«Θα ήμουν ευχαριστημένος αν ξεκινούσαμε με το να βγαίνουν οι χρηματοδοτήσεις με την περιοδικότητα που υποτίθεται ότι πρέπει», λέει ο Θανάσης Νεοφώτιστος («Προσευχή», «Route-3», «Λεωφόρος Πατησίων») για τα βήματα που χρειάζεται να ακολουθήσει το ελληνικό κράτος, προκειμένου να βοηθήσει τους νέους Ελληνες σκηνοθέτες στην παραγωγή ταινιών.
Το εγχώριο σινεμά περνάει κρίση εδώ και ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, δεν υπάρχει υποστήριξη και οι όποιες κρατικές χρηματοδοτήσεις, καθυστερούν. Ωστόσο, υπάρχουν πρωτοβουλίες που δίνουν την δυνατότητα στους ανθρώπους του κινηματογράφου να υπολοποιήσουν το όραμά τους. Φέτος, το 60ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης που ολοκληρώθηκε στις αρχές Νοεμβρίου και το Ιδρυμα Ωνάση, εγκαινίασαν ένα νέο τμήμα με όνομα “Meet the Future” («Συναντήστε το μέλλον»), το οποίο στηρίζει τις νέες φωνές και τις ιδέες τους.
Στις δράσεις του τμήματος συμμετείχαν 15 σκηνοθέτες ελληνικών ταινιών μικρού μήκους, των οποίων οι ταινίες έχουν προβληθεί τα τελευταία πέντε χρόνια στα μεγαλύτερα φεστιβάλ κινηματογράφου του κόσμου (Κάννες, Βενετία, Βερολίνο, Λονδίνο, Λοκάρνο, Νέα Υόρκη, Τραϊμπέκα, Σάντανς κ.α) ή έχουν κερδίσει υποψηφιότητα για Οσκαρ. Οι σκηνοθέτες δεν έχουν ολοκληρώσει ακόμα την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία τους και κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ είχαν την ευκαιρία να παρουσιάσουν το έργο τους σε ξένους επαγγελματίες της έβδομης τέχνης και να δικτυωθούν.
Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Νεοφώτιστου ονομάζεται «Ο Πέτρος και ο Λύκος» (“Peter and the Wolf”) και βρίσκεται σε στάδιο προετοιμασίας. Πριν όμως από αυτή, ο σκηνοθέτης κυκλοφόρησε την μικρού μήκους «Route-3» που γυρίστηκε στο Σαράγεβο το 2018 και έκανε παγκόσμια πρεμιέρα τον περασμένο Σεπτέμβριο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο. Ακόμα μια επιτυχημένη ταινία μικρού μήκους που έκανε πρεμιέρα στο 75ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας ήταν η «Λεωφόρος Πατησίων» (“Patision Avenue”) που κυκλοφόρησε λίγο πριν το «Route-3» και συνεχίζει την λαμπρή πορεία της στα φεστιβάλ του κόσμου.
Ο σκηνοθέτης και αρχιτέκτονας μιλά στη HuffPost Greece για τα γυρίσματα των πρόσφατων ταινιών μικρού μήκους, τη συμμετοχή στα διεθνή φεστιβάλ κινηματογράφου και στο “Meet the Future”.
Στo «Route-3», την πρόσφατή σου ταινία μικρού μήκους, ο Αμάρ διστάζει να εκφράσει την έλξη του για την Νάντια μέσα στο τραμ, για πολλούς λόγους. Ποια ήταν η έμπνευση για τη δημιουργία αυτών των δυο χαρακτήρων; Θα μπορούσε αυτός ο φόβος έκφρασης συναισθημάτων να παρομοιαστεί με μια γενικότερη εικόνα απομόνωσης σε κοινωνίες του κόσμου ή προέρχεται από προσωπικά βιώματα;
Η ταινία είναι βασισμένη σε ιδέα και σενάριο της Μαρίνας Συμέου οπότε αυτοί οι χαρακτήρες είναι δημιουργία της. Τα σημεία ταύτισης τα δικά μου που κάπως με βοήθησαν να χτίσω την ταινία είναι και προσωπικά βιώματα γύρω από το πώς είναι να μην αισθάνεσαι ότι δικαιούσαι ή σου επιτρέπεται να εκφράσεις ανοιχτά την επιθυμία σου αλλά και όσο έζησα στο Σεράγεβο, κάπως προέκυψε ένας προβληματισμός για τη σεξουαλικότητα και τη θέση της γυναίκας σε μια παραδοσιακά μουσουλμανική πόλη.
Ποιες ήταν οι προκλήσεις που αντιμετώπισες στα γυρίσματα του «Route-3» και ποιες στην «Λεωφόρο Πατησίων», ταινία που είναι γυρισμένη εξ ολοκλήρου σε μονοπλάνο;
Είναι διαφορετικές ταινίες με διαφορετικές προκλήσεις. Από τη μια στην Πατησίων ήταν πολύ δύσκολη η ενορχήστρωση του μονοπλάνου ενώ στο Route τα πράγματα είχαν πάει σε άλλο επίπεδο. Δε μιλούσα τη γλώσσα, εκείνοι δε μιλούσαν Αγγλικά. Απορώ πως έγινε! Αλλά με κάποιον τρόπο επικοινωνήσαμε.
Οι ταινίες σου συμμετέχουν και βραβεύονται στα μεγαλύτερα διεθνή φεστιβάλ κινηματογράφου. Τι σημαίνει για σένα και τη δουλειά σου όλη αυτή η αναγνώριση;
Σημαίνει πράγματα σε δυο επίπεδα. Σε πρώτο χαίρομαι πάρα, πάρα πολύ που το έργο μου, για το οποίο έχω δουλέψει πάρα πολύ, βρίσκει ανταπόκριση και κάνω ταξίδια που με γεμίζουν. Σε δεύτερο είναι ο τρόπος που με βοηθάει να υποστηρίξω τα επόμενα σχέδια μου και να έχω ορατότητα σαν νέος δημιουργός.
Πόσο δύσκολο είναι το ελληνικό σινεμά και η παραγωγή του για έναν νέο σκηνοθέτη; Ποια είναι τα άμεσα βήματα που πρέπει να γίνουν από το κράτος ώστε να γυρίζονται ταινίες πιο εύκολα, κατά τη γνώμη σου;
Είναι σχεδόν ακατόρθωτο και νοιώθω ότι πρέπει να αλλάξουν σχεδόν όλα. Αλλά θα ήμουν ευχαριστημένος αν ξεκινούσαμε με το να βγαίνουν οι χρηματοδοτήσεις με την περιοδικότητα που υποτίθεται ότι πρέπει. Θα ήταν ένα αισιόδοξο βήμα που θα έδειχνε ότι κάποιος αντιμετωπίζει τον κινηματογράφο με κάποια σοβαρότητα.
Τι επιθυμείς να αποκομίσεις από την πρωτοβουλία «Meet The Future» του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και του Ιδρύματος Ωνάση;
Επιθυμώ να αποκομίσω γνωριμίες, φίλους, ανθρώπους που μοιραζόμαστε το ίδιο πάθος, με όραμα, με την ίδια απάλευτη ανάγκη για έκφραση και καλό ελληνικό κινηματογράφο. Κυρίως όμως επιθυμώ να αποκομίσω μια αίσθηση προοπτικής ότι αυτό για το οποίο παλεύω, με πολλές θυσίες, έχει νόημα και κάπου θα βγει! Και καμιά καλή ιδέα πώς να βρούμε λεφτά δε θα ήταν κακή.
Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του 60ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης