Τα μέτρα για τη στήριξη της επιχειρηματικότητας και της παραγωγικότητας των επιχειρήσεων στον πρωτογενή τομέα, στην μεταποίηση και στον τουρισμό ανακοίνωσαν από κοινού οι υπουργοί Οικονομικών, Ανάπτυξης, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τουρισμού.
298.000 αγρότες οι δικαιούχοι των μέτρων
Στόχος των εν λόγω μέτρων όπως υπογράμμισε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Τσιάρας είναι «η μείωση του κόστους παραγωγής στον πρωτογενή τομέα, απαλλαγμένο από τα βάρη του παρελθόντος, με τόνωση της εξωστρέφειας εκεί που μπορούμε καλύτερα διευρύνοντας παράλληλα τις παραγωγικές δυνατότητες της χώρας».
Επιδιώκεται «η περαιτέρω υποκατάσταση των εισαγωγών με εγχώρια προϊόντα, η ενίσχυση εξαγωγών σε προϊόντα με ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, η ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής, η δημιουργία περισσότερων θέσεων εργασίας στον πρωτογενή τομέα, η αναδιάρθρωση της παραγωγής με αγροδιατροφικά προϊόντα υψηλής αξίας και το «rebranding» ελληνικών προϊόντων».
Για τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης για το Αγροτικό Πετρέλαιο, ο κ. Τσιάρας σημείωσε ότι είχε καταργηθεί το 2016, και η κυβέρνηση τα τρία τελευταία χρόνια έχει επιστρέψει το 50% του ΕΦΚ, ποσό που ξεπερνά τα 250 εκατ. ευρώ.
Από το 2025 και εφεξής όπως είπε, προβλέπεται η εφαρμογή μηδενικού συντελεστή ειδικού φόρου κατανάλωσης (ΕΦΚ) για το πετρέλαιο εσωτερικής καύσης (DIESEL) κινητήρων, το οποίο χρησιμοποιείται αποκλειστικά στη γεωργία. Σημειώθηκε ότι η επιστροφή του αναφερόμενου ΕΦΚ είναι ανεκχώρητη και ακατάσχετη από το Δημόσιο ή τρίτων καθώς και μη υποκείμενη σε οποιαδήποτε κράτηση ή συμψηφισμό.
Δικαιούχοι του μέτρου θα είναι 298.000 κατ′ επάγγελμα αγρότες, ενώ στόχος του είναι η μείωση του κόστους παραγωγής μέσω της θέσπισης μόνιμου μηχανισμού επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης. Σημειώθηκε ότι η σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση θα εκδοθεί μετά από διαβούλευση με την ΕΘΕΑΣ και τους Κοινωνικούς Φορείς.
Κόκκινα δάνεια σε αγρότες
Αναφορικά με τα μέτρο για τα κόκκινα δάνεια στον πρωτογενή τομέα, ο κ. Τσιάρας τόνισε ότι σήμερα αυτά ανέρχονται συνολικά σε 3,8 δισ. ευρώ, τα βάρη αντιστοιχούν σε 26.000 ακίνητα (αξίας 1,5 δισ. ευρώ), 750 Συνεταιρισμών και 21.000 αγροτών.
Με αυτό το μέτρο στοχεύεται η στήριξη συνεργατικών σχημάτων, η ενίσχυση βιώσιμων συνεταιρισμών, η άμεση πρόσβαση σε λύσεις νέας τραπεζικής χρηματοδότησης, η προσέλκυση κεφαλαίων στον πρωτογενή τομέα και οι βιώσιμες ρυθμίσεις αγροτικών δανείων.
Αναλύοντας το μηχανισμό, ο οποίος θα δημιουργηθεί σε συνεργασία με την ΕΘΕΑΣ, ο κ. Τσιάρας είπε ότι θα περιλαμβάνει:
- Νέο Πλαίσιο ρυθμίσεων/συμβιβαστικών εξοφλήσεων με σημαντική διαγραφή οφειλών στην βάση του λογιστικού υπολοίπου.
- Συνδυαστική λύση επί παλαιών απαιτήσεων (λύσεις διαγραφής οφειλών) με ταυτόχρονη νέα τραπεζική χρηματοδότηση.
- Προώθηση συνεργειών μεταξύ βιώσιμων Συνεταιρισμών
- Αμεση αξιοποίηση ακινήτων και εκμίσθωση αυτών προκειμένου για την αύξηση ταμειακών ροών
- Προώθηση Συγχωνεύσεων - Αποσχίσεων και εν γένει Εταιρικών Μετασχηματισμών μη βιώσιμων.
Παράλληλα, όπως σημείωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, θα υπάρχουν και πρόσθετα εργαλεία όπως η σύνδεση του Σχεδίου με καινοτόμα τραπεζικά προγράμματα όπως οι συμβολαιακές κάρτες και το κεφάλαιο κίνησης ειδικού σκοπού.
Το πλαίσιο υλοποίησης περιλαμβάνει τη λεπτομερή χαρτογράφηση Συνεταιρισμών αλλά και το σχεδιασμό λύσεων. Μετά από μεταβίβαση των υφιστάμενων μη εξυπηρετούμενων αγροτικών δανείων σε νέο, ισχυρό και ευέλικτο σχήμα που θα δημιουργηθεί σε σύμπραξη με την Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ).
Σχολιάζοντας την θερμοκηπιακή καλλιέργεια στη χώρα μας, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων επισήμανε ότι την Ελλάδα αυτή τη στιγμή υπάρχουν 49.000 στρέμματα θερμοκηπίων, όταν στην Ολλανδία οι εκτάσεις ανέρχονται σε 120.000 στρέμματα.
Στόχος του μέτρου για τη ανάπτυξη των θερμοκηπιακών καλλιεργειών στη χώρα μας που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός από τη ΔΕΘ είναι η αύξηση παραγωγής, η εξοικονόμηση ενέργειας 30%, η μείωση κατανάλωσης νερού, η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και η προστασία περιβάλλοντος - εξοικονόμηση φυσικών πόρων.
Σε ό,τι αφορά στα χρηματοδοτικά εργαλεία, ο προϋπολογισμός της δράσης ανέρχεται σε 600 εκατ. ευρώ. Από αυτά το 50% θα προέρχεται από το ΠΑΑ, το 35% από τραπεζικό δανεισμό και το 15% από ίδια κεφάλαια. Σημειώθηκε ότι σε πληγείσες από φυσικές καταστροφές περιοχές και στο Β. Αιγαίο το ποσοστό ενίσχυσης προσαυξάνεται κατά 10%.
Δικαιούχοι θα είναι φυσικά και νομικά πρόσωπα, αλλά και συλλογικά σχήματα του αγροτικού συνεταιριστικού δικαίου (ομάδες παραγωγών, οργανώσεις παραγωγών, αγροτικοί συνεταιρισμοί και ενώσεις αυτών, πλην εκείνων που χρηματοδοτούνται από άλλο Τομεακό Πρόγραμμα).
Τέλος, αναφερόμενος σχέδιο ανταλλαγής και αντιπαροχής αδρανών γαιών του ΥΠΑΑΤ, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Τσιάρας η κατάσταση σήμερα έχει ως εξής:
- * Δάση: 2,448 εκ. στρέμματα
- * Βοσκές, Χερσολιβαδικά & χέρσα: 7,335 εκατ. στρέμματα
* Αγροί, δενδρώνες, άλλα: 1,799 εκ. στρέμματα - Στόχος του σχεδίου είναι η αξιοποίηση των αδρανών εκτάσεων του ΥΠΑΑΤ για αγροτική χρήση για αναπτυξιακούς και κοινωνικούς λόγους.
Σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό, η όλη διαδικασία προβλέπει την επικαιροποίηση του Ν4061/12 με:
- Εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου διαχείρισης των ακινήτων του Υπουργείου
- Αποσαφήνιση αρμοδιοτήτων για τη διαχείριση και προστασία των εν λόγω εκτάσεων
- Επίλυση εκκρεμοτήτων που αφορούν σε ιδιοκτησιακά ζητήματα καθώς και θέματα αλλαγής χρήσης γης
- ’Αρση γραφειοκρατικών εμποδίων για τη σύσταση ή μεταβίβαση εμπραγμάτων δικαιωμάτων σε ιδιωτικές εκτάσεις.
- Δημιουργία Ομάδας Εργασίας σε συνεργασία με το υπουργείο Ψηφιακής
Διακυβέρνησης για την πλήρη αποτύπωση των διαθέσιμων γαιών.
«Με αυτό τον τρόπο περιγράφονται οι βασικοί άξονες μέσω των οποίων το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων εισφέρει συγκεκριμένες επιλογές, ώστε ο πρωτογενής τομέας να προσφέρει περισσότερο τόσο στην εθνική οικονομία όσο και στις κοινωνίες» είπε κλείνοντας ο κ. Τσιάρας.
Στοιχεία για τον πρωτογενή τομέα
Κατά την έναρξη της τοποθέτησής του υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μίλησε για την κατάσταση που επικρατούσε το 2019 στον πρωτογενή τομέα της χώρας μας και παρουσίασε και στοιχεία για το πως αυτή διαμορφώθηκε το 2023.
Συγκεκριμένα, το 2019 το έλλειμμα στο ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων έφτανε τα 731.216.078 ευρώ, ενώ το 2023 επετεύχθη πλεόνασμα 452.610.528 ευρώ.
Οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών το 2019 έφταναν στα 2,2 δισ. ευρώ, ενώ το 2023 έχουμε ανέρχονται σε 3,2 δισ. ευρώ. Κύριοι προορισμοί των ελληνικών εξαγωγών είναι η Ιταλία (18,6% των εξαγωγών), η Γερμανία (11,3%), οι Η.Π.Α. (6%), η Ισπανία (5,3%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (4,9%).
Σε ό,τι αφορά στις εισαγωγές κρεάτων, από 1,2 δισ.ευρώ το 2019 έφτασαν το 1,6 δισ.ευρώ το 2023.
Ο κ. Τσιάρας σημείωσε ότι το 2020 στον πρωτογενή τομέα (Γεωργία, δασοκομία, αλιεία) απασχολούνταν 412.000 άνθρωποι, ενώ το 2023 ανέρχονται πλέον σε 480.900 άτομα.
Τέλος, σημαντική είναι η αύξηση των νέων ανδρών (20-29) που απασχολούνται στον πρωτογενή τομέα μιας και το 2020 ήταν 21.700 και το 2023 35.300. Το ίδιο ισχύει και στις γυναίκες όπου από 159.600 το 2020 έφτασαν τις 176.000 το 2023.
«Μόνο στη φυτική και ζωική παραγωγή έχουν δημιουργηθεί περίπου 25.000 νέες θέσεις εργασίας» δήλωσε ο κ. Τσιάρας.
Golden Visa για επενδύσεις 250.000 ευρώ σε start-up
Σε τρεις άξονες προχωράει το υπουργείο Ανάπτυξης τις πρωτοβουλίες για την διαμόρφωση και υλοποίηση ενός νέου παραγωγικού μοντέλου για τη χώρα, σε συνέχεια των μεταρρυθμίσεων που έχει πραγματοποιήσει η κυβέρνηση και με κεντρικό στόχο τη σύγκλιση των εισοδημάτων με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και την μείωση κοινωνικών και περιφερειακών ανισοτήτων.
Αυτό σημείωσε ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος εξειδικεύοντας τα μέτρα της κυβέρνησης για την στήριξη της επιχειρηματικότητας και της παραγωγικότητας των επιχειρήσεων.
Ο υπουργός επανέλαβε ότι το υπουργείο Ανάπτυξης, σε συνεργασία με συναρμόδια υπουργεία, ετοιμάζει την εξειδίκευση για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο σε συνέχεια, σε συνέχεια των μέτρων που ήδη υλοποιεί η κυβέρνηση με άμεσο στόχο την άμεση περαιτέρω ενίσχυση της βιομηχανίας και εξαγωγών.
Ο κ. Θεοδωρικάκος ανακοίνωσε αυξημένα φορολογικά κίνητρα για εξαγορές και συγχωνεύσεις για έρευνα και ανάπτυξη συνολικού κόστους 40 εκατ ευρώ, ενώ υπογράμμισε ότι θα δίνεται Golden Visa και για επενδύσεις 250.000 ευρώ σε start-up επιχειρήσεις από 1η Ιανουαρίου 2025.
Ακόμη, διευρύνεται το κίνητρο για εμπορική εκμετάλλευση της πατέντας, όπου σήμερα ισχύει 3ετής απαλλαγή των σχετικών κερδών από φόρο. Διατηρείται η τριετία και με τη νέα ρύθμιση θεσπίζεται μείωση 10% του φόρου εισοδήματος για επιπλέον επτά έτη μετά τη λήξη της τριετίας.
Διευρύνονται τα φορολογικά κίνητρα για τους angel investors με την έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα του επενδυτή 50% επί του κεφαλαίου που εισφέρει σε startups, από 300.000 ευρώ που είναι σήμερα (κατ′ ανώτατο ποσό) σε 900.000 ευρώ.
Σε ό,τι αφορά τις συγχωνεύσεις ή και εξαγορές μειώνεται το ελάχιστο όριο εταιρικού κεφαλαίου της νέας εταιρείας που προκύπτει από τη συνεργασία/μετασχηματισμό σε 100.000 ευρώ από 125.000 ευρώ για την εξασφάλιση φορολογικής απαλλαγής 30% επί των κερδών.
Παράλληλα θεσπίζεται η δυνατότητα μεταφοράς φορολογικής ζημίας μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων, με το δημοσιονομικό κόστος, με βάση την υπάρχουσα επιχειρηματική δραστηριότητα, να ανέρχεται σε 40 εκατ. ευρώ ετησίως.
Παράλληλα εισάγονται νέες περιπτώσεις χορήγησης προσαυξημένων ποσοστών έκπτωσης από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων , που σήμερα ανέρχεται σε 200%, για δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας, σε:
- -250% για έργα συνεργασίας με είτε με startups είτε με ερευνητικά κέντρα
- -300% για ΜμΕ έντασης γνώσης
- -315% για ΜμΕ έντασης γνώσης αν υπερβαίνουν τον μέσο όρο των αντίστοιχων δαπανών των δύο προηγούμενων ετών.
Περαιτέρω, υπογράμμισε ότι συνεχίζεται η στρατηγική για την μείωση κατά 25% του διοικητικού γραφειοκρατικού βάρους με την κατάργηση 15 χρονοβόρων γραφειοκρατικών διαδικασιών. Ανάμεσα σε αυτές, όπως ανέφερε, είναι η υποβολή, ο έλεγχος και η πιστοποίηση έργων επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας, διαδικασίες για τροποποίηση αδειών εξαγωγέων, τελωνειακές άδειες κλπ.
Γιαυτές τις πρωτοβουλίες ο υπουργός σημείωσε τη σημασία της συνεργασίας με πολλά υπουργεία και σε συνέχεια όσων ήδη έχουν γίνει μέχρι σήμερα, ενώ συμπλήρωσε ότι πριν ανακοινωθούν τα μέτρα θα έχουν γίνει οι απαραίτητες μεθοδολογικές μετρήσεις για την λειτουργικότητα και την αποτελεσματικότητα που θα έχουν.
Τέλος, υπενθύμισε ότι στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής για την ενίσχυση της ελληνικής βιομηχανίας, το υπουργείο Ανάπτυξης μέσα στο επόμενο δίμηνο εγκρίνει χρηματοδότηση 170 εκατ. ευρώ για ιδιωτικές επενδύσεις με πόρους από το RRF για τομείς που σχετίζονται με τον πράσινο μετασχηματισμό της οικονομίας.
Επίσης υλοποιείται πρόγραμμα ψηφιακής μετάβασης των ΜμΕ με 85 εκατ. ευρώ και πρόγραμμα αναβάθμισης βιομηχανικών πάρκων χρηματοδοτούμενο από το Ταμείο Ανάκαμψης. Εχει συνολικό προϋπολογισμό 90 εκατ. ευρώ και στοχεύει στην ενθάρρυνση δημιουργίας και ανάπτυξης πράσινων καινοτόμων επιχειρηματικών πάρκων.
Αυξάνεται το πρόγραμμα Ηρακλής κατά 1 δισ. ευρώ - Στο 7,5% τα ”κόκκινα δάνεια”
Συμπληρωματικό προϋπολογισμό ύψους 900 εκατ. ευρώ για το 2024 θα καταθέσει στη Βουλή τις επόμενες ημέρες το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, προκειμένου να ενισχυθεί το ΠΔΕ και να ανέλθει στα 13,1 δισ. ευρώ.
Το ποσό αυτό θα προέλθει από δύο πηγές, την ανάπτυξη της οικονομίας (2η ταχύτερη στην Ευρωπαϊκή Ένωση) και την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.
Ο υπουργός έκανε αναφορά σε τέσσερα σημεία για μια σύγχρονη και ανθεκτική στην κρίση οικονομία:
1.Υγιές τραπεζικό σύστημα.
Ολοκληρώθηκε η αποεπένδυση σε Eurobank, Alpha και Πειραιώς και προχωρά στην Εθνική Τράπεζα. Δημιουργήθηκε ο 5ος πυλώνας με τη συγχώνευση Τράπεζας Αττικής και Παγκρήτιας.
Τα «κόκκινα» δάνεια με τη συμβολή του προγράμματος «Ηρακλής» μειώθηκαν από 40% τον Ιούλιο 2019 σε 7,5% τον Μάρτιο 2024. Συνολικά σε τράπεζες και services περιορίστηκαν από 92 δισ. ευρώ το 2020- 2021 σε 69 δισ. ευρώ το 2023.
Το πρόγραμμα «Ηρακλής» θα αυξηθεί κατά 1 δισ. ευρώ, σε συνεργασία με ΕΕ, προκειμένου τα «κόκκινα» δάνεια να βρεθούν στον μέσο όρο της ΕΕ.
2.Φορολογικά κίνητρα για δαπάνες έρευνας.
Εισάγονται νέες περιπτώσεις χορήγησης προσαυξημένων ποσοστών επιχορήγησης ύψους 250- 315% (από 200%) για επιστημονική και τεχνολογική έρευνα και 250% για συνεργασία start ups. Η αύξηση των ορίων στην start up visa σημαίνει ότι οι επενδύσεις δεν σημαίνουν μόνον ακίνητα, αλλά σημαίνουν και καινοτομία.
Νέα δράση του ΕΣΠΑ 350 εκατ. ευρώ για συγχωνεύσεις και χρηματοδότηση του 50% του κόστους επενδύσεων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Περαιτέρω επιχορήγηση 10% για επιχειρήσεις που αποτελούν προϊόν συγχώνευσης.
Θα υπάρξει Patent Fund από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα για τη χρηματοδότηση διεθνούς πατέντας και την ανάπτυξη Minimum Viable Patent.
3.Δημιουργία του Εθνικού Επενδυτικού Ταμείου
Mε αρχικό κεφάλαιο 300 εκατ. ευρώ. Η Black Rock θα εισηγηθεί έως τις 30 Σεπτεμβρίου την κατάλληλη εταιρική δομή και οργάνωση.
4.Ενίσχυση της ανθεκτικότητας απέναντι στις φυσικές καταστροφές,
Mε τον προϋπολογισμό της δράσης να έχει αυξηθεί στα 600 εκατ. ευρώ. Οι νέες πρωτοβουλίες έχουν ως εξής:
- -20% έκπτωση στον ΕΝΦΙΑ για ασφάλιση από φυσικές καταστροφές για ακίνητα αξίας έως 500.000 ευρώ.
- -10% έκπτωση στα ακίνητα μεγαλύτερης αξίας εφόσον έχουν ασφαλιστεί έως 1/6/2025.
- -Υποχρεωτική ασφάλιση από 1/6/2025 για επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών άνω των 500.000 ευρώ.
- -Υποχρεωτική ασφάλιση από φυσικές καταστροφές από 1/1/2025 για όλα τα οχήματα ιδιωτικής και επαγγελματικής χρήσης.
Η Ελλάδα 4η στην απορρόφηση ΕΣΠΑ
Στα 13,1 δισ. ευρώ θα αυξηθεί εφέτος το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), μετά την κατάθεση του συμπληρωματικού προϋπολογισμού και θα ανέλθει περαιτέρω σε 14,4 δισ. ευρώ το 2025 και σε 15,9 δισ. ευρώ το 2026. Η ετήσια αύξηση των πόρων ανέρχεται σε 10- 17%, με αύξηση 29% στο εθνικό σκέλος.
Αυτό ανέφερε ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης, κατά την εξειδίκευση των εξαγγελιών του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ.
Σύμφωνα με τον υπουργό, η Ελλάδα βρίσκεται στην 4η θέση στην ΕΕ ως προς την απορρόφηση του ΕΣΠΑ 2021- 2027 και στην 6η θέση ως προς το Ταμείο Ανάκαμψης (με το επιπλέον 1 δισ. ευρώ που θα εισρεύσει τον Οκτώβριο, οι πόροι θα αυξηθούν από το 47,9% στο 50,5%). Τον Νοέμβριο θα υποβληθεί ένα νέο αίτημα.
Στο δανειακό σκέλος υπάρχουν συμβάσεις για 339 δάνεια, ενώ ενισχύονται 347.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις με πάνω από 1 δισ. ευρώ. Από τα 844 σχέδια που έχουν υποβληθεί, τα 515 αφορούν σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Από το πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα του ΕΣΠΑ ενισχύονται 200.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Για το πρόγραμμα της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης που αφορά στις λιγνιτικές περιοχές της χώρας, έχουν υποβληθεί από επιχειρήσεις 976 αιτήσεις. Ενώ, θα δημιουργηθεί και το Νέο Ταμείο Μικροπιστώσεων.