυσαυγίτες δολοφόνους, υπόδικους. Περάστε έξω!», είπε ο Γιώργος Λαμπρούλης ακούγοντας βουλευτές από τα έδρανα της Χρυσής Αυγής να συνεπικουρούν τον Ευάγγελο Καρακώστα όρθιοι.
«Αυτές οι κραυγές μίσους δεν έχουν θέση εδώ πέρα!», είπε η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Ευαγγελία Βαγιωνάκη που ανέβηκε στο βήμα εκείνη την ώρα.
Οι βουλευτές της ΧΑ επιτέθηκαν με υβριστικές εκφράσεις κατά βουλευτών που διαμαρτύρονταν για όσα είπε ο Ευ. Καρακώστας, με φράσεις όπως «είσαι Καραγκιόζης», «είστε δολοφόνοι».
«Περάστε έξω! Η πόρτα είναι ανοιχτή. Δολοφόνους και υπόδικους μέχρι εδώ! Είστε δολοφόνοι υπόδικοι. Δολοφονική οργάνωση», είπε ο Γιώργος Λαμπρούλης. «Υπάρχουν δικογραφίες...» είπε ο χρυσαυγίτης βουλευτής Ιωάννης Λαγός. «Σκοτώνεστε και ματώνετε κόσμο, Έλληνες και μετανάστες. Περάστε έξω!», επέμεινε ο προεδρεύων Γιώργος Λαμπρούλης. «Τι περάστε έξω; Στο σπίτι σου είμαστε;», είπε ο Παναγιώτης Ηλιόπουλος. «Ή θα καθίσετε και θα ακούσετε ή θα περάσετε έξω. Δεν περιμέναμε καλύτερη συμπεριφορά από υπόδικους εγκληματίες. Παρακαλώ», είπε ο Γιώργος Λαμπρούλης καθώς οι βουλευτές της Χρυσής Αυγής όρθιοι επιτίθεντο φραστικά κατά των βουλευτών των άλλων κομμάτων.
Οι εισηγήσεις των κομμάτων
Με τη σημερινή συζήτηση της Έκθεσης της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για τις Οφειλές της Γερμανίας προς την Ελλάδα, εκπληρώνουμε ένα θεμελιακό ιστορικό, ηθικό, πολιτικό αλλά και νομικό χρέος, τόνισε νωρίτερα ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, παρουσιάζοντας στην Ολομέλεια το πόρισμα της Επιτροπής.
Ταυτοχρόνως, είπε ο κ. Μηταφίδης, δίνουμε την ευκαιρία στην Γερμανία να αντιπαλέψει με τα όπλα της αλήθειας, της συμφιλίωσης και της ευθύνης τις μισάνθρωπες φωνές των επιγόνων του Χίτλερ.
«Συμπαρατασσόμαστε με τους Γερμανούς αντιναζιστές δημοκράτες, ακαδημαϊκούς, επιστήμονες και ακτιβιστές, που όλα αυτά τα χρόνια με δημόσιες δράσεις και συνεργασίες έχουν δώσει έναν αποφασιστικό αγώνα πλάι πλάι με το Εθνικό Συμβούλιο για την Διεκδίκηση των Οφειλών της Γερμανίας στην Ελλάδα με σκοπό τη δικαίωση του λαού μας» ανέφερε ο κ. Μηταφίδης.
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, παρουσίασε την -από 6-2-2014- απάντηση της Επιστημονικής Επιτροπής της Γερμανικής Ομοσπονδιακής Βουλής σε κοινοβουλευτική ερώτηση του Die Linke, σύμφωνα με την οποία δεν υπάρχει επίσημη, οριστική παραίτηση της ελληνικής κυβέρνησης από την άσκηση αξιώσεων της χώρας για επανορθώσεις. Μελανή σελίδα η κυβέρνηση της χούντας, που στις 15 Νοεμβρίου 1967 καταψήφισε ψήφισμα του ΟΗΕ σύμφωνα με την οποία δεν παραγράφονται τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Σήμερα η ΝΔ έχει το θάρρος και την τιμή να λέει ότι το θέμα των γερμανικών οφειλών και το κράτησε ζωντανό και το παρέδωσε στις επόμενες κυβερνήσεις και θα επιμείνει στην ικανοποίησή του αγωνιζόμενη με υπευθυνότητα με σοβαρότητα με ήθος και με πατριωτικό φρόνημα, τόνισε ο εισηγητής του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Κώστας Τζαβάρας, ο οποίος ανήγαγε το θέμα, σε εθνικό ζήτημα.
Ο κ. Τζαβάρας, επικαλούμενος το πόρισμα της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, σύμφωνα με το οποίο οι επιδιώξεις και οι αξιώσεις της ελληνικής Πολιτείας απέναντι στη Γερμανική Δημοκρατία είναι ενεργές, δικαστικά επιδιώξιμες και δεν παραγράφηκαν ποτέ, τόνισε ότι καταρρίπτεται το «μεγάλο ψέμα που καλλιεργήθηκε για να πληγεί η φιλελεύθερη παράταξη» ότι δήθεν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε ανταλλάξει το θέμα με 200 εκατ. που πήρε για τα ναζιστικά εγκλήματα.
«Τουλάχιστον, αν είναι κάτι που προέκυψε με τον πιο μεγαλόστομο τρόπο από της ενέργειες και τις μελέτες της Επιτροπής είναι ότι η συκοφαντία που διατυπώθηκε και έχει ανακυκλωθεί περί του ότι δήθεν ο αείμνηστος εθνάρχης Κ. Καραμανλής είχε ανταλλάξει το θέμα των αποζημιώσεων με 200 εκατ. που είχε πάρει για τα εγκλήματα του ναζισμού, αποδείχθηκε ότι είναι φενάκη και ψεύδος που διακινείτο μόνο και μόνο για να πλήττει την φιλελεύθερη παράταξη» είπε συγκεκριμένα ο κ. Τζαβάρας.
Εβδομήντα τέσσερα χρόνια μετά την αντιφασιστική νίκη των λαών βρίσκονται ακόμα σε εκκρεμότητα οι οφειλές της Γερμανίας σε αποζημιώσεις και επανορθώσεις, τόνισε στην ομιλία του στη Βουλή, ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, σημειώνοντας ότι όλες οι γερμανικές κυβερνήσεις αρνούνται να πληρώσουν αυτά τα χρέη δισεκατομμυρίων ευρώ, χρήματα που ανήκουν στον ελληνικό λαό, προβάλλοντας ψευδώς την άποψη ότι η Γερμανία εκπλήρωσε αυτή της την υποχρέωση προς την Ελλάδα.
Ταυτόχρονα, επισήμανε τις τεράστιες ευθύνες όλων των ως τώρα ελληνικών κυβερνήσεων -και των προηγούμενων και της σημερινής του ΣΥΡΙΖΑ- γιατί «ουσιαστικά δεν έθεσαν ποτέ ζήτημα πραγματικής διεκδίκησης των γερμανικών επανορθώσεων και δεν προχώρησαν ποτέ σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες για την πραγματοποίηση του δίκαιου αιτήματος του ελληνικού λαού που πλήρωσε τη ναζιστική θηριωδία με βασανιστήρια, δολοφονίες, εκτελέσεις, ολοκαυτώματα και τεράστιες υλικές καταστροφές σε κρατικές υποδομές και στη λαϊκή περιουσία».
Είπε ότι όλες οι κυβερνήσεις, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ πρόβαλλαν «αστείες δικαιολογίες» περί «ακαταλληλότητας της στιγμής για να τεθεί το ζήτημα», προσθέτοντας ότι «η ευθύνη του ΣΥΡΙΖΑ είναι ακόμα μεγαλύτερη γιατί όσο ήταν στην αντιπολίτευση κατηγορούσε τις άλλες κυβερνήσεις ότι δεν διεκδικούν τις γερμανικές επανορθώσεις και μοίραζε υποσχέσεις ότι αν γίνει κυβέρνηση θα διεκδικήσει αμέσως όλες τις γερμανικές οφειλές».
«Ήταν οι συνήθεις κάλπικες υποσχέσεις προκειμένου να υφαρπάξει τις ψήφους του ελληνικού λαού και ιδιαίτερα των αγωνιστών της ΕΑΜικής εθνικής αντίστασης και των οικογενειών τους. Καπηλευόμενος τους απελευθερωτικούς και ταξικούς αγώνες και την ιστορία τους αυτοπροβάλλεται ως δήθεν συνεχιστής τους, πασχίζοντας έτσι να δώσει αγωνιστικό άλλοθι στην άθλια πολιτική του που τσακίζει τη ζωή και τα δικαιώματα του ελληνικού λαού και της νεολαίας, που τους εμπλέκει όλο και πιο βαθιά σε επικίνδυνα ιμπεριαλιστικά σχέδια, που έχει μετατρέψει την Ελλάδα σε απέραντη αμερικανονατοϊκή βάση ξεπλένοντας τους δολοφόνους των λαών», πρόσθεσε.
«Ο κ. Τσίπρας, στην πραγματικότητα, δεν διεκδικεί αποζημιώσεις. Πάει να κλέψει ψήφους από τα υπόλοιπα κόμματα της Αριστεράς. Προσπαθεί να λεηλατήσει ψήφους», ανέφερε μιλώντας νωρίτερα στη συζήτηση για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών, ο πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων Βασίλης Λεβέντης και απέδωσε το χρόνο που επελέγη για τη διεκδίκηση σε «ένα πονηρό σχέδιο του πρωθυπουργού» με το βλέμμα στις κάλπες.
«Ο κ. Τσίπρας θέλει να πάρει ψήφους από τον κ. Λαφαζάνη, τον κ. Κουτσούμπα, την κ. Κωνσταντοπούλου. Είναι ένα πονηρό σχέδιο του κ. Τσίπρα», είπε ειδικότερα ο Βασίλης Λεβέντης και απευθύνθηκε στα κυβερνητικά έδρανα. «Είστε 4 χρόνια κυβέρνηση. Το θέμα αυτό θα μπορούσατε να το έχετε αντιμετωπίσει νωρίτερα. Ποιος εμπόδιζε να το φέρετε προς ψήφιση;», είπε ο πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων και προσέθεσε: «έξι δεκαετίες καθυστέρησε η διεκδίκηση. Σε αυτές τις δεκαετίες κάποιοι κυβερνούσαν στην Ελλάδα και δεν διεκδίκησαν τις γερμανικές αποζημιώσεις. Ποιος εμπόδιζε τον Καραμανλή, τον Σαμαρά που κυβέρνησαν εκ δεξιών; Η Γερμανία δεν ανησυχεί καθόλου. Αυτό μας βάζει σε σκέψεις. Συνήθως όταν υπάρχει απαίτηση εγείρεται ανησυχία. Αλλά δεν βλέπω να ανησυχούν οι Γερμανοί. Θεωρούν ότι το θέμα έχει λήξει με ένα δάνειο 160 εκατομμυρίων μάρκων που έλαβε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και με την παραμονή 400.000 εργαζομένων στη Γερμανία».
«Σήμερα είναι μια σπουδαία μέρα που δικαιώνει τους αγώνες των Ανεξάρτητων Ελλήνων» υπογράμμισε στην ομιλία της στη Βουλή, η Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά, υπενθυμίζοντας ότι «κάποιοι στο παρελθόν χαρακτήρισαν ‘ανεδαφική’ την πάγια απαίτηση των ΑΝΕΛ για αποζημιώσεις, που το γερμανικό κράτος οφείλει στην πατρίδα μας”.
«Σας καταλαβαίνουμε γιατί είναι φυσικά ανεδαφικό να ζητάς δικαιοσύνη από εκείνους με τους οποίους έχεις δεσμεύσεις και σε δένουν συμφέροντα» είπε η βουλευτής, προσθέτοντας ότι «οι ΑΝΕΛ δεν χρωστούν κανένα γραμμάτιο σε κανένα συμφέρον».
Η κ. Κόλλια-Τσαρουχά απέδωσε την μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων του γερμανικού κράτους προς την Ελλάδα, σε μεγάλο βαθμού «συνεννοήσεις με εξωγενείς παράγοντες ‘κάτω από το τραπέζι’ που βγαίνουν στο φως τα τελευταία χρόνια και αποτελούν ένα βασικό στοιχείο για τις οικονομικές κρίσεις που τραυμάτισαν τη χώρα μας».
Επισήμανε ότι οι γερμανικές αποζημιώσεις δεν θα μπορούσαν να απαιτηθούν ποτέ, αν η Ελλάδα δεν γινόταν «ξανά ισχυρή στο γεωστρατηγικό και γεωπολιτικό υλικό, αν δεν έβγαινε με τους καλύτερους όρους από τα μνημόνια και αν δεν γινόταν αναπόσπαστος κρίκος των πλανητικών ενεργειακών διαδρομών».
Η βουλευτής τόνισε, ότι κεντρικός πρωταγωνιστής στην προσπάθεια αυτή ήταν ο Πάνος Καμμένος και οι ΑΝΕΛ. Είπε ότι οι γερμανικές αποζημιώσεις χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, με την πρώτη να αφορά στην έντοκη επιστροφή του αναγκαστικού κατοχικού δανείου των ετών 1941-1944:
Το ποσό του δανείου ανέρχεται σε 26 δισ. ευρώ, και σύμφωνα με γερμανικά έγγραφα «η Γερμανία όφειλε την 1η Σεπτεμβρίου 1945 να επιστρέψει το ποσό του κεφαλαίου το οποίο ποτέ δεν έκανε», ενώ όπως πρόσθεσε, το ύψος του επιτοκίου πρέπει να καθοριστεί σύμφωνα με τις διεθνείς συναλλακτικές οικονομικές πρακτικές, ενώ για τα κριτήρια καθορισμού του ύψους του επιτοκίου πρέπει να υπολογιστούν η χρησιμότητα και η ωφέλεια του χρήματος γι′ αυτόν που το δανείζει και γι′ αυτόν που το δανείζεται.
Είπε ότι άλλο κριτήριο (καθορισμού του ύψους του επιτοκίου) είναι η ζημιά που υφίσταται αυτός που δανείζει, ενώ τρίτο, ασφαλέστερο αλλά και επιεικέστερο κριτήριο για τον προσδιορισμό του μεσοσταθμικού επιτοκίου για το κατοχικό δάνειο, είναι αυτό των επιτοκίων/κουπονιών που έδιναν τα κράτη στις διεθνείς τράπεζες ή σε άλλα κράτη, ως εγγύηση προκειμένου να δανειστούν, με το ύψος του να ανέρχεται σε ποσοστά από 3%-5% ετησίως.
«Με το κεφάλαιο του κατοχικού δανείου, με ετήσιο επιτόκιο περίπου 3% και με διάρκεια υπερημερίας της Γερμανίας, 74 χρόνια, η συνολική οφειλή της Γερμανίας στο κατοχικό δάνειο ανέρχεται σήμερα σε 83 δισ.191 εκ. ευρώ» είπε η κ. Κόλλια-Τσαρουχά.
Καταλήγοντας, είπε ότι η δεύτερη κατηγορία αφορά στο θεμελιώδες είδος απαιτήσεων της Ελλάδας και υπογράμμισε ότι «δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υπάρξει άσκηση ενός ένδικου μέσου και για τις δύο περιπτώσεις».
Υπενθυμίζεται ότι νωρίτερα ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέφεν Ζάιμπερτ, είχε τονίσει πως «το ζήτημα των γερμανικών επανορθώσεων έχει νομικά και πολιτικά οριστικά διευθετηθεί», ενώ σε σχετική ερώτηση δεν θέλησε να αξιολογήσει τη συζήτηση που διεξάγεται σήμερα στη Βουλή των Ελλήνων.
«Αυτό που γνωρίζω είναι ότι σήμερα συζητά για το θέμα η ελληνική Βουλή. Το πώς θα τελειώσει η συζήτηση και ποιες επίσημες κινήσεις θα προκύψουν, δεν θέλω σήμερα να το αξιολογήσω», δήλωσε ο κ. Ζάιμπερτ, τονίζοντας ότι η γερμανική θέση για το συνολικό ζήτημα των γερμανικών υποχρεώσεων έναντι της Ελλάδας από την εποχή του εθνικοσοσιαλισμού δεν έχει αλλάξει.
«Έχουμε πλήρη συνείδηση και γνωρίζουμε το μεγάλο βάρος και την οδύνη που προκάλεσε η Γερμανία στην Ελλάδα την εποχή του εθνικοσοσιαλισμού. Τα διδάγματα που προκύπτουν από αυτό για μας είναι να κάνουνε το παν ώστε η Γερμανία και η Ελλάδα, ως φίλοι και εταίροι, να έχουν καλές σχέσεις, να αλληλοϋποστηρίζονται προς όφελος και των δύο χωρών. Για το συγκεκριμένο θέμα των επανορθώσεων, λέω και πάλι ότι η θέση μας δεν έχει αλλάξει. Αυτή η θέση είναι ότι το ζήτημα των γερμανικών επανορθώσεων έχει νομικά και πολιτικά οριστικά διευθετηθεί», δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.