Θέλουμε 40 εκατομμύρια τουρίστες αλλά ποιες υποδομές έχουμε;

Υποδομές δε σημαίνουν μόνο μονάδες φιλοξενίας, αλλά και μονάδες υγείας και υπηρεσίες, ικανή αγροτική παραγωγή και νέο «συμβόλαιο τιμής».
Open Image Modal
via Associated Press

Είναι ρεαλιστικό το σχέδιο της ελληνικής κυβέρνησης όσον αφορά στον Τουρισμό το 2030, το οποίο βασίζεται στην εμπεριστατωμένη στρατηγική του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων.

Θέλουμε, λοιπόν, έως το 2030 να έχουμε 40 εκατ. τουρίστες, πάνω από τα 31.348.369 του 2019 -τη χρονιά ρεκόρ και στα έσοδα, και προφανώς να εισπράξουμε πάνω από τα 17.679.916.028 ευρώ του 2019.

Το 2023 διαφαίνεται ότι θα είναι μια νέα χρονιά ρεκόρ και πιθανότατα θα αγγίξουμε τα 33 εκατ. επισκέπτες. Οι προηγούμενοι μήνες, Απρίλιος και Μάιος εμφάνιζαν μεγάλη δυναμική, όμως η συνέχεια είναι λίγο συγκρατημένη, λόγω και των αυξήσεων στις τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων. Ορισμένες περιοχές δεν έχουν την κίνηση που προσδοκούσαν, όμως, από την άλλη, κάποιες περιοχές κινούνται πάνω από το επιθυμητό.

Ο τουρισμός -συνηθίζουμε να λέμε ότι- αποτελεί τη βαριά βιομηχανία της χώρας, καθώς τα άμεσα και τα έμμεσα έσοδα αντιστοιχούν στο ένα τέταρτο του ΑΕΠ της χώρας μας. Ωστόσο, κι ενώ αυτή η βιομηχανία αναπτύσσεται έντονα κι αν δεν ήταν η πανδημία θα έχει περισσότερα βήματα προόδου, η χώρα μας αποβιομηχανοποιήθηκε σε άλλους τομείς. Πολλές παραγωγικές μονάδες έχουν κλείσει τα τελευταία 20 – 25 χρόνια, η αγροτική παραγωγή συρρικνώνεται καθώς οι νέοι δεν θέλουν να ασχοληθούν με χειρονακτικές εργασίες και πλέον υπάρχει τεράστια έλλειψη εργατικών χεριών και στον τουρισμό, σε ξενοδοχεία και εστίαση.

Κατά συνέπεια, το πρώτο μεγάλο θέμα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε και ως χώρα, διότι είναι πανευρωπαϊκό φαινόμενο η έλλειψη εργατικών χεριών, είναι η τουριστική εκπαίδευση, η οποία πρέπει να έρθει μέσα από ένα διαφορετικό μοντέλο επαγγελματικού προσανατολισμού. Όταν έχεις 31,4 εκατ. τουρίστες και σου λείπουν χέρια, όταν θα έχεις 40 εκατ. πώς θα τους εξυπηρετήσεις; Η πολιτεία πρέπει άμεσα να βελτιώσει πολύ την εκπαιδευτική διαδικασία και οι τουριστικές επιχειρήσεις να κάνουν ένα νέο «συμβόλαιο τιμής» με τους εργαζόμενους, ώστε και καλύτερες αμοιβές να υπάρχουν και προοπτικές ανέλιξης στον κλάδο, με δημιουργία καριέρας.

Εξίσου μεγάλο ζήτημα –θα το έθετα και πρώτο- έχει να κάνει με τις υποδομές στον τομέα της υγείας. Ο μέχρι πριν λίγες ημέρες πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, είπε ότι η νέα κυβέρνησή του, εφόσον προκύψει από τις κάλπες της 25ης Ιουνίου, θα έχει σε πρώτη προτεραιότητα την αναμόρφωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Τα πρόσφατα περιστατικά να χάνονται ανθρώπινες ζωές επειδή δεν πρόλαβε το μοναδικό ασθενοφόρο που λειτουργεί στην Κω, είναι γεγονότα που φέρνουν την Ελλάδα πολύ πίσω. Δεν είναι δυνατόν με ένα ασθενοφόρο να καλυφθούν οι ανάγκες 30.000 μόνιμων κατοίκων, πόσο μάλλον πολλαπλάσιων τουριστών το καλοκαίρι. Κατά συνέπεια, ο τομέας της υγείας αποτελεί ζήτημα που χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση.

Κορυφαίο ζήτημα είναι η αγροδιατροφή. Στην Ελλάδα, αυτή τη στιγμή, η παραγωγή δεν αρκεί να καλύψει τις ανάγκες των Ελλήνων. Τα στοιχεία είναι αμείλικτα. Το 80% της ντομάτας που καταναλώνεται στην Ελλάδα και το 90% των μανιταριών, προέρχονται από την Πολωνία. Όταν δεν μπορούμε να θρέψουμε τους πολίτες της χώρας με δικά μας προϊόντα, αλλά και τους μέχρι τώρα επισκέπτες της, θα αναγκαστούμε με περισσότερο τουρισμό να κάνουμε μόνο εισαγωγές. Αν το τουριστικό μοντέλο της χώρας λέει ότι πρέπει να είμαστε μια χώρα παροχής μόνο υπηρεσιών, να μας το πουν. Όμως, δε νομίζω ότι είναι αυτό το σχέδιο, άρα χρειάζονται μεγάλα κίνητρα να κρατήσεις κόσμο στην περιφέρεια και να ασχοληθεί με τα αγροτικά προϊόντα και τη μεταποίηση και ακόμα μεγαλύτερα κίνητρα να επιστρέψεις κόσμο στην ύπαιθρο, κυρίως νέους. Αυτό πρέπει να είναι το μέλλον, διότι οι 3 στις 5 μεγάλες επενδύσεις αφορούν στον τουρισμό και καμία σε αγροτική ανάπτυξη που να συνδέεται και με τον τουρισμό.

Ένα ακόμα μεγάλο ζήτημα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε ως χώρα, είναι η διεύρυνση της τουριστικής περιόδου, που επιτυγχάνεται εν μέρει σε καλοκαιρινούς προορισμούς και κυρίως η ανάπτυξη της ηπειρωτικής Ελλάδας, διότι κινούμαστε σε τουρισμό τριών ταχυτήτων: τα νησιά, η Αττική και η άλλη Ελλάδα! Δεδομένου ότι το 88% των τουριστικών εσόδων προέρχεται από τις 5 εκ των 13 περιφερειών της χώρας, το μέλλον δεν μπορεί να είναι στα νησιά, ορισμένα εκ των οποίων αντιμετωπίζουν θέμα φέρουσας ικανότητας.

Ως προς τις ξενοδοχειακές υποδομές δεν τίθεται μεγάλο θέμα, στις τουριστικές περιοχές. Νέα ξενοδοχεία πολυτελείας και αναβάθμιση υπαρχουσών συνθέτουν ένα καλό επίπεδο υποδομών, που δεν υπάρχει σε τέτοιο βαθμό στην ηπειρωτική χώρα, όπου οι επενδύσεις υπολείπονται. Αρα, αυτό το στοιχείο πρέπει να βελτιωθεί τα επόμενα χρόνια. 

Το ζήτημα των αεροδρομίων δεν είναι πλέον μείζον, αλλά υπάρχει. Μπορεί το αεροδρόμιο της Αθήνας να εκτοξεύει τα νούμερα των ταξιδιωτών και τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια που διαχειρίζεται η Fraport Greece να εμφανίζουν αύξηση κίνησης, ωστόσο το αεροδρόμιο Ηρακλείου έχει φθάσει στον κορεσμό και θα περιμένουμε 3-4 χρόνια ακόμα μέχρι να ολοκληρωθεί το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι. Το αεροδρόμιο της Καλαμάτας βρίσκεται σε φάση ιδιωτικοποίησης, που ολοκληρώνεται και απομένει να δούμε τι θα γίνει με τα υπόλοιπα 22 (Αλεξανδρούπολης, Αράξου, Αστυπάλαιας, Χίου, Ιωαννίνων, Ικαρίας, Καλύμνου, Καρπάθου, Κάσου, Κοζάνης, Κυθήρων, Λέρου, Μήλου, Λήμνου, Νέας Αγχιάλου, Νάξου, Πάρου, Σητείας, Σκύρου, Σύρου, Καστοριάς, Καστελλόριζου), που διαχειρίζεται η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας και χρειάζονται αναβαθμίσεις και επενδύσεις. 

Δευτερεύον ζήτημα είναι τα λιμάνια, που δεν αποτελούν σημαντική πύλη εισόδου (μόνο της Πάτρας), αλλά γίνονται κομβικής σημασίας με την ανάπτυξη της κρουαζιέρας. Ηδη βρίσκονται σε εξέλιξη ιδιωτικοποιήσεις (ολοκληρώθηκε της Ηγουμενίτσας και απομένει σε Βόλο και Ηράκλειο Κρήτης).

Παράλληλα, η βελτίωση των υποδομών στις μαρίνες της χώρας, θα αναβαθμίσει τον θαλάσσιο τουρισμό, που τόσο ανάγκη έχει η Ελλάδα και μπορεί να προσφέρει μεγάλα οφέλη και έσοδα.

Για τα υδροπλάνα τι να πω. Πέταξαν πιλοτικά την περίοδο 2004 – 2008, με πολύ μεγάλη επιτυχία και εδώ και 15 χρόνια γίνονται προσπάθειες να αντιμετωπιστεί η ελληνική γραφειοκρατία, προκειμένου να ξαναπετάξουν, να συνδέσουν περιοχές που έχουν περιορισμένη συνδεσιμότητα ακτοπλοϊκή ή δεν έχουν καθόλου, να δώσουν νέα πνοή στο μεγάλο νησιωτικό σύμπλεγμα της χώρας μας, αλλά και περιοχές στην ηπειρωτική χώρα (με λίμνες) που το έχουν ανάγκη. Και θα έχουν άμεση συνεισφορά και στη διακομιδή περιστατικών υγείας.

Αν θέλουμε, λοιπόν, την Ελλάδα στα 40 εκατ. τουρίστες, 4 φορές πάνω από τον πληθυσμό της, πρέπει να τετραπλασιάσουμε και τις παροχές μας, τις υπηρεσίες μας και πάνω από όλα τις υποδομές μας.