Τι λέει το μοναδικό σχήμα της ανθρώπινης καρδιάς για την εξέλιξή μας

Οι ανθρώπινες καρδιές διαφέρουν από αυτές που ανήκουν στους στενότερους συγγενείς μας όπως ο χιμπατζής.
Open Image Modal
Yuichiro Chino via Getty Images

Τα θηλαστικά, από την πανίσχυρη γαλάζια φάλαινα μέχρι τη μικροσκοπική φάλαινα, κατοικούν σχεδόν σε κάθε γωνιά του πλανήτη μας. Η αξιοσημείωτη προσαρμοστικότητά τους σε διαφορετικά περιβάλλοντα έχει γοητεύσει από καιρό τους επιστήμονες, με κάθε είδος να αναπτύσσει μοναδικά χαρακτηριστικά για να επιβιώσει και να ευδοκιμήσει.

Παρά την τεράστια βιολογική ποικιλότητα, μέχρι πρόσφατα πίστευαν ότι η δομή και η λειτουργία της καρδιάς στα θηλαστικά ήταν η ίδια. Όμως έρευνα  αποκαλύπτει ότι η ανθρώπινη καρδιά είναι διαφορετική από αυτές των στενότερων συγγενών μας, των πιθήκων, συμπεριλαμβανομένων των χιμπατζήδων, των μπονόμπο, των ουρακοτάγκων και των γορίλων.

Λοιπόν, γιατί οι άνθρωποι είναι οι περίεργοι;

Οι άνθρωποι αποκλίνονταν από τους χιμπατζήδες (Pan Troglodytes), τον τελευταίο κοινό πρόγονό μας, μεταξύ πέντε και έξι εκατομμυρίων ετών.

Αντίθετα, οι άνθρωποι εξελίχθηκαν για να στέκονται όρθιοι, για να συμμετέχουν σε δραστηριότητες, όπως το κυνήγι. Και έχουμε αναπτύξει σημαντικά μεγαλύτερους εγκεφάλους.

Αυτές οι αλλαγές στο σώμα των ανθρώπων συνδέθηκαν με πολύ μεγαλύτερη μεταβολική ζήτηση, απαιτώντας περισσότερο αίμα για να διοχετευθεί στους μύες και τον εγκέφαλό μας.

Η έρευνά δείχνει ότι η ανθρώπινη καρδιά έχει προσαρμοστεί για να υποστηρίζει την όρθια στάση, την κίνηση και τον μεγαλύτερο εγκέφαλό μας.

Τα τελευταία δέκα χρόνια, πραγματοποιούμε αξιολογήσεις του καρδιαγγειακού συστήματος των πιθήκων σε όλο τον κόσμο. Είχαμε την τύχη να συνεργαστούμε με αφοσιωμένους κτηνιάτρους και προσωπικό φροντίδας στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Ευρώπη, την Αφρική και την Ασία, αναφέρει η Ειμι Ντρέιν, Λέκτορας και Κλινικός Ακαδημαϊκός στην Ιατρική Σχολή, Επιστήμες Υγείας & Ζωής, Πανεπιστήμιο Swansea.

Μια σημαντική πτυχή αυτών των αξιολογήσεων ήταν η χρήση καρδιακού υπερήχου μέσω του οποίου μπορούμε να αξιολογήσουμε τη δομή και τη λειτουργία της καρδιάς, πόσο μεγάλη είναι και πώς συστέλλεται, συστρέφεται και περιστρέφεται ο μυς.

 

 

Η προηγούμενη έρευνά είχε προτείνει ότι η δομή της ανθρώπινης καρδιάς μπορεί να είναι διαφορετική από αυτή του χιμπατζή.

Χρησιμοποιώντας υπερηχογράφημα καρδιάς, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι η αριστερή κοιλία στους χιμπατζήδες περιέχει μύες διατεταγμένες σε ένα πλέγμα που είναι γνωστό ως «trabeculations».

Για την νέα μελέτη, οι ερευνητές ήθελαν να εξετάσουν εάν υπάρχουν ίχνη στους πιθήκους, κάτι που διαπιστώσαν ότι υπάρχουν. Αντίθετα, οι άνθρωποι έχουν ένα λείο τοίχωμα της αριστερής κοιλίας.

Αυτή η διαφορά είναι ιδιαίτερα έντονη στο κάτω μέρος της αριστερής κοιλίας, όπου η ομαλότητα της ανθρώπινης καρδιάς είναι σχεδόν τέσσερις φορές μεγαλύτερη από αυτή των μεγάλων συγγενών μας πιθήκων.

Η έρευνά δεν αποκάλυψε απλώς δομικές διαφορές στην ανθρώπινη αριστερή κοιλία σε σύγκριση με αυτή των πιθήκων. 

Χρησιμοποιώντας μια εξειδικευμένη τεχνική που ονομάζεται «ηχοκαρδιογράφημα παρακολούθησης κηλίδων», η οποία παρακολουθεί την κίνηση των καρδιακών μυών κατά τη σύσπαση και τη χαλάρωση, εξετάσαμε πώς ο μυς πυκνώνει, συστρέφεται, περιστρέφεται και επιμηκύνεται.

Αυτή η αυξημένη περιστροφική κίνηση, μαζί με τα λεία κοιλιακά τοιχώματα, πιθανώς επιτρέπει στην ανθρώπινη καρδιά να αντλεί μεγαλύτερο όγκο αίματος με κάθε χτύπο. Αυτό ικανοποιεί τις αυξημένες απαιτήσεις της σωματικής μας δραστηριότητας και του μεγαλύτερου εγκεφάλου μας.

Η έρευνα αμφισβητεί την υπόθεση ότι η δομή της καρδιάς είναι ομοιόμορφη στα θηλαστικά. Αντίθετα, ανεπαίσθητες αλλά κρίσιμες διαφορές στην ανατομία και τη λειτουργία της καρδιάς έχουν προκύψει ως απάντηση σε μοναδικές περιβαλλοντικές προκλήσεις.

Καρδιοπάθεια

Ενώ η τρέχουσα έρευνά έχει ρίξει φως στην εξέλιξη της ανθρώπινης καρδιάς, η εργασία μας αναλύοντας τις καρδιές πιθήκων που απειλούνται με εξαφάνιση συνεχίζεται. Δυστυχώς, η καρδιακή νόσος είναι η κύρια αιτία θανάτου σε αιχμάλωτους πιθήκους.

Σε αντίθεση με τους ανθρώπους, οι μεγάλοι πίθηκοι δεν φαίνεται να αναπτύσσουν στεφανιαία νόσο. Μάλλον, ο καρδιακός τους μυς υφίσταται μια ινωτική, ή πάχυνση, διαδικασία που προκαλεί κακή συστολή και ευαισθησία σε αρρυθμία, η οποία είναι ένα πρόβλημα με τον ρυθμό του καρδιακού παλμού. Η αιτία αυτής της ασθένειας είναι άγνωστη.

Έτσι, στο International Primate Heart Project διεξάγουν αξιολογήσεις της καρδιαγγειακής φυσιολογίας των μεγάλων πιθήκων σε όλο τον κόσμο για να κατανοήσουν περαιτέρω την ασθένεια.

Μέσω της συνεργασίας με κτηνιάτρους, η έρευνά μας έχει δημιουργήσει ζωτικά δεδομένα, βελτιώνοντας σημαντικά την κατανόησή μας για την εξέλιξη της ανθρώπινης καρδιάς, καθώς και την κατανόηση, τη διάγνωση και τη διαχείριση των καρδιακών παθήσεων σε μεγάλους πιθήκους.