Τι είναι το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο που εξέδωσε ένταλμα σύλληψης κατά του Πούτιν

Διαφέρει από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, ένα όργανο των Ηνωμένων Εθνών που εκδικάζει διαφορές μεταξύ των κρατών.
Open Image Modal
PIROSCHKA VAN DE WOUW via REUTERS

Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) εξέδωσε την Παρασκευή ένταλμα σύλληψης για τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, κατηγορώντας τον για το έγκλημα πολέμου της παράνομης απέλασης παιδιών από την Ουκρανία.

Στο πρώτο του ένταλμα που αφορά την Ουκρανία, το ΔΠΔ ζήτησε τη σύλληψη του Πούτιν ως υπόπτου για παράνομη απέλαση παιδιών και παράνομη μεταφορά ανθρώπων από το έδαφος της Ουκρανίας στη Ρωσική Ομοσπονδία.

Η Ρωσία, η οποία δεν αναγνωρίζει τη δικαιοδοσία του ΔΠΔ, είπε ότι το ένταλμα σύλληψης κατά του Πούτιν είναι «άνευ σημασίας». Η Μόσχα έχει επανειλημμένα αρνηθεί τις κατηγορίες ότι οι δυνάμεις της διέπραξαν φρικαλεότητες κατά την εισβολή της στη γείτονά της.

Ακολουθούν ορισμένα στοιχεία για το ΔΠΔ.

* Το ΔΠΔ ιδρύθηκε το 2002 για τη δίωξη εγκλημάτων πολέμου, εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, τη γενοκτονία και το έγκλημα της επίθεσης όταν τα κράτη μέλη δεν επιθυμούν ή δεν μπορούν να την ασκήσουν μόνα τους. Μπορεί να διώξει εγκλήματα που διαπράττονται από υπηκόους κρατών μελών ή στην επικράτεια των κρατών μελών από άλλους φορείς. Έχει 123 κράτη μέλη. Ο προϋπολογισμός του για το 2023 είναι περίπου 170 εκατ. ευρώ.

* Το ΔΠΔ διεξάγει 17 έρευνες, που κυμαίνονται από την Ουκρανία και αφρικανικά κράτη όπως η Ουγκάντα, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και η Κένυα έως τη Βενεζουέλα στη Λατινική Αμερική και ασιατικά έθνη, όπως η Μιανμάρ και οι Φιλιππίνες, σύμφωνα με την ιστοσελίδα του.

* Ο ιστότοπος του ΔΠΔ αναφέρει ότι μέχρι στιγμής έχουν κατατεθεί 31 υποθέσεις ενώπιον του δικαστηρίου, με ορισμένες υποθέσεις να έχουν περισσότερους από έναν ύποπτους. Οι δικαστές του ΔΠΔ έχουν εκδώσει 38 εντάλματα σύλληψης.

* Είκοσι ένα άτομα κρατούνται στο κέντρο κράτησης του ΔΠΔ και έχουν εμφανιστεί ενώπιον του δικαστηρίου. Δεκατέσσερα άτομα παραμένουν ελεύθεροι. Αποσύρθηκαν οι κατηγορίες σε βάρος πέντε ατόμων λόγω του θανάτου τους. Οι δικαστές έχουν εκδώσει 10 καταδικαστικές αποφάσεις και τέσσερις αθωωτικές αποφάσεις.

* Το ΔΠΔ έχει καταδικάσει πέντε άνδρες για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, όλοι ηγέτες αφρικανικής πολιτοφυλακής από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, το Μάλι και την Ουγκάντα. Οι ποινές κυμαίνονται από εννέα έως τριάντα χρόνια φυλάκιση. Η μέγιστη δυνατή ποινή είναι η ισόβια κάθειρξη.

* Ένας κορυφαίος φυγάς είναι ο πρώην ηγέτης του Σουδάν Ομάρ αλ Μπασίρ, καταζητούμενος για γενοκτονία στο Νταρφούρ. Ο πρώτος πρώην αρχηγός κράτους που εμφανίστηκε ποτέ ενώπιον του ΔΠΔ, ήταν ο πρώην πρόεδρος της Ακτής Ελεφαντοστού, Λοράν Γκμπαγκμπό, αθωώθηκε από όλες τις κατηγορίες το 2019 μετά από τριετή δίκη.

 

Open Image Modal
O Λοράν Γκμπαγκμπό
via Associated Press

 

* Αν και το δικαστήριο υποστηρίζεται από πολλά μέλη των Ηνωμένων Εθνών και την Ευρωπαϊκή Ένωση, άλλες μεγάλες δυνάμεις όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα και η Ρωσία δεν είναι μέλη του, υποστηρίζοντας ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για διώξεις με πολιτικά κίνητρα.

* Η έρευνα για την Ουκρανία ξεκίνησε στις 2 Μαρτίου 2022 και το επίκεντρό της είναι τα φερόμενα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στο πλαίσιο της κατάστασης στην Ουκρανία από τις 21 Νοεμβρίου 2013, σύμφωνα με τον ιστότοπο του ΔΠΔ. Το 2013 ξέσπασαν διαδηλώσεις κατά του τότε προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς, ο οποίος κατέφυγε στη Ρωσία όταν ανατράπηκε το 2014.