Το τέλος των τεκμηρίων διαβίωσης σχεδιάζει η κυβέρνηση, έστω και σταδιακά από το 2020 και μετά. Πληροφορίες αναφέρουν ότι στο φορολογικό νομοσχέδιο που θα κατατεθεί στα τέλη Αυγούστου στη Βουλή θα υπάρξει διάταξη που θα ορίζει τη σταδιακή κατάργηση των τεκμηρίων η οποία θα ολοκληρωθεί το 2022.
Με αυτό τον τρόπο το οικονομικό επιτελείο επιθυμεί να διορθώσει την αδικία των τεκμηρίων, τα οποία αφορούν εκατομμύρια φορολογούμενους.
Η αδικία, αλλά και η αστοχία των τεκμηρίων , αποδεικνύεται από τα στοιχεία για το 2018. Σύμφωνα με αυτά στην «τσιμπίδα» των τεκμηρίων πιάστηκαν 1,9 εκατ. φορολογούμενοι οι οποίοι φορολογήθηκαν για μεγαλύτερα εισοδήματα, ύψους 6,7 δισ. ευρώ. Ο φόρος ωστόσο που πλήρωσαν δεν ξεπέρασαν τα 140- 150 εκατ. ευρώ. Οι περισσότεροι που φορολογήθηκαν με βάση τα τεκμήρια ήταν οι μισθωτοί, ακολουθούν οι συνταξιούχοι και οι εισοδηματίες.
Με βάση αυτά τα στοιχεία η κυβέρνηση αναζητά τρόπους να καταργήσει τα τεκμήρια χωρίς όμως να ευνοήσει τη φοροδιαφυγή ή να αποδυναμώσει την είσπραξη εσόδων. Σε αυτό το κλίμα κινήθηκαν και οι δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου Στ. Πέτσα ο οποίος δήλωσε «όταν φεύγει το αντικειμενικό κριτήριο, θα πρέπει να δούμε τα εισοδήματα να ανταποκρίνονται στα πραγματικά». Σε αυτή τη βάση η κυβέρνηση αναζητά πρακτικές προκειμένου να μην επιτρέψει της αύξηση της φοροδιαφυγής, αλλά και να προστατέψει την είσπραξη εσόδων από τους φόρους.
Για παράδειγμα:
Φορολογούμενος αγόρασε στις 10 Ιανουαρίου 2017, αυτοκίνητο 1.400 κ. ηλικίας 4 ετών στην τιμή των 8.800 ευρώ. Το τεκμήριο διαβίωσης ανέρχεται σε 5.200 ευρώ ενώ το ποσό των 8.800 ευρώ αποτελεί τεκμήριο απόκτησης περιουσιακού στοιχείου. Έτσι το συνολικό τεκμαρτό ανέρχεται σε 14.000 ευρώ, ποσό στο οποίο όταν προστεθεί το ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης που ανέρχεται σε 3.000 ευρώ για το άγαμο και 5.000 ευρώ για τον έγγαμο και το τεκμήριο της κατοικίας φουσκώνει ακόμη περισσότερο. Στην περίπτωση που το συνολικό δηλωθέν εισόδημα του φορολογούμενου είναι μικρότερο από το συνολικό τεκμαρτό εισόδημα, το οποίο θα έχει προσδιοριστεί από το άθροισμα των τεκμηρίων διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, τότε θα κληθεί να πληρώσει πρόσθετους φόρους για εισοδήματα που ποτέ δεν είχε.
Παγίδα για τους φορολογούμενους αποτελεί και η φορολόγηση της κατοικίας. Για τον προσδιορισμό του τεκμαρτού εισοδήματος του φορολογούμενου, της συζύγου του και των εξαρτώμενων μελών του, λαμβάνονται υπόψη οι αντικειμενικές δαπάνες για:
Ιδιοκατοικούμενες ή μισθωμένες ή δωρεάν παραχωρηθείσες κύριες κατοικίες. Το τεκμήριο υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνειά της ως ακολούθως:
- μέχρι και 80 τ.μ. κύριων χώρων, με 40 ευρώ το τ.μ. ,
- από 81 μέχρι και 120 τ.μ. με 65 ευρώ το τ.μ.,
- από 121 μέχρι και 200 τ.μ. με 110 ευρώ το τ.μ.,
- από 201 έως 300 τ.μ. με 200 ευρώ το τ.μ. και
- από 301 τ.μ. με 400 ευρώ το τ.μ..