Στη σύλληψη του Πάβελ Ντούροφ, ιδρυτή και ιδιοκτήτη της διάσημης εφαρμογής ανταλλαγής μηνυμάτων Telegram, προχώρησαν οι γαλλικές αρχές στο Παρίσι. Ο Ντούροφ κρατείται προφυλακιστέος και η εφαρμογή κατηγορείται ότι χρησιμοποιείται για παράνομες δραστηριότητες, όπως η διακίνηση ναρκωτικών και η διανομή φωτογραφιών σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων.
Ο Ντούροφ, γεννήθηκε στη Ρωσία, πέρασε μεγάλο μέρος της παιδικής του ηλικίας στην Ιταλία και είναι επιπλέον πολίτης Γαλλίας, Ρωσίας, Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και Αγίου Χριστοφόρου, ένα νησιωτικό κράτος της Καραϊβικής. Συνελήφθη το Σάββατο στο αεροδρόμιο Paris-Le Bourget , μόλις αφίχθη στη Γαλλία από το Αζερμπαϊτζάν και έκτοτε κρατείται προφυλακιστέος.
Σε ανακοίνωση που ανέβηκε στην πλατφόρμα, το Telegram αναφέρει ότι συμβαδίζει με τους νόμους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ότι οι αλλαγές στο περιεχόμενό «είναι μέσα στα πρότυπα της βιομηχανίας και συνεχώς βελτιώνονται». Ο Ντούροφ, σύμφωνα με την πλατφόρμα «δεν έχει τίποτα να κρύψει και ταξιδεύει συχνά στην Ευρώπη».
Τι είναι το Telegram
Το Telegram είναι μια εφαρμογή που επιτρέπει την κατ′ ιδίαν συζήτηση, όπως επίσης και ομαδικές συζητήσεις (group chats), ενώ διαθέτει και τεράστια «κανάλια» που επιτρέπει στους ανθρώπους να μεταδώσουν μηνύματα σε συνδρομητές. Σε αντίθεση με την ανταγωνιστική εφαρμογή Meta, δηλαδή το WhatsApp, τα “group chat” στο Telegram επιτρέπουν μέχρι και 200.000 ανθρώπους, συγκριτικά με το μέγιστο των 1024 που επιτρέπει το WhatsApp.
Οι ειδικοί εκφράζουν ανησυχίες για το γεγονός ότι η παραπληροφόρηση διαχέεται εύκολα σε group chats τέτοιου μεγέθους. Το Telegram προσφέρει κρυπτογράφηση για τις επικοινωνίες, όμως αυτή η λειτουργία δεν είναι προεπιλεγμένη. Οι χρήστες πρέπει να αλλάξουν οι ίδιοι την επιλογή να κρυπτογραφούνται οι συνομιλίες τους.
Αυτό είναι κάτι που δεν δουλεύει ούτε στις ομαδικές συνομιλίες και έρχεται σε αντίθεση με τον τρόπο που λειτουργεί το Facebook Messenger, όπου οι συνομιλίες κρυπτογραφούνται από την αρχή μέχρι το τέλος σαν προεπιλογή.
Το Telegram αναφέρει ότι έχει πάνω από 950 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες. Είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στην Γαλλία, σαν εργαλείο ανταλλαγής μηνυμάτων, συμπεριλαμβανομένων επισήμων που το χρησιμοποιούν στο προεδρικό παλάτι, καθώς και ανθρώπων του Υπουργείου που έκαναν την έρευνα γύρω από τον Ντούροφ. Ωστόσο, Γάλλοι πράκτορες ανακάλυψαν ότι η εφαρμογή χρησιμοποιείται επίσης από εξτρεμιστές της οργάνωσης Ισλαμικό κράτος και από διακινητές ναρκωτικών.
Το Telegram ξεκίνησε το 2013 από τον Ντούροφ και τον αδερφό του Νικολάϊ. Με βάση το Telegram, ο Πάβελ Ντούροφ υποστηρίζει οικονομικά την εφαρμογή, την ώρα που ο αδερφός του συνδράμει στο τεχνολογικό κομμάτι.
Πριν το Telegram, ο Ντούροφ είχε ιδρύσει την VKontakte, το μεγαλύτερο ρωσικό δίκτυο στον τομέα των social media. Η εταιρία αντιμετώπισε πιέσεις από την ρωσική κυβέρνηση μετά τις μαζικές αντικυβερνητικές διαμαρτυρίες που ξέσπασαν στη Μόσχα στο τέλος του 2011 και το 2012. Ο Ντούροφ είπε ότι οι κυβερνητικές αρχές απαίτησαν από την VKontakte να «κατεβάσει» από τα social τις online κοινότητες των Ρώσων διαδηλωτών. Αργότερα, ζητήθηκε από την εταιρία να γνωστοποιηθούν τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών που συμμετείχαν στον ξεσηκωμό του 2013 στην Ουκρανία.
Ο Ντούροφ πούλησε εν τέλει τις μετοχές της VKontakte μετά τις πιέσεις που δέχτηκε από τις ρωσικές αρχές. Επίσης εγκατέλειψε την χώρα το 2014. Σήμερα, το Telegram εδράζεται στο Ντουμπάϊ το οποίο ο Ντούροφ αποκαλεί ως «το καλύτερο μέρος για μια ουδέτερη πλατφόρμα όπως η δική μας, εάν θέλουμε όντως να προασπίσουμε τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών μας και την ελευθερία λόγου».
Γιατί συνελήφθη ο Ντούροφ
Τα γαλλικά μίντια αναφέρουν ότι ο Ντούροφ παραμένει σε κράτηση, καθώς υπάρχουν κατηγορίες ότι η εφαρμογή χρησιμοποιείται για ξέπλυμα χρήματος, διακίνηση ναρκωτικών και άλλες παράνομες ενέργειες. Μέχρι την Δευτέρα το απόγευμα, ο Ντούροφ δεν είχε κατηγορηθεί ακόμα, καθώς λίγες ήταν οι πληροφορίες που είχαν προκύψει από την έρευνα.
Την Κυριακή το βράδυ, οι γαλλικές αρχές παρέτειναν το διάστημα κράτησης του Ντούροφ, σύμφωνα με τα γαλλικά μέσα. Με βάση τον γαλλικό νομο, ο Ντούροφ μπορεί να παραμείνει προφυλακισμένος μέχρι και 4 μέρες. Έπειτα, το δικαστήριο πρέπει να αποφασίσει αν θα του απαγγελθούν κατηγορίες ή αν θα τον ελευθερώσουν.
Τι λέει η ρωσική πλευρά
Στην Ρωσία, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ αρνήθηκε να κάνει κάποιο σχόλιο για την σύλληψη του Ντούροφ στην Γαλλία. «Ακόμα δεν ξέρουμε ποιες ακριβώς είναι οι κατηγορίες για τον Ντούροφ», ανέφερε την Δευτέρα ο κ. Πεσκόφ. «Ας περιμένουμε μέχρι να ανακοινωθούν οι κατηγορίες, αν ανακοινωθούν», είπε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου.
Κυβερνητικές πηγές στην Ρωσία κάνουν λόγο για πολιτική σκοπιμότητα και απόδειξη ότι η Δύση κρατάει δύο μέτρα και δύο σταθμά στο κομμάτι της ελευθερίας του λόγου. Παρόλα αυτά η κατακραυγή παραμένει. Το 2018 οι ρωσικές αρχές προσπάθησαν να μπλοκάρουν το Telegram, δίχως επιτυχία.
Από την πλευρά του, ο δισεκατομμυριούχος και ιδιοκτήτης του “X”, Έλον Μάσκ, φαίνεται να υποστηρίζει τον Ντούροφ ποστάροντας χαρακτηριστικά λίγο μετά την σύλληψη “freePavel”.
Το Telegram από την δική του πλευρά αναφέρει «είναι παράλογο να ισχυρίζεται κανείς ότι μία πλατφόρμα ή ο ιδιοκτήτης είναι υπεύθυνοι για κατάχρηση. Σχεδόν ένα δις χρήστες χρησιμοποιούν το Telegram σε όλο τον κόσμο σαν μέσο επικοινωνίας και σαν πηγή κρίσιμης πληροφόρησης. Αναμένουμε επίλυση της κατάστασης. Το Telegram είναι στο πλευρό όλων σας».
Η Δύση κατηγορεί το Telegram
Δυτικές κυβερνήσεις έχουν ασκήσει κριτική στο Telegram κατά το παρελθόν, λέγοντας ότι δεν έχει τροποποιήσει την λειτουργία του, κάτι που όπως τονίζουν οι ειδικοί έχει ως αποτέλεσμα η εφαρμογή να χρησιμοποιείται για ξέπλυμα χρήματος, διακίνηση ναρκωτικών και διανομή υλικού που συνδέεται με την σεξουαλική εκμετάλλευση ανηλίκων.
Συγκριτικά με άλλες εφαρμογές, το Telegram είναι λιγότερο ασφαλές, πιο χαλαρό σε όρους κανόνων και ως εκ τούτου εντοπίζει δυσκολότερα παράνομο περιεχόμενο, σύμφωνα με τον David Thiel, ερευνητή του Stanford University, ο οποίος έχει κάνει έρευνα στην χρήση online πλατφόρμων σε θέματα σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων.
Σύμφωνα με τον Thiel, το WhatsApp, «υπέβαλε 1.3 εκατομμύρια αναφορές CyberTipline το 2023, ενώ το Telegram καμία». Το Telegram τονίζει με κάθε ευκαιρία ότι συμβαδίζει με το πλαίσιο των νόμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και πως το περιεχόμενο συνεχώς βελτιώνεται.