Εταιρείες ανά τον κόσμο εξετάζουν την επιλογή να επιτρέπουν στους εργαζομένους να δουλεύουν 4 μέρες την εβδομάδα, ελπίζοντας να μειώσουν με αυτόν τον τρόπο φαινόμενα εργασιακής υπερκόπωσης, προσδοκώντας επίσης σε μια καλύτερη ισορροπία ζωής και εργασίας.
Η τάση αυτή κερδίζει έδαφος σε Ευρώπη και Αυστραλία σύμφωνα με τον Dale Whelehan, CEO στην “4 Day Week Global”, οι οποίοι συμβουλεύουν τις εταιρείες για τις διαδικασίες μέσα από τις οποίες μπορούν να μειώσουν τα ωράρια των εργαζομένων τους.
Η Ιαπωνία ξεκίνησε μια καμπάνια τον Αύγουστο, μέσα από την οποία ενθαρρύνει τους εργαζομένους να τροποποιήσουν τις ώρες εργασίας και να τις μειώσουν στις 4 ημέρες.
Στην Αμερική, η 4ημερη εργασία δεν έχει εφαρμοστεί ευρέως ακόμα, ωστόσο δημοσκόπηση της Gallup το 2022 έδειξε ότι το 8% των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης δουλεύουν 4 μέρες την εβδομάδα.
Σε συνέντευξη με το AP, ο Whelehan ανέπτυξε τις σκέψεις του σχετικά με την 4ημερη εργασία και εξέφρασε τις απόψεις του σχετικά με τους λόγους για τους οποίους οι εταιρείες θα πρέπει να κινηθούν προς εκείνη την κατεύθυνση.
-Γιατί οι εταιρείες πρέπει να εφαρμόσουν την 4ημερη απασχόληση;
-«Η πραγματική ερώτηση είναι γιατί όχι; Υπάρχουν αρκετά στοιχεία που δείχνουν ότι πρέπει να αλλάξουμε δραστικά τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε. Αντιμετωπίζουμε θέματα με την υπερκόπωση. Παρατηρούμε αυξανόμενα επίπεδα στρές μέσα στο εργασιακό μας περιβάλλον, που οδηγούν σε θέματα υγείας, σε θέματα ισορροπίας εργασίας - ζωής και σε προβλήματα μέσα στις οικογένειες».
«Έχουμε ανθρώπους που περνάνε πολύ χρόνο μέσα στα αυτοκίνητά τους, συνδράμοντας και εκείνοι στην κλιματική κρίση. Έχουμε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες που δουλεύουν πολλές ώρες, αμοιβόμενοι πολύ καλά, επιτείνοντας κοινωνικές ανισότητες. Τέλος, βλέπουμε ποιες μπορεί να είναι οι επιπτώσεις του στρές για την υγεία μακροχρόνια. Γνωρίζουμε ότι συνδέεται με καρδιολογικά προβλήματα, καρκίνο και διαβήτη. Οπότε το στρές είναι κάτι που δεν πρέπει να το παίρνουμε ελαφρά τη καρδία».
-Γιατί έχουν υπερισχύσει οι 40 ώρες εργασίας την εβδομάδα;
-«Για να καταλάβουμε που βρισκόμαστε τώρα, ας πάμε λίγο πίσω στον χρόνο. Ο προπάππους μου ήταν αγρότης, δούλευε 7 ημέρες την εβδομάδα και ήταν υποχρεωμένος να δουλεύει από κοντά, στα κτήματά του. Ήταν πολλές οι ώρες εργασίας, αλλά είχε επίσης μεγάλη αυτονομία. Ο μπαμπάς μου από την άλλη, ήταν τεχνικός και είχε μηχανολογικό ρόλο. Έπρεπε να παράγει προϊόντα σε μεγάλη κλίμακα. Δεν απολάμβανε τα οφέλη της αγροτικής ζωής, αλλά πληρωνόταν με χρήματα, τον μισθό του».
«Η αλλαγή από την εποχή του προπάππου μου μέχρι την εποχή του μπαμπά μου, έφερε στην επιφάνεια μία καινούργια έννοια, αυτή του μάνατζμεντ, το οποίο αναζητούσε τις σχέσεις, τις ισορροπίες ανάμεσα στην εξάντληση και την απόδοση. Αρκετές μελέτες συντάχθηκαν για να κατανοήσουν αυτήν την σχέση, οδηγώντας στην ανάγκη για μια 5ημερη εργασία απέναντι στην 6ημερη. Από εκείνη την στιγμή, εισήλθα και εγώ στον εργασιακό τομέα, όπου δεν υπήρχε πλέον μεγάλη σωματική εργασία. Είναι κυρίως πνευματική και αρκετά συναισθηματική. Η θεμελιώδης αρχή είναι ότι το μυαλό μας σαν μυς, δεν μπορεί να αντέξει τις ίδες ώρες εργασίας όπως οι μύες του σώματος. Η 40ωρη εβδομαδιαία εργασία είναι ξεπερασμένη σε σχέση με την τωρινή κατάσταση όπου επικρατεί η πνευματική εργασία».
-Πως μπορεί η 4ημερη εργασία να προάγει την ισότητα;
-«Δυσανάλογα υψηλά είναι τα ποσοστά των εργαζομένων που δουλεύουν με καθεστώς μερικής απασχόλησης, με την πλειοψηφία να είναι γυναίκες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, οι γυναίκες να υπόκεινται συνήθως σε μειωμένες απολαβές, παρά το γεγονός ότι παράγουν το ίδιο αποτέλεσμα με συναδέλφους που δουλεύουν περισσότερες ώρες».
«Στην 4ημερη εργασία όλοι δίνουν έμφαση στο «ταξίδι». Οπότε βλέπουμε άνδρες να αναλαμβάνουν περισσότερες πρωτοβουλίες και να αναλαμβάνουν δουλειές στο σπίτι, καθώς και στο μεγάλωμα των παιδιών. Η εναλλακτική λύση είναι να κάνουν οι γυναίκες part-time δουλειές, με χαμηλούς μισθούς, οι άνδρες να δουλεύουν περισσότερο, για περισσότερα χρήματα, σε περισσότερο στρεσογόνες δουλειές. Είναι ένας φαύλος κύκλος».
- Ποια είδη εργασιών πρέπει να πετάξουμε για να αυξήσουμε την παραγωγικότητα;
-«Τα μίτινγκς. Είμαστε εθισμένοι στα μίτινγκς. Πάμε από το κακό στο χειρότερο μετά την πανδημία. Πιστεύω ότι αυτό πηγάζει από μια κουλτούρα αναποφασιστικότητας. Υπάρχει μια αίσθηση πως κανείς δεν θέλει να πάρει την απόφαση και έτσι καθυστερείται η διαδικασία ή περιλαμβάνονται πολλοί άνθρωποι μέσα σε αυτήν ώστε να έχουν όλοι ευθύνη, ενώ κανένας δεν την έχει. Αυτό δεν είναι καλό όταν έχει να κάνει με το σπουδαίο ζήτημα της παραγωγικότητας».