Συνολικά, 61 μεγάλου και μικρού μήκους ελληνικά ντοκιμαντέρ θα προβληθούν στα τρία διαγνωστικά τμήματα, Διεθνές Διαγωνιστικό, Newcomers και >>Film Forward, καθώς και στα τμήματα Ανοιχτοί Ορίζοντες, NextGen, Πλατφόρμα και Από οθόνη σε Οθόνη, του φετινού 25ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, που θα πραγματοποιηθεί από τις 2 έως τις 12 Μαρτίου 2023, τόσο σε φυσικούς χώρους όσο και διαδικτυακά.
Μεταξύ αυτών είναι η «Ζάκρος», η νέα ταινία του σκηνοθέτη Φίλιππου Κουτσαφτή, που έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι.
Συγκινητικές ανθρώπινες στιγμές, ζητήματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, σημαντικά ιστορικά και κοινωνικά γεγονότα που σημάδεψαν τη σύγχρονη Ελλάδα, ιστορίες γυναικείας χειραφέτησης και έμφυλης βίας είναι μερικά από τα θέματα που απασχόλησαν φέτος τους έλληνες ντοκιμαντερίστες.
Τη γνωμοδοτική επιτροπή που ανέλαβε το έργο της προεπιλογής των ταινιών για το 25ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης συγκρότησαν ο σκηνοθέτης Νίκος Ζιώγας, ο δημοσιογράφος Χρήστος Κατσικογιώργος και η film expert Γιάννα Σαρρή.
Διεθνές Διαγωνιστικό
Mighty Afrin: In the Time of Floods
Άγγελος Ράλλης
Ο παντοδύναμος Βραχμαπούτρα φουσκώνει ξανά, έτοιμος να καταπιεί τα πάντα στο διάβα του. Σε ένα νησί από λάσπη που σιγά σιγά εξαφανίζεται, η Αφρίν, μια δωδεκάχρονη ορφανή κοπέλα, ετοιμάζεται να αφήσει τον μοναδικό κόσμο που έχει γνωρίσει μέχρι τώρα. Όταν το σπίτι της βουλιάζει από τις πλημμύρες, η Αφρίν πηγαίνει με τη σχεδία της στη Ντάκα, μια μητρόπολη που σφύζει από ζωή, για να βρει τον πατέρα της, ο οποίος έχει απομακρυνθεί από κοντά της. Αναγκασμένη να μεγαλώσει γρήγορα, η Αφρίν πρέπει να αντιμετωπίσει τα μυστήρια ενός κόσμου που βυθίζεται.
Η Βασίλισσα της Νέας Υόρκης
Βάλερυ Κοντάκου
Από την Ελλάδα πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι τη μετεωρική άνοδο της Queen of the Deuce μέσα από το κύκλωμα πορνό της Times Square τη δεκαετία του 1970, το ομότιτλο ντοκιμαντέρ αφηγείται τη συναρπαστική ιστορία της Τσέλι Γουίλσον: μιας πρωτοπόρας επιχειρηματία και αντισυμβατικής μητριαρχικής μορφής, η οποία έχτισε μια αυτοκρατορία με θεμέλια την επιθυμία.
Ζάκρος
Φίλιππος Κουτσαφτής
Ζάκρος, ένα σημαδάκι στον χάρτη της ανατολικής Κρήτης, λουσμένο στο φως και τον άνεμο. Ματιές και απόπειρες για μια περιδιάβαση στους λαβυρίνθους του χρόνου, της ιστορίας, της μνήμης και της καθημερινότητας.
Διαγωνιστικό Newcomers
Ladies in Waiting
Ιωάννα Τσουκαλά
Καθώς η εποχή των ψυχιατρικών ασύλων στην Ευρώπη φτάνει πια στο τέλος της, το Ladies in Waiting επιχειρεί να ρίξει φως στο παρελθόν τους. Μέσα από το μοναδικό πρίσμα μιας οικογένειας νοσηλευτριών του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής και τις ζωές μιας ομάδας περιθαλπομένων, παρατηρούμε τον κοινωνικά κατακριτέο κόσμο της ψυχικής ασθένειας. Mια ταινία για τα όρια, τις εμπειρίες ζωής και τις διακρίσεις, η οποία αποδομεί και επαναπροσδιορίζει τη ψυχική υγεία.
ΑΚΟΕ/ΑΜΦΙ: Η ιστορία μιας επανάστασης (*Να κοιμάμαι στο στήθος του…)
Ιωσήφ Βαρδάκης
Ελλάδα, 1977. Ένα σχέδιο νόμου ενώνει μια ομάδα από ομοφυλόφιλους και τρανς άτομα. Σε μια ιστορική εκδήλωση γεννιέται το πρώτο ελληνικό ΛΟΑΤΚΙ κίνημα. Μέχρι το 1990, το ΑΚΟΕ και το περιοδικό του, το Αμφί, θα επηρέαζαν τον τρόπο που η ελληνική κοινωνία αντιμετωπίζει τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα, αλλά και τα ίδια τα άτομα τον εαυτό τους.
Στον ουρανό του τίποτα με ελάχιστα
Χρήστος Αδριανόπουλος
«Υπήρχαν στιγμές που έκλεινα την πόρτα και ερωτήματα πλημμύριζαν το μυαλό μου. Ένα από αυτά ήταν όσο ισχυρό χρειαζόταν για να ανοίξω την κάμερα. Αγαπιούνται;» αναφέρει ο σκηνοθέτης. H Νότα και ο Ηλίας είναι ένα ηλικιωμένο ζευγάρι που ζει σε διαφορετικούς κόσμους. Το μόνο κοινό σε αυτούς τους κόσμους είναι η αργή και δύσκολη αποσύνθεση του μυαλού και του σώματος.
Διαγωνιστικό >>Film Forward
Dogwatch
Γρηγόρης Ρέντης
Για περισσότερο από μία δεκαετία, τα πλοία που διασχίζουν την επικίνδυνη ζώνη ανοιχτά της Σομαλίας προσλαμβάνουν μισθοφόρους για προστασία από τους πειρατές. Σήμερα οι επιθέσεις έχουν μειωθεί, αλλά οι μισθοφόροι αντιμετωπίζουν ένα νέο πρόβλημα: την έλλειψη δράσης.
Άβατον
Ειρήνη Καραγιαννοπούλου, Sandrine Cheyrol
Το Άγιο Όρος είναι ένας τόπος διαλογισµού και λατρείας, ένας τόπος ιστορίας και πνευµατικότητας, από τον οποίο αποκλείονται όλες οι γυναίκες εκτός από την Παναγία. Γυναίκες από διαφορετικά κοινωνικά στρώματα και με ποικίλες θρησκευτικές πεποιθήσεις επανεξετάζουν τον αυστηρό κανόνα του Άβατου.
Θερμαστής
Στέλιος Μπουζιώτης
Αυτή ταινία σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση είναι μια επιστολή στην αδερφή που δεν γνώρισα ποτέ, καθώς και μια πράξη συμφιλίωσης με τον πατέρα μου και το αναπόφευκτο του θανάτου. Τρία διαφορετικά φορμά από πέντε δεκαετίες ζωής συνθέτουν ένα κινηματογραφικό ψηφιδωτό που ισορροπεί διαρκώς ανάμεσα στη χαρά, τη ζωή και τον στοχασμό της ύπαρξης.
>>Film Forward Εκτός Συναγωνισμού
Σύγχυση/Διάχυση
Φλώρος Φλωρίδης, Ζανίν Μέραπφελ
Ένα καλλιτεχνικό οπτικοακουστικό έργο που πηγάζει από την οικονομική και κοινωνική σύγχυση που πρωτοεμφανίστηκε τα τελευταία χρόνια μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδας – και τώρα εξαπλώνεται σε όλη την Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο. Οι δύο χώρες συνιστούν εδώ παραδείγματα, αντιπροσωπευτικά των διαφορών και των συγκρούσεων που επιδεινώνονται.
The Man on the Left
Μαρία Τσάγκαρη
Η εικαστικός Μαρία Τσάγκαρη αφηγείται την αποκαλυπτική της διαδρομή στην έρευνα της ζωής και της μουσικής πορείας του ρεμπέτη και βιολιστή –και προπάππου της– Νίκου Συρίγου· ένα ταξίδι που ξεκίνησε αναπάντεχα όταν η ίδια προσκλήθηκε να συμμετάσχει σε μια καλλιτεχνική έκθεση για το ρεμπέτικο τραγούδι.
Ανοιχτοί Ορίζοντες
Cage Survivor
Ιρίνα Μπόικο
Η Τέρρυ είναι 33 ετών. Νιώθει παγιδευμένη. Μετά από 10 χρόνια ζωής στην Αθήνα, αφήνει το σπίτι, τις δουλειές, τους φίλους και τις προπονήσεις της για αγώνες ΜΜA και αποφασίζει να επιστρέψει στο πατρικό της σπίτι στην Πάργα για να κάνει μια νέα αρχή.
My Cut
Θανάσης Ταταύλαλης
To My Cut είναι ένα μουσικό ντοκιμαντέρ για την τελευταία ηχογράφηση που άφησε πίσω του ο μουσικός Γιώργος Τσαλαμπούνης, λίγες μέρες προτού σκοτωθεί.
Mykonian Pastoral
Ελιάνα Αμπραβανέλ
Μια κιβωτός του Νώε όπου οι τελευταίοι αυτόχθονες ενός από τα πιο κοσμοπολίτικα νησιά στον κόσμο, αναζητούν μαζί με τα ζωντανά τους καταφύγιο από τον τουριστικό κατακλυσμό που απειλεί να τους αφανίσει.
Prison Blues
Δομήνικος Ιγνατιάδης
Ένα ντοκιμαντέρ δρόμου στο πνεύμα ενός γουέστερν, με έξι φίλους σε παράκρουση, φέροντας ουλές και αρετές, και με πρόσχημα την εμμονή του σκηνοθέτη με τον Τζόνι Κας, να ταξιδεύουν για να προβάλουν την ταινία Village Potemkin σε ιδρύματα και φυλακές. Η διαδρομή τους μέσα σε ένα τροχόσπιτο θα είναι γεμάτη απροσδόκητους σταθμούς και συναντήσεις.
Αναγέννηση
Ολυμπία Κρασαγάκη
Μπροστά σε μια διάγνωση καρκίνου του μαστού, η πρωταγωνίστρια είναι αποφασισμένη να προσεγγίσει το ταξίδι της με θετικότητα. Μέσα από οικείες αναδρομές, βλέπουμε στιγμές που διαμόρφωσαν το ταξίδι της, αλλά και εικόνες που δείχνουν ότι είναι δυνατό να βρεις ομορφιά και φως ακόμα και στις πιο σκοτεινές στιγμές.
Γελώντας στο Αφγανιστάν
Αννέτα Παπαθανασίου
Ο Καρίμ Ασίρ, ο Αφγανός Τσάρλι Τσάπλιν, δίνει παραστάσεις με μοναδικό όπλο το γέλιο σ’ ένα ρημαγμένο Αφγανιστάν. Όταν οι Ταλιμπάν εισβάλουν στην Καμπούλ, ο Καρίμ απειλείται με θάνατο. Προσπαθώντας να σωθεί, φτάνει στην Ελλάδα. Παρακολουθούμε την περιπέτεια της ζωής του και εξερευνούμε το θέμα του γέλιου. Μπορεί το γέλιο να αλλάξει τον κόσμο;
Έμμονες Ώρες στον Τόπο της Πραγματικότητας
Ρέα Βαλντέν
Μια μυστική εξομολόγηση της πρωτοπόρου φεμινίστριας σκηνοθέτριας Αντουανέττας Αγγελίδη στην κόρη της Ρέα Βαλντέν – και στον κόσμο. Για το βλέμμα, τη ζωή, τα οράματα και τις ταινίες της, και τη συγκλονιστική εμπειρία της τύφλωσης. Φτιαγμένη σε ένα διαμέρισμα, στην καραντίνα, μια ταινία για τον εσωτερικό κόσμο, το μυστικό τόπο όπου βρίσκεις το Άλλο.
Έξοδος μέσα
Γιώργος Δανόπουλος
Ένα εργαστήρι ζωγραφικής φέρνει έξι ανθρώπους σε επαφή με την τέχνη. Μέσω αυτής θα βρουν διέξοδο από την συνθήκη περιορισμού που ζουν, ενώ παράλληλα δεν έχουν την δυνατότητα να μοιραστούν τα έργα τους με πιθανούς αποδέκτες. Ένας αφηγητής έχοντας ζήσει κοινές εμπειρίες συνοδεύει τις εικόνες και τους ήχους μιας πορείας έξι εβδομάδων έως την στιγμή που τα έργα τους ολοκληρώνονται.
Μαθήματα χορού
Γιώργος Βιτσαρόπουλος
Η εφηβική ομάδα χορού του Αθλητικού Συλλόγου του Νέου Βουτζά συνεχίζει τα μαθήματα μέσω διαδικτύου κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Μετατρέπουν τα δωμάτια τους σε αίθουσες χορού και παράλληλα προετοιμάζονται για τις εξετάσεις, προσπαθώντας να ξεπεράσουν το τραύμα μιας πυρκαγιάς που έπληξε την περιοχή και σημάδεψε την πρόσφατη ιστορία της Ελλάδας.
Η μητέρα του σταθμού
Κωστούλα Τωμαδάκη
Το ντοκιμαντέρ Η μητέρα του σταθμού ακολουθεί την ζωή εκείνων των γυναικών που από τη δεκαετία του ’60 έως το 1973 μετανάστευσαν στη Γερμανία. Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος έριξε την σκιά του όχι μόνο στην ευρωπαϊκή, αλλά και στην ελληνική ιστορία. Για την Ελλάδα σήμαινε τη μεγάλη έξοδο από τα χωριά στην ξενιτιά.
Μια σκηνοθεσία για την Κίχλη
Αντώνης Τολάκης
Το ντοκιμαντέρ διερευνά τα στοιχεία κινηματογραφικότητας του ποιήματος του Γιώργου Σεφέρη Κίχλη και τις αναφορές του ποιητή στην τέχνη του κινηματογράφου, όπως αυτές εγγράφονται στα ημερολόγια και τα δοκίμια του, αναδεικνύοντας τελικά μια αμφίσημη στάση του απέναντι στον κινηματογράφο.
Η νέα πατρίδα
Κωνσταντίνος Γεωργόπουλος
Μια ιστορική αναδρομή στις πρώτες κοινότητες Αρμενίων προσφύγων, όπως αυτές εξελίχθηκαν ανά την ελληνική επικράτεια μετά τη μικρασιατική καταστροφή, επιχειρείται παράλληλα με μια ματιά στη σύγχρονη Αθήνα, όπου τα παιδιά του Δημοτικού Σχολείου Νέου Κόσμου προσπαθούν να διατηρήσουν την αρμενική τους ταυτότητα.
Ξεριζωμένοι
Ελένη Αλεξανδράκη
Από τον Ελληνικό Εμφύλιο ως τον πόλεμο στο Αφγανιστάν, από τα χρόνια του Φράνκο μέχρι τα χρόνια του Covid-19, από τον Ινδικό Ωκεανό ως τη Σιβηρία, πολλά παιδιά ξεριζώθηκαν βίαια από το φυσικό τους περιβάλλον για πολιτικούς λόγους. Μέσα από τις μαρτυρίες τους αναδύονται τρομερές και συχνά άγνωστες πτυχές της Ιστορίας.
Όσα είπαμε παλιά ισχύουν
Πηγή Δημητρακοπούλου
Ένα ντοκιμαντέρ για τον ποιητή Μάρκο Μέσκο... Ένα ταξίδι στα μακεδονίτικα τοπία με τα παλιά παράξενα τοπωνύμια, όπου ο Μέσκος γεννήθηκε, μεγάλωσε και, ακόμα κι όταν έφυγε για να ζήσει στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, δεν ξέχασε ποτέ.
Ό,τι λες για μένα
Ευαγγελία Γούλα
Μια μακροχρόνια κινηματογράφηση στον καταυλισμό Τσιγγάνων του Ηρακλείου Κρήτης αποκαλύπτει την ιστορία της μεγαλύτερης οικογένειας και την προσωπικότητα του θρυλικού πατριάρχη της, ο οποίος κατάφερε σε πολύ νεαρή ηλικία να μορφωθεί, να ενταχθεί στο αστικό πλαίσιο και τελικά να τα χάσει όλα εξαιτίας των στερεοτύπων της ίδιας του της κοινότητας.
Πένθος – Αυτοί που μένουν
Μυρτώ Πατσαλίδου, Μαρία Λούκα
Μια καταβύθιση στον κόσμο του πένθους μέσα από τρεις ιστορίες που συγκλόνισαν την ελληνική και ευρωπαϊκή κοινωνία: τις στυγνές δολοφονίες του Shahzad Luqman, του Παύλου Φύσσα και του Ζακ Κωστόπουλου. Οι οικογένειες των θυμάτων συνομιλούν με τις απουσίες τους, υπερασπίζονται τη μνήμη των νεκρών, μεταμορφώνουν την οδύνη τους σε αγώνα για δικαιοσύνη.
Πέντε φορές ξένος
Βαγγέλης Ευθυμίου
Ο καλλιτέχνης Σταύρος Κωτούλας έχει ζήσει πέντε ιστορίες ζωής σε πέντε διαφορετικές χώρες της Ευρώπης. Οι πολιτικές ανατροπές, η φτώχεια, η δυσπιστία και, όπως πάντα, οι αποφάσεις των άλλων καθόρισαν την πορεία της ζωής του.
Το σπίτι με τις ροδιές
Ειρήνη Βαχλιώτη, Παναγιώτης Κλειδαράς
Η τυχαία συνάντηση με την απόγονο ενός σημαντικού συγγραφέα και η ανακάλυψη ενός θησαυρού από κείμενα, ηχογραφήσεις και σπάνια super 8 φιλμ μάς οδήγησε σε αυτό το ντοκιμαντέρ. Πενήντα χρόνια από τον θάνατο του συγγραφέα Στράτη Μυριβήλη, η εγγονή του και φύλακας της πνευματικής του κληρονομιάς μοιράζεται τις πιο μύχιες σκέψεις του ανθρώπου-δημιουργού.
Συνθετικοί: Ένα φιλμ για κάτι
Βαγγέλης Τσάκας
Οι Συνθετικοί δημιουργήθηκαν το 1985 στην Αθήνα από τον Αποστόλη Λοβέρδο και τον Διονύση Αυγερινό. Το μουσικό ντοκιμαντέρ Ένα φιλμ για κάτι παρουσιάζει την εκ των υστέρων ιντερνετική αναγνώριση της ηλεκτρονικής μπάντας, ενώ καταγράφει στιγμές από συναυλίες και την πορεία των Συνθετικών. Ο Αποστόλης αναφέρει ότι «υπήρξε μια τέλεια απαξίωση σε μας».
Το τελευταίο αετόπουλο
Στέλιος Κούλογλου, Φωτεινή Λαμπρίδη
Δημοσιογράφος, συγγραφέας, εργάτης στη Γερμανία τα πέτρινα χρόνια, ο 92χρονος Βαγγέλης Σακκάτος αγωνίζεται για κοινωνική δικαιοσύνη. Στη Γερμανία συναντά τους παλιούς συντρόφους του, μετά διαδίδει το μήνυμα στο Ευρωκοινοβούλιο. Νιώθει νέος, όπως ήταν όταν συμμετείχε στην Αντίσταση ως αετόπουλο του Άρη. Θέλει να ζήσει κι άλλο για να ολοκληρώσει το έργο του.
Το φωτογραφείο του μπαμπά μου
Καλλιόπη Λεγάκη
Το σπάνιο κινηματογραφικό υλικό που ανακάλυψε στο υπόγειο του γνωστού φωτογράφου Τάκη Τλούπα στη Λάρισα, ήταν ένας θησαυρός για τη σκηνοθέτρια. Αυτό την παρακίνησε να αναζητήσει τον άνθρωπο και την δουλειά του. Με οδηγό την κόρη του Βάνια, το συνεργείο καταγράφει την καλλιτεχνική του πορεία, συγκροτώντας ταυτόχρονα μια ανθρωπογεωγραφία της Θεσσαλίας του περασμένου αιώνα.
Χρήστος, το τελευταίο παιδί
Τζούλια Αμάτι
Από τους τριάντα κατοίκους των Αρκιών, ενός ανεμοδαρμένου νησιού στα Δωδεκάνησα, ο Χρήστος είναι το τελευταίο παιδί που έχει απομείνει. Είναι δέκα ετών και ο μόνος μαθητής της δασκάλας του Μαρίας. Ο Χρήστος θα ξεκινήσει σύντομα το τελευταίο έτος του δημοτικού. Για να συνεχίσει όμως στο γυμνάσιο πρέπει να αφήσει το νησί και την οικογένεια του.
NextGen
Ένας κόσμος, δύο όψεις
Ζαχαρίας Σπανός
Η ταινία κινείται στα όρια του κοινωνικού ντοκιμαντέρ και της αυτοβιογραφίας. Βασικός άξονας είναι η ευαισθητοποίηση στο κομμάτι της λεγόμενης «αόρατης» αναπηρίας. Η Παρασκευή, η οποία γεννήθηκε πρόωρα με εγκεφαλική παράλυση, παρουσιάζει τις προσωπικές της εμπειρίες ως επιλογές, καταθέτει τη δική της διαδρομή και φωνάζει ένα δυνατό... «τολμήστε».
Μνήμη
Γιώργος Αλεξάκης
Μια ομάδα μαθητριών και μαθητών της Γερμανικής Σχολής Θεσσαλονίκης (ΓΣΘ) αναζήτησε πληροφορίες για την τύχη των πολυάριθμων Εβραίων που αποτελούσαν μέλη της σχολικής κοινότητας μέχρι το 1933 και προσπάθησε να φέρει στο φως άγνωστες μέχρι τώρα πτυχές της ιστορίας της ΓΣΘ και της ίδιας της πόλης ως το 1944.
Περισσότερα στην ιστοσελίδα του ΦΝΘ