Είναι ένα από τα ανδροκρατούμενα επαγγέλματα στην Ελλάδα ή παραλείπεται ο ρόλος της αγρότισσας στην παραγωγική διαδικασία. Δεν θα αναφερθούμε με στομφώδεις εκφράσεις για το πόσο σημαντική είναι η γυναίκα αγρότισσα και να τις θυμόμαστε μόνο στην παγκόσμια ημέρα αγρότισσας, αλλά στην πραγματική ζωή να μην αποδεχόμαστε καν τον όρο αγρότισσα.
Υπάρχει η λάθος αντίληψη εν έτη 2017 ότι η γυναίκα δεν μπορεί και δεν είναι η θέση της στο χωράφι, στο στάβλο, στο θερμοκήπιο.
Πολλοί θεωρούν ότι η γυναίκα αγρότης ως ασθενές φύλο δεν μπορεί λόγω του σωματότυπου της να κάνει πολλές αγροτικές εργασίες, αλλά πλέον πολλές γυναίκες μας έχουν δείξει το αντίθετο κάνοντας σωστά την δουλεία τους, η τεχνολογία έχει φτάσει σε σημείο που δεν απαιτεί πολύ βαριές εργασίες. Στο εξωτερικό ακόμα και στις πιο προηγμένες χώρες είναι σύνηθες να βλέπεις γυναίκες στο τρακτέρ να οργώνουν, να είναι πάνω σε συγκομίστηκες μηχανές, να είναι μέσα στον στάβλο, να διευθύνουν θερμοκήπια και να είναι σε όλο το στάδια της αγροτικής παραγωγής. Είναι σπάνιο και περίεργο στα μάτια ενός άνδρα να βλέπει μία γυναίκα στον κάμπο να οργώνει και είναι μία προκατάληψη που πρέπει να αλλάξει.
Στην Ελλάδα ενοχοποιείται και υποτιμάται η γυναίκα αγρότης και ο ρόλος της είναι μόνο η κουζίνα και οι αγροτικές εργασίες χειρωνακτικές (σκάλισμα βαμβακιού, συγκομιδή πατάτας, καρότου, παντζαριού, πότισμα νεαρών φυτών, καθάρισμα κοτέστι κ.α).
Χειρωνακτικές εργασίες;;;;
Άρα μπορεί η γυναίκα τελικά να κάνει αγροτικές εργασίες αλλά όσες είναι αποδεκτές και καθορισμένες από την θέση της ως γυναίκα στην τοπική κοινωνία. Γιατί ο άνδρας θα είναι πάνω στο μηχάνημα και η γυναίκα κάτω σκυμμένη να βγάζει τα ζιζάνια.
Έχει καθοριστεί δηλαδή ο ρόλος της ως βοηθητικός. Αυτό αποτελεί μία στρέβλωση που πρέπει να αλλάξει και να γίνει πρωταγωνιστικός ο ρόλος της στην γεωργία.
Πολλές γυναίκες έχουν αποδεχθεί το ρόλο τους ως σύζυγοι αγροτών και δεν συμμετέχουν στις αγροτικές εργασίες, είναι σεβαστό αν έχουν επιλέξει να ασχοληθούν με τα οικιακά με το μεγάλωμα των παιδιών, στο άρθρο μας δεν αναφερόμαστε σε αυτές γιατί είναι επιλογή τους όπως και πολλές άλλες γυναίκες που οι σύζυγοί τους εργάζονται σε άλλους τομείς και έχουν επιλέξει τα οικιακά.
Η γυναίκα είναι πλεονέκτημα στην γεωργία
Λόγω της διαφορετικής ματιάς τους, ο ρόλος τους ως μητέρες και ο συναισθηματισμός τους ως γυναίκες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο και πιέζουν για μία πιο βιώσιμο και αειφόρο γεωργία με λιγότερη χρήση συμβατικών φυτοπροστατευτικών σκευασμάτων, προασπίσει των φυσικών εχθρών και στην τελική σεβασμό στον άνθρωπο και το περιβάλλον. Στο εξωτερικό υπάρχουν γυναικεία αγροτικά κινήματα που προωθούν την βιώσιμη αειφόρο γεωργία.
Ρωτήσαμε κάποιες αγρότισσες που συναναστρεφόμαστε για την αποδοχή τους στην τοπική κοινωνία και μας είπανε τα εξής:
Τελικά πως ονομάζομαι αγρότισσα, σύζυγός αγρότη, γυναίκα. Τελικά τι είμαι; Για το χωρίο μου είμαι σύζυγος αγρότη, για τον άντρα μου είμαι σύζυγος με <<κατεύθυνση μεγάλωμα παιδιών >> αλλά πάω στο χωράφι για να βγάλω χόρτα, να φυτέψω τα καπνά, να συγκομίσω λαχανικά και φρούτα για την αγορά. Τελικά είμαι αγρότισσα;
Καλλιεργώ την γη μου τελικά ή νομίζω ότι την καλλιεργώ; Την καλλιεργεί μόνο ο άντρας μου και εγώ βλέπω σκυμμένη συγκομίζοντας προϊόντα και βγάζοντας ζιζάνια, δεν με παίρνει σοβαρά στην λήψη αποφάσεων για την καλλιέργεια, νιώθω ότι δεν έχω ρόλο σε αυτό;
Έχουμε μια υγιή σχέση με τον άνδρα μου και εργαζόμαστε και συνεργαζόμαστε άψογά από κοινού στα χωράφια και στα θερμοκήπια μας, αλλά με εξοργίζει όταν λέω σε συναδέλφους ότι είμαι αγρότισσα να με αμφισβητούν, ειδικά για τις απόψεις μου πάνω στην φροντίδα των καλλιεργειών παρότι ξέρει όλο το χωρίο ότι εγώ διαχειρίζομαι το θερμοκήπιο μας.
Την άνοιξη τα χέρια μου γεμίζουν κάλους και υπάρχει καθημερινό πρόγραμμα εργασιών, δεν ξέρω γιατί με θεωρούν ότι είμαι μόνο για το σπίτι. Τι και αν πήρα το πτυχίο φυτικής παραγωγής από τα ΤΕΙ, ο λόγος μου δεν έχει αξία και πιο πολύ με υποτιμούν όταν το λέω.
Άρα συμπερασματικά πρέπει να αποκτήσει ταυτότητα η αγρότισσα και να θεωρείται ως μονάδα ισάξια στην αγροτική επιχείρηση. Πολλές αντιλήψεις πρέπει να αλλάξουν, πόσο χρόνο χρειάζεται ακόμα η κοινωνία για να σπάσει τις προκαταλήψεις; Όλοι μας πρέπει να συμβάλουμε στο να μην υπάρχουν πλέον αυτά τα στερεότυπα και να μην δέχεται τον ρατσισμό μας η αγρότισσα.
Η κάθε μία αγρότισσα πρέπει να κάνει τον αγώνα της να κατακτήσει την θέση της. Πως όμως θα γίνει αυτό; Πρέπει να πάρει πρωτοβουλίες, να μπει ενεργά στην λήψη αποφάσεων και στην παραγωγική διαδικασία, να μην περιμένει από τον καναπέ ή από τις προθέσεις των άλλων να γίνει αυτό. Ζούμε σε πολύ δύσκολες οικονομικά συνθήκες αλλά δεν είναι δικαιολογία αυτό στο να μπορέσει η κάθε γυναίκα διεκδικήσει και να κατακτήσει την θέση της. Υπάρχουν προγράμματα τόσο στον πρωτογενή όσο και μεταποίηση στο σπίτι (οικοτεχνία) που θα μπορούσαν να ενταχθούν αυτόνομα και ενεργά οι γυναίκες. Και γιατί να μην φτάσουμε στο σημείο όπου ο άντρας να εργάζεται σε άλλο τομέα και η γυναίκα να είναι αγρότισσα και μόνη της να διαχειρίζεται την αγροτική εκμετάλλευση χωρίς να ξαφνιάζει κανέναν μας.