Ό,τι γνωρίζουμε για το COVID-19 φαίνεται να αλλάζει κάθε λεπτό.
Είναι κατανοητό, δεδομένης της τεράστιας κλίμακας της πανδημίας. Περισσότερα από 437 εκατομμύρια κρούσματα έχουν επιβεβαιωθεί σε όλο τον κόσμο από την έναρξή της. Και ακόμη και τώρα - μετά από δύο ολόκληρα χρόνια ζωής με τον κορονοϊό - ο ιός και οι τρόποι αντιμετώπισής του εξακολουθούν να είναι σχετικά νέοι στον ιατρικό κόσμο, επομένως οι ερευνητές μαθαίνουν καθώς προχωρούν.
Ωστόσο, ο όγκος των πληροφοριών για τον κορονοϊό είναι ιλιγγιώδης. Είναι δύσκολο να παρακολουθούμε τι είναι γνωστό, τι είναι μύθος και ποιες οδηγίες πρέπει να ακολουθήσουμε. Γι′ αυτό η HuffPost συγκέντρωσε πέντε από τα πιο σημαντικά νέα πράγματα που μάθαμε για τον COVID-19 τον Φεβρουάριο.
Το εμβόλιο Pfizer είναι λιγότερο αποτελεσματικό στην πρόληψη λοιμώξεων που έχουν προέλθει από την Ομικρον σε παιδιά 5 έως 11 ετών
Στα τέλη Φεβρουαρίου, λάβαμε νέα δεδομένα σχετικά με το πόσο καλά τα πήγε το εμβόλιο Pfizer - το μόνο εμβόλιο για την 2COVID που εγκρίθηκε για παιδιά ηλικίας 5 έως 11 ετών - σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα κατά τη διάρκεια της αύξησης της μετάδοσης της παραλλαγής Ομικρον στη Νέα Υόρκη. Δυστυχώς, αυτά τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι το εμβόλιο ήταν πολύ λιγότερο αποτελεσματικό στην πρόληψη της μόλυνσης σε παιδιά ηλικίας 5 έως 11 ετών, τα οποία λαμβάνουν πολύ μικρότερη δόση από τους εφήβους, τους εφήβους και τους ενήλικες. Η εκτιμώμενη αποτελεσματικότητα του εμβολίου μειώθηκε από 68% σε μόλις 12% έξι εβδομάδες αργότερα, σύμφωνα με τη μελέτη.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι το εμβόλιο παρέμεινε προστατευτικό έναντι σοβαρών ασθενειών, όπως ανέφεραν οι ερευνητές. Επίσης, ο συνολικός κίνδυνος νοσηλείας στα παιδιά παραμένει χαμηλός. Μεταξύ 0,1% και 1,5% των τρεχουσών λοιμώξεων COVID σε εθνικό επίπεδο (σ.σ. ΗΠΑ) καταλήγουν σε νοσηλεία, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις.
Ωστόσο, οι ερευνητές που διεξήγαγαν τη μελέτη υποστηρίζουν ότι τα ευρήματά τους υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη να συνεχιστεί η μελέτη - και ενδεχομένως η τροποποίηση - της δοσολογίας των εμβολίων για μικρά παιδιά. Οι δοκιμές για παιδιά κάτω των 5 ετών, χρησιμοποιώντας μικρότερες δόσεις του εμβολίου Pfizer, συνεχίζονται ακόμη. Τα παιδιά αυτής της ηλικίας δεν είναι ακόμη κατάλληλα για εμβόλια κατά του COVID.
Εν τω μεταξύ, οι ερευνητές τόνισαν ότι μια πολυεπίπεδη προσέγγιση για την πρόληψη - που περιλαμβάνει τη χρήση μάσκας σε δημόσιους χώρους - είναι το κλειδί.
Ο ιός πιθανότατα προήλθε από αγορά της Γουχάν και όχι από εργαστήριο
Η προέλευση του ιού SARS-CoV-2 αποτέλεσε πηγή αντιπαραθέσεων και πολιτικών συγκρούσεων από την αρχή της πανδημίας. Ωστόσο, δύο προκαταρκτικές ερευνητικές εργασίες που κυκλοφόρησαν τον περασμένο μήνα ενισχύουν την υπόθεση ότι ο ιός προήλθε από την αγορά χονδρικής πώλησης θαλασσινών Huanan στη Γουχάν της Κίνας — όχι σε εργαστήριο. Αυτές οι εργασίες δεν έχουν ακόμη υποβληθεί σε αξιολόγηση, επομένως θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με προσοχή. (Σε κάθε περίπτωση, πάντως, τα αποτελέσματά τους είναι εντυπωσιακά).
Οπως ανέφεραν πρώτοι οι New York Times, οι ερευνητές ανέλυσαν γονίδια του ιού, χάρτες της αγοράς και τη δραστηριότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης των πρώτων ασθενών με COVID-19 στην περιοχή. Όλα αυτά τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι ο ιός ήταν παρών σε ζωντανά ζώα που πωλούνταν στην αγορά και «ξεχύλισε» σε άτομα που εργάζονταν ή ψώνιζαν εκεί.
Ενώ πολλοί ειδικοί προειδοποιούν ότι ακόμα δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα πώς εξαπλώθηκε αρχικά ο ιός, τα έγγραφα προσθέτουν σε, ολοένα και περισσότερα, στοιχεία που δείχνουν (όσον αφορά στην προέλευση του ιού) ζωντανά ζώα και όχι ανθρώπινη κατασκευή. Τελικά, η κατανόηση της προέλευσης του SARS-CoV-2 είναι σημαντική γιατί μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη μελλοντικών πανδημιών, λένε οι ειδικοί.
Η επαναμόλυνση είναι δυνατή με την υποπαραλλαγή «Ομικρον 2.0» — αλλά είναι σπάνια
Οι ειδικοί στη δημόσια υγεία έχουν παράσχει σε μεγάλο βαθμό μια καθησυχαστική άποψη για τους κινδύνους που σχετίζονται με το BA.2, τη σχετικά νέα υποπαραλλαγή της Ομικρον που φαίνεται ακόμη πιο μεταδοτική από το προηγούμενο στέλεχος και που θα μπορούσε να γίνει η κυρίαρχη παραλλαγή στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι αρχικές αναφορές δείχνουν ότι δεν είναι πιο πιθανό από την αρχική παραλλαγή Ομικρον να προκαλέσει σοβαρή ασθένεια ή θάνατο.
Ωστόσο, τα δεδομένα που δημοσιεύθηκαν τον Φεβρουάριο υποδηλώνουν ότι τα άτομα που έχουν μολυνθεί με το αρχικό στέλεχος της Ομικρον διατρέχουν κίνδυνο επαναμόλυνσης από την υποπαραλλαγή BA.2 — μερικές φορές όχι πολύ μετά την αρχική τους μόλυνση. Ερευνητές στην Κοπεγχάγη εξέτασαν μια ομάδα 187 ατόμων που είχαν μολυνθεί εκ νέου από τον COVID και διαπίστωσαν ότι 47 είχαν μολυνθεί με BA.2 λιγότερο από δύο μήνες αφότου είχαν μολυνθεί με BA.1. Τα περισσότερα κρούσματα αφορούσαν νέους, ανεμβολίαστους και κατέληξαν σε ήπια ασθένεια.
«Οι επαναμολύνσεις με την υποπαραλλαγή BA.2 της Ομικρον συμβαίνουν λίγο μετά τις μολύνσεις με BA.1», έγραψαν οι ερευνητές, «αλλά είναι σπάνιες».
Επίσης, αν και η επαναμόλυνση είναι σίγουρα πιθανή, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι τα μέτρα που βοήθησαν στην προστασία των ανθρώπων από προηγούμενες εκδόσεις του ιού - όπως τα εμβόλια, η κάλυψη και η κοινωνική απόσταση - συνεχίζουν να είναι αποτελεσματικά τώρα.
Ο κίνδυνος διαταραχών ψυχικής υγείας των ανθρώπων μπορεί να αυξηθεί μετά τον COVID
Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό BMJ τον Φεβρουάριο διαπίστωσε ότι τα άτομα που είχαν COVID είχαν 35% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν αγχώδεις διαταραχές και ήταν περίπου 40% πιο πιθανό να εμφανίσουν κατάθλιψη ή διαταραχές ύπνου εντός του έτους μετά τη διάγνωσή τους. Ήταν επίσης πιο πιθανό να αντιμετωπίσουν την εξάρτηση από το αλκοόλ και τη χρήση οπιοειδών.
Οι λόγοι για τους οποίους συμβαίνει αυτό δεν είναι πλήρως κατανοητοί. Υπάρχει μια καθιερωμένη, αμφίδρομη σχέση μεταξύ του σοβαρού COVID και ορισμένων διαταραχών της διάθεσης, επομένως οι άνθρωποι που έχουν αυτές τις διαταραχές διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής ασθένειας και εκείνοι με σοβαρή ασθένεια διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο προβλημάτων διάθεσης μετά την μόλυνση. Ο ψυχολογικός αντίκτυπος της ίδιας της πανδημίας και της αντιμετώπισης των συμπτωμάτων πιστεύεται ότι παίζει ρόλο.
Αλλά οι ειδικοί πιστεύουν όλο και περισσότερο ότι ο COVID μπορεί να έχει άμεσο αντίκτυπο στον εγκέφαλο, διαταράσσοντας ορισμένες οδούς που μπορούν να συμβάλουν σε διαταραχές ψυχικής υγείας.
Ο κίνδυνος καρδιακής νόσου αυξάνεται ακόμη και μετά από ήπια μόλυνση
Ένα ανησυχητικό έγγραφο που δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο διαπίστωσε ότι ο κίνδυνος καρδιακής νόσου των ανθρώπων αυξάνεται για τουλάχιστον ένα χρόνο μετά τη μόλυνση από τον COVID, ακόμη και για εκείνους που έχουν σχετικά ήπια κρούσματα.
Συγκεκριμένα, η μελέτη διαπίστωσε ότι ο κίνδυνος αυξήθηκε σε άτομα κάτω των 65 ετών (που γενικά διατρέχουν χαμηλότερο κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων) και σε άτομα που δεν έχουν άλλους παράγοντες κινδύνου, όπως η παχυσαρκία ή ο διαβήτης.
«Δεν έχει σημασία αν είσαι νέος ή μεγάλος, δεν έχει σημασία αν κάπνιζες ή όχι», προειδοποίησε στο Nature ο συν-συγγραφέας της μελέτης Ζιγιάντ Αλ-Αλι από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον στο Σεντ Λούις. «Ο κίνδυνος ήταν εκεί».
Η νέα μελέτη δεν είναι η πρώτη που δείχνει ότι η λοίμωξη από τον COVID μπορεί να βλάψει την καρδιά τους μήνες μετά τη μόλυνση, αν και οι ειδικοί δεν έχουν φτάσει στο σημείο να συστήσουν ότι οι προληπτικοί έλεγχοι καρδιάς αποτελούν μέρος ρουτίνας της μετέπειτα φροντίδας για όσους έχουν μολυνθεί με τον ιό.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να είμαστε επιφυλακτικοί για τυχόν «κόκκινες γραμμές». Σύμφωνα με την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία, αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν «αυξανόμενη ή ακραία δύσπνοια με καταπόνηση, πόνο στο στήθος, πρήξιμο των αστραγάλων, αίσθημα παλμών ή ακανόνιστο καρδιακό παλμό, αδυναμία ξαπλώματος χωρίς δύσπνοια, ξύπνημα τη νύχτα δύσπνοια, ζαλάδα ή ζαλάδες».