Όταν τα σχέδια του δήμαρχου Μπλούμπεργκ για την πόλη της Νέας Υόρκης δεν κατάφεραν να κερδίσουν λαϊκή υποστήριξη, το τεράστιο φιλανθρωπικό του δίκτυο βοήθησε να χτίσει την ψευδαίσθηση.
***
Το σχέδιο ήταν σοκαριστικό ακόμα και για τη Νέα Υόρκη του Μάικ Μπλούμπεργκ: Στο πικ της μεγάλης ύφεσης, με τους άστεγους να φτάνουν σε επίπεδα ρεκόρ, η πόλη είχε ξεκινήσει σιγά-σιγά να χρεώνει ενοίκια στις οικογένειες που ζούσαν σε ξενώνες.
«Όλοι εξοργίστηκαν με αυτή την πολιτική», λέει ο Πάτρικ Μαρκί, τότε πολιτικός αναλυτής στον Συνασπισμό για τους Αστέγους. Στις κοινωνικές υπηρεσίες είχαν ήδη βρει πολλά που δεν τους άρεσαν για την προσωπική ευθύνη που έφερε προσωπικά Μπλούμπεργκ για την έλλειψη στέγης και ο Μαρκί θεώρησε ότι μπορούσε να οργανωθεί γρήγορα μια αντίδραση.
Όμως σχεδόν ταυτόχρονα, αξιόπιστοι σύμμαχοι στον κόσμο των ΜΚΟ, αρνήθηκαν να πάρουν θέση εναντίον του δημάρχου Μπλούμπεργκ, υπό τον φόβο ότι θα χάσουν τον πιο σημαντικό χορηγό τους: τον δήμαρχο Μπλούμπεργκ.
Ήταν μια γνωστή κατάσταση στους αμέτρητους άλλους που προσπάθησαν να αντιταχθούν στον Μπλούμπεργκ στα 12 χρόνια που ήταν δήμαρχος της Νέας Υόρκης. Ο Μπλούμπεργκ ήταν ο δήμαρχος της πόλης και ταυτόχρονα ο μεγαλύτερος φιλάνθρωπος. Για πάνω από μια δεκαετία, το φιλανθρωπικό του δίκτυο έδωσε περίπου 3 δισ. δολάρια. Σχεδόν όλοι, βασίζονταν στην συνεχή γενναιοδωρία του.
«Θα δυσκολευόμασταν πολύ να κάνουμε αυτούς τους ανθρώπους να σταθούν στο πλευρό μας», λέει ο Μαρκί σε πρόσφατη συνέντευξη. «Όταν κάναμε μια συνέντευξη Τύπου μπροστά στο δημαρχείο ή κάναμε κάποια νομική ενέργεια ή αν κάναμε διαδηλώσεις, μιλούσα με συναδέλφους μου και ουσιαστικά μου έλεγαν:« Κοίτα, συμφωνούμε μαζί σας, είμαστε στο πλευρό σας. Αλλά είναι ένας βασικός δωρητής. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάσουμε αυτά τα χρήματα».
«Οι περισσότεροι αισθάνονται ότι θα έχουν άμεσες ή έμμεσες συνέπειες όταν αμφισβητούν κάποιον που έχει εξουσία και είναι πλούσιος», λέει ο Νόρμαν Σίγκελ, ο οποίος ηγήθηκε της Ένωσης Πολιτικών Ελευθεριών της Νέας Υόρκης μέχρι την έναρξη της θητείας του Μπλούμπεργκ. Ο Σίγκελ πόσο είχε δυσκολευτεί να βρει συμμάχους όταν αμφισβήτησε τις σκληρές και συχνά παράνομες μεθόδους αστυνόμευσης στην Νέα Υόρκη.
Σήμερα, η προσωπική περιουσία του Μπλούμπεργκ είναι καύσιμο για μια ακόμα μεγαλύτερη προσπάθεια: να γίνει ο δημοκρατικός υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ. Η αυτοχρηματοδοτούμενη εκστρατεία του έχει στοιχίσει 400 εκατ. δολάρια σε διάστημα μόλις τριών μηνών – που είναι κατά πάσα πιθανότητα τα περισσότερα από όσα ξόδεψαν όλοι οι άλλοι Δημοκρατικοί υποψήφιοι μαζί. Με αυτά τα χρήματα έχει καταφέρει να είναι πανταχού παρόν σε ραδιοφωνικές, τηλεοπτικές και ψηφιακές πλατφόρμες, δίνοντας στην εκστρατεία του εικόνα γενικής- εκλογικής διαδικασίας.
Αλλά ο τεράστιος πλούτος του Μπλούμπεργκ, μπορεί να πετύχει και άλλο, πέρα από την ακραία έκθεσή του. Όπως δείχνει η εμπειρία του Μαρκί, το τεράστιο φιλανθρωπικό έργο του Μπλούμπεργκ το έδωσε, όχι μόνο συμμάχους σε βασικές πολιτικές θέσεις, αλλά και την ψευδαίσθηση της πολιτικής συναίνεσης και της έλλειψης σοβαρής αντίδρασης στην πολιτική του δισεκατομμυριούχου.
Τους επόμενους μήνες, οι αντίπαλοι του Μπλούμπεργκ θα πρέπει να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν την ικανότητά του να αγοράζει τη σιωπή.
Ποτέ δεν υπήρχε «διαχωριστικό τείχος»
Ο Μπλούμπεργκ για 12 χρόνια που κυριαρχεί στην πολιτική σκηνή της Νέας Υόρκης, είναι εμπλεκόμενος σε πολλά παρόμοια παραδείγματα.
Ανώτερος αξιωματούχος είχε κάποτε επιπλήξει οργισμένα μέλη οργανώσεων που εμπλεκόταν ο Μπλούμπεργκ, επειδή είχαν συμμετάσχει σε έρανο για τους πολιτικούς αντιπάλους του. Επικριτές του για τον τρόπο που αντιμετώπιζε τις μαύρες και μειονοτικές κοινότητες, όπως ο Αλ Σάρπτον, σώπασαν εκκωφαντικά όταν εκκλησίες και φιλανθρωπικές οργανώσεις έλαβαν μεγάλες επιχορηγήσεις. Ο αιδεσιμότατος Κάλβιν Ο. Μπατς III, της Αβυσσινικής Βαπτιστικής Εκκλησίας στο Χάρλεμ, προώθησε την εκλογή του δημάρχου το 2009, όταν ο Μπλούμπεργκ έδωσε περίπου 1 εκατομμύριο δολάρια στο μη κερδοσκοπικό ίδρυμα της εκκλησίας.
Η Ράντι Γουέινγκαρντεν, τότε επικεφαλής της ισχυρής Ένωσης Δασκάλων της Νέας Υόρκης, είχε μια παρόμοια εμπειρία. Όταν συγκρούστηκε με το Δημαρχείο στις διαπραγματεύσεις για τη σύναψη συμβάσεων και για τις εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις, οι μακροχρόνιοι σύμμαχοί της παρέμειναν «σιωπηλοί λόγω της επιρροής που είχε ο δήμαρχος. Ανακαλύψαμε αργότερα ότι μερικοί από αυτούς έλαβαν δωρεές από αυτόν», δήλωσε πρόσφατα.
Ο Μπλούμπεργκ έχει δώσει περίπου 2,8 δισ. δολάρια σε δωρεές κατά τη διάρκεια των 12 ετών που ήταν δήμαρχος. Επίσημα, πολλές από αυτές τις δωρεές έγιναν από «ανώνυμο» δωρητή. Αλλά η ταυτότητα του Μπλούμπεργκ ήταν ένα από τα χειρότερα κρυμμένα μυστικά της Νέας Υόρκης, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς τους κορυφαίους βουλευτές του πέρασαν την πόρτα του στο Δημαρχείο και έφυγαν με θέσεις διευθυντών σε φιλανθρωπικά ιδρύματα. Όπως είχε γράψει κάποιος του Ινστιτούτου του Μανχάταν, όταν τελείωνε την θητεία του ως δήμαρχος, «δεν υπήρξε ποτέ διαχωριστικό τείχος ανάμεσα στην ιδιωτική πελατεία του Μπλούμπεργκ και στην πολιτική του ιδιότητα».
Το πιο τρανταχτό παράδειγμα ήρθε το 2008, όταν ο Μπλούμπεργκ τάραξε την πόλη, ανακοινώνοντας ότι θα διεκδικήσει και τρίτη θητεία στη δημαρχεία. Για να γίνει αυτό, έπρεπε το δημοτικό συμβούλιο να άρει τους περιορισμούς στον αριθμό των θητειών. Μάρτυρες υπέρ του Μπλούμπεργκ σε δημόσιες ακροάσεις ήταν μέλη ΜΚΟ που είχαν λάβει εκατομμύρια από δωρεές του Μπλούμπεργκ.
«Το δημαρχείο ήταν γεμάτο με ανθρώπους που δεν είχαν ενδιαφερθεί ποτέ πριν από τις υποθέσεις του δήμου, αλλά τώρα έδειχναν την υποστήριξή τους για την παράταση των ορίων», είχε δηλώσει πρόσφατα δημοσιογράφος που κάλυψε τον Μπλούμπεργκ.
Το επιτελείο του -κανείς από την εκστρατεία του δεν δέχτηκε να σχολιάσει το δημοσίευμα- εδώ και καιρό αρνείται ότι η πρόθεση πίσω από το φιλανθρωπικό του έργο ήταν να αγοράσει τη σιωπή. Ο επικεφαλής σύμβουλος του Μπλούμπεργκ, Χάουαρντ Γουόλσον, λέει μάλιστα ανοιχτά ότι η περιουσία του Μπλούμπεργκ είναι αυτό που τον καθιστά άφθαρτο, όχι το αντίστροφο. «Ποτέ δεν έλαβε πολιτική χορηγία στη ζωή του», λέει συχνά ο Γουόλσον. «Δεν μπορεί να αγοραστεί».
Η Κάθι Γούλντι, που ηγήθηκε της Σύμπραξης για τη Νέα Υόρκη, μια ομάδα πολιτών που συχνά λάμβανε «ώθηση» από τον Μπλούμπεργκ, το 2013 περιέγραψε τον τεράστιο πλούτο του ως σχεδόν αναγκαιότητα: «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα είναι πολύ δυσκολότερο για κάποιον που δεν έχει αυτά τα μέσα, να κυβερνήσουν την πόλη», είπε.
Ο Μαρκί, δικηγόρος του Συνασπισμού για τους άστεγους, έφτιαξε μια μακρά λίστα με όσους έχουν ευεργετηθεί από τις φιλανθρωπίες του Μπλούμπεργκ. Στο τέλος δεν μπορούσε να σκεφτεί κάποιον που δεν ήταν σε αυτή τη λίστα.
«Ήταν έκπληξη για μένα πόσες ομάδες είχαν βγάλει έναν πακτωλό χρημάτων από αυτόν. Δεν είχαμε ποτέ αυτή την εμπειρία στη Νέα Υόρκη, πριν ή από τότε», λέει ο Μαρκί. «Δεν είχαμε πολλές περιπτώσεις σαν αυτή στην αμερικανική ιστορία».