Θετική είναι η απάντηση της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην επιστολή - παρέμβαση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, για λήψη μέτρων κατά των αθέμιτων πρακτικών πολυεθνικών που έχουν ως συνέπεια να πωλούνται ίδια ή παραπλήσια προϊόντα σε διαφορετικές τιμές στις χώρες της ΕΕ.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε επιστολή της με ημερομηνία 28/6/2024 αναγνωρίζει το πρόβλημα και δηλώνει ότι αναθέτει στις υπηρεσίες της Επιτροπής να συλλέξουν στοιχεία από όλες τις χώρες προκειμένου να αναληφθούν πρωτοβουλίες και να ενισχυθεί το νομικό και ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ.
Η πρόεδρος της Κομισιόν ενόψει μίας πολύ πιθανής δεύτερης θητείας της στην Κομισιόν (θα κριθεί στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 18 Ιουλίου), τονίζει ότι αυτό το ζήτημα θα είναι στην πολιτική ατζέντα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά τον επόμενο ευρωπαϊκό κύκλο, προκειμένου να εξεταστούν πιθανά μέτρα κατά των Γεωγραφικών Εφοδιαστικών Περιορισμών.
Η ερευνητική διαδικασία δεν αποκλείεται να οδηγήσει σε εμπλουτισμό του νομικού και ρυθμιστικού «οπλοστασίου» που διαθέτει σήμερα η ΕΕ, καθώς η κ. φον ντερ Λάιεν σημειώνει πως τα θέματα που εγείρει ο πρωθυπουργός ενδέχεται να βρίσκονται εκτός του υφιστάμενου ρυθμιστικού πλαισίου.
«Τα ευρήματα θα μας επιτρέψουν να εξετάσουμε διαφορετικές επιλογές σε πεδία όπως ο ανταγωνισμός ή οι κανόνες της ενιαίας αγοράς με στόχο να αντιμετωπίσουμε τέτοιες άδικες πρακτικές», αναφέρει μεταξύ άλλων και προσθέτει ότι «δεδομένης της πολυπλοκότητας του ζητήματος, η διερεύνηση των γεγονότων αποτελεί προϋπόθεση για την επιλογή των καλύτερων λύσεων».
«Η Επιτροπή θα συλλέξει στοιχεία από έρευνες για τον ανταγωνισμό και από υπάρχουσες μελέτες και αναλύσεις, σε στενή συνεργασία με τις εθνικές αρχές και σε αυτή τη βάση...θα ξεκινήσει διάλογο με τις ενδιαφερόμενους φορείς, μεταξύ άλλων σε εθνικό επίπεδο» σημειώνει στην επιστολή της.
Η κα φον ντερ Λάιεν αναγνωρίζει ότι «οι Γεωγραφικοί Εφοδιαστικοί Περιορισμοί που επιβάλλουν μεγάλοι προμηθευτές αποτελούν πράγματι λόγο προβληματισμού: εμποδίζουν τις εταιρείες λιανικής πώλησης να κάνουν αποτελεσματική χρήση της ενιαίας αγοράς και επιβάλλουν διακρίσεις στις τιμές πώλησης μεταξύ των καταναλωτών, όπως παρατηρείται για συγκεκριμένα προϊόντα στα κράτη-μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Αυτό συμβαίνει κυρίως όταν οι πολυεθνικές εταιρείες επιβάλλουν διακρίσεις στις τιμές πώλησης ανάλογα με την περιοχή ή το κράτος-μέλος όπου βρίσκονται οι διανομείς, οι εταιρείες λιανικού εμπορίου ή οι καταναλωτές, χωρίς καμία αιτιολόγηση που να βασίζεται σε αντικειμενικούς παράγοντες κόστους (π.χ. κόστος μεταφοράς, αποθήκευσης ή διανομής» λέει και προσθέτει πως η Επιτροπή έχει λάβει δυναμικά μέτρα για την αντιμετώπιση ορισμένων τέτοιων πρακτικών που εμπίπτουν στους κανόνες ανταγωνισμού και μάλιστα αναφέρει και συγκεκριμένα παραδείγματα.
Ωστόσο όπως εξηγεί παρότι η ΕΕ επικαιροποιεί συνεχώς το κανονιστικό της πλαίσιο οι ανησυχίες ότι οι αδικαιολόγητες διακρίσεις στις τιμές πώλησης μπορεί να οδηγήσουν σε κατακερματισμό της ενιαίας αγοράς από τη σκοπιά των διανομέων, των εταιρειών λιανικού εμπορίου και των καταναλωτών, ιδίως σε μικρότερα ή πιο απομακρυσμένα κράτη-μέλη, μπορεί να ξεπερνούν το πεδίο εφαρμογής των κανόνων ανταγωνισμού.
«Δεδομένης της πολυπλοκότητας του ζητήματος, η αποτύπωση των πραγματικών περιστατικών αποτελεί προϋπόθεση για να επιλεγούν οι καλύτερες λύσεις. Η Επιτροπή θα συλλέξει στοιχεία από έρευνες για τον ανταγωνισμό και τις υπάρχουσες μελέτες και αναλύσεις, σε στενή συνεργασία με τις εθνικές αρχές...Η επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ενημερωθεί για τα αποτελέσματα της διερευνητικής διαδικασίας προκειμένου να εξετάσει πιθανά μέτρα για να αντιμετωπιστούν οι αδικαιολόγητοι Γεωγραφικοί Εφοδιαστικοί Περιορισμοί. Τα αποτελέσματα θα επιτρέψουν ακόμη την αξιολόγηση εναλλακτικών επιλογών, σε τομείς όπως ο ανταγωνισμός ή οι κανόνες της ενιαίας αγοράς ή οι οδηγίες, για την αντιμετώπιση τέτοιων αθέμιτων πρακτικών στις σχέσεις μεταξύ προμηθευτών και εταιρειών λιανικής πώλησης. Οι λύσεις ψηφιακής σήμανσης ήδη διερευνώνται και θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τα εμπόδια που απορρέουν από τους διαφορετικούς εθνικούς κανόνες περί σήμανσης, συμπεριλαμβανομένων των γλωσσικών απαιτήσεων».
Τέλος, αναφορικά με τις λύσεις που προτείνει ο Έλληνας πρωθυπουργός στην επιστολή που είχε στείλει, η Ούρσουλα φον ντερ Λάειν αναφέρει ότι αυτές αποτελούν πολύτιμη συνεισφορά στις συζητήσεις που θα διεξαχθούν και ευελπιστεί ότι η συμμετοχή των κρατών μελών θα συνδράμει στον προσδιορισμό των επόμενων βημάτων ώστε οι Ευρωπαίοι καταναλωτές να απολαμβάνουν ισότιμα τα οφέλη της ενιαίας αγοράς ανεξάρτητα από το που ζουν.
Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Μητσοτάκης στην επιστολή του είχε υπογραμμίσει μεταξύ άλλων ότι «είναι κρίσιμη η αντιμετώπιση των προσπαθειών ορισμένων πολυεθνικών επιχειρήσεων παραγωγής βασικών ταχέως κινούμενων καταναλωτικών προϊόντων για τη διάσπαση της Ενιαίας Αγοράς σε απομονωμένες αγορές με γεωγραφικά κριτήρια δια της εισαγωγής εμποδίων στον ανταγωνισμό, στις παράλληλες εισαγωγές και στη δυνατότητα των λιανοπωλητών να αξιοποιούν ευκαιρίες αρμπιτράζ (arbitrage) που μπορούν να εξομαλύνουν αποτελεσματικά τις διαφορές τιμών μεταξύ των καταναλωτικών αγορών των κρατών-μελών» και στο πλαίσιο αυτό είχε προτείνει: .
Τον εμπλουτισμό του ενωσιακού δικαίου περί προστασίας του ανταγωνισμού με διατάξεις που παρέχουν νέα εργαλεία και εξουσίες στις εθνικές αρχές ανταγωνισμού αλλά και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αντιμετώπιση των αδικαιολόγητων TSCs,
Την απαγόρευση αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στις σχέσεις μεταξύ προμηθευτών και λιανοπωλητών που εδράζονται στη διάκριση μεταξύ των λιανοπωλητών ανάλογα με τον τόπο εγκατάστασής τους και την εθνική αγορά που εξυπηρετούν και ειδικότερα σε πρακτικές που εμποδίζουν το παράλληλο εμπόριο και τις διασυνοριακές παθητικές πωλήσεις,
Την απαλοιφή των γλωσσικών περιορισμών στη σήμανση βασικών καταναλωτικών προϊόντων, όπου δεν είναι απολύτως απαραίτητοι, προκειμένου να μην εμποδίζεται το αρμπιτράζ μέσω παράλληλου εμπορίου ή την διερεύνηση των θετικών και αρνητικών στοιχείων της πολυγλωσσικής ψηφιακής σήμανσης των βασικών καταναλωτικών προϊόντων.
Την αποτροπή της πολιτικής ορισμένων πολυεθνικών επιχειρήσεων να διαθέτουν ίδια ή παραπλήσια καταναλωτικά προϊόντα κάτω από διαφορετικές μάρκες σε διαφορετικά κράτη-μέλη προκειμένου να είναι δυνατή η εφαρμογή διαφορικής τιμολόγησης σε συνάρτηση με τη δεσπόζουσα θέση ή το μερίδιο αγοράς που έχουν επιτύχει σε κάθε χώρα.
Διαβάστε αναλυτικά εδώ την επιστολή που είχε στείλει ο πρωθυπουργός στην πρόεδρο της Κομισιόν στις 20 Μαΐου