Τι μας έδειξε ο πρώτος γύρος των τουρκικών εκλογών

Για όσους δεν έχουν αντιληφθεί ότι ο σημερινός κόσμος, δεν μπορεί να γίνει ευανάγνωστος με βάση τις παραδοσιακές εκτιμήσεις. Τώρα τι; Ο ρόλος της Ελλάδας
|
Open Image Modal
UMIT BEKTAS via Reuters

Ο πρώτος γύρος των τουρκικών εκλογών προκάλεσε σοκ και δέος, μόνο σε όσους δεν έχουν αντιληφθεί ότι ο σημερινός κόσμος, δεν μπορεί να γίνει ευανάγνωστος με βάση τις παραδοσιακές εκτιμήσεις. Άπαξ και ο κόσμος ποτέ δεν παρέμεινε σταθερός, το ίδιο ισχύει και για τις χώρες, που είναι τα υποσύνολά του. Αυτή η αιτιώδης σχέση, μας δείχνει εν προκειμένω οτι η Τουρκία έχει τόσο πολύ αλλάξει, ώστε να έχει πάρει έναν δρόμο που απλώς, κάποιοι δεν ήθελαν να δουν. Τα συμπεράσματα του πρώτου γύρου των τουρκικών εκλογών είναι αρκετά και αφορούν πολλές πτυχές. 

1. Ο Κιλιτσντάρογλου είναι η βασική αιτία της ήττας 

Το πείσμα και ο ναρκισσισμός μπορούν κυριολεκτικά να επηρεάσουν αρνητικά ολόκληρες χώρες. Ο ηγέτης της συσπειρωμένης αντιπολίτευσης, για μια ακόμη φορά έχασε από τον Ερντογάν. Πολλοί δημοσιογράφοι, στρατιωτικοί, πολίτες, ηγέτες ομάδων πίεσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα, περίμεναν την απελευθέρωσή τους. Η ευθύνη της αντιπολίτευσης ήταν πολύ μεγάλη για να την αντέξει ο Κιλιτσντάρογλου ο οποίος δεν έχει τα ηγετικά χαρακτηριστικά του Ιμάμογλου. Ο Κιλιτσντάρογλου είχε συμμάχους όχι μόνο τους πέντε άλλους ηγέτες της αντιπολίτευσης, αλλά την τραγωδία των σεισμών, την κατρακύλα της λίρας και τα Erdoganomics, τον κορεσμό ενός ημιαπολυταρχικού καθεστώτος, και παρόλα αυτά, πάει στο δεύτερο γύρο των εκλογών για να διεκδικήσει ένα θαύμα. 

2. Η τουρκική κοινωνία έχει αλλάξει

Η δίψα για δημοκρατία δεν είναι τελικά τόσο μεγάλη στην Τουρκία, σε καμία περίπτωση, όσο λεγόταν ότι είναι. Το όραμα του «τουρκικού αιώνα» αγγίζει όλο και περισσότερο τους Τούρκους, οι οποίοι έχουν υιοθετήσει ακραίες εθνικιστικές απόψεις, κατά 25% τουλάχιστον. Το 70% των Τούρκων είναι αντιαμερικανοί και εν γένει, αντιδυτικοί. Για άλλη μια φορά στη Δύση, (συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας που όφειλε να να σκέπτεται διαφορετικά για την Τουρκία) πέσαμε στην παγίδα της ανάλυσης όσων θα θέλαμε να δούμε, και όχι της ανάλυσης των όσων ισχύουν. Η τουρκική κοινωνία θέλει περισσότερο το όραμα και τη σταθερότητα όπως εκείνη την εννοεί, παρά τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. 

3. Η Δύση απέτυχε παταγωδώς απέναντι στην Τουρκία 

Οι ΗΠΑ και η Ε.Ε., έπαθαν αυτό που υποτίθεται προσπαθούσαν να αποφύγουν. Την απομάκρυνση της Τουρκίας από αυτό που στην Ελλάδα έγινε κλισέ «την επιστροφή στο δυτικό μαντρί». Η μη επιβολή σημαντικών κυρώσεων απέναντι στην Τουρκία, έδωσε το μήνυμα στον Ερντογάν ότι μπορεί να το πηγαίνει όποτε θέλει στα άκρα. Οι Τούρκοι πολίτες με τη σειρά τους, έβλεπαν τα όσα έκανε ο Ερντογάν ως επίδειξη ισχύος και επιτυχία. Αυτός ο φαύλος κύκλος, οδήγησε τη Δύση εδώ και πάνω από μια δεκαετία (από την τουρκική ανάμειξη στον πόλεμο της Συρίας) στο να μην έχει μια στρατηγική για την Τουρκία.

Η τακτική του ώριμου σύκου (σ.σ. κάποια στιγμή θα φύγει ο Ερντογάν) της γύρισε μπούμερανγκ. Ακόμη και αν η Δύση θα ήθελε μια δημοκρατική αλλαγή στην Τουρκία, άφησε τους Τούρκους θιασώτες της, ουσιαστικά απροστάτευτους.

Οι σχέσεις Τουρκίας-Δύσης πλέον, θα είναι κυριολεκτικά ένα ερωτηματικό, όπως και η ίδια η συνοχή της Τουρκίας, η οποία έχει και επίσημα πλέον διχαστεί.

Ο δεύτερος γύρος, εκτός από το τελικό αποτέλεσμα, θα μας δείξει πολλά περισσότερα, όπως και οι μέρες μέχρι τις 28/5/2023. 

4. Καλή συνθήκη για τα ελληνοτουρκικά και για το ρόλο της Ελλάδας 

Η δυτική αποτυχία απέναντι στην Τουρκία, θα οδηγήσει πολλές δυτικές χώρες στο να δουν το ρόλο της Ελλάδας στην περιοχή ακόμη πιο σοβαρά. Η Ελλάδα έχει πλέον την ευκαιρία να ζητήσει πολλά περισσότερα, καθώς πιθανή νίκη του Ερντογάν θα φέρει 5 χρόνια αμφιβολίας και τριβών στις σχέσεις Δύσης-Τουρκίας.

Η τουρκική αναξιοπιστία θα πρέπει να μετριαστεί από την ενίσχυση της Ελλάδας η οποία ωστόσο, πρέπει να διεκδικήσει τη θέση της σε μια περίοδο πενταετίας που αναμένεται να είναι κομβική για τα υπόλοιπα ¾ του 21ου αιώνα. Ο ίδιος ο τουρκικός λαός αποφάσισε για το αν η Ελλάδα θα είναι «γέφυρα» ή «ακρωτήρι». Αν αυτή η απόφαση επικυρωθεί τελικά στις 28/5/2023, τότε οι αυταπάτες της «γέφυρας» δεν  μπορούν πλέον να συζητούνται.