Προσωπικές σχέσεις, φιλικές, οικογενειακές, εργασιακές απαιτούν από εμάς μια συνεχή διαχείριση. Πρέπει πρώτα να αξιολογηθούν: ποιες από αυτές είναι πάρα πολύ σημαντικές και πρέπει να τις διαφυλάξουμε; Ποιες σχέσεις ανήκουν στον ευρύτερο φιλικό κύκλο μας και χρειάζονται τον σεβασμό μας αλλά και να κρατήσουμε τις αποστάσεις μας; Ποιες σχέσεις είναι εν δυνάμει χρήσιμες και μπορούμε να επενδύσουμε με τρόπο που να μην γίνεται προσωπικός.
Οι άνθρωποι στους οποίους έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη μετρούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Είναι αυτοί που έχουν δοκιμαστεί στα χρόνια, καταλαβαίνουν τις ανάγκες μας και είναι δίπλα μας να μας στηρίζουν με τον τρόπου που ήδη ξέρουν ότι θέλουμε. Μπορούμε να τους εμπιστευτούμε ακόμη και με τη ζωή μας, σε θέματα υγείας.
Για όλους τους υπόλοιπους πρέπει να δημιουργήσουμε ζώνες προσέγγισης με διακριτά όρια ώστε να ξέρουμε και εμείς αλλά και οι άλλοι πια είναι τα όριά μας και πότε αυτά καταπατώνται.
Σωματική Ακεραιότητα
Η σωματική μας ακεραιότητα είναι αδιαπραγμάτευτη και κανείς δεν έχει κάποια ελευθερία επάνω μας χωρίς την ξεκάθαρη έγκρισή μας. Κανείς δεν μας αγγίζει, πιάνει μέρη του σώματός μας ή μας αγκαλιάζει χωρίς την ρητή άδειά μας.
Όχι, δεν είναι ΟΚ κάποιος που μόλις γνώρισες σε μια φιλική παρέα να σε αγκαλιάζει χωρίς να ρωτήσει πρώτα. Όχι, δεν είναι ΟΚ όταν μιλάς με αγνώστους να σου ακουμπούν το χέρι, την πλάτη ή οπουδήποτε αλλού. Δεν είναι ΟΚ κάποιος χωρίς άδεια να είναι υπερβολικά μέσα στον προσωπικό σου χώρο, ακόμη και αν δεν σε αγγίζει.
Κανείς δεν έχει δικαίωμα να μιλάει για το σώμα σου. Είναι δικό σου, σου ανήκει, το χρησιμοποιείς και το διαθέτεις όπως εσύ επιλέγεις και δεν είναι υπόθεση κανενός τρίτου να το σχολιάσει, να σε συμβουλέψει ή να σε βοηθήσει όπως αυτός νομίζει χωρίς τη δική σου παρότρυνση.
Σε όποιον κάνει σε ένα από τα παραπάνω, κάνουμε άμεσα ξεκάθαρο ότι αυτή η συμπεριφορά μας κάνει να αισθανόμαστε άβολα, δεν είναι επιτρεπτή και δεν θα επαναληφθεί. Παίρνουμε έξτρα αποστάσεις, ενημερώνουμε έμπιστους γύρω μας για το όποιο συμβάν και δείχνουμε με τη στάση μας ότι αυτή η συμπεριφορά δεν είναι ανεκτή.
Πνευματική Ακεραιότητα
Δεν έχει κανείς δικαίωμα να μας μιλάει άσχημα, να χρησιμοποιεί απρεπείς εκφράσεις παρουσία μας, να μας φωνάζει, να επιτίθεται λεκτικά. Δεν έχει κανείς δικαίωμα να χρησιμοποιεί δημόσια, χωρίς την άδειά μας, δεδομένα που ξέρει ή έχουμε εμείς μοιραστεί σε ιδιωτικές στιγμές.
Η οικογενειακή μας κατάσταση, τα οικονομικά μας, οι προσωπικές μας σχέσεις, οι ερωτικές μας προτιμήσεις, ακόμη και οι επιλογές μας στο σουπερμάρκετ, μπορεί να μην θεωρούνται όλα προσωπικά δεδομένα με το γράμμα του νόμου, είναι όλα όμως στοιχεία που μας αφορούν και είναι δική μας επιλογή το με ποιον τρόπο διαμοιράζονται και ποιο θέλουμε να τα γνωρίζουν.
Αν κάποιος παραβιάσει αυτά τα όρια, τότε αν είναι στο κοντινό μας περιβάλλον θα πρέπει να αναθεωρήσουμε την πρόσβαση που έχουμε δώσει σε αυτόν στα δεδομένα μας. Θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι αυτή η συμπεριφορά δεν είναι αποδεκτή και να εξηγήσουμε ότι άσχετα με το αν κάποιος μπορεί να βρει αυτά τα δεδομένα μόνος του, δεν είναι αποδεκτό να τα φέρνει κάποιος στο τραπέζι μια δημόσιας συζήτησης.
Όχι, δεν είναι αποδεκτό κάποιος να:
Χρησιμοποιεί εκφράσεις για εμάς που μας μειώνουν
Το αφεντικό να μας μιλάει άσχημα μπροστά σε άλλους υπαλλήλους ή πελάτες
Το οικογενειακό μας περιβάλλον ή ο σύντροφός μας να αναφέρεται απαξιωτικά στο επάγγελμά μας ή στις σπουδές μας ή την έλλειψη αυτών
Οι φίλοι μας να ανασύρουν μόνιμα όλες τις στιγμές αδυναμίας/αστοχίας μας, να μας δείχνουν συνέχεια τις κακές μας στιγμές
Χρειαζόμαστε όρια παντού
Εργάζεσαι 9 με 6 και δέχεσαι τηλεφωνήματα στις 11 το βράδυ;
Απαντάς σε email 24 ώρες το 24ωρο;
Σε θεωρούν δεδομένο;
Δεν αναγνωρίζουν την αξία σου;
Σε αγνοούν;
Ευγενικά αλλά με σαφήνεια πρέπει να ξεκαθαρίσεις τη θέση σου. Ξέρεις την αξία σου, δίνεις το εαυτό σου και περιμένεις ότι θα εκτιμηθεί. Δεν είσαι ένα φαρμακείο που διανυκτερεύει για τον κάθε γνωστό, συνάδελφο, προϊστάμενο. Έχεις τον προσωπικό σου χώρο και χρόνο και τον διαφυλάσσεις γιατί αναγνωρίζεις πρώτα εσύ πόσο πολύτιμα είναι για σένα.
Αυτό είναι και το πρώτο, το σημαντικότερο βήμα για να θέσεις τα όριά σου. Να αποδεχτείς την αξία σου, την προσφορά σου και να ξέρεις πιο είναι το σημείο που μπαίνει η κόκκινη γραμμή. Αυτή είναι που θα φυλάξει και ότι πολυτιμότερο έχεις σε αυτή τη ζωή: τον εαυτό σου.