Η κατασκευή ενός αεροσκάφους είναι μια χρονοβόρα και ακριβή διαδικασία. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν εταιρείες με έδρα σε διάφορα μέρη του κόσμου που παράγουν πολλών ειδών αεροσκάφη, για προσωπική, εμπορική και στρατιωτική χρήση. Ο μεγαλύτερος ευρωπαίος κατασκευαστής πολιτικών αεροσκαφών είναι η Airbus, με εργοστάσια σε Γαλλία, Γερμανία, Αγγλία και Ισπανία.
Μικρότεροι ευρωπαίοι κατασκευαστές είναι η ιταλο-γαλλική ATR, η Βρετανική BAE Systems.
Το αντίπαλο δέος της Ευρωπαϊκής Airbus, είναι η αμερικανική Boeing. Στην αμερικανική ήπειρο, έχουν τη βάση τους επίσης η Embraer (Βραζιλία) και η Bombardier (Καναδάς).
Μεγάλη δύναμη αποτελούσε στο παρελθόν και η Ρωσία, με τις Ilyushin και Tupolev και άλλες μικρότερες. Τα αεροσκάφη ωστόσο χρησιμοποιούνταν κυρίως από ανατολικές χώρες.
Ο σχεδιασμός και η διαδικασία παραγωγής, συμπεριλαμβανομένων των δοκιμών ασφαλείας, μπορούν να διαρκέσουν από τέσσερα χρόνια για μικρά τουρμπινοφόρα αεροπλάνα ή περισσότερο για μεγαλύτερα αεροπλάνα.
Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, ορίζονται οι στόχοι και οι προδιαγραφές σχεδιασμού του αεροσκάφους. Αρχικά η εταιρεία παραγωγής χρησιμοποιεί σχέδια και εξισώσεις, προσομοιώσεις, δοκιμές σε αεροθαλάμους και πειραματισμούς για την πρόβλεψη της συμπεριφοράς του αεροσκάφους.
Οι εταιρείες χρησιμοποιούν υπολογιστές για να σχεδιάσουν, προγραμματίσουν και διεκπεραιώσουν τις αρχικές προσομοιώσεις του αεροσκάφους. Στη συνέχεια μικρά μοντέλα και ομοιώματα των βασικών μερών του αεροπλάνου δοκιμάζονται σε αεροθαλάμους για να πιστοποιηθεί η αεροδυναμική τους.
Όταν ο σχεδιασμός περάσει αυτές τις διαδικασίες, η εταιρεία κατασκευάζει έναν περιορισμένο αριθμό πρωτοτύπων για τις δοκιμές στο έδαφος. Αντιπρόσωποι από τις κυβερνητικές αρχές αεροπορίας της χώρας συνήθως πραγματοποιούν την πρώτη πτήση.
Οι δοκιμαστικές πτήσεις συνεχίζονται μέχρι το αεροσκάφος να έχει εκπληρώσει όλες τις απαιτήσεις. Έπειτα η κυβερνητική αρχή αεροπορίας της χώρας εγκρίνει την παραγωγή από την εταιρεία.
Υπάρχουν τρια είδη αεροσκάφων:
1. Ευρύ σώμα
Αυτά τα αεροσκάφη είναι μεγάλα σε μέγεθος, έχουν σχεδιαστεί για πτήσεις σε μεσαίες και μεγάλες αποστάσεις (ορισμένα μοντέλα καλύπτουν διαδρομές έως και 11.000 χλμ.).
Το μήκος της γάστρας μπορεί να φτάσει τα 70 μέτρα και το πλάτος της καμπίνας μπορεί να φιλοξενήσει 7-10 θέσεις στη σειρά. Αεροσκάφη όπως το Boeing 747 και το A380 έχουν δύο καταστρώματα. Λόγω του υψηλού τους κόστους, τα αεροσκάφη αυτού του ομίλου είναι στη διάθεση ενός σχετικά μικρού αριθμού αεροπορικών εταιρειών.
2. Στενό σώμα
Αυτή είναι η μεγαλύτερη ομάδα, της οποίας τα σκάφη χρησιμοποιούνται, κατά κανόνα, για διαδρομές μικρών και μεσαίων αποστάσεων. Η διάμετρος της ατράκτου τις περισσότερες φορές δεν υπερβαίνει τα 4 μέτρα.
Το πιο διάσημο αεροσκάφος αυτής της κατηγορίας είναι το Boening 737, πιο συγκεκριμένα, 10 τύποι αεροσκαφών που ανήκουν στην οικογένεια Boeing 737.
3. Περιφερειακή και τοπική
Τα πρώτα περιλαμβάνουν μικρά αεροσκάφη που μεταφέρουν έως και 100 επιβάτες σε αποστάσεις που δεν υπερβαίνουν τα 2-3 χιλιάδες χιλιόμετρα. Είναι αξιοσημείωτο ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο κινητήρες turboprop όσο και jet. Παραδείγματα αεροσκαφών αυτής της ομάδας περιλαμβάνουν τα ERJ, ATR, Dash-8 και SAAB.
Τα τοπικά αεροσκάφη καλύπτουν διαδρομές με μήκος που δεν υπερβαίνει τα 1000 χιλιόμετρα τη φορά, παρέχονται το πολύ 20 θέσεις στην καμπίνα. Οι πιο διάσημοι κατασκευαστές αυτής της τεχνικής είναι οι Cessna και Beechcraft.
Ακολουθεί μια λίστα με τα κορυφαία 10 εμπορικά αεροσκάφη με τη μεγαλύτερη παραγωγή ανά τύπο στην ιστορία.
10. Antonov An-24/26
Συνολικές παραδόσεις: 1.367 από το 1979
Παραγωγή: 1959-1979
Το Antonov An-24 ήταν ένα 44-θέσιο διπλό στροβιλοκινητήριο αεροσκάφος μεταφοράς/επιβάτη που σχεδιάστηκε το 1957 στη Σοβιετική Ένωση από το Γραφείο Σχεδιασμού Antonov και κατασκευάστηκε από το Κίεβο, το Ιρκούτσκ και τα αεροπορικά εργοστάσια Ulan-Ude.
-Ταχύτητα πτήσης: 500 χλμ./ώρα
-Μέγιστη ταχύτητα: 500 χλμ./ώρα
-Εμβέλεια: 2.761 χλμ.
-Μήκος: 24 μ.
9. Airbus A330
Συνολικές παραδόσεις: 1.527 από τον Δεκέμβριο του 2021
Παραγωγή: 1992-σήμερα
To Airbus 330 είναι μεγάλης χωρητικότητας επιβατικό αεροσκάφος, ευρείας ατράκτου, δικινητήριο, ικανό να εκτελέσει πτήσεις μεσαίων και μεγάλων αποστάσεων.
Κατασκευάζεται στη Τουλούζη και μέχρι σήμερα έχουν παραχθεί 1.527 τέτοια αεροσκάφη. Αναπτύχθηκε ταυτόχρονα με το τετρακινητήριο Airbus A340 με το οποίο μοιράζονταν κοινή άτρακτο και εξαρτήματα των φτερών.
8. Boeing 747
Συνολικές παραδόσεις: 1.569 από τον Δεκέμβριο του 2021
Παραγωγή: 1968-σήμερα
Το Boeing 747 είναι αεροσκάφος ευρείας ατράκτου για επιβατικές αερογραμμές και μεταφορά εμπορευμάτων, το οποίο αναφέρεται πολλές φορές ως Τζάμπο τζετ. Είναι ανάμεσα στα πιο αναγνωρίσιμα αεροσκάφη του κόσμου και ήταν το πρώτο αεροσκάφος ευρείας ατράκτου που κατασκευάστηκε. Η πρώτη πτήση του έγινε το 1970 και κατείχε για σχεδόν 37 χρόνια το ρεκόρ για τη μεγαλύτερη χωρητικότητα επιβατών από αεροσκάφος.
Το πιλοτήριο βρίσκεται πάνω από το κύριο κατάστρωμα και σχηματίζει μία καμπούρα. Αυτό το χαρακτηριστικό επιτρέπει τη φόρτωση διαφόρων εμπορευμάτων από εμπρός. Το επάνω κατάστρωμα πίσω από το πιλοτήριο παρέχει χώρο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως σαλόνι ή για να τοποθετηθούν επιπλέον καθίσματα. Το επιμηκυσμένο επάνω κατάστρωμα εμφανίστηκε ως επιλογή στο 747-100Β και αργότερα έγινε μόνιμο στο 747-300.
Το 747 διαθέτει τέσσερις μηχανισμούς με 16 τροχούς στο καθένα, που προσφέρουν καλή κατανομή βάρους και καλύτερη στο έδαφος και μεγαλύτερη ασφάλεια σε περίπτωση που κάποιο λάστιχο σπάσει.
7. Embraer E-Jet Family
Συνολικές παραδόσεις: 1.596 από τον Μάρτιο του 2021
Παραγωγή: 2001-σήμερα
Το αεροσκάφος παρουσιάστηκε στην Αεροπορική Έκθεση του Παρισιού το 1999 και ξεκίνησε η παραγωγή του τρία χρόνια αργότερα το 2002. Η αεροπορική εταιρεία μπορεί να εξυπηρετήσει δρομολόγια χαμηλότερης ζήτησης.
6. Boeing 777
Συνολικές παραδόσεις: 1.677 από τον Δεκέμβριο του 2021
Παραγωγή: 1993-σήμερα
Το Boeing 777 είναι αεροσκάφος ευρείας ατράκτου που αναπτύχθηκε και κατασκευάστηκε από την Boeing Commercial Airplanes.
Είναι το μεγαλύτερο δικινητήριο αεροσκάφος στον κόσμο και συνήθως αναφέρεται ως το τριπλό εφτά (Triple Seven).Το 777 σχεδιάστηκε για να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των 767 και 747 της Boeing, και για να αντικαταστήσει τα παλαιότερα DC-10 ή L-1011.
Αναπτύχθηκε σε συνεργασία με οκτώ μεγάλες αεροπορικές εταιρείες, με πρώτη συνάντηση τον Ιανουάριο του 1990, το πρόγραμμα ξεκίνησε στις 14 Οκτωβρίου 1990 με παραγγελία της United Airlines. Τ
ο πρωτότυπο κυκλοφόρησε στις 9 Απριλίου 1994 και πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση στις 12 Ιουνίου 1994. Το 777 εισήλθε στην υπηρεσία με τον πελάτη, United Airlines, στις 7 Ιουνίου 1995. Παραλλαγές μεγαλύτερης εμβέλειας κυκλοφόρησαν στις 29 Φεβρουαρίου 2000 και παραδόθηκαν για πρώτη φορά στις 29 Απριλίου 2004.
Ο μεγαλύτερος χρήστης είναι η Emirates, με 163 αεροσκάφη.
5. Boeing 727
Συνολικές παραδόσεις: 1.832 από το 1984
Παραγωγή: 1962-1984
Το Boeing 727 είναι τρικινητήριο αεριωθούμενο αεροσκάφος, στενής ατράκτου, μεσαίων αποστάσεων για επιβατικές αερογραμμές και μεταφορά εμπορευμάτων.
Κατασκευαζόταν από την εταιρεία Boeing από το 1962 έως το 1984. Μπορεί να μεταφέρει από 149 έως 189 επιβάτες και μεταγενέστερα μοντέλα μπορούν να πετάξουν χωρίς διακοπή από 4.400 χιλιόμετρα μέχρι και 5.000 χιλιόμετρα.
Προορίζεται για μικρού και μεσαίου μεγέθους πτήσεις και μπορεί να χρησιμοποιήσει μικρά και μεσαία αεροδρόμια στην προσγείωση. Οι μονάδες που κατασκευάστηκαν στην εικοσαετή παραγωγή του είναι 1.832.
Το 727 είναι το μόνο τρικινητήριο αεροσκάφος της Boeing. Η παραγωγή του 727 έφτασε στο αποκορύφωμα της τη δεκαετία του 1970 ενώ το 1984 παρήχθη η τελευταία μονάδα.
Η τελευταία επιβατική πτήση του 727 πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 2019.
4. CRJ
Συνολικές παραδόσεις: 1.945 από τον Δεκέμβριο του 2020
Παραγωγή: 1991-2020
Η σειρά CRJ (Canadair Regional Jet) είναι μια σειρά τζετ που αναπτύχθηκε από την Bombardier Aerospace. Tο αεροσκάφος ολοκλήρωσε την παρθενική του πτήση στις 10 Μαΐου 1991. Η πρώτη γενιά (CRJ 100/200) ξεκίνησε το 1991 και η δεύτερη γενιά (σειρά CRJ700) κυκλοφόρησε το 1999.
Η σειρά CRJ είναι πολύ δημοφιλής μεταξύ των περιφερειακών αεροπορικών εταιρειών και βρίσκεται σε ενεργή υπηρεσία στις SkyWest Airlines, Endeavor Air, PSA Airlines και Air Wisconsin, μεταξύ άλλων.
3. Airbus A320
Συνολικές παραδόσεις: 10.176 από τον Δεκέμβριο του 2021
Παραγωγή: 1986-σήμερα
Το Airbus A320 είναι σειρά επιβατικών αεροσκαφών μέσων αποστάσεων και στενής ατράκτου. Κατασκευάζεται από την Airbus. Είναι ο βασικός ανταγωνιστής του Boeing 737 και είναι το πιο δημοφιλές πολιτικό αεροσκάφος της ευρωπαϊκής αεροναυπηγικής και της κατασκευάστριας εταιρείας.
Το πρόγραμμα για την κατασκευή του A320 ξεκίνησε το 1982. Η Airbus, μετά την αρχική αποδοχή του A300 διαπίστωσε ότι η αγορά των τοπικών και μέσης απόστασης πτήσεων αποτελούσε χώρο όπου κυριαρχούσε η αμερικανική Boeing, με αεροσκάφη τα οποία είχαν σχεδιαστεί στα μέσα της δεκαετίας του 1960.
Οι μηχανικοί της ευρωπαϊκής εταιρείας γνώριζαν ότι η νέα - για την εποχή - τεχνολογία των υπολογιστών και των συνθετικών πλαστικών θα επέφερε πολύ καλύτερες επιδόσεις, τόσο στον κρίσιμο τομέα του βάρους, όσο και στους τομείς της κατασκευής και εργονομίας για τους πιλότους.
2. Boeing 737
Συνολικές παραδόσεις: 10.877 από τον Δεκέμβριο του 2021
Παραγωγή: 1966-σήμερα
Το Boeing 737, είναι επιβατηγό αεροσκάφος στενής ατράκτου. Το αεροσκάφος αυτό κατασκευάζεται χωρίς διακοπή από το 1967 στα εργοστάσια της εταιρείας Boeing Commercial Airplanes. Συνολικά υπάρχουν 10.877 τέτοια αεροσκάφη, τα οποία εκτελούν διάφορα δρομολόγια σε τοπικές και διεθνείς πτήσεις. Ακόμη, το αεροσκάφος αυτό, είναι το δημοφιλέστερο επιβατικό αεροσκάφος μέσων αποστάσεων - στενής ατράκτου στον κόσμο.
Με περίπου 4.478 αεροσκάφη να έχουν παραγγελθεί και 9.486 να έχουν παραδοθεί σε αεροπορικές εταιρείες, αποτελεί το πιο διαδεδομένο αεροσκάφος τζετ που έχει βγει ποτέ στην παραγωγή (Ιούνιος 2017).
Κάθε στιγμή υπάρχουν περίπου 1.250 αεροσκάφη 737 κάθε τύπου στον αέρα παγκοσμίως. Κατά μέσο όρο, ένα Boeing 737 απογειώνεται κάθε πέντε δευτερόλεπτα.
1. Douglas DC-3
Συνολικές παραδόσεις: 16.079 έως το 1950
Παραγωγή: 1936-1950
Το Douglas DC-3 είναι ελικοφόρο αεροσκάφος σταθερής πτέρυγας το οποίο έφερε επανάσταση στις αεροπορικές μεταφορές τις δεκαετίες του 1930 και 1940 με την ταχύτητα και την εμβέλειά του. Λόγω της επιρροής του στην αεροπορική βιομηχανία και τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα αεροσκάφη όλων των εποχών.
Συνολικά 10.655 DC-3 κατασκευάστηκαν στην Σάντα Μόνικα και το Λονγκ Μπητς της Καλιφόρνια, σε πολιτικές και στρατιωτικές εκδόσεις. Περισσότερα από 2.000 κατασκευάστηκαν στη Ρωσία κατόπιν αδείας, φέροντας την ονομασία Lisunov Li-2 (ονομασία ΝΑΤΟ: Cab). 485 κατασκευάστηκαν στην Ιαπωνία, ως L2D Type 0. Περισσότερα από 400 παρέμειναν σε εμπορική υπηρεσία μέχρι το 1998.