Υπερβολικά πορώδεις για να συγκρατήσουν τον ιό ή αντίθετα ύποπτες ότι πιθανόν να προκαλέσουν ασφυξία σ′ αυτόν που τις φοράει...
Οι θεωρίες αυτές χρησιμεύουν συχνά ως επιχειρήματα μέσα στις διαδηλώσεις «εναντίον της μάσκας» οι οποίες στρέφονται εναντίον των μέτρων για τη μάχη κατά της πανδημίας, ιδιαίτερα στην Ευρώπη και εσχάτως στη χώρα μας, την ώρα που υπάρχουν τόσες ψευδείς πληροφορίες που αποδομούνται τους τελευταίους μήνες από πολυάριθμους επιστήμονες σ′ ολόκληρο τον κόσμο.
1. Ελλειψη οξυγόνου και υπερβολικό CO2: ΛΑΘΟΣ
Η λανθασμένη ιδέα ότι υπάρχει κίνδυνος «υποξίας» ―όταν υπάρχει έλλειψη οξυγόνου σε επικίνδυνο βαθμό― ο οποίος προκαλείται από τις μάσκες είναι μία από τις πιο διαδεδομένες. Ορισμένοι έχουν αναρτήσει μάλιστα δημοσιεύσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στις οποίες ισχυρίζονται ότι οι μάσκες μπορούν ακόμη και να σκοτώσουν.
Η μάσκα δεν προκαλεί ανεπάρκεια οξυγόνου, εξήγησαν ωστόσο πολυάριθμοι γιατροί στο Γαλλικό Πρακτορείο.
«Η μάσκα δεν είναι κλειστό κύκλωμα, αφήνει το οξυγόνο να περνάει», υπογραμμίζει για παράδειγμα ο καθηγητής Ιβ Κοπιετέ, γιατρός επιδημιολόγος και καθηγητής δημόσιας υγείας στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών (ULB).
Μπορεί αντιθέτως να υπάρξει «μια αίσθηση δυσφορίας η οποία προκαλεί μια εντύπωση ασφυξίας, όμως αυτό είναι ψυχολογικό. Στην περίπτωση ενός υγιούς ανθρώπους, η μάσκα δεν εμποδίζει στο παραμικρό κάποιον να κάνει τις καθημερινές δραστηριότητές του φυσιολογικά», προσθέτει.
Η εξίσου εσφαλμένη ιδέα ότι με τη μάσκα διατρέχουμε κίνδυνο επειδή αναπνέουμε το CO2 που οι ίδιοι εκπνέουμε είναι επίσης πολύ δημοφιλής. Όμως όπως είδαμε η μάσκα δεν κλείνει ερμητικά και αφήνει να κυκλοφορεί ο αέρας.
«Μια μάσκα δεν είναι ένα κλειστό κύκλωμα. Σχεδόν όλος ο αέρας που εκπνέεται διαφεύγει από τη μάσκα συνεπώς δεν αναπνέετε το δικό σας CO2», εξηγεί έτσι ο Σέιν Σαμπέρα, διευθυντής του προγράμματος για τα πνευμονικά νοσήματα του δημόσιου νοσοκομείου του Τορόντο (Καναδάς).
2. «Φωλιές» για βακτήρια, μύκητες, μούχλα...: ΛΑΘΟΣ
«Οι σοβαρές μυκητιασικές λοιμώξεις (που συνδέονται με τους μύκητες) είναι σπάνιες», εξηγεί η Φρανσουάζ Ντρομέ, υπεύθυνη της μονάδας Μοριακής Μυκητολογίας και του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς Διεισδυτικών Μυκητιάσεων του Ινστιτούτου Παστέρ. «Στις συνιστώμενες συνθήκες χρήσης, δεν υπάρχει κανένας τρόπος να αναπτυχθούν μύκητες στο εσωτερικό μιας μάσκας», διαβεβαιώνει.
«Για να μουχλιάσει μια μάσκα, θα πρέπει να την αφήσεις, για παράδειγμα, υγρή μέσα σε ένα δωμάτιο γεμάτο μούχλα ή μέσα σε κοπρόχωμα για εβδομάδες», προσθέτει υπενθυμίζοντας πως πρέπει να αλλάζουμε μια μάσκα κάθε 4 ώρες.
Καθώς «οι άνθρωποι έχουν φυσιολογικά βακτήρια στο στόμα τους και στις ρινικές κοιλότητες», «όταν μιλάμε, αποβάλλουμε σταγονίδια σάλιου. Μπορεί να υπάρχουν εκεί μύκητες ή βακτήρια που παραμένουν στη μάσκα», εξηγεί επίσης ο Ντάνιελ Πάουα, καθηγητής δημόσιας υγείας στο Εθνικό Αυτόνομο Πανεπιστήμιο του Μεξικού (UNAM).
Όμως «οι περισσότεροι από τους παράγοντες αυτούς δεν προκαλούν ασθένεια, επειδή είναι βακτήρια τα οποία έχουμε μέσα στο στόμα», προσθέτει.
3. Αφήνουν τον ιό να περάσει: ΛΑΘΟΣ
Η θεωρία σύμφωνα με την οποία οι μάσκες αφήνουν τον ιό να περάσει είναι κι αυτή πολύ δημοφιλής και συχνά λέγεται πως τα κενά στις μάσκες είναι μεγαλύτερα από τον ιό.
Από τη μια πλευρά, «το μέγεθος του ιικού σωματιδίου δεν έχει σημασία. Αυτό που μετράει είναι το μέγεθος των σταγονιδίων που περιέχουν τον ιό», σταγονίδια που σε μεγάλο βαθμό φιλτράρονται από τη μάσκα, εξηγεί ο δρ. Τζούλιαν Λίμποβιτς, καθηγητής μικροβιακής ανοσολογίας στο A&M University του Τέξας.
Από την άλλη πλευρά, η χειρουργική μάσκα δεν λειτουργεί σαν σουρωτήρι, αλλά σαν φίλτρο σύμφωνα και με άλλες φυσικές αρχές (αδράνεια και ηλεκτροστατική έλξη...) ούτως ώστε να εμποδίζει όσο το δυνατόν περισσότερα σταγονίδια, ακόμη και μικρά, να περάσουν, σύμφωνα με τον Ζαν-Μισέλ Κουρτί, καθηγητή Φυσικής στη Σορβόννη και ερευνητή στο εργαστήριο Kastler Brossel.
Σύμφωνα με τις προδιαγραφές του υπουργείου Υγείας, οι μάσκες που πωλούνται στο ευρύ κοινό πρέπει να φιλτράρουν τουλάχιστον το 70% των σωματιδίων ― όλων των μεγεθών.
Και «οι μάσκες δεν είναι ανάγκη να είναι 100% αποτελεσματικές για να έχουν σημαντικό ρόλο στην επιβράδυνση της επιδημίας», υπογραμμίζει ο ιολόγος Μπέντζαμιν Νόιμαν του A&M University του Τέξας.
Ο ΠΟΥ θεωρεί τη χρήση μάσκας αποτελεσματικό μέτρο για να περιορισθεί η διάδοση του ιού, επιπλέον της φυσικής αποστασιοποίησης και του πλυσίματος των χεριών. Είναι ακόμη πιο αποτελεσματικό αν ένας πληθυσμός φοράει μαζικά μάσκες, διότι έτσι αυτοί που τις φορούν προστατεύουν ο ένας τον άλλον.
Β. Κικίλιας: Οι αμφισβητίες ας κοιτάξουν τα παιδιά με μάσκες στα νοσοκομεία
Στους αμφισβητίες της μάσκας απάντησε ο υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας, αντιπαραβάλλλοντας «τη συγκλονιστική εικόνα των παιδιών στα νοσοκομεία που τη φορούν καθημερινά», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Η μάσκα, χωρίς καμία αμφιβολία, το λένε όλοι οι κορυφαίοι επιστήμονες και όλοι οι οργανισμοί παγκοσμίως, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, το ECDC, προστατεύει από τους ιούς και από τον κορονοϊό. Και είναι ένα σημαντικό όπλο μας στη μάχη για να μην επεκταθεί αυτή η νόσος, που είναι θανατηφόρα για αρκετό κόσμο και που είναι ένας πρώτης τάξεως μεγέθους κίνδυνος. Στα δημοκρατικά επίπεδα στα οποία προφανώς κινούμαστε ως χώρα, σέβομαι την οποιαδήποτε αντίδραση του οποιουδήποτε πολίτη. Και των γονέων για ένα λόγο παραπάνω, που έχουν μία ιδιαίτερη ευαισθησία, γιατί πρόκειται για τα παιδιά τους» σημείωσε ο υπουργός.
Ωστόσο, πρόσθεσε: «Όμως θα ήθελα να αντιπαραβάλω στον οποιονδήποτε γονιό σκέφτεται έτσι, την εξής πραγματικότητα. Έχουμε παιδιατρικά νοσοκομεία στη χώρα. Θα ήθελα να πάρω αυτούς τους ανθρώπους, να τους πάω στα παιδιατρικά νοσοκομεία μας, να δουν τα εκατοντάδες παιδάκια που παλεύουν από τη γέννησή τους με σοβαρές ασθένειες και καρκίνους. Για να δουν αυτά τα παιδάκια από την πρώτη μέρα της ζωής τους και για πολλά χρόνια που φορούν μάσκα όλη την ημέρα. Είναι μία συγκλονιστική εικόνα, την οποία θα ήθελα να μεταφέρω σε αυτούς τους γονείς και σε αυτούς τους ανθρώπους μόνο και μόνο για να καταλάβουν ότι κάποια άλλα παιδάκια, σαν τα παιδάκια τους, που έχουν λιγότερη τύχη από τα δικά τους, πώς είναι υποχρεωμένα, αυτά και οι οικογένειές τους, να αντιμετωπίσουν την καθημερινότητά τους. Η μάσκα είναι για να μας προστατεύει. Αυτό είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο. Ο καθένας έχει δικαίωμα να έχει την άποψή του, αλλά εγώ οφείλω να πω και να υποστηρίξω αυτό το οποίο λέει η επιστήμη».
Για το εμβόλιο κατά του κορονοϊού, ο υπουργός Υγείας είπε ότι η πρώτη εταιρία που συμφώνησε με την Ευρώπη για 400.000.000 δόσεις, ήταν η Astra Zeneca μαζί με την Οξφόρδη. «Αυτή με κοινό παρονομαστή και αλγόριθμο για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, στο συμβόλαιό της λέει ότι εφόσον ολοκληρωθεί και η 4η φάση και εγκριθεί, θα ξεκινήσει να διανέμει το εμβόλιο το Δεκέμβριο του 2020 και αι σε 7 δόσεις μέχρι τον Ιούνιο του 2021. Η πρώτη δόση που θα πάρουμε είναι κάτι παραπάνω από 700.00 εμβόλια και θα προηγηθούν οι ευπαθείς ομάδες και οι υγειονομικοί σε πρώτη φάση» εξήγησε. Όπως είπε ο Β.Κικίλιας ακολουθούν και άλλες εταιρείες οι οποίες έχουν υπογράψει προσύμφωνο. Είναι κοντά στις συμφωνίες με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έτσι ώστε ο αριθμός των εμβολίων να καλύψει όλους τους συμπολίτες μας σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, τόνισε και πρόσθεσε ότι το εμβόλιο «θα καλύπτεται 100% από το ελληνικό Δημόσιο. Θα συνέστηνα μεγάλη προσοχή σε αυτούς οι οποίοι βιάστηκαν να αμφισβητήσουν αυτά τα οποία δηλώσαμε ως Υπουργείο Υγείας, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή»
Μιλώντας για ένα πιθανό νέο οριζόντιο lockdown σαν αυτό που είχαμε στην πρώτη φάση, τόνισε: «Όλος ο κόσμος ήταν κλεισμένος μέσα στα σπίτια του. Αυτό εκ των πραγμάτων δεν μπορεί εύκολα να ξανασυμβεί και δεν θέλουμε να ξανασυμβεί. Θέλουμε να στηρίξουμε τους ανθρώπους στη ζωή και στην οικονομία. Αλλά εκ των πραγμάτων πρέπει να βοηθήσουμε και τους συνανθρώπους μας σε όλα τα επίπεδα. Πρώτα απ′ όλα η Δημόσια Υγεία και μετά όλα τα άλλα. Τώρα, σε ό,τι έχει να κάνει με τα σενάρια που ακούω από ένα, κατά την άποψή μου, πολύ μικρό κομμάτι της κοινωνίας, θα πρέπει να μιλήσω πάλι με ένα παράδειγμα. Πάμε σε μια ΜΕΘ-COVID του «Σωτηρία», του «Αττικόν», του «Ευαγγελισμού», να δείτε ανθρώπους διασωληνωμένους που δεν μπορούν να αναπνεύσουν. Που αντί να παράγουν οξυγόνο, παράγουν υγρά οι κυψελίδες, πνίγονται στα υγρά τους. Που παλεύουν και προσπαθούν να αντέξουν άλλη μία μέρα, να καλυτερεύσουν, να μπορέσουν να αποσωληνωθούν. Δεν είναι αστεία πράγματα αυτά. Καταλαβαίνω ότι υπάρχει το πολιτικό κομμάτι της ιστορίας, αλλά εγώ είμαι Υπουργός Υγείας, θεματοφύλακας της Δημόσιας Υγείας και εδώ μιλάμε για ανθρώπινες ζωές. Λυπάμαι πολύ για όλους αυτούς που θέλουν να παίξουν παιχνίδια στην πλάτη της Δημόσιας Υγείας, της προσπάθειας να σώσουμε τους παππούδες και τις γιαγιάδες μας ή τους συνανθρώπους μας που έχουν ένα υποκείμενο νόσημα, αλλά και πιο νέα παιδιά τα οποία ξαφνικά βλέπετε ότι διασωληνώνονται στα νοσοκομεία μας».
Παρέμβαση εισαγγελέα για τη διαδήλωση κατά της μάσκας
Εισαγγελική παρέμβαση προκάλεσε η διαδήλωση - ύστερα από διαδικτυακό κάλεσμα - που διοργανώθηκε, το απόγευμα της Κυριακής, στη Θεσσαλονίκη για τη μη χρήση μάσκας στα σχολεία. Ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης, Στέφανος Ζαρκαντζιάς, έδωσε εντολή στην εισαγγελέα ποινικής δίωξης να παραγγείλει τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης.
Η έρευνα, την οποία καλείται να φέρει εις πέρας η Υποδιεύθυνση Ηλεκτρονικού Εγκλήματος Βορείου Ελλάδος της ΕΛ.ΑΣ. στρέφεται κατά των διοργανωτών της κινητοποίησης. Ανάμεσα στα αδικήματα που θα ερευνηθούν είναι αυτό της διέγερσης σε διάπραξη εγκλημάτων.
(με πληροφορίες από ΑΠΕ)