Πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες είχαν προβλέψει μια τρομακτική επίθεση από τη Μόσχα, που θα κινητοποιούσε γρήγορα την τεράστια ρωσική αεροπορική δύναμη που κατέχει για να κυριαρχήσει στον ουρανό της γειτονικής της χώρας.
Ομως, οι πρώτες επτά ημέρες έχουν διαψεύσει αυτές τις προσδοκίες και έχουν προκαλέσει σύγχυση και απορίες. Η Μόσχα χρησιμοποιεί πολύ πιο ήπια του αναμενομένου την αεροπορική της ισχύ, σε σημείο που οι Αμερικανοί αξιωματούχοι δεν μπορούν να εξηγήσουν την συμπεριφορά αυτή της Ρωσίας.
«Δεν είναι απαραίτητα διατεθειμένοι να αναλάβουν υψηλά ρίσκα με τα δικά τους αεροσκάφη και τους πιλότους τους», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της άμυνας των ΗΠΑ.
Tην ίδια ώρα αεροπορική δύναμη της Ουκρανίας εξακολουθεί να πετάει και η αεράμυνα της εξακολουθεί να θεωρείται βιώσιμη - γεγονός που μπερδεύει τους στρατιωτικούς εμπειρογνώμονες.
Μετά την έναρξη του πολέμου στις 24 Φεβρουαρίου, οι αναλυτές περίμεναν ότι ο ρωσικός στρατός θα προσπαθούσε να καταστρέψει αμέσως την αεροπορία και την αεράμυνα της Ουκρανίας.
Αυτό θα ήταν «το λογικό και ευρέως αναμενόμενο επόμενο βήμα, όπως φαίνεται σε σχεδόν κάθε στρατιωτική σύγκρουση από το 1938», έγραψε η δεξαμενή σκέψης RUSI στο Λονδίνο, σε ένα άρθρο με τίτλο «Η Μυστηριώδης Υπόθεση της Εξαφανισμένης Ρωσικής Αεροπορίας».
Αντίθετα, μαχητικά αεροσκάφη της ουκρανικής πολεμικής αεροπορίας εξακολουθούν να εκτελούν χαμηλού επιπέδου, αμυντικές κατά βάση επιχειρήσεις. Η Ρωσία εξακολουθεί να πετάει στον διαφιλονικούμενο εναέριο χώρο.
Τα ουκρανικά στρατεύματα με πυραύλους εδάφους-αέρος είναι σε θέση να απειλήσουν τα ρωσικά αεροσκάφη και να δημιουργήσουν κίνδυνο στους Ρώσους πιλότους που προσπαθούν να υποστηρίξουν τις χερσαίες δυνάμεις.
«Υπάρχουν πολλά πράγματα που προκαλούν σύγχυση», λέει ο Ρομπ Λι, Ρώσος στρατιωτικός εμπειρογνώμονας στο Ινστιτούτο Ερευνών Εξωτερικής Πολιτικής.
Ο ίδιος θα περίμενε στην αρχή του πολέμου τη «μέγιστη χρήση δύναμης, επειδή κάθε μέρα υπάρχει ένα κόστος και ο κίνδυνος αυξάνεται. Και δεν το κάνουν αυτό και είναι πολύ δύσκολο να το εξηγήσω για οποιονδήποτε ρεαλιστικό λόγο», σημειώνει.
Η σύγχυση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η Ρωσία χρησιμοποιεί την αεροπορία της στην προκειμένη περίπτωση έρχεται την ώρα που η κυβέρνηση του Αμερικανού προέδρου, Τζο Μπάιντεν απορρίπτει τις εκκλήσεις του Κιέβου για ζώνη απαγόρευσης πτήσεων στην Ουκρανία - κάτι που θα μπορούσε να φέρει τις Ηνωμένες Πολιτείες απευθείας σε σύγκρουση με τη Ρωσία, τα σχέδια της οποίας για την αεροπορία της παραμένουν ασαφή.
Στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες έχουν εντοπίσει στοιχεία έλλειψης συντονισμού της ρωσικής αεροπορίας με τους σχηματισμούς χερσαίων στρατευμάτων, με πολλές ρωσικά στρατεύματα να στέλνονται προς τα εμπρός πέρα από την εμβέλεια της δικής τους κάλυψης αεράμυνας.
Αυτό αφήνει τους Ρώσους στρατιώτες ευάλωτους σε επιθέσεις από τις ουκρανικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είναι πρόσφατα εξοπλισμένα με τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) και αμερικανικούς και βρετανικούς αντιαρματικούς πυραύλους.
Ο Ντέιβιντ Ντεπτούλα, απόστρατος στρατηγός της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ, ο οποίος κάποτε διοικούσε τη ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από το βόρειο Ιράκ, δηλώνει έκπληκτος που η Ρωσία δεν τα έχει δώσει όλα για να εδραιώσει την αεροπορική κυριαρχία της από την αρχή σε αυτόν τον πόλεμο.
Ενώ οι επιδόσεις του ρωσικού στρατού είναι χαμηλότερες του αναμενομένου, ο στρατός της Ουκρανίας έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία μέχρι στιγμής.
Η εμπειρία της Ουκρανίας από τα τελευταία οκτώ χρόνια μαχών με τις υποστηριζόμενες από τη Ρωσία αυτονομιστικές δυνάμεις στα ανατολικά περιοριζόταν ως τώρα στον στατικό πόλεμο χαρακωμάτων (τύπου Α′ Παγκόσμιου Πολέμου).
Αντίθετα, οι ρωσικές δυνάμεις απέκτησαν μαχητική εμπειρία στη Συρία, όπου επενέβησαν στο πλευρό του προέδρου Μπασάρ αλ Ασαντ και επέδειξαν κάποια ικανότητα να συγχρονίζουν ελιγμούς εδάφους με επιθέσεις από αέρος και με drones.
Η ικανότητα της Ουκρανίας να συνεχίζει να πετά τα αεροσκάφη της πολεμικής αεροπορίας είναι μια ορατή απόδειξη της ανθεκτικότητας της χώρας απέναντι στην επίθεση και έχει ενισχυθεί το ηθικό, τόσο στον στρατό της όσο και στον λαό της Ουκρανίας, λένε οι ειδικοί.
Εχει οδηγήσει, επίσης, στην εν μέρει μυθοποίηση της ουκρανικής αεροπορίας, συμπεριλαμβανομένης μιας ιστορίας για ένα ουκρανικό μαχητικό αεροσκάφος που υποτίθεται ότι κατέρριψε μόνο του έξι ρωσικά αεροσκάφη, και έχει γίνει γνωστό στο διαδίκτυο ως «το φάντασμα του Κιέβου».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες υπολογίζουν ότι η Ρωσία χρησιμοποιεί λίγο περισσότερα από 75 αεροσκάφη στην εισβολή της στην Ουκρανία, δήλωσε ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος.
Πριν από την εισβολή, οι αξιωματούχοι είχαν υπολογίσει ότι η Ρωσία είχε ενδεχομένως προετοιμάσει εκατοντάδες από τα χιλιάδες αεροσκάφη της αεροπορίας της για την αποστολή στην Ουκρανία. Ωστόσο, ο εν λόγω αξιωματούχος αρνήθηκε να εκτιμήσει πόσα ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη, συμπεριλαμβανομένων επιθετικών ελικοπτέρων, μπορεί να είναι ακόμα διαθέσιμα και εκτός Ουκρανίας.
Και οι δύο πλευρές έχουν απώλειες. «Εχουμε ενδείξεις ότι έχασαν μερικά (αεροσκάφη), αλλά το ίδιο και οι Ουκρανοί», κατέληξε.