Τι διαβάζουμε τώρα: 10+1 νέα βιβλία για τις πρώτες μέρες του φθινοπώρου

Από τη Βενετία του 1700, στο Μέιν του 1912 και στο Ιράν του 2022, αλλά και ένα cozy crime με φόντο τον κόσμο του online dating. Πρώτη ματιά στους νέους τίτλους της σεζόν.
Open Image Modal
cream_ph via Getty Images

Πολ Όστερ, Χαρούκι Μουρακάμι, Πολ Χάρντινγκ, Δάφνη ντι Μωριέ, Λεονόρ ντε Ρεκοντό, Ντελφίν Μινουί, άγνωστα κείμενα Ελληνίδων του 19ου αιώνα για τον Αγώνα του 1821 -από την Μαντώ Μαυρογένους μέχρι την Ελισάβετ Μαρτινέγκου-, λίγη ακόμη ιστορία από τον Τζάις Μίλτον, αλλά και το ταξίδι ενός θεωρητικού φυσικού στα όρια της πραγματικότητας.

Μια πρώτη επιλογή από τις νέες εκδόσεις του φθινοπώρου που είναι ήδη εδώ.

 

«Μπαουμγκάρτνερ» του Πολ Όστερ (εκδόσεις Μεταίχμιο, μετάφραση Ιωάννα Ηλιάδη)

Open Image Modal

Το κύκνειο άσμα του μεγάλου Αμερικανού συγγραφέα, που απεβίωσε τον περασμένο Απρίλιο σε ηλικία 77 ετών -πρώτο βιβλίο του μετά το εμβληματικό «4 3 2 1»- φαντάζει σαν μια προφητική ωδή σε όλα όσα συνεχίζονται ακόμα και έπειτα από μια συντριπτική απώλεια.

Η ζωή του Σάι Μπαουμγκάρτνερ έχει καθοριστεί από τη βαθιά, διαρκή αγάπη του για τη γυναίκα του, Άννα, που σκοτώθηκε σε ένα ατύχημα στη θάλασσα πριν από εννιά χρόνια. Τώρα, στα 71 του, ο Μπαουμγκάρτνερ συνεχίζει να παλεύει για να ζήσει χωρίς εκείνη.

Το μυθιστόρημα ξετυλίγεται μέσα από τις μνήμες και τις ιστορίες που αναδύονται, πηγαίνοντάς μας πίσω στο 1968, όταν γνωρίστηκαν ο Σάι και η Άννα, άφραγκοι φοιτητές στη Νέα Υόρκη, και στην παθιασμένη τους σχέση, διάρκειας σαράντα ετών, ενώ στη συνέχεια επιστρέφουμε στα νεανικά χρόνια του Μπαουμγκάρτνερ στο Νιούαρκ και στον πολωνικής καταγωγής πατέρα του, ιδιοκτήτη ενός καταστήματος ρούχων και αποτυχημένο επαναστάτη.

Γεμάτο συμπόνια και οξυδέρκεια, με τη διεισδυτική ματιά του Πολ Όστερ, το μυθιστόρημα θέτει το εξής ερώτημα: Γιατί θυμόμαστε για πάντα κάποια πράγματα ενώ άλλα τα ξεχνάμε;

Ένα μικρό, στοχαστικό μυθιστόρημα… Ο Auster γράφει συγκινητικά για το πώς ανακάμπτει κανείς μετά από μια μεγάλη απώλεια. The New Yorker. Στα βιβλιοπωλεία 24 Σεπτεμβρίου.

 

«Η άλλη Εδέμ» του Πολ Χάρντινγκ (εκδόσεις Διόπτρα, μετάφραση Μιχάλης Μακρόπουλος)

Open Image Modal

Το 1792, ο πρώην σκλάβος Μπέντζαμιν Χάνι και η Ιρλανδή γυναίκα του Πέισιενς εγκαθίστανται σ’ ένα ερημονήσι απέναντι από τις ακτές του Μέιν. Ο Μπέντζαμιν φυτεύει μηλιές στο μικρό του νησάκι, όπου σιγά σιγά βρίσκουν καταφύγιο κι άλλοι άνθρωποι -μαύροι, ιθαγενείς, απόκληροι.

Έναν αιώνα αργότερα, οι λιγοστοί απόγονοί τους ζουν στο νησί πάμπτωχοι και απομονωμένοι, αλλά τουλάχιστον μακριά από την εχθρότητα που τους περιμένει στην ενδοχώρα.

Το καλοκαίρι του 1912, ένας ιδεαλιστής αλλά γεμάτος προκαταλήψεις ιεραπόστολος, που έρχεται να μορφώσει τα παιδιά του νησιού, τραβά την προσοχή των αρχών. Μια επιτροπή ειδικών καταφθάνει και κρίνει ότι η «εκφυλισμένη» κοινότητα πρέπει να διαλυθεί. Μόνο ο Ίθαν Χάνι, που διαθέτει ταλέντο στη ζωγραφική, ίσως έχει μια ευκαιρία να ξεφύγει, καθώς οι κάτοικοι απομακρύνονται με τη βία και στέλνονται σε ιδρύματα, ενώ τα σπίτια τους γκρεμίζονται για να μετατραπεί το νησί σε θέρετρο.

Τα ταλέντα του Ηarding ξεδιπλώνονται πληρέστερα από ποτέ στην Άλλη Εδέμ… Το μυθιστόρημα εντυπωσιάζει ξανά και ξανά χάρη στο βάθος των προτάσεων του, το αγγελικό τους φως που κόβει την ανάσα. The Guardian.

Με σημείο εκκίνησης τα αληθινά γεγονότα που συνέβησαν στη Μάλαγα, ένα μικρό νησί στα ανοικτά των ακτών του Μέιν, όπου είχαν βρει καταφύγιο άνθρωποι μικτής φυλής οι οποίοι εκδιώχτηκαν βίαια το 1912, ο Αμερικανός συγγραφέας, ο οποίος έκανε το ντεμπούτο του με το μυθιστόρημα «Tinkers» (Βραβείο Πούλιτζερ 2010), αναπλάθει την ιστορία με τον δικό του τρόπο και φόντο το φανταστικό νησί Apple Island. Στα βιβλιοπωλεία 25 Σεπτεμβρίου.

 

«Νότια των Συνόρων, Δυτικά του Ήλιου» του Χαρούκι Μουρακάμι  (εκδόσεις Ψυχογιός, μετάφραση Βασίλης Κιμούλης)

Open Image Modal

Μεγαλώνοντας σ’ ένα προάστιο στη μεταπολεμική Ιαπωνία, ο Χατζίμε είχε την εντύπωση ότι όλοι, εκτός απ’ αυτόν, είχαν αδέρφια. Η μοναδική του συντροφιά ήταν η Σιμαμότο, επίσης μοναχοπαίδι. Μαζί περνούσαν τα αργόσυρτα απογεύματα ακούγοντας τους δίσκους του πατέρα του. Όταν όμως η οικογένειά του μετακομίζει, τα δύο παιδιά χάνονται.

Τώρα ο Χατζίμε είναι στα τριάντα εφτά του. Ύστερα από μια δεκαετία περιπλανήσεων, έχει βρει την ευτυχία στο πρόσωπο της συζύγου του και των δυο θυγατέρων του, ενώ διατηρεί ένα επιτυχημένο τζαζ μπαρ. Τότε η Σιμαμότο ξαναεμφανίζεται εντελώς τυχαία στη ζωή του. Είναι όμορφη, παθιασμένη, ενώ την περιβάλλει ένα πέπλο μυστηρίου. Ο Χατζίμε βυθίζεται στο παρελθόν, θέτοντας σε κίνδυνο όλα όσα έχει καταφέρει στο παρόν.

Το βιβλίο του πιο δημοφιλούς, πολυβραβευμένου και πολυμεταφρασμένου σύγχρονου Ιάπωνα συγγραφέα που κυκλοφόρησε το 1992, επιστρέφει σε επανέκδοση.

Μια ιστορία για το παρελθόν που μπορεί να μας στοιχειώσει και να επανέλθει, για τη φύση της βαθιάς αγάπης που αντέχει στον χρόνο, την εξιδανίκευση και την πραγματικότητα, τις τύψεις που νιώθουμε για όσα κάναμε και όσα δεν κάναμε, για την -ανομολόγητη- επιρροή ενός ανθρώπου στη ζωή μας. Στα βιβλιοπωλεία 26 Σεπτεμβρίου.

 

«Η μεγάλη πυρά» της Λεονόρ ντε Ρεκοντό (εκδόσεις Ίκαρος, μετάφραση : Χαρά Σκιαδέλλη)

Open Image Modal

1699, Βενετία. Η Ιλάρια Τατζανότε γεννιέται σε μια οικογένεια εμπόρων υφασμάτων. Η πόλη έχει χάσει την πολιτική της δύναμη, αλλά διατηρεί τα μεγαλοπρεπή αρχοντικά της, τα πολυάριθμα θέατρα, το μαγικό καρναβάλι. Είναι η χρυσή εποχή της τέχνης και της μουσικής, και ιδιαίτερα του βιολιού.

Σε ηλικία λίγων εβδομάδων και με την ελπίδα μιας καλύτερης ζωής, η μητέρα της την παραδίδει σ’ ένα ίδρυμα διάσημο για τη μουσική του διδασκαλία και τις μαγευτικές του συναυλίες. Εκεί η Ιλάρια μαθαίνει βιολί και γίνεται αντιγραφέας του μαέστρου Αντόνιο Βιβάλντι, ενώ παράλληλα ανακαλύπτει τη δύναμη της φιλίας. Στη μικρή αυτή καλλιτεχνική φυλακή τη βρίσκει πρώτη φορά ο έρωτας στα δεκαπέντε της χρόνια, γκρεμίζοντας τα τείχη που μέχρι τότε την προστάτευαν αλλά και την έκρυβαν απ’ τον κόσμο.

Μια παθιασμένη ιστορία για την αναζήτηση της αγάπης σε κάθε μορφή και τα μεγαλειώδη συναισθήματα που προκαλεί η μουσική, με φόντο μια μυθική μπαρόκ Βενετία.

Η συγγραφέας και μουσικός συνδυάζει τα δύο ταλέντα της σε ένα νέο πυρακτωμένο μυθιστόρημα. Le Monde

Η Léonor de Récondo γεννήθηκε το 1976 στο Παρίσι σε οικογένεια καλλιτεχνών, με μητέρα ζωγράφο και πατέρα γλύπτη. Άρχισε να παίζει βιολί σε ηλικία πέντε ετών. Από τότε ακολούθησε μια λαμπρή μουσική καριέρα με διεθνείς εμφανίσεις και δισκογραφία με έμφαση στο Μπαρόκ. Ως συγγραφέας πρωτοεμφανίστηκε το 2010 με το μυθιστόρημα La Grâce du cyprès blanc. Ακολούθησαν επτά ακόμα μυθιστορήματα, μεταξύ των οποίων τα Amours (2015, Grand Prix RTL-Lire και Prix des Libraires), Point cardinal (2017, Prix du roman des étudiants France Culture-Télérama), La Leçon de ténèbres (2020, Prix Ève Delacroix της Γαλλικής Ακαδημίας) και Revenir à toi (2021). Στα βιβλιοπωλεία 30 Σεπτεμβρίου.

 

«Ελεύθερη» της Ντελφίν Μινουί (εκδόσεις Μίνωας, μετάφραση Γιάννα Σκαρβέλλη)

Open Image Modal

Σιράζ, φθινόπωρο 2022. Στην καρδιά της εξέγερσης που δονείται από το σύνθημα «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία», μια δεκαεξάχρονη Ιρανή ανεβαίνει πάνω σε έναν κάδο σκουπιδιών κι ετοιμάζεται να κάψει τη μαντίλα της σε δημόσια θέα. Και ενώ εξανεμίζεται σιγά σιγά ο φόβος, ξετυλίγεται σε φλας μπακ η βαθιά προσωπική της ιστορία -η ανεπιθύμητη γέννησή της, ο δυνάστης πατέρας της, το κινητό της γεμάτο με αντιστασιακά βιντεάκια, οι φίλες της, οι πρώτοι έρωτες και ο ενδυματολογικός κώδικας που επιβάλλει ένα κομμάτι πανί στο κεφάλι της, αυτό από το οποίο ονειρεύεται να απαλλαγεί.

Μήπως στο Μπαντζένς, το χαϊδευτικό που διάλεξε η μητέρα της τη μέρα που τη γέννησε, βρίσκεται το μυστικό της χειραφέτησής της;  Μέσα από την εξιστόρηση σε μορφή εσωτερικού μονόλογου αυτής της ριζικής μεταμόρφωσης, η Delphine Minoui, συγγραφέας του μπεστ σέλερ «Δέκα ετών, διαζευγμένη αναδεικνύει τα σοκαριστικά γεγονότα των εξεγέρσεων το Ιράν, όπου οι γυναίκες αντιστέκονται στην καταπίεση, ρισκάροντας ακόμη και τη ζωή τους.

Μπαντζένς. Κατά λέξη: σκάρτο φύλο.
Σε απλά περσικά: πονηρή, ξετσίπωτη.

Η Delphine Minoui γεννήθηκε το 1974 και είναι δημοσιογράφος στην εφημερίδα Le Figaro. Κάνει διεθνές ρεπορτάζ με ειδίκευση στη Μέση Ανατολή και έχει βραβευτεί με το Albert Londres 2006 για τις ανταποκρίσεις της από το Ιράν και το Ιράκ. Τα τελευταία 20 χρόνια ταξιδεύει σε όλο τον αραβομουσουλμανικό κόσμο. Σήμερα ζει στην Κωνσταντινούπολη, από όπου συνεχίζει να παρακολουθεί από κοντά τη συριακή επικαιρότητα.

Έχει γράψει τα έργα: Les Pintades à Téhéran (2009), Δέκα ετών, διαζευγμένη, Νοζούντ Άλι (2010), Τripoliwood (2011) και Je vous écris de Téhéran (2015).

Από τις εκδόσεις Μίνωας κυκλοφορεί, επίσης, το βιβλίο της Συλλέκτες βιβλίων στην Νταράγια (2022). Το 2018 σκηνοθέτησε το ντοκιμαντέρ «Νταράγια: Η βιβλιοθήκη κάτω από τις βόμβες», το οποίο βασίστηκε στο βιβλίο της. Το ντοκιμαντέρ προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι France 5, ενώ το 2019 απέσπασε το Βραβείο Νεανικού Κοινού του Φεστιβάλ Κινηματογράφου FIGRA. Στα βιβλιοπωλεία 23 Σεπτεμβρίου.

 

«Η Κούκλα» της Δάφνη ντυ Μωριέ (εκδόσεις Στερέωμα, μετάφραση - εισαγωγή Ευαγγελία Κουλιζάκη)

Open Image Modal

Ένα αλλόκοτο σημειωματάριο, μισοκατεστραμμένο από το θαλασσινό νερό, ξεβράζεται σ’ έναν όρμο. Στις δυσανάγνωστες σελίδες του ξετυλίγεται η σκοτεινή ιστορία του ερωτικού πάθους ενός άντρα για μια όμορφη και μυστηριώδη βιολονίστρια, τη Ρεβέκκα. Την πολιορκεί και προς στιγμήν ελπίζει ότι θα ανταποδώσει τον έρωτά του, στην πορεία όμως ανακαλύπτει τις ασυνήθιστες κλίσεις της, αντιμετωπίζοντας μια σκηνή που θα τον στοιχειώσει για πάντα.

Στην Κούκλα, ένα από τα πρώιμα διηγήματά της που παρέμενε εξαφανισμένο για χρόνια και το οποίο μεταφράζεται και κυκλοφορεί για πρώτη φορά στα ελληνικά, η Δάφνη ντυ Μωριέ, συνδεδεμένη ήδη με τη γοτθική παράδοση, δημιουργεί με ανησυχητική οξυδέρκεια μια πρώτη εκδοχή της femme fatale ηρωίδας που τελειοποιεί στη μεγάλη επιτυχία της, το μυθιστόρημα Ρεβέκκα – διεισδύοντας με τρόπο υποβλητικό, ευφάνταστο κι εν πολλοίς μακάβριο, στο βασανιστικά ανεπίλυτο για τους άντρες γυναικείο αίνιγμα, και στο απαραβίαστο μυστήριο της αυτονομίας και της ανεξαρτησίας τους.

Η Δάφνη Ντυ Μωριέ, μετέπειτα λαίδη Μπρόουνινγκ (13 Μαΐου 1907 - 19 Απριλίου 1989) ήταν Αγγλίδα δραματουργός και συγγραφέας. Αρκετά βιβλία της έχουν διασκευαστεί στον κινηματογράφο, όπως για παράδειγμα τα Ρεβέκκα και το διήγημα «Τα Πουλιά».

 

«Ραντεβού κατά συρροή» του Λ.Μ. Τσίλτον (εκδόσεις Μεταίχμιο, μετάφραση Σοφία Τάπα)

Open Image Modal

Μπορεί ένας φόνος να οδηγήσει στην πραγματική αγάπη; Στο συγγραφικό του ντεμπούτο (Don’t swipe right) ο Βρετανός δημοσιογράφος L. M. Chilton -Cosmopolitan, Glamour, Metro, The Mirror- στήνει ένα διασκεδαστικό cozy crime για τις ονλάιν γνωριμίες και τα ραντεβού κατά συρροή.

Η Γκουέν Τέρνερ, η ηρωίδα του Chilton, είναι μια 29χρονη επιχειρηματίας και μπαρίστα μερικής απασχόλησης. Της αρέσουν τα podcasts με αληθινά εγκλήματα, οποιοδήποτε σνακ με τυρί (όσο πιο πορτοκαλί τόσο καλύτερα), οι εμμονικές επισκέψεις σε εφαρμογές γνωριμιών, ενώ απεχθάνεται τα διήμερα χανγκόβερ, τους ανθρώπους που περιγράφουν τον εαυτό τους ως επιχειρηματίες… και να ανακαλύπτει πως το τελευταίο της φλερτ ήταν ένας κατά συρροή δολοφόνος (μάλλον αυτό έπρεπε να το βάλει πρώτο στη λίστα).

Λένε πως ο ρομαντισμός έχει πεθάνει, αλλά αν η Γκουέν δεν καταφέρει να πιάσει τον μυστηριώδη δολοφόνο που έχει βάλει στο στόχαστρο κάθε άντρα με τον οποίο έχει βγει ποτέ ραντεβού, θα πεθάνουν πολλοί περισσότεροι.

Όπως αποκαλύπτει ο Τσίλτον «Πέρασα σχεδόν μία δεκαετία πηγαίνοντας σε πολλά, πάρα πολλά ραντεβού, κατεβάζοντας κάθε εφαρμογή ονλάιν γνωριμιών. Για κάποιο διάστημα, αυτή η διαδικασία ήταν διασκεδαστική. Γνώρισα πολλούς κι ενδιαφέροντες ανθρώπους και δοκίμασα τα πάντα: από μίνι γκολφ, παραστάσεις standup comedy και γευσιγνωσίες κρασιού μέχρι μαθήματα ζαχαροπλαστικής, σάλσα, επιτραπέζια παιχνίδια σε καφέ και αναρρίχηση (και μια πραγματικά φρικτή διαδραστική θεατρική αυτοσχεδιαστική παράσταση, που ακόμη με στοιχειώνει). Άρχισα ωστόσο να παρατηρώ ότι οι εφαρμογές ονλάιν γνωριμιών έκαναν τους ανθρώπους να φαίνονται πολύ αναλώσιμοι, αφού πάντα υπήρχε κάποιος άλλος στη σειρά αν τα πράγματα δεν πήγαιναν αμέσως καλά. Αυτή η σχεδόν ανεξάντλητη δεξαμενή υποψηφίων για ραντεβού ίσως δεν είναι τελικά και ο πιο υγιής τρόπος να γνωρίζεις ανθρώπους! Σκέφτηκα ότι αυτό θα αποτελούσε μια καλή βάση πάνω στην οποία θα μπορούσα να χτίσω ένα μυστήριο με φόνους – τι θα γινόταν αν τα ραντεβού ήταν κυριολεκτικά αναλώσιμα; Και τι θα γινόταν αν κάποιος χρησιμοποιούσε μια εφαρμογή ονλάιν γνωριμιών για να βρει θύματα;». Το βιβλίο πρόκειται να διασκευαστεί για τη μικρή οθόνη. Στα βιβλιοπωλεία 24 Σεπτεμβρίου.

 

«Υπόθεση Στάλιν» του Τζάις Μίλτον (εκδόσεις Μίνωας, μετάφραση Χρήστος Καψάλης)

Open Image Modal

Το καλοκαίρι του 1941 ο Χίτλερ εισέβαλε στη Σοβιετική Ένωση, διαρρηγνύοντας μια συμμαχία την οποία ο Στάλιν θεωρούσε άτρωτη. Υπήρχαν βάσιμοι φόβοι πως είτε οι δυνάμεις του Στάλιν θα γνώριζαν συντριπτική ήττα, είτε ο Σοβιετικός ηγέτης θα κατέληγε, για μια ακόμα φορά, σε κάποιου είδους συνεννόηση με τον Χίτλερ. Οποιοδήποτε από τα δύο ενδεχόμενα θα σήμαινε καταστροφή, τόσο για τη Βρετανία όσο και για τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Κάπου εδώ κάνει την εμφάνισή του ο Άβερελ Χάριμαν. Ποιός ήταν; Ένας πολυεκατομμυριούχος επιχειρηματίας των σιδηροδρόμων και, στην αρχή του πολέμου, ο τέταρτος πλουσιότερος άνθρωπος στην Αμερική. Κατόπιν αιτήματος του Ρούσβελτ, ταξιδεύει στη Βρετανία, προκειμένου να αναλάβει χρέη συνδέσμου μεταξύ του Αμερικανού προέδρου και του Τσόρτσιλ, καθώς και να ηγηθεί μιας προσπάθειας που θα γινόταν εντέλει γνωστή ως Αποστολή Χάριμαν. Σε συνεργασία με την κοσμική, νεαρή κόρη του Κάθι, την υποστήριξη μιας πολύ ιδιαίτερης ομάδας Βρετανών διπλωματών, αλλά και του ίδιου του Τσόρτσιλ, ο Χάριμαν θα κατορθώσει τελικά να πείσει τον Στάλιν να συμπράξει με τους Δυτικούς, κίνηση απαραίτητη προκειμένου να ηττηθεί ο Χίτλερ.

Βασισμένο σε αδημοσίευτα ημερολόγια, επιστολές και μυστικές αναφορές, το βιβλίο του Βρετανού ιστορικού και συγγραφέα Τζάιλς Μίλτον φέρνει στο φως άγνωστο υλικό σχετικά με τον δρόμο που ακολούθησαν οι Σύμμαχοι για να φτάσουν στη νίκη, ενσωματώνοντας πλήθος γλαφυρών σκηνών μεταξύ επιφανών και περιβόητων προσωπικοτήτων του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

Από τις εκδόσεις Μίνωας κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία του Ο άνθρωπος από τη Γροιλανδία (μυθιστόρημα, 2017), Wolfram - Ένα αγόρι πάει στον πόλεμο (ιστορία, 2011), Η μύτη του Εδουάρδου Τρένκομ (μυθιστόρημα, 2008) και o Χαμένος Παράδεισος (2008), μια συγκλονιστική μαρτυρία για την καταστροφή της Σμύρνης. Στα βιβλιοπωλεία 23 Σεπτεμβρίου.

 

«Με την πένα σπαθί: Κείμενα Ελληνίδων του 19ου αιώνα για τον αγώνα του 1821» (εκδόσεις Πατάκη, επιμέλεια Σοφία Ντενίση)

Open Image Modal

Εκκλήσεις προς τις φιλελληνίδες για ενίσχυση του Αγώνα, ποιήµατα εξυµνητικά της ανδρείας Ελλήνων και Ελληνίδων στις µεγάλες µάχες του ’21, το πρώτο ελληνικό θεατρικό µε θέµα την Επανάσταση και συγκεκριµένα την έξοδο του Μεσολογγίου, το πρώτο έµµετρο χρονικό της εξέγερσης στην Κρήτη, η συµµετοχή των γυναικών στην εξέγερση σε διάφορες περιοχές, η ανάδειξη αγωνιστριών, όπως η Γκούραινα, καθώς και ποιήµατα για τον εορτασµό της επετείου τα πρώτα χρόνια του ελεύθερου κράτους αποτελούν κάποιες από τις θεµατικές πολιτικών κειµένων, ποιηµάτων, θεατρικών ή πεζών των Ελληνίδων του 19ου αιώνα γύρω από το µείζον γεγονός του Αγώνα για την ελευθερία.

Μία απόπειρα ανάδειξης του σχετικού µε την Επανάσταση του 1821 έργου των λησµονηµένων, κατά κύριο λόγο, γυναικών, στο οποίο πιστοποιείται η συλλογική τους συνείδηση, σε επιμέλεια της καθηγήτριας της Ιστορίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στο Τµήµα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών Σοφίας Ντενίση.

«Το πρώτο κείμενο του ανθολογίου είναι η έκκληση που απηύθυνε το 1824 η γνωστή ηρωίδα της Επανάστασης Μαντώ Μαυρογένους, μέσω του Edward Blaquière, ιδρυτικού μέλους της Φιλελληνικής Επιτροπής του Λονδίνου, προς τις Αγγλίδες Φιλελληνίδες. Η Μαντώ έχει εγκατασταθεί στο Ναύπλιο από τις αρχές του 1823, όταν ήρθε σε διάσταση με τη μητέρα της επειδή διέθεσε την προσωπική της περιουσία για τον Αγώνα, στον οποίο και συμμετείχε ενεργά. Το Ναύπλιο εκείνη την περίοδο ήταν η έδρα του στρατιωτικού κόμματος του Κολοκοτρώνη, στο οποίο είχε προσχωρήσει ο Δημήτριος Υψηλάντης, που το συγκεκριμένο  διάστημα διατηρούσε ερωτική σχέση με τη Μαντώ. Ούτε το έτος ούτε η επιλογή των Αγγλίδων φαίνεται ότι είναι τυχαία. Το 1824 είναι η χρονιά που έχει ξεσπάσει ο πρώτος εμφύλιος της Επανάστασης· είναι επίσης η χρονιά κατά την οποία έχει εξασφαλιστεί το πρώτο δάνειο από την Αγγλία, που φαίνεται να στηρίζει εμπράκτως τον Αγώνα· είναι όμως και η χρονιά που ο λόρδος Βύρων έχει χάσει τη ζωή του στο Μεσολόγγι, ερχόμενος να πολεμήσει στο πλευρό των Ελλήνων, γεγονός που έχει προκαλέσει έξαρση στα φιλελληνικά αισθήματα των Ευρωπαίων. Η Μαυρογένους, απευθύνοντας την έκκλησή της στις Αγγλίδες Φιλελληνίδες ακολουθεί τη διεθνή πρακτική των εκκλήσεων, θεωρώντας ότι κατά τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο οι Αγγλίδες είναι θετικά διακείμενες προς την Ελλάδα. Η σύναψη του δανείου παρουσιάζει τη Βρετανία ως προστάτιδα χώρα και ο ένδοξος θάνατος του διασημότερου ποιητή της εποχής λίγους μήνες νωρίτερα, συνδεδεμένου με την ελληνική Επανάσταση, έχει προκαλέσει παγκόσμια συγκίνηση και έντονα φιλελληνικά αισθήματα. Η έκκληση της Μαυρογένους είναι ένα πολιτικό κείμενο…»

 

«Ο χορδιστής του πιάνου» του Τσιανγκ-Σενγκ Κούο (εκδόσεις Βακχικόν, μετάφραση Βίκυ Πορφυρίδου)

Open Image Modal

Ένας χήρος που θρηνεί για τον χαμό της νεαρής συζύγου του. Ένας χορδιστής πιάνου που κρατά βαθιά κρυμμένα μέσα του τα μυστικά μιας ολόκληρης ζωής. Ένα ξεκούρδιστο Steinway. Ένα ταξίδι στον χρόνο, από ήπειρο σε ήπειρο, από ένα σκοτεινό διαμέρισμα στη γειτονιά με τα κόκκινα φανάρια της Ταϊπέι, ως τη χιονισμένη Νέα Υόρκη.

Ο χορδιστής του πιάνου είναι ένα μικρό μυθιστόρημα, ένα βιβλίο ήχων -ήχων μουσικής και ήχων που πηγάζουν από τα βάθη της καρδιάς, από τον Ραχμάνινοφ ως τον Σούμπερτ, από τον Γκλεν Γκουλντ ως τον Σβιατοσλάβ Ρίχτερ, από τις ευκαιρίες που αφήνει κανείς ανεκμετάλλευτες ως τη δίχως ανταπόκριση αγάπη.

Ο Τσιανγκ-Σενγκ Κούο (Chiang-Sheng Kuo) είναι Ταϊβανέζος συγγραφέας, από τους σημαντικότερους της νέας γενιάς, με πολυάριθμα βραβεία για τα μυθιστορήματα, τα δοκίμια και τα θεατρικά κείμενά του. Κατέχει διδακτορικό θεατρικής συγγραφής από το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Εργάζεται ως καθηγητής δημιουργικής γραφής στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Ταϊπέι. Το μυθιστόρημά του Ο χορδιστής του πιάνου τιμήθηκε με τα σημαντικότερα βραβεία στην Ταϊβάν (Taipei Book Fair Award, Openbook Award, Taiwan Literature Award, United Daily Literature Award) και έχει ήδη μεταφραστεί σε δέκα γλώσσες. «Ο χορδιστής του πιάνου» αναδείχθηκε καλύτερο βιβλίο στην Ταϊβάν το 2020.

 

«Από πού πάνε στο σύμπαν;» του Μάικλ Ντάιν  (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, μετάφραση Κωνσταντίνος Κυρίτσης, επιστημονική επιμέλεια Πέτρος Δήτσας)

Open Image Modal

Οι περισσότεροι έχουμε ακούσει για μακρινά άστρα και γαλαξίες. Έχουμε ακούσει ότι το σύμπαν προέκυψε από μια μεγάλη έκρηξη πριν από δισεκατομμύρια χρόνια.

Αλλά τι μέγεθος και τι ηλικία έχει; Από πού προήλθε; Ποια η τελική μοίρα του; Βέβαια, έχουμε επίγνωση της ύπαρξης των ατόμων, ίσως και πραγμάτων πολύ μικρότερων από αυτά. Αλλά πώς είναι δυνατόν να γνωρίζουμε για τους ατομικούς πυρήνες; Πώς γίνεται αυτές οι μικροσκοπικές οντότητες να ελέγχουν τη λειτουργία του σύμπαντος, αλλά και την παρασκευή ενός σάντουιτς, τη χρήση μιας πιστωτικής κάρτας ή τη μετακίνησή μας; 

Από τις μεγαλύτερες έως τις μικρότερες κλίμακες, το σύμπαν μάς φαίνεται απίστευτα μυστηριώδες. Μπορούμε άραγε να κάνουμε κάτι πέρα από εικασίες για την αρχιτεκτονική και τα δομικά του υλικά; Μπορούμε να σκεφτούμε πειράματα που θα απαντήσουν στην απορία μας για το τι ισχύει σε τόσο εξωπραγματικές κλίμακες;

Φαίνεται πως ζούμε σε μια εξαιρετική στιγμή της ανθρώπινης ιστορίας. Από τη μία, αντιμετωπίζουμε τεράστιες προκλήσεις: κλιματική αλλαγή, πανδημίες, απειλή πυρηνικού πολέμου. Από την άλλη, διαθέτουμε γνώσεις για τον κόσμο γύρω μας -και για το σύμπαν- πέρα από οτιδήποτε θα μπορούσε να διανοηθεί κανείς ακόμα και πριν από έναν αιώνα. Ωστόσο, η καθημερινή μας εμπειρία καταλαμβάνει μόνο μια μικρή γωνιά του. Η ζωή μας διαδραματίζεται σε κλίμακες εκατοστών, μέτρων, χιλιομέτρων, ίσως και χιλιάδων χιλιομέτρων. Όμως γνωρίζουμε τη φύση και σε μικρότερες κλίμακες ― πολύ μικρότερες από το μέγεθος ενός ατομικού πυρήνα. Έχουμε επίσης γνώσεις για το σύμπαν σε αφάνταστα μεγάλες αποστάσεις. Ακόμα πιο εκπληκτικό είναι ότι γνωρίζουμε -αληθινά γνωρίζουμε- γεγονότα που συνέβησαν δισεκατομμύρια χρόνια πριν και ότι μπορούμε να δηλώσουμε με αρκετή σιγουριά τι θα συμβεί στο σύμπαν μέσα στα επόμενα δεκάδες δισεκατομμύρια έτη. Το βιβλίο επιχειρεί να αφουγκραστεί τον παλμό αυτής της εξαιρετικής στιγμής.

Ο Μάικλ Ντάιν είναι Αμερικανός θεωρητικός φυσικός, τακτικός καθηγητής στο Ινστιτούτο Σωματιδιακής Φυσικής της Σάντα Κρουζ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας. Ειδικός στα πεδία της υπερσυμμετρίας και της θεωρίας χορδών, έχει εκτεταμένο ερευνητικό έργο πάνω σε εφαρμογές της θεωρίας των υπερχορδών στην κοσμολογία. Είναι εκλεγμένο μέλος της αμερικανικής Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών από το 2019. Έχει γράψει το σύγγραμμα Supersymmetry and String Theory: Beyond the Standard Model (Cambridge University Press 2007, 2015). Το Από πού πάνε στο σύμπαν; είναι το πρώτο του βιβλίο επιστημονικής εκλαΐκευσης.