“Στερνή μου αρχαία γλώσσα να σε είχα πρώτα”

Συνέντευξη με την καινοτόμο καθηγήτρια αρχαίων Ελληνικών Ελένη Κουλιζάκη.
Open Image Modal
.
.

Επιτρέψτε μας την άνωθεν παράφραση της  πάνσοφης λαϊκής ρησης  η οποία καταχωρήθηκε ως τίτλος, καθώς η επιλογή της κρίθηκε ως αναγκαία από τον γράφοντα. 

Παρακάτω θα διαβάσετε ότι οι ενήλικες κυριολεκτικά (Αν ξεκινήσουν την εκμάθηση) εθίζονται στα αρχαία Ελληνικά...

Το συγκεκριμένο συμπέρασμα αποτελεί προϊόν βιωματικής έρευνας και ιδίας εκτίμησης της εναλλακτικής- γνωστής για το έργο της  φιλολόγου κ.Ελένης Κουλιζάκη, η οποία μου μίλησε για τις  πρωτότυπες μεθόδους διδασκαλίας που εφαρμόζει εδώ και έντεκα χρόνια, ώστε να μεταδίδει συστηματικά  το αρχαίο ελληνικό πνεύμα, σε ηλικίες από 3-63.  

 -Ποιά ήταν τα ερεθίσματα και τα κίνητρα αφενός να εντρυφήσετε  στην εκμάθηση των Αρχαίων Ελληνικών και αφετέρου να τα προάγετε εν μέσω διδασκαλίας; 

Η αρχή του έρωτος και μετέπειτα της έρευνας σχετικά με την αρχαία ελληνική γλώσσα προέκυψε όταν συνειδητοποίησα πως κάθε - μα κάθε -  λέξη αποκαλύπτει ένα νόημα, μια ιστορία.

Στην συνέχεια το αίσθημα αυτό γιγαντώθηκε όταν ανακάλυψα πως η αρχαία ελληνική γλώσσα είναι Μουσική. Μετέπειτα ως φιλόλογος θεώρησα απαραίτητο να δημιουργήσω μια μέθοδο, ώστε όλη αυτή η μαγεία να περάσει με ευχάριστο και δημιουργικό τρόπο στους μαθητές μου. 

Διδάσκετε τα Αρχαία Ελληνικά ακόμη και σε νήπια. Χρησιμοποιείτε “έξυπνες” μεθόδους ώστε η μάθηση να διέπεται από τη χαρά του παιχνιδιού προφανώς για να προσελκύει το ενδιαφέρον των μικρών παιδιών και να γίνεται ευχάριστη. Θα μπορούσατε να μας περιγράψετε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα; 

Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι πως δημιούργησα ακόμη και το Σπήλαιο του Πλάτωνος με σκηνικό, ώστε ”να μπουν και να βγουν” από αυτό. Το εγχείρημα αυτό δεν θα μπορούσε να έχει γίνει πραγματικότητα χωρίς την βοήθεια της εικαστικού Μάρως Κυριάκη, που το επιμελήθηκε.

 Ήταν μια συνεργασία που έλαβε χώρα στο Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης με το οποίο συνεργάζομαι. Επιπροσθέτως, στην διδασκαλία μου χρησιμοποιώ μουσικοκινητική μέθοδο, όπως στην εκμάθηση των προθέσεων, αλλά και τις Τέχνες (ζωγραφική, κατασκευές, τραγούδι, χορό, θεατρικά δρώμενα) και πολλές κρεμάλες, ώστε τα παιδιά να ανακαλύπτουν σταδιακά μόνα τους το ”χτίσιμο” , την δομή, μιας λέξης.

Κυρία Κουλιζάκη, υπάρχει μέσα από τη δική σας στατιστική και βιωματική εμπειρία μια εκτίμηση σχετικά με τις ηλικίες  στις οποίες είναι περισσότερο αρεστή η Αρχαία Ελληνική γλώσσα; 

Διδάσκω σε άτομα που έχουν ηλικία 3-63 ετών εδώ και 11 έτη. Σε αυτό το φάσμα ηλικιών, στις ηλικίες 3-12 η αρχαία ελληνική γλώσσα είναι ιδιαιτέρως αρεστή, γιατί διδάσκεται με παιγνιώδη τρόπο.

Στις ηλικίες 13-20 ετών είναι ”αναγκαίο κακό”, γιατί την διδάσκονται και στο σχολείο ως ”μάθημα στο οποίο πρέπει να βαθμολογηθούν” και έτσι συνδέεται με άγχος, χωρίς να παύουν να γοητεύονται ωστόσο από την Ετυμολογία.

Το συγκλονιστικό είναι πως η αρχαία ελληνική γλώσσα είναι περισσότερο αρεστή σε ενήλικες, οι οποίοι ενθουσιάζονται από τα νοήματα που αντιλαμβάνονται και που δεν είχαν την ευκαιρία να διδαχθούν στο σχολείο ή νωρίτερα στην ζωή τους. Οι πιο ενθουσιώδεις μαθητές μου είναι με διαφορά οι ενήλικες. 

Open Image Modal
.
.

Ως προς τα λοιπά φυλετικά χαρακτηριστικά; Έχετε και μαθητές της αλλοδαπής;  Και αν ναι, εκδηλώνουν ενδιαφέρον για την εκμάθηση των Αρχαίων; Υπάρχουν διαφοροποιήσεις ως προς το ανωτέρω;

Δυστυχώς δεν έχει τύχει να έχω μέχρι τώρα μαθητές της αλλοδαπής, αν και είναι κάτι που θα το ήθελα πάρα πολύ. Όσες φορές δίδαξα σε αλλοδαπούς μέσα από προγράμματα με οργανισμούς που συνεργάζομαι ήταν με θέμα την Φιλοσοφία και την Μυθολογία και όχι την αρχαία ελληνική γλώσσα. 

Πώς φαντάζεστε την Ελλάδα σήμερα (περιληπτικά) αν υποθέσουμε ότι άπαντες μιλούσαν Αρχαία Ελληνικά; 

Εδώ ανοίγουμε ένα τεράστιο ζήτημα. Για να απαντήσω σε αυτή την ερώτηση, θα έπρεπε να αναλύσω εκτενώς την μουσικότητα της ελληνίδος φωνής (το έχω κάνει σε καταγραφή μου στο διαδίκτυο), μετέπειτα να περάσουμε το θέμα της μουσικότητός της σε επίπεδο δονήσεων και τί αυτοί δημιουργούν και μετέπειτα να ερευνήσουμε τι αντίκτυπο έχει όλο αυτό στο θέμα του συντονισμού μας με το Όλον...

Μέσα από τις έρευνές μου έχω διαπιστώσει πως η ελληνική γλώσσα δεν είναι απλώς μια γλώσσα προς επικοινωνία. Κρύβει μουσικούς κώδικες, οι οποίοι τολμώ να πω πως βοηθούν τον νου μας να ”συντονιστεί”, όπως προανέφερα. Για να το κάνω πιο απλό με ένα παράδειγμα θα σας αναφέρω πως συχνά με ρωτούν: ”Μα γιατί δεν είμαστε πλέον ικανοί να χτίσουμε έναν Παρθενώνα;” Και τους απαντώ: ”Γιατί πάψαμε να ομιλούμε την αρχαία ελληνική γλώσσα.” 
Για να επιστρέψω, λοιπόν, στην ερώτηση, σε μια Ελλάδα όπου άπαντες θα ομιλούσαν αρχαία ελληνικά, θα ήμασταν ικανοί να ξαναχτίσουμε έναν Παρθενώνα.  

Open Image Modal
.
.

 

Πολλά έχουν ειπωθεί για την ασύμβατη με πολλούς γραπτούς και άγραφους κανόνες, για την ευρεία πλέον χρήση των Greeklish. Πόσο καταστροφική είναι η υιοθέτηση τους; Επιφέρουν επιπτώσεις και στον τρόπο σκέψης; Υπάρχουν απτές αποδείξεις; 

Κι όμως, θεωρώ πως συμβαίνει το αντίθετο. Η χρήση των greeklish δεν είναι πλέον ευρεία, δεν χρησιμοποιείται πλέον παρά από ελάχιστους ανθρώπους και όσο περνάει ο χρόνος φθίνει. Δεν επεβίωσε η μόδα αυτή. Γεγονός που αποδεικνύει και πως δεν είναι καταστροφική, γιατί δεν κατάφερε να καταστρέψει τίποτα. Λογικό, αν το σκεφτούμε, εφόσον είχε να ανταγωνιστεί κάτι πολύ πιο ισχυρό, την ελληνική γραφή, η οποία επιβιώνει εδώ και χιλιάδες έτη.