Το βράδυ της Παρασκευής 26 Ιουνίου το κέντρο της Ουτρέχτης «σφύζει» από τους κατοίκους που εκμεταλλευόμενοι το επικείμενο Σαββατοκύριακο και το ηλιόλουστο απόγευμα, γεμίζουν τα καφέ πάνω στις πλατείες και στα κανάλια (σημεία που τις καθημερινές και ιδίως τον χειμώνα παραμένουν ακόμη και κλειστά).
Το κεντρικό κανάλι της Ουτρέχτης το απόγευμα της Παρασκευής
Για μία παρέα τριών Ελλήνων το βράδυ αυτό είναι μάλλον σοκαριστικό. Τα μηνύματα που μας έρχονται από την Ελλάδα μας ενημερώνουν ότι ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας πρόκειται να προκηρύξει δημοψήφισμα για την αποδοχή ή μη των Ελλήνων πολιτών στην «σκληρή» δέσμη μέτρων που ζητούν οι δανειστές της χώρας για την υποστήριξη της οικονομίας της. Τα τηλέφωνα αμέσως «πιάνουν φωτιά» με μηνύματα και τηλέφωνα σε φίλους και οικογένειες και συνεχή παρακολούθηση των ειδησεογραφικών sites και των social media. Αφήνοντας στην άκρη τις όποιες πολιτικές απόψεις, η τροπή που δείχνουν ότι παίρνουν τα πράγματα και τα ζοφερά σενάρια που αναδύονται από τη μη εξεύρεση λύσης με τους πιστωτές μας προκαλούν ανησυχία.
Έχω αφιχθεί στην Ουτρέχτη μόλις λίγες ώρες νωρίτερα, φιλοξενούμενος από έναν φίλο - διαχειριστή επενδύσεων στο Άμστερνταμ - ως ενδιάμεσο σταθμό στο ταξίδι μου προς το Αϊντχόφεν, προκειμένου να παρακολουθήσω την Ημέρα Τελικής Επιλογής του Startupbootcamp HighTechXL. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα επιχειρηματικής "επιτάχυνσης" που έχει δημιουργηθεί στην πέμπτη μεγαλύτερη πόλη της Ολλανδίας από την ΕΥ, το Dutch Expansion Capital και το High Tech Campus.
Εκεί πρόκειται να συναντήσω έξι υφιστάμενες ή εν δυνάμει εταιρείες υψηλής τεχνολογίας και μεγάλων προοπτικών ανάπτυξης από την Ελλάδα.
Το Startupbootcamp HighTechXL φιλοξενείται στο The Strip του High Tech Campus, ακριβώς απέναντι από τα γραφεία της Philips
Το Startupbootcamp HighTechXL «είδε» συνολικά, μέσα από διαφορετικά επίπεδα «σκρηναρίσματος», 1.500 εταιρείες από την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο και προσκάλεσε 20, προκειμένου να συμμετάσχουν σε μία τετραήμερη εκδήλωση, κατά τη διάρκεια της οποίας έχουν την ευκαιρία να δουλέψουν πάνω στην παρουσίαση της ιδέας τους και να λάβουν feedback από πάνω από 150 ειδικούς και στελέχη διαφόρων κλάδων της αγοράς. Από τις 20, μόλις οι μισές θα επιλεγούν ώστε να σχηματίσουν τον τρίτο κύκλο του προγράμματος, που μέσα σε τρεις μήνες θα τους δώσει τη δυνατότητα να βγάλουν το προϊόν τους στην αγορά και να αυξήσουν τις πιθανότητες να λάβουν εξωτερική χρηματοδότηση για την ανάπτυξή τους.
Ο σημαντικότερος accelerator στην Ευρώπη για startups υψηλής τεχνολογίας και hardware αξιολόγησε ότι 6 από τις 20 καλύτερες εταιρείες που «ανακάλυψε» είναι ελληνικές, ένα επίτευγμα αρκετά σημαντικό τόσο για την ελληνική startup «σκηνή» όσο και για τη δυναμική της ελληνικής έρευνας και τεχνολογίας.
Οι startups των Final Selection Days παρουσίασαν τις τεχνολογίες τους 4 φορές σε τέσσερεις ημέρες, τελειοποιώντας το pitch τους
«Στην Ημέρα Παρουσιάσεων που διοργανώσαμε τον Μάιο στην Αθήνα είδαμε εκπληκτικές τεχνολογίες που έχουν αναπτυχθεί σε επιστημονικά πάρκα και ερευνητικά κέντρα», μου είπε ο Χούους Φρέρικς, συνιδρυτής και γενικός διευθυντής του Startupbootcamp HighTechXL, λίγες ώρες πριν ανακοινωθούν ποιες ομάδες θα μπουν στο πρόγραμμα. «Είμαι ενθουσιασμένος με το επίπεδο της τεχνολογίας, της καινοτομίας και των επιστημονικών επιτευγμάτων. Στην Ελλάδα υπάρχουν τεχνολογίες με σημαντικές προοπτικές και άνθρωποι με κίνητρο, πάθος και 'λάμψη στα μάτια' για να τις κάνουν επιτυχημένες εταιρείες».
«Κοιτάμε χώρες και αγορές που έχουν χαρακτηριστικά που μας ενδιαφέρουν, δηλαδή υψηλή τεχνολογία και δυνατές προσωπικότητες στις ομάδες», μου λέει σε συζήτησή μας και ο Αλέξανδρος Ματτίεσσεν, που ως Senior Advisor της EY Innovation είναι ένας από τους τρεις Έλληνες που δουλεύουν για το πρόγραμμα. «Το HighTechXL έρχεται κάθε χρόνο στην Ελλάδα γιατί η τεχνολογία είναι πολύ καλή, υπάρχει κενό μεταξύ του ερευνητικού και του επιχειρηματικού κόσμου και η οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα ωθεί τις εταιρείες να αναζητήσουν καλύτερες ευκαιρίες εκτός χώρας», όπως έκανε και ο ίδιος ο Αλέξανδρος, ξεκινώντας να δουλέψει εκτός Ελλάδος για πρώτη φορά, στα 28 του χρόνια.
Είμαι κάθε άλλο παρά φίλος του λόγου των πανηγυρισμών και των συνθημάτων σχετικά με τις επιτυχίες και τα κατορθώματα (εντός ή εκτός εισαγωγικών) Ελλήνων ως ατόμων ή ομάδων ή ως εταιρειών είτε μέσα στην Ελλάδα είτε εκτός. Η συγκυρία, όμως, σαν από ειρωνεία, ήταν ιδανική για να αναδειχθεί για μία ακόμη φορά μέσα μου το ερώτημα «της Ελλάδος που θέλουμε».
Ήταν σχεδόν καταθλιπτικό από τη μία να βρίσκεσαι ανάμεσα σε νέους, αλλά και μεγαλύτερους σε ηλικία και εμπειρία επιστήμονες, οι οποίες έχουν κατασκευάσει τεχνολογίες που προσελκύουν τέτοιο ενδιαφέρον και από την άλλη να βλέπεις τα νέα και τις εικόνες από την Ελλάδα, με τον πανικοβλημένο κόσμο να κάνει ουρές στα ΑΤΜs των τραπεζών, ακόμη και σε σούπερ μάρκετ, όπως μεταδόθηκε, μετά την απόφαση της κυβέρνηση για περιορισμούς στην κίνηση των κεφαλαίων.
Ήταν λυπηρό να βλέπεις ότι η χώρα σου έχει ταλέντο παγκόσμιας κλάσης (πόσω μάλλον σε έναν τομέα όπως αυτός της υψηλής τεχνολογίας, που για να το πούμε απλώς «δεν είναι για όλους») και όχι μόνο οι δομές της δεν μπορούν να το υποστηρίξουν και να το προωθήσουν, αλλά ο τρόπος που λειτουργεί αυτή η χώρα απειλεί να το «πνίξει».
Οι εξελίξεις στη χώρα έγιναν το κεντρικό θέμα συζήτησης και για τους ίδιους τους Έλληνες συμμετέχοντες, δημιουργώντας συναισθήματα ανησυχίας και προβληματισμού για το μέλλον τους. Στα «πηγαδάκια» μεταξύ των ελληνικών ομάδων ένας συμμετέχων ανησυχούσε για το μέλλον των παιδιών του στην Ελλάδα εάν συνεχισθεί αυτή η πορεία, έτερη συμμετέχουσα δεν ήξερε αν γυρίζοντας στην Ελλάδα θα βρει τις εταιρικές της καταθέσεις - χρήματα που κέρδισε από επιχειρηματικά βραβεία προκειμένου να συγκεντρώσει το πρώτο κεφάλαιο για την εταιρεία της, ενώ μία τρίτη μεταξύ σοβαρού και αστείου δεν ήταν βέβαιη αν θα έχει καν εταιρεία επιστρέφοντας στην Ελλάδα.
Ευτυχώς, αυτό δεν κατάφερε να επηρεάσει την απόδοσή τους, καθώς από τις συνολικά 11 εταιρείες που επελέχθησαν την περασμένη Τρίτη για να συμμετάσχουν στον τρίτο κύκλο του Startupbootcamp HighTechXL οι 4 θα είναι ελληνικές. Στις δύο προηγούμενες εκδοχές του προγράμματος, είχαν επιλεγεί από δύο. Συνολικά, από τις 32 εταιρείες που έχουν επιλεγεί στο πρόγραμμα αυτό, οι 8 είναι ελληνικές.
Από τον Σεπτέμβριο στο τρίμηνο εντατικό πρόγραμμα θα συμμετέχουν η Ζωή Γιαβρή και ο Πάρις Ζιώγας με το TomoTECH, ένα λογισμικό τρισδιάστατης οπτικής επεξεργασίας μαγνητικών τομογραφιών, το οποίο υπόσχεται αύξηση της ακρίβειας της τρισδιάστατης απεικόνισης από το 65% στο 90%, επιτρέποντας ορθότερες διαγνώσεις. Θα επιχειρήσουν να εξασφαλίσουν τη χρηματοδότηση που απαιτείται για την ανάπτυξή του. Η TomoTECH έχει ήδη ολοκληρώσει τη δημιουργία του αλγορίθμου της και έχει υποβάλει αίτηση για πατέντα, ενώ έχει πραγματοποιήσει χειροκίνητα την επεξεργασία 50 τομογραφιών και δοκιμάζει το web interface της εφαρμογής με 7 γιατρούς.
Η Εύη Βαλερά με το Sensoraide, μία ολοκληρωμένη λύση λογισμικού και υλισμικού που απευθύνεται σε αγρότες της εποχής του Διαδικτύου των Πραγμάτων. Μέσα από ασύρματα δίκτυα αισθητήρων συλλέγει περιβαλλοντικά δεδομένα όπως θερμοκρασία, υγρασία, φωτεινότητα, βλαβερά αέρια κοκ. προκειμένου να βελτιστοποιείται η παραγωγή και να εξοικονομούνται πόροι. Το Sensoraide δουλεύει ήδη με κάποιους αρχικούς χρήστες, αγρότες στην Ελλάδα, ενώ στα τέλη του 2013 είχε ξεκινήσει την πορεία του από το πρόγραμμα Startup Chile της κυβέρνησης της Χιλής.
Ο μηχανικός Δημήτρης Ξεύγενος και η οικονομολόγος Κωνσταντίνα Μακρυθανάση με το Green Desalination, το οποίο δημιουργήθηκε στα πλαίσια του ευρωπαϊκού προγράμματος Life+ και έχει βραβευθεί από τον Επίτροπο Περιβάλλοντος Καρμένου Βέλλα. Αφορά στην «πράσινη» αφαλάτωση του θαλασσινού νερού, καθώς αξιοποιεί το υγρό απόβλητο από μονάδες αφαλάτωσης που έχει περιβαλλοντικές επιπτώσεις στις θάλασσες και δημιουργεί αποσταγμένο νερό κατάλληλο για πόση και στερεά άλατα, χρήσιμα στη βιομηχανία. Στόχος τους να αναζητήσουν την επιπλέον χρηματοδότηση από ιδιώτες και ευρωπαϊκά κονδύλια προκειμένου να αναπτύξουν την μονάδα που έχουν εγκαταστήσει ήδη στην Τήνο και αναμένεται να μεταφέρουν στο Λαύριο. Θέλουν να φέρουν το προϊόν τους στην αγορά και να διαχειρισθούν με επιτυχία το δίκτυο του προγράμματος, προκειμένου η εταιρεία να έχει αντίκτυπο και να κλιμακωθεί πλήρως στην Ελλάδα.
Τέλος, ο ηλεκτρολόγος μηχανικός Νίκος Κανόπουλος, μαζί με τους συνεργάτες του φυσικούς Αργυρούλα Μουρτζίκου και Θεόδωρος Μακρής, μετά από αρκετά χρόνια ερευνητικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας με την Πατρινή Brite Solar θα μεταφέρει την νέα καινοτομία της εταιρείας - ένα διάφανο αγώγιμο τζάμι το οποίο μέσω ενός φωτοευαίσθητου ηλεκτρολύτη συλλέγει ηλεκτρική ενέργεια και το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την μείωση του κόστους ενέργειας των θερμοκηπίων - προκειμένου η ολλανδική εταιρική παρουσία να αξιοποιήσει τις πατέντες σε Ολλανδία, ΗΠΑ και Κίνα και να διευκολύνει την προσέλκυση των επενδυτικών κεφαλαίων που είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη του προϊόντος και το κλείσιμο των συμφωνιών για την παραγωγή και πώλησή του. Η Brite Solar έχει ήδη επενδύσει 700.000 ευρώ ίδια κεφάλαια και 1,4 εκατ. ευρώ ευρωπαϊκών κονδυλίων για να την ανάπτυξη του γυαλιού. Μάλιστα, η ελληνική εταιρεία ήταν αυτή που κατά τη διάρκεια των Final Selection Days κέρδισε το ειδικό Βραβείο Βιωσιμότητας, ένα έπαθλο 4.000 ευρώ, από την EY.
Επιτυχημένη ήταν και η παρουσία των Μάνου και Δημήτρη Τσαγκιά, οι οποίοι παρουσίασαν την Solumbro - την επιχειρηματική ιδέα πάνω στην οποία έχουν ξεκινήσει να δουλεύουν για τη δημιουργία μίας ομπρέλας η οποία, φέρουσα μικρά φωτοβολταϊκά φύλλα και ασύρματη σύνδεση στο Διαδίκτυο, θα γίνεται το «κέντρο διασκέδασης στην παραλία», επιτρέποντας στους παραθεριστές να φορτίζουν τις συσκευές τους ή να πραγματοποιούν τις παραγγελίες τους από το κινητό τους - και των Κωνσταντίνου Μπουρούση και Λάμπρου Δούλου, οι οποίοι παρουσίασαν το Lighting 3 - ένα λογισμικό που υπολογίζει την λαμπρότητα του φωτός που πέφτει πάνω στους δρόμους και μπορεί να έχει διάφορες εφαρμογές, από τη μέτρηση της φωτεινότητας στα τούνελ μέχρι την αυτόματη ρύθμιση του φωτισμού στα γραφεία ή στους δρόμους ενός Δήμου.
Η «πολυπληθής» παρουσία των ελληνικών ομάδων στα Final Selection Days του Startupbootcamp HighTechXL προκάλεσε και το ενδιαφέρον των ολλανδικών μέσων ενημέρωσης. Το τοπικό τηλεοπτικό κανάλι RTL (και μάλιστα όχι με ένα, ούτε δύο, ούτε τρία, αλλά τέσσερα αφιερώματα) και η μεγαλύτερη οικονομική εφημερίδα της χώρας Financieele Dagblad (οι αντίστοιχοι Financial Times της Ολλανδίας) ήλθαν για να μιλήσουν αποκλειστικά με τις ελληνικές ομάδες για τους λόγους για τους οποίους βρέθηκαν στην εκδήλωση και για την κατάσταση στη χώρα τους.
Solumbro και Brite Solar μιλούν στις κάμερες των τηλεοπτικών δικτύων Studio 040 και RTL αντίστοιχα
Εάν η αφήγηση των μέσων ενημέρωσης εντός της χώρας αφορά στην «πανηγυρισμολογία», η αφήγηση των μέσων ενημέρωσης εκτός χώρας περιστρέφεται γύρω από την κρίση και τη «διαρροή εγκεφάλων». Σε ό,τι αφορά στους μεμονωμένους επαγγελματίες και επιστήμονες αυτό είναι το σωστό συγκείμενο, ωστόσο σε ό,τι αφορά στις επιχειρήσεις υψηλής ανάπτυξης και υψηλής προστιθέμενης αξίας θα πρέπει περισσότερο να εντοπίσουμε το πρόβλημα στην απουσία αφενός των ρυθμίσεων (οικονομικών, φορολογικών, γραφειοκρατικών) που θα τους επιτρέπουν να δραστηριοποιηθούν στη χώρα με μεγαλύτερη ευκολία και με στόχευση σε αυτό που πραγματικά πρέπει να κάνουν: να αναπτύσσουν το προϊόν τους και να «κατακτούν» με αυτό τον κόσμο, δημιουργώντας ποιοτικές θέσεις εργασίας εντός και εκτός χώρας.
Και σε επόμενο επίπεδο, οι δομές εκείνες που θα επιτρέψουν σε αυτές τις εταιρείες να λάβουν πολύτιμη επιχειρηματική γνώση και να διασυνδεθούν με τις διεθνείς αγορές, κεφαλαίων, συνεργατών, πελατών και στελεχών, προσελκύοντας επενδύσεις και ανθρώπινο δυναμικό, που εκτός από την ανάπτυξη του startup και τεχνολογικού «οικοσυστήματος» μπορεί να προσφέρει και ένα μοντέλο δημιουργίας μίας σύγχρονης οικονομίας και οικονομικής ανάπτυξης.
Δηλαδή, ανεξαρτήτως από την κρίση, οι ελληνικές εταιρείες τεχνολογίας θα αναγκάζονταν (και ορθώς το πράττουν) να βγουν εκτός Ελλάδος, καθώς το επίπεδο της επιχειρηματικής ωριμότητας και οι διασυνδέσεις που προσφέρει η χώρα τους είναι είναι ακόμη μικρά για να καταφέρουν να δημιουργήσουν εταιρείες με διεθνή αντίκτυπο.
Οι Final Selection Days του Startupbootcamp HighTechXL φιλοξένησαν 20 ομάδες και πάνω από 200 μέντορες για τέσσερεις ημέρες
«Πρέπει να είμαστε εξωστρεφείς επιχειρήσεις και η Ολλανδία είναι ηγέτης στον τομέα μας», μου αναφέρουν οι Δημήτρης Ξεύγενος και Κωνσταντίνα Μακρυθανάση της Green Desalination. «Δεν επιλέξαμε το Startupbootcamp ως έξοδο από την Ελλάδα, ούτως ή άλλως θέλαμε να ανοίξουμε δίκτυα με την Ολλανδία. Όπου βρεθούμε επαναλαμβάνουμε ότι το προϊόν μας είναι ελληνικό και έχει ελληνική ταυτότητα».
«Στην Ελλάδα έχω διακρίνει ένα κενό μεταξύ της έρευνας και της δημιουργίας εταιρειών γύρω από αυτήν που βγαίνουν στην αγορά και έχουν οικονομικό αντίκτυπο», μου αναφέρει ο Χούους Φρέρικς. «Στις δύσκολες οικονομικές περιστάσεις ξεκινούν νέες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες από ανάγκη. Υπάρχει μία επείγουσα ανάγκη για την νέα γενιά να αναπτύξει νέες επιχειρήσεις και μία νέα οικονομία. Με το Startupbootcamp HighTechXL έχουμε έλθει σε συζητήσεις με διάφορους «συμμετόχους» στην Ελλάδα προκειμένου να φέρουμε τα εργαλεία μας στη χώρα και να βοηθήσουμε με όποιον τρόπο μπορούμε», τονίζει στη συζήτησή μας.
Ο συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του Startupbootcamp HighTechXL Χούους Φρέρικς
Δηλώνει ανήσυχος από την οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα, αλλά δεν θέλει να τοποθετηθεί πολιτικά για το επερχόμενο δημοψήφισμα. Τονίζει μόνο ότι οι πολιτικοί, οι επιχειρηματίες και τα επιστημονικά κέντρα πρέπει να κατανοήσουν ότι η οικονομική ανάπτυξη έρχεται μέσα από την καινοτομία. «Οι Ευρωπαίοι δεν αντιλαμβάνονται την ανθρώπινη καταστροφή που συμβαίνει αυτή την στιγμή στην Ελλάδα, αλλά ακόμα και αν η χώρα εκραγεί, εγώ θα συνεχίσω να δουλεύω με την Ελλάδα, λόγω του ταλέντου και της καινοτομίας της», μου λέει με πάθος.
«Είναι πολύ λυπηρό αυτό που συμβαίνει αυτή την στιγμή στην Ελλάδα. Υπάρχουν πολλά παραγωγικά μυαλά στην ηλικία μας, που θα μπορούσαν να δουλεύουν, αλλά τώρα πληρώνουν τις «αμαρτίες» των παλιότερων γενιών. Τουλάχιστον μεταναστεύουν για την Ευρώπη. Είναι καλύτερο από το να πηγαίνουν σε ΗΠΑ ή Κίνα, που αποτελούν «κλασσικούς» προορισμούς της διαρροής εγκεφάλων», μου τονίζουν οι Μάνος και Δημήτρης Τσαγιάς της Solumbro, οι οποίοι, ωστόσο, θέλουν να «περάσουν» ένα θετικό μήνυμα:
«Όσοι έχουν μία επιχειρηματική ιδέα να ακολουθήσουν τα όνειρά τους και να μην «αποκοιμηθούν» στη βολή των πραγμάτων που έχουν ήδη. Να δουν που μπορούν να απευθυνθούν και να αποκτήσουν δικτύωση και αν η ιδέα τους είναι καλή θα προχωρήσουν. Η Αθήνα είναι ένα καλό σημείο εκκίνησης, καθώς υπάρχουν πολλές ευκαιρίες από incubators για να ξεκινήσουν την προσπάθειά τους».
Ανήσυχοι για το ποια θα είναι η επόμενη μέρα του δημοψηφίσματος δηλώνουν και οι Κωνσταντίνος Μπουρούσης και Λάμπρος Δούλος της Lighting3, όχι μόνο για την πορεία της εταιρείας τους - την πρώτη που έχουν δημιουργήσει στη ζωή τους - αλλά και την ελληνική οικονομία και κοινωνία: «Για να βρισκόμαστε εδώ θέλουμε να είμαστε στην Ευρώπη, η Ελλάδα δεν ξέρουμε τι θέλει να κάνει. Ανησυχούμε για το αποτέλεσμα, γιατί υπάρχουν οικογένειες, υποχρεώσεις και αβεβαιότητα. Καλώς ή κακώς η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδοτεί πολλά ερευνητικά και άλλα έργα, από τα οποία ζούνε πολλά άτομα».
Στην Ευρώπη αυτή την στιγμή διεξάγεται ένας σημαντικός ανταγωνισμός για το ποια χώρα θα αναδειχθεί ως το σημαντικότερο κέντρο για τις τεχνολογικές εταιρείες (startups ή κολοσσούς) που θα σταθεί «αντίπαλον δέος» στις ΗΠΑ ή στην Ασία (όσο μπορεί κάτι τέτοιο να γίνει δυνατό). Ταυτόχρονα, όμως, αναπτύσσονται συνεργασίες και πρωτοβουλίες διά μήκους της ευρωπαϊκής ηπείρου υπό τα «κελεύσματα» της ίδιας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ψηφιακού Θεματολογίου που έχει θεσπίσει. Σε εθνικό επίπεδο, κάθε χώρα αναπτύσσει συντονισμένες προσπάθειες με τη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων φορέων για την ανάδειξη των οικοσυστημάτων τους ως το πιο ελκυστικό για όσους θέλουν να δραστηριοποιηθούν από και στην Ευρώπη. Δείτε για παράδειγμα, τα Startup Britain στην Μεγάλη Βρετανία, La French Tech στην Γαλλία, Spain Startup στην Ισπανία.
Μία ακόμη συγκυρία: τις ημέρες της παραμονής μου στην Ολλανδία, το τοπικό οικοσύστημα ανακοίνωσε το λανσάρισμα του Startup Delta, μία πρωτοβουλίας στην οποία «Πρέσβυς» είναι η Νέλι Κρους, πρώην Επίτροπος Ψηφιακού Θεματολογίου, η οποία προώθησε πολύ τη συζήτηση περί startups στην Ευρώπη. Μέσω του Startup Delta όποιος εξωτερικός επενδυτής ή startupper θέλει να «κάνει δουλειές» με ολλανδικές εταιρείες έχει άμεση πρόσβαση σε πληροφορίες και νέα για αυτές.
Ο πρώην πρωθυπουργός της Ολλανδίας και νυν εταίρος στην EY, Γιαν Πέτερ Μπαλκενέντε, βρέθηκε στην σκηνή των Final Selection Days του Startupbootcamp HighTechXL και εξήγησε γιατί όλοι κινούνται σήμερα στο «ρυθμό» των startups:
«Οι startups αφορούν την καινοτομία, την οικονομική επιτυχία και τη βιωσιμότητα. Είναι σπουδαίο να είσαι καινοτόμος και να δημιουργείς τα επόμενα βήματα των κοινωνιών και των οικονομιών μας. Εκπροσωπείτε μία νέα γενιά και έναν νέο τρόπο σκέψης. Για αυτό όλοι μιλούν για τις startups».
Ο πρώην πρωθυπουργός της Ολλανδίας, Γιαν Πέτερ Μπαλκενέντε, στην σκηνή του Startupbootcamp HighTechXL
Το ελληνικό startup οικοσύστημα έχει κάνει σημαντικά βήματα προόδου τα τελευταία τρία χρόνια, οπότε και πραγματοποιήθηκε η «έκρηξή» του, με σημαντικές χρηματοδοτήσεις και εξαγορές εταιρειών ελληνικής καταγωγής. Αυτή την στιγμή βρίσκεται σε ένα νέο «σταυροδρόμι», ακολουθώντας ολόκληρη την ελληνική οικονομία.
Αν καταφέρει να επιβιώσει (ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρω ότι τα τέσσερα επενδυτικά που έχουν επενδύσει στις περισσότερες ελληνικές startups συγχρηματοδοτούνται από κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε μία περίπτωση που η χώρα δεν έχει πρόσβαση σε τέτοια κονδύλια, και με το μικρό μέγεθος της ιδιωτικής αγοράς επενδύσεων, αυτό πρακτικά μπορεί να σημάνει και το τέλος του ελληνικού startup οικοσυστήματος), οι «συμμέτοχοί» του και οι αρμόδιες Αρχές της Πολιτείας θα πρέπει να περάσουν σε ένα επόμενο στάδιο οργάνωσης και συνεργασίας προκειμένου να προωθηθεί η ανταλλαγή τεχνογνωσίας και δικτύου με το εξωτερικό (ήδη βλέπουμε σημαντικές τέτοιες προσπάθειες από την Πρεσβεία της Ολλανδίας και την Πρεσβεία του Ισραήλ στην Αθήνα).
Μέχρι τότε, θα είναι σημαντικό οι ελληνικές εταιρείες να διεκδικούν και να επιτυγχάνουν την παρουσία τους σε προγράμματα όπως το Startupbootcamp HighTechXL ώστε να παίρνουν τις εμπειρίες και τις γνώσεις που δεν μπορεί να τους προσφέρει άμεσα το ελληνικό οικοσύστημα και να τις μεταφέρουν πίσω στα υπόλοιπα μέλη του.
Σε λίγες ώρες θα διεξαχθεί ένα δημοψήφισμα που ενδεχομένως να καθορίσει την πορεία της χώρας για τα επόμενα πολλά χρόνια. Όποιο και να είναι αυτό το μέλλον, η επόμενη μέρα αναμένεται να έχει πολλές δυσκολίες. Μέσα στον «ορυμαγδό» των πολιτικών και οικονομικών εξελίξεων, η συζήτηση για τις startups πηγαίνει πίσω. Ενδεχομένως ορθώς, ενδεχομένως και όχι. Τι κι αν οι περισσότερες ελληνικές startups εδρεύουν στο εξωτερικό, το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού τους δουλεύει στην Ελλάδα. Τα προβλήματα της τελευταίας εβδομάδας στο τραπεζικό σύστημα έδειξαν ότι μπορεί να απειληθεί ακόμη και η ύπαρξή τους όταν τους εφαρμόζονται κεφαλαιακοί έλεγχοι και αποκλείονται από τραπεζικές συναλλαγές στο εξωτερικό. Η επόμενη μέρα πρέπει σίγουρα να περιλαμβάνει μία ατζέντα για τις εταιρείες υψηλής ανάπτυξης και καινοτομίας και τη διασύνδεσή τους με τα οικοσυστήματα του εξωτερικού.