Τι οδήγησε στην αντικατάσταση του Μπάιντεν

Μια ανασκόπηση λίγο πριν τις αμερικάνικες εκλογές.
Open Image Modal
President Joe Biden speaks at the top of the daily press briefing, Friday, Oct. 4, 2024, at the White House in Washington. (AP Photo/Ben Curtis)
via Associated Press

Με αφορμή τις Αμερικανικές προεδρικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου και την αναμέτρηση Τραμπ – Χάρις, θα πραγματοποιήσουμε μια συνοπτική ιστορική αναδρομή γύρω από την πορεία του σημερινού Προέδρου κ. Τζο Μπάιντεν. Σε αυτό το πρώτο μέρος θα εξεταστούν τα γεγονότα που τον οδήγησαν στο Λευκό Οίκο. Τι συνέβη όμως και μετετράπη από αρχικά υποψήφιος με το χρίσμα των Δημοκρατικών σε Προέδρο μιας θητείας; 

Πανδημία και εκλογές 2020

Ο εν ενεργεία Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν (46ος) (81 ετών - 20/11/1942) είναι ένας πολύπειρος πολιτικός με εντυπωσιακή πορεία που ξεπερνά τον μισό αιώνα αφού διετέλεσε Γερουσιαστής της Πολιτείας του Ντέλαγουερ  από το 1973 έως το 2009 όταν εξελέγη 47ος Αντιπρόεδρος των Η.Π.Α.. Στη θέση αυτή υπηρέτησε την περίοδο (2009 - 2017) επί προεδρίας του 44ου Προέδρου, Μπάρακ Ομπάμα. Σε μια σπάνια για Αντιπρόεδρο κίνηση αποφάσισε να μην θέσει υποψηφιότητα το 2016 αλλά να στηρίξει την υποψηφιότητα της κας Χίλαρι Κλίντον. Εν τέλει, η κα Κλίντονς ηττήθηκε από τον κ. Ντόναλντ Τραμπ  (45ος) Πρόεδρος (78 ετών - 14/06/1946). Ο κ. Μπάιντεν έθεσε υποψηφιότητα τo 2020 όπου επικράτησε σε μια εξόχως αμφίρροπη αναμέτρηση του τότε Προέδρου κ. Τραμπ που διεκδικούσε την επανεκλογή του.

Η συγκεκριμένη αναμέτρηση εν μέσω της πανδημίας του κορονοϊού (Covid-19) είχε μεγάλες ιδιαιτερότητες. Εξόχως σημαντικό είναι ότι επειδή ως τις αρχές του 2020 προηγείτο στις δημοσκοπήσεις ο κ. Τραμπ, τα περισσότερα προβεβλημένα στελέχη των Δημοκρατικών απέφυγαν να θέσουν υποψηφιότητα υπό τον φόβο της ήττας. Πιθανολογείται ότι ανάμεσα τους ήταν και η κα Χίλαρι Κλίντον. Μάλιστα, τότε η υποψηφιότητα του κ. Μπάιντεν παρουσιάστηκε εν πολλοίς ως «γενναία πράξη κομματικού πατριωτισμού» αφού αναμενόταν η επανεκλογή του κ. Τραμπ. Με αυτό τον τρόπο λόγω και της ηλικίας του επί της ουσίας θα «θυσιαζόταν» για το κόμμα.

Ακολούθως, στις εκλογές του 2024 κάποιος νεότερος σε ηλικία υποψήφιος του κόμματος του θα αναμετρόταν με έναν νέο υποψήφιο από τους Ρεπουμπλικανούς αφού ο κ. Τραμπ θα είχε συμπληρώσει τo όριο των δυο θητειών τετραετούς διάρκειας όπως ορίζεται από το αμερικανικό Σύνταγμα. Ωστόσο, το πολιτικό κλίμα άλλαξε άρδην εν μέσω των προκριματικών εκλογών την άνοιξη του 2020 λόγω της πανδημίας.

Έτσι οι νέες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες που διαμορφώθηκαν με την πρωτοφανή αυτή κρίση έφθειραν ως αναμενόταν την τότε Κυβέρνηση και οδήγησαν στην αναπάντεχη (αρχικά) εκλογή του κ. Μπάιντεν. Αξίζει να τονιστεί ότι από την στιγμή της εκλογής του (λόγω της υγείας και της ηλικίας του) υπήρχε διάχυτη πεποίθηση ότι ο κ. Μπάιντεν θα ήταν “one term President” – δηλαδή Πρόεδρος μιας θητείας. Αυτό σήμαινε ότι δεν θα ήταν υποψήφιος στις εκλογές του 2024. 

Προβληματισμός για δεύτερη θητεία

Η ανακοίνωση του κ. Μπάιντεν ότι θα θέσει εκ νέου υποψηφιότητα και θα υπάρχει επανάληψη της αναμέτρησης του 2020 αιφνιδίασε και έφερε σε δύσκολη θέση πολλά στελέχη αλλά και ψηφοφόρους του ίδιου του κόμματος. Πέρα όμως από το πολωμένο κλίμα με προσωπικές αντεγκλήσεις και ανοίκειους χαρακτηρισμούς μεταξύ των υποψηφίων, το ζήτημα που κυριαρχούσε ήταν ο έντονος προβληματισμός για το αν αμφότεροι οι υποψήφιοι λόγω ηλικίας και πρωτίστως υγείας θα ήταν σε θέση, σε περίπτωση επανεκλογής, να επιτελέσουν επαρκώς αλλά και επιτυχώς τα καθήκοντα τους. H συζήτηση επικεντρωνόταν γύρω από την υποψηφιότητα του κ. Μπάιντεν που θα είναι 82 ετών το Νοέμβριο. Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι ήδη ο μεγαλύτερος σε ηλικία εν ενεργεία Πρόεδρος στην ιστορία της χώρας και σε περίπτωση εκλογής του κατά την ολοκλήρωση της δεύτερης θητείας του θα ήταν 86 ετών.

Μολαταύτα, πρέπει να διευκρινιστεί ότι ο κ. Μπάιντεν έλαβε το χρίσμα του κόμματος του χωρίς δυσκολία όχι όμως χωρίς αλλά παρά τον εμφανή προβληματισμό εκ μέρους των κορυφαίων στελεχών του κόμματος του. Αυτό συνέβη επειδή σοβαρή εκδήλωση εσωκομματικής υποψηφιότητας απέναντι σε εν ενεργεία Πρόεδρο κατά τις προκριματικές εκλογές για το χρίσμα ενός κόμματος δεν είχε προηγούμενο. Άρα, επί της ουσίας το Δημοκρατικό κόμμα αναγκάστηκε να στηρίξει έστω και διστακτικά την υποψηφιότητα του κ. Μπάιντεν παρά τους πρόδηλους και δικαιολογημένους προβληματισμούς που εν μέρει έβλεπαν και το φως της δημοσιότητας.

Στο επόμενο άρθρο θα εξετασθεί το μοιραίο debate και άλλα γεγονότα που οδήγησαν στην απόσυρση της υποψηφιότητας του κ. Μπάιντεν.

 ***

Ο Μιχάλης Αράπης (LLB, LLM, MA) είναι νομικός με μεταπτυχιακά στο «Διεθνές Εμπορικό Δίκαιο» και στον τομέα του «Κυβερνοεγκλήματος και της Τρομοκρατίας».

Είναι Ιδρυτής και Πρόεδρος της Ε.Κ.Ο. Επιστημόνων Ηνωμένου Βασιλείου (H.B.)