Τα «δημοψηφίσματα» στην Ουκρανία αυξάνουν τις εντάσεις μεταξύ Ρωσίας και Δύσης

Πρόσχημα για προσάρτηση και «πυρηνική» ρητορική από τη Μόσχα.
|
Open Image Modal
via Associated Press

Τα ενορχηστρωμένα από το Κρεμλίνο δημοψηφίσματα που αναμένεται να χρησιμοποιηθούν ως πρόσχημα από τη Μόσχα για προσάρτηση κατεχόμενων από τη Ρωσία ουκρανικών εδαφών ολοκληρώθηκαν την Τρίτη, με το προκαθορισμένο/ αναμενόμενο αποτέλεσμα να αυξάνει τις εντάσεις μεταξύ Ρωσίας και Δύσης.

Υποστηριζόμενοι από τη Μόσχα αξιωματούχοι στις τέσσερις περιοχές όπου διοργανώθηκαν είπαν ότι οι κάλπες έκλεισαν το απόγευμα της Τρίτης μετά από πέντε ημέρες ψηφοφορίας. Η προσάρτηση των περιοχών, που θα μπορούσε να συμβεί από την Παρασκευή, θέτει τις βάσεις για μια επικίνδυνη νέα φάση στον ήδη επτάμηνο πόλεμο με την Ουκρανία. Η Ρωσία έχει προειδοποιήσει πως θα μπορούσε να καταφύγει στη χρήση πυρηνικών όπλων για να υπερασπιστεί την επικράτειά της, περιλαμβανομένων νεοαποκτηθέντων εδαφών.

Μετά την ψηφοφορία, «η κατάσταση θα αλλάξει δραστικά από νομικής άποψης, από άποψης διεθνούς δικαίου, με όλες τις αντίστοιχες συνέπειες για την προστασία αυτών των εδαφών και τη διασφάλιση της ασφάλειάς τους» είπε την Τρίτη ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ.

Πυρηνικές απειλές

Open Image Modal
Sputnik Photo Agency via Reuters

 

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν αναφέρθηκε στην πυρηνική επιλογή της Μόσχας και ανακοίνωσε μερική επιστράτευση την προηγούμενη εβδομάδα μετά από μια ουκρανική αντεπίθεση η οποία σημείωσε επιτυχίες στο θέατρο επιχειρήσεων και επιδείνωσε την κατάσταση για τις ρωσικές δυνάμεις.

Η ψηφοφορία που άρχισε την Παρασκευή στη Χερσώνα, τη Ζαπορίζια, το Λουχάνσκ και το Ντονέτσκ και η μερική επιστράτευση Ρώσων εφέδρων είναι άλλες στρατηγικές με σκοπό τη βελτίωση της θέσης της Μόσχας.

Ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αναπληρωτής επικεφαλής του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας στο οποίο προεδρεύει ο Πούτιν, εξέφρασε ωμά την απειλή την Τρίτη: «Ας φανταστούμε πως η Ρωσία αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει το πιο ισχυρό όπλο εναντίον του ουκρανικού καθεστώτος που διέπραξε μεγάλης κλίμακας πράξη επιθετικότητας, η οποία είναι επικίνδυνη για την ίδια την ύπαρξη του κράτους μας» έγραψε ο Μεντβέντεφ στο Telegram. «Πιστεύω ότι το ΝΑΤΟ θα αποφύγει την απευθείας εμπλοκή στη σύγκρουση σε αυτή την περίπτωση».

Οι ΗΠΑ απορρίπτουν την «πυρηνική» ρητορική του Κρεμλίνου ως τακτική εκφοβισμού. Το ΝΑΤΟ από πλευράς του προειδοποίησε τη Ρωσία πως οποιαδήποτε χρήση πυρηνικών όπλων θα ήταν απαράδεκτη και θα είχε σοβαρότατες συνέπειες, με τον γγ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, να λέει πως «θα άλλαζε πλήρως τη φύση της σύγκρουσης, και η Ρωσία πρέπει να ξέρει πως ένας πυρηνικός πόλεμος δεν μπορεί να κερδηθεί και δεν πρέπει ποτέ να γίνει...όταν βλέπουμε τέτοιου είδους πυρηνική ρητορική ξανά και ξανά από τη Ρωσία, από τον πρόεδρο Πούτιν, είναι κάτι που πρέπει να λαμβάνουμε σοβαρά, και ως εκ τούτου μεταδίδουμε το ξεκάθαρο μήνυμα πως αυ΄το θα έχει σοβαρές συνέπειες για τη Ρωσία».

«Δημοψηφίσματα»

Open Image Modal
via Associated Press

 

Τα «δημοψηφίσματα» έθεσαν το ερώτημα στους κατοίκους εάν θέλουν οι περιοχές να ενταχθούν στη Ρωσία- ωστόσο η ψηφοφορία δεν ήταν ούτε ελεύθερη ούτε δίκαιη. Δεκάδες χιλιάδες κάτοικοι έχουν εγκαταλείψει ήδη τις περιοχές λόγω του πολέμου, και εικόνες που κοινοποιήθηκαν από αυτούς που έμειναν έδειχναν ένοπλους Ρώσους στρατιώτες να πηγαίνουν πόρτα- πόρτα και να πιέζουν Ουκρανούς να ψηφίσουν. Ο δήμαρχος της Μαριούπολης, Βαντίμ Μποϊτσένκο, που εγκατέλειψε την πόλη μετά την κατάληψή της ύστερα από μακρά πολιορκία, είπε ότι μόνο το 20% από τους περίπου 100.000 εναπομείναντες κατοίκους ψήφισαν στο δημοψήφισμα του Ντονέτσκ. Πριν τον πόλεμο οι πληθυσμός της Μαριούπολης ήταν 541.000.

«Ένας άνδρας με ένα τυφέκιο εφόδου έρχεται στο σπίτι του και σου ζητά να ψηφίσεις, οπότε τι μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι;» είπε ο Μποϊτσένκο σε συνέντευξη Τύπου.

Open Image Modal
Alexander Ermochenko via Reuters

 

Οι δυτικοί σύμμαχοι στέκονται στο πλευρό της Ουκρανίας, απορρίπτοντας τα δημοψηφίσματα ως ψεύτικα. Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Τζέιμς Κλέβερλι, είπε ότι η ψηφοφορίες ήταν μια «απελπισμένη κίνηση» από τον Πούτιν. Η Γαλλίδα υπουργός, Κάθριν Κολόνα, είπε επισκεπτόμενη το Κίεβο την Τρίτη ότι η Γαλλία ήταν αποφασισμένη «να υποστηρίξει την Ουκρανία και την κυριαρχία και εδαφική της ακεραιότητα», ενώ περιέγραψε τις ψηφοφορίες ως «ψευδοδημοψηφίσματα». Ουκρανοί αξιωματούχοι είπαν ότι το Παρίσι και το Κίεβο είχαν έρθει πιο κοντά σε μια συμφωνία για την προμήθεια γαλλικών συστημάτων πυροβολικού Caesar.

Μερική επιστράτευση

 

Open Image Modal
.
SERGEY PIVOVAROV via REUTERS

 

Στο μεταξύ, η επιστράτευση έχει, σε έναν βαθμό, πλήξει τον ίδιο τον Πούτιν, καθώς προκάλεσε μεγάλης κλίμακας έξοδο ανδρών από τη χώρα και πυροδότησε διαδηλώσεις σε πολλές περιοχές της Ρωσίας, καθώς περιστασιακές βίαιες ενέργειες: Τη Δευτέρα ένοπλος άνοιξε πυρ σε στρατολογικό γραφείο σε πόλη της Σιβηρίας και τραυμάτισε σοβαρά τον τοπικό επικεφαλής στρατολόγο. Το περιστατικό αυτό έλαβε χώρα μετά από εμπρηστικές επιθέσεις σε στρατολογικά γραφεία. Περίπου 98.000 Ρώσοι πέρασαν στο Καζακστάν την περασμένη εβδομάδα, ανέφεραν την Τρίτη Καζάκοι αξιωματούχοι. Ρώσοι αξιωματούχοι ανακοίνωσαν σχέδια για δημιουργία στρατολογικού γραφείο ακριβώς πάνω στα σύνορα με τη Γεωργία, μία από τις κύριες οδούς εξόδου.

Καθώς η Μόσχα προσπαθεί να αυξήσει τα στρατεύματά της στην Ουκρανία, οι ρωσικοί βομβαρδισμοί συνέχιζαν να προκαλούν θανάτους. Τουλάχιστον 11 άμαχοι σκοτώθηκαν και 18 τραυματίστηκαν από ρωσικά πλήγματα μέσα σε 24 ώρες, ανέφερε την Τρίτη το προεδρικό γραφείο της Ουκρανίας. Ουκρανικές και ρωσικές δυνάμεις συγκρούονταν σε διαφορετικά σημεία της χώρας την Τρίτη, με τον Ουκρανό πρόεδρο Ζελένσκι να λέει πως το Ντονέτσκ στα ανατολικά παρέμενε κορυφαία στρατηγική προτεραιότητα της χώρας του και της Ρωσίας, με «ιδιαίτερα σκληρές» μάχες σε αρκετές πόλεις. Αναφέρθηκαν ακόμη συγκρούσεις στο Χάρκοβο, στα βορειοανατολικά, όπου εστίασε η πρόσφατη ουκρανική αντεπίθεση. Όπως αναφέρθηκε το απόγευμα της Τρίτης, τρεις εκρήξεις ακούστηκαν στο Χάρκοβο και λίγο αργότερα διακόπηκε η ηλεκτροδότηση σε μεγάλο τμήμα της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης στην Ουκρανία.

Στα νότια οι ουκρανικές δυνάμεις συνέχιζαν τις προσπάθειες για να διατηρούν εκτός λειτουργίας γέφυρες και άλλες διαβάσεις ποταμού προκειμένου να διαταράξουν τις γραμμές ανεφοδιασμού των ρωσικών δυνάμεων. Η αεροπορία είπε πως είχε καταρρίψει τρία ιρανικής κατασκευής drones που χρησιμοποιούσε η Ρωσία.

Επίσης, στο ευρύτερο πλαίσιο της ενεργειακής κρίσης, μια σειρά από ασυνήθιστες διαρροές την Τρίτη σε δύο αγωγούς από τη Ρωσία προς τη Γερμανία κάτω από τη Βαλτική προκάλεσαν ανησυχίες περί πιθανού σαμποτάζ. Η έκταση της ζημιάς σημαίνει ότι οι αγωγοί είναι μάλλον απίθανο να μπορέσουν να μεταφέρουν αέριο στην Ευρώπη τον χειμώνα ακόμα και αν υπάρξει η πολιτική βούληση να τεθούν σε λειτουργία, σύμφωνα με αναλυτές του Eurasia Group.

Με πληροφορίες από Associated Press, Reuters