Tech-lash: Η εντεινόμενη σύγκρουση μεταξύ των τεχνολογικών κολοσσών και της πολιτικής

Γιατί οι εταιρείες του χώρου του Διαδικτύου, στα μάτια του κοινού, φαντάζουν πλέον πολύ πιο «γκρίζες» από ό,τι στο παρελθόν
Open Image Modal
Jose Cabezas / Reuters

«Παραδοσιακά» θα έλεγε κανείς πως οι εταιρείες του χώρου του Ίντερνετ και της τεχνολογίας ήταν «σταυροφόροι» των δημοκρατικών αξιών, του μοντέλου της φιλελεύθερης οικονομίας και της ελευθερίας έκφρασης κλπ. Ωστόσο η απίστευτη εξάπλωση του γρήγορου Διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μέσα στα τελευταία χρόνια έχει εξελίξει πολλές εξ αυτών σε πραγματικούς εταιρικούς κολοσσούς ασύλληπτων οικονομικών δεδομένων και αποτυπώματος στον διεθνή κυβερνοχώρο, και πλέον αποτελούν σημαντικούς «παίκτες» και σε πολιτικό επίπεδο, καθώς οι δραστηριότητές τους επηρεάζουν και επηρεάζονται από τα δρώμενα της διεθνούς πολιτικής και οικονομίας- και αυτό δεν έχει πάντοτε θετικό σε αυτές αντίκτυπο.

Ένας όρος που έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται το τελευταίο διάστημα (είχε κάνει την εμφάνισή του 2013, είναι το αποκαλούμενο «Tech-lash» (συνδυασμός του «tech» και του «lash», που αποδίδεται ως μαστίγωμα/ εκδικητικό χτύπημα). Στην ουσία, πρόκειται για τη στοχοποίηση/ δαιμονοποίηση των κολοσσών της τεχνολογίας (Google, Uber, Facebook, Amazon, Twitter, Apple, Samsung κ.α.), λόγω του τρόπου με τον οποίο λειτουργούν, ο οποίος μπορεί πολύ συχνά να παρακάμπτει, εκμεταλλευόμενος τις δυνατότητες του σύγχρονου, ψηφιακού μας κόσμου, νόμους και κανόνες, με σκοπό την επίτευξη του μεγαλύτερου κέρδους. Επίσης, πέρα από το αμιγώς οικονομικό κομμάτι, δεν πρέπει να παραβλέπεται ότι οι εταιρείες αυτές προέρχονται ως επί το πλείστον από τη Σίλικον Βάλεϊ, η οποία είναι γνωστή, μεταξύ άλλων, για την αποκαλούμενη «bro culture» που τη διέπει, με αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια να έχουν προκύψει ουκ ολίγες υποθέσεις ανάρμοστων συμπεριφορών απέναντι σε γυναίκες, μέλη μειονοτήτων κ.α. σε ενδοεταιρικό επίπεδο. Ίσως το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα της όλης υπόθεσης είναι η Uber: Η εταιρεία που παρέχει μια εξαιρετικά δημοφιλή υπηρεσία διαμοιρασμού αυτοκινήτων είναι εδώ και καιρό στο στόχαστρο ρυθμιστικών αρχών και συνδικάτων οδηγών ταξί, καθώς θεωρείται πως παρακάμπτει τους θεσπισμένους κανόνες που διέπουν τη λειτουργία ταξί για να προσφέρει την ίδια πρακτικά υπηρεσία χωρίς τις ίδιες υποχρεώσεις. Επίσης, έχει βρεθεί στο επίκεντρο σκανδάλων σεξουαλικής παρενόχλησης και απρεπών συμπεριφορών και πρακτικών (ο πρώην CEO της, Τράβις Κάλανικ, θεωρήθηκε από ένα σημείο και μετά εξαιρετικά «τοξικός» για την εταιρεία, με αποτέλεσμα την απομάκρυνσή του), ενώ το ζήτημα των επιθέσεων (περιλαμβανομένων βιασμών) από οδηγούς της εξακολουθεί να υφίσταται.

 

Open Image Modal
rvlsoft via Getty Images

 

Η Uber δεν είναι η μόνη: Η Amazon έχει κατηγορηθεί, μεταξύ άλλων, για απαράδεκτη αντιμετώπιση εργαζομένων της, το Facebook και το Twitter έχουν «συρθεί» θέλοντας και μη (ας θυμηθούμε ότι ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ στην αρχή έκανε λόγο για «τρελές ιδέες», πριν αναγκαστεί να αναδιπλωθεί στο συγκεκριμένο θέμα) στην αρένα της αμερικανικής πολιτικής στον απόηχο της νίκης Τραμπ, λόγω του ρόλου που φέρονται να έπαιξαν τα δίκτυά τους στην εξάπλωση fake news και πολιτικής προπαγάνδας (η γνωστή σε όλους πλέον υπόθεση της φερόμενης ρωσικής εμπλοκής στις προεδρικές εκλογές), η Samsung είδε πρόσφατα τον κληρονόμο/ «διάδοχο του θρόνου» της, Λι Τζέι Γιονγκ, να εμπλέκεται στο μεγαλύτερο πολιτικό σκάνδαλο στην ιστορία της Νότιας Κορέας, που οδήγησε στην πτώση μιας προέδρου, ενώ η Google και η Apple βρίσκονται, ανά τακτά χρονικά διαστήματα θα έλεγε κανείς, στο στόχαστρο κυβερνήσεων και της Κομισιόν για υποθέσεις αμφιλεγόμενων πρακτικών φοροαποφυγής, αλλά και για υποθέσεις προστασίας προσωπικών δεδομένων και ευρείας (ορθότερος όρος ίσως ήταν «ανεξέλεγκτης») χρήσης τεχνολογιών όπως η αναγνώριση προσώπου.

Παράλληλα, φαίνεται να αρχίζει στις ΗΠΑ η «θύελλα» γύρω από την υπόθεση της «Ουδετερότητας του Διαδικτύου» (net neutrality)- ή μάλλον, της κατάργησής της, καθώς πλέον «ανοίγει» για τους παρόχους υπηρεσιών διαδικτύου η δυνατότητα προνομιακής μεταχείρισης (κοινώς, μεγαλύτερης ταχύτητας) κάποιων πελατών και υπηρεσιών, επιβολής χρεώσεων για υψηλότερης ποιότητας περιεχόμενο κ.α.

Είναι κάτι παραπάνω από εμφανές ότι το Tech-lash όχι απλά δεν θα ατονήσει, αλλά θα ενταθεί και επεκταθεί τόσο το 2018, αλλά και τα επόμενα χρόνια. Ανεξαρτήτως του ποιος θα πάρει το «πάνω χέρι» (η πολιτική ή οι εταιρείες), ένα είναι το μόνο σίγουρο: Οι εταιρείες του χώρου του Διαδικτύου, στα μάτια του κοινού, φαντάζουν πλέον πολύ πιο «γκρίζες» από ό,τι στο παρελθόν.