Στην υλοποίηση στρατηγικού σχεδίου για την αποδοτικότερη αξιοποίηση του ορυκτού πλούτους της χώρας ώστε να εξασφαλίζει τις ανάγκες της κοινωνίας αλλά και με στόχο μακροπρόθεσμα να διπλασιαστεί η συμμετοχή του εξορυκτικού κλάδου στο ΑΕΠ, περνά η κυβέρνηση.
Το θέμα απασχόλησε τη συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής μετά και από σχετική εισήγηση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με θέμα ολοκληρωμένη και βιώσιμη διαχείριση των Ορυκτών Πρώτων Υλών και υιοθετήθηκαν οι σχετικές προτάσεις. Όπως επισημάνθηκε η Ελλάδα διαθέτει σημαντικό ορυκτό πλούτο τόσο σε ποιότητα όσο και σε ποσότητα, ενώ σε ορισμένα ορυκτά (βωξίτης, περλίτης, μπεντονίτης, λατερίτης, λευκόλιθος, κ.ά.) κατέχει υψηλή θέση στην παγκόσμια κατάταξη.
Σε κάθε περίπτωση η αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου θα γίνει, όπως τονίστηκε με συνθήκες που θα εγγυώνται την προστασία του περιβάλλοντος αλλά και την κοινωνική συνοχή αλά και θα μεγιστοποιούν την προστιθέμενη αξία σε εγχώριο επίπεδο, μέσω της δυναμικής της κάθετης εκμετάλλευσης.
Σε ό,τι αφορά την εποπτεία της αγοράς, όπως ανακοινώθηκε, κωδικοποιείται δέσμη χρονικά προσδιορισμένων πιλοτικών δράσεων, σε συγκεκριμένες οικονομικές δραστηριότητες (π.χ. τρόφιμα) ή σε οριζόντιες δράσεις εποπτείας (κοινή μεθοδολογία που βασίζεται στην αξιολόγηση κινδύνου, ενιαία φύλλα ελέγχου), με απώτερο στόχο την απρόσκοπτη, διαφανή και επικαιροποιημένη λειτουργία του θεσμικού πλαισίου και της ενίσχυσης συμμόρφωσης.
Προς αυτή την κατεύθυνση η κυβέρνηση προχωρά σε συγκεκριμένες δράσεις:
-Σύνταξη και θέσπιση «Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις Ορυκτές Πρώτες Ύλες (ΟΠΥ)»
-Εκσυγχρονισμός της Λατομικής και Μεταλλευτικής Νομοθεσίας
-Έλεγχος - Αξιολόγηση και Ανάδειξη του κλάδου της Εξορυκτικής Βιομηχανίας με θέσπιση νόμου - πλαισίου για την Εποπτεία των Οικονομικών Δραστηριοτήτων και την αναμόρφωση των Ελεγκτικών Μηχανισμών, τη Σύσταση Ειδικής Γραμματείας Επιθεώρησης και Ελέγχου ΥΠΕΝ και τη Σύσταση Παρατηρητηρίου Μεταλλευτικών και Λατομικών Δραστηριοτήτων
-Στήριξη της Έρευνας και της Εκπαίδευσης, με την Αναβάθμιση και Αξιοποίηση του ΙΓΜΕ και Συγκρότηση ειδικής ομάδας εργασίας με τη συμμετοχή των Υπουργείων Εργασίας και Παιδείας, καθώς και των φορέων της αγοράς για τη στοιχειοθέτηση προτάσεων και νομοθετικών πρωτοβουλιών με στόχο τη μεγαλύτερη σύνδεση της εκπαίδευσης και έρευνας στις σύγχρονες ανάγκες της εξορυκτικής βιομηχανίας
Επίσης, παρακολούθηση τάσεων ανάπτυξης στον τομέα των ΟΠΥ σύμφωνα με τις συστάσεις της ειδικής ομάδας εργασίας της ΕΕ σχετικά με τον προσδιορισμό των πρώτων υλών κρίσιμης σημασίας (CRMs) και συμμετοχή στο Ερευνητικό Πρόγραμμα EURARE (European Rare Earths Project)
-Επίτευξη της κοινωνικής συναίνεσης μέσω ενός μηχανισμού που θα προάγει το διάλογο με τις τοπικές κοινωνίες και απόδοση στην κοινωνία, τμηματικά και σε ορατό χρόνο, των εξοφλημένων εκμεταλλεύσεων με τη δυνατότητα αξιοποίησής τους μέσα από ένα ευρύ φάσμα μεταγενέστερων χρήσεων
-Προώθηση Επενδύσεων, μέσω της Ένταξης ΟΠΥ στον Αναπτυξιακό Νόμο και της συνεργασίας με το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) για την εκπόνηση τεχνικο-οικονομικής μελέτης αξιολόγησης της βιωσιμότητας των εκμεταλλεύσεων στη βάση τόσο της εγχώριας όσο και της διεθνούς ζήτησης και προοπτικής τους.
Συντονισμός ελέγχων
Επίσης το ΚΥΣΟΙΠ έδωσε το «πράσινο φως» στο σχέδιο δράσης για την εφαρμογή ολοκληρωμένου θεσμικού πλαισίου εποπτείας των οικονομικών δραστηριοτήτων και της αγοράς προϊόντων (άρθρα 125 επ. του ν.4512/2018), που περιλαμβάνει δέσμη ενεργειών, με καταληκτική ημερομηνία ολοκλήρωσης το Δεκέμβριο του 2019.
Οι μεταρρυθμίσεις συνοψίζονται στις ακόλουθες βασικές κατηγορίες:
Α) Πιλοτική εφαρμογή του νόμου σε συγκεκριμένες οικονομικές δραστηριότητες ή κατηγορίες οικονομικών δραστηριοτήτων σε δύο στάδια
Β) Υλοποίηση οριζόντιων δράσεων, που αφορούν στην εκπλήρωση όλων των προβλεπόμενων στο νόμο προϋποθέσεων για την άσκηση του νέου πλαισίου εποπτείας και ελέγχων, όπως για παράδειγμα σχεδιασμός και ανάπτυξη μεθοδολογίας βάσει κριτηρίων κινδύνου, σχεδιασμός συστήματος διαχείρισης καταγγελιών, υιοθέτηση των προβλεπόμενων στο νόμο εργαλείων (φύλλα ελέγχου, κατευθυντήριες γραμμές, οδηγοί συμμόρφωσης κλπ.)
Γ) Σταδιακή υλοποίηση του Πληροφοριακού Συστήματος Διαχείρισης Ελέγχων, το οποίο συνιστά το Υποσύστημα Διαχείρισης Ελέγχων του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Άσκησης Δραστηριοτήτων και Ελέγχων (ΟΠΣ-ΑΔΕ) του ν. 4442/2016
Δ) Έκδοση της προβλεπόμενης στο νόμο δευτερογενούς νομοθεσίας (άρθρο 173).
Ε) Στελέχωση και λειτουργία της Διεύθυνσης συντονισμού και παρακολούθησης του κανονιστικού πλαισίου για το επιχειρηματικό περιβάλλον (άρθρο 133), στην Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας του Υπουργείου Οικονομίας & Ανάπτυξης
ΣΤ) Συγκρότηση της Ομάδας Διαχείρισης Έργου για την εποπτεία (Ο.Δ.Ε.), που προβλέπεται στο άρθρο 134 του νόμου και αποτελείται από τους Γενικούς Γραμματείς των εμπλεκόμενων υπουργείων, με Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου.