Μια συστοιχία του αντιπυραυλικού συστήματος THAAD (Terminal High Altitude Area Defense) στέλνουν οι ΗΠΑ στο Ισραήλ, μαζί με το προσωπικό που απαιτείται για τη λειτουργία του- μια απόφαση που ανακοινώθηκε από το Πεντάγωνο αφού το Ιράν προειδοποίησε τις ΗΠΑ να κρατήσουν τις δυνάμεις τους εκτός του Ισραήλ.
Θεωρείται πως το Ισραήλ ετοιμάζεται να απαντήσει στρατιωτικά στην ιρανική πυραυλική επίθεση της 1ης Οκτωβρίου, στο πλαίσιο της οποίας εκτοξεύτηκαν περίπου 180 πύραυλοι εναντίον του, με τους περισσότερους να αναχαιτίζονται, μα κάποιοι εξ αυτών έπεσαν στο κεντρικό και το νότιο Ισραήλ. Σε αυτό το πλαίσιο, η αποστολή του THAAD θα μπορούσε να έχει αποτρεπτικό χαρακτήρα ή να αποτελεί ένδειξη ότι η ισραηλινή απάντηση βρίσκεται προ των πυλών.
Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας, Γιόαβ Γκάλαντ, έχει πει ότι το ισραηλινό πλήγμα θα είναι «θανατηφόρο, ακριβές και πάνω από όλα θα προκαλέσει έκπληξη». Το Ιράν λέει ότι δεν θα αφήσει καμιά επίθεση από το Ισραήλ χωρίς απάντηση.
Κατά το Πεντάγωνο η αποστολή του THAAD υπογραμμίζει τη «σιδηρά δέσμευση των ΗΠΑ προς την άμυνα του Ισραήλ και προς την προστασία των Αμερικανών στο Ισραήλ, από οποιαδήποτε περαιτέρω επίθεση με βαλλιστικούς πυραύλους από το Ιράν».
Οι ΗΠΑ έστειλαν μια συστοιχία THAAD στη Μέση Ανατολή μετά την τρομοκρατική επίθεση της παλαιστινιακής ισλαμιστικής οργάνωσης Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023. Το 2019 είχαν στείλει ξανά συστοιχία στο Ισραήλ για εκπαίδευση και μια άσκηση αεράμυνας- ωστόσο η αποστολή προσωπικού στο Ισραήλ (μια συστοιχία THAAD απαιτεί πλήρωμα περίπου 100 ατόμων και περιλαμβάνει έξι εκτοξευτές πυραύλων σε φορτηγά, με οκτώ πυραύλους ο καθένας, ισχυρό ραντάρ και προηγμένο σύστημα ελέγχου πυρός και τηλεπικοινωνιών) είναι πιο σπάνια. Σημειώνεται πως αμερικανικές δυνάμεις συνέβαλαν τους τελευταίους μήνες στην άμυνα του Ισραήλ, ωστόσο τα αεροσκάφη και πλοία βρίσκονταν εκτός της χώρας.
Το ότι οι ΗΠΑ στέλνουν το συγκεκριμένο σύστημα υπογραμμίζει την αυξανόμενη ανησυχία για τους βαλλιστικούς πυραύλους που στοχεύουν το Ισραήλ. Το THAAD παρέχει ένα επιπλέον στρώμα αεράμυνας απέναντι σε ενδοατμοσφαιρικές και εξωατμοσφαιρικές απειλές. Το κόστος του ανέρχεται περίπου στο ένα δισεκατομμύριο δολάρια/ συστοιχία. Η κατασκευάστρια, Lockheed Martin, χαρακτηρίζει το σύστημα ως εξαιρετικά αποτελεσματικό απέναντι βαλλιστικούς πυραύλους μικρής, μεσαίας και μεγάλης εμβέλειας, τόσο εντός όσο και εκτός της ατμόσφαιρας.
Οι πύραυλοι THAAD, η εμβέλεια των οποίων θεωρείται πως φτάνει τα 200 χλμ, είναι «hit to kill», κάτι που σημαίνει ότι χτυπούν/ συγκρούονται με τον στόχο αντί να εκρήγνυνται κοντά του για να τον καταρρίψουν. Το σύστημα αυτό είναι ένα από τα ισχυρότερα αντιπυραυλικά όπλα που διαθέτουν οι ΗΠΑ και στις δοκιμές η επιτυχία του ήταν σχεδόν απόλυτη. Οι ΗΠΑ θεωρείται ότι έχουν συνολικά επτά συστοιχίες. Αξίζει να σημειωθεί πως το THAAD έχει διαλειτουργικότητα με ένα μεγάλο εύρος αμερικανικών συστημάτων αντιπυραυλικής άμυνας, περιλαμβανομένων συστημάτων Aegis (συναντώνται σε πλοία του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού) και Patriot, που είναι σχεδιασμένα για την κατάρριψη πυραύλων μικρότερης εμβέλειας.
Η ακρίβεια του THAAD οφείλεται στο ραντάρ του, AN/TPY-2, το οποίο εντοπίζει πυραύλους με δύο τρόπους: Στη μία κατάσταση λειτουργίας, στην οποία «κοιτάει» προς τα εμπρός, είναι ρυθμισμένο έτσι ώστε να εντοπίζει και να ιχνηλατεί στόχους σε αποστάσεις μέχρι και 3.000 χλμ, ενώ στην άλλη «κοιτάει» προς τα πάνω για να εντοπίζει στόχους κατά την κάθοδό τους.
Ακόμα και χωρίς το THAAD, η ισραηλινή αεράμυνα είναι από τις πιο εξελιγμένες στον κόσμο, περιλαμβάνοντας συστήματα όπως το Iron Dome για ρουκέτες μικρής εμβέλειας, το David’s Sling για όπλα μεγαλύτερης εμβέλειας και πυραύλους cruise, καθώς και τα Arrow 2 και Arrow 3 εναντίον βαλλιστικών πυραύλων που εκτοξεύονται από απόσταση άνω των 1.000 χλμ. Η αντιμετώπιση βαλλιστικών πυραύλων είναι δύσκολη υπόθεση, καθώς όταν πέφτουν προς τους στόχους τους αναπτύσσουν εξαιρετικά υψηλές ταχύτητες. Σημειώνεται επίσης πως εκτιμάται ότι η Χεζμπολάχ του Λιβάνου, σύμφωνα με το Centre for Strategic and International Studies, έχει περίπου 150.000 ρουκέτες- τις περισσότερες από τις οποίες τις έχει προμηθευτεί από το Ιράν- στη διάθεσή τους.
Οι ΗΠΑ είναι σε συνεννόηση με το Ισραήλ προκειμένου να διασφαλιστεί πως η απάντησή του θα είναι επαρκώς «μετρημένη» ώστε να αποφευχθεί μια ανεξέλεγκτη κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή.
Με πληροφορίες από Associated Press, Reuters, CNN