Του Στέλιου Κυμπουρόπουλου Ευρωβουλευτή Ν.Δ - Ψυχιάτρου
Πρόσφατα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατέληξαν σε μία φιλόδοξη συμφωνία για περαιτέρω μείωση των εκπομπών φθοριούχων αερίων, που είναι ωστόσο σύμφωνη με τους στόχους της ΕΕ για οικονομικά προσιτή, εξασφαλισμένη και βιώσιμη ενέργεια για την Ευρώπη (REPowerEU).
Συγκεκριμένα, κατόπιν αιτήματος του Κοινοβουλίου, η συμφωνία προβλέπει μηδενικούς υδροφθοράνθρακες (HFC) έως το 2050, καθώς και μείωση του ποσοστού κατανάλωσης της ΕΕ μεταξύ 2024-2049. Η σταδιακή κατάργηση της κατανάλωσης HFC στην ΕΕ είναι ένα σαφές μήνυμα της αγοράς και θα ευθυγραμμιστεί με τον στόχο της ΕΕ για την κλιματική ουδετερότητα το 2050.
Οι διαπραγματεύσεις κατέληξαν στην απαγόρευση της διάθεσης στην αγορά της ΕΕ προϊόντων που περιέχουν φθοριούχα αέρια, με σκοπό την αύξηση πιο φιλικών προς το κλίμα λύσεων.
Η συμφωνία περιλαμβάνει συγκεκριμένες ημερομηνίες σταδιακής κατάργησης για τη χρήση φθοριούχων αερίων σε τομείς όπου είναι τεχνολογικά και οικονομικά εφικτό να στραφούν σε εναλλακτικές που δεν χρησιμοποιούν φθοριούχα αέρια, όπως η οικιακή ψύξη, ο κλιματισμός, οι αντλίες θερμότητας αλλά και ιατρικοί εξοπλισμοί και εισπνεόμενα φάρμακα.
Πιο αναλυτικά, σχετικά με τις αντλίες θερμότητας, προβλέπεται σταδιακή μετάβαση σε φθοριούχα αέρια με χαμηλό δείκτη δυναμικού υπερθέρμανσης του πλανήτη (GWP), ενώ σε ορισμένες κατηγορίες όπως τα monoblocks και τα small splits η μετάβαση σε φυσικά αέρια θα πραγματοποιηθεί από το 2032. Επιπλέον το απόθεμα για τις αντλίες θερμότητας, θα απελευθερωθεί στην αγορά σε συνεννόηση με τη βιομηχανία, ώστε να διασφαλιστούν οι στόχοι ανάπτυξης του RePowerEU σε περίπτωση που κριθεί αναγκαίο.
Επίσης, προβλέπονται αυξημένες διασφαλίσεις ποσοστώσεων για συσκευές εισπνοής μετρημένης δόσης (pMDI) πάνω από την πρόταση της Επιτροπής από το 2026-2029, και σύμφωνες με την πρόταση της Επιτροπής από το 2030 και έπειτα.
Όσον αφορά τους εξοπλισμούς τάσεως ηλεκτρικού ρεύματος (switchgears), στη τελική συμφωνία περιέχεται η παραγωγή, χωρίς φθοριούχο αέριο, για τους μικρής και μέσης τάσεως διακόπτες ηλεκτρικού ρεύματος, κάτι που αποτελεί μεγάλη νίκη για το Κοινοβούλιο. Όσο για τους διακόπτες υψηλής τάσης θα συνεχίσουν να παράγονται ως έχουν διατηρώντας παράλληλα τις ημερομηνίες του Συμβουλίου. Τέλος για όλους τους εξοπλισμούς, προβλέπονται ορισμένες παρεκκλίσεις (κανόνας 2 προσφορών, αρχή κλιμάκωσης, συμβατότητες και μετακίνηση και επέκταση εξοπλισμού διανομής) από την εντολή του Συμβουλίου.
Πρόκειται για μια φιλόδοξη συμφωνία που θα εξασφαλίσει ένα πιο βιώσιμο μέλλον, μειώνοντας σημαντικά την υπερθέρμανση του πλανήτη, συγκεκριμένα μόνο η απαγόρευση των αντλίων θερμότητας από το 2032 θα μειώσει κατά 0,1 βαθμούς Κελσίου την παγκόσμια θερμοκρασία προστατεύοντας παράλληλα τους στόχους του REPowerEU για μια ενεργειακά αποδοτική και ανεξάρτητη ΕΕ που ηγείται παγκοσμίως στη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια. Με τη σταθερή μείωση των αερίων έως το 2050, και με συγκεκριμένες απαγορεύσεις, παρέχουμε σαφήνεια στις εταιρείες και, ως εκ τούτου, ασφάλεια επενδύσεων. Οι ευρωπαϊκές εταιρείες βρίσκονται ήδη στην πρώτη γραμμή της ανάπτυξης καθαρών εναλλακτικών λύσεων για τα φθοριούχα αέρια, επομένως αυτός ο νόμος θα είναι ωφέλιμος για το κλίμα και την ευρωπαϊκή οικονομία.
***
* Ο ευρωβουλευτής Στέλιος Κυμπουρόπουλος ως σκιώδης εισηγητής της μεγαλύτερης πολιτικής ομάδας της ευρωβουλής, του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), συμμετείχε στην αναθεώρηση του Κανονισμού για τα Φθοριούχα Αέρια, που ολοκληρώθηκε με τον πολιτικό τρίλογο την Πέμπτη 5 Οκτωβρίου. Στις 7 Νοεμβρίου έλαβε χώρα η ψηφοφορία για την επικύρωση της συμφωνίας στην Επιτροπή Περιβάλλοντος, Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων (ENVI), ενώ αναμένεται η επικύρωση στην Ολομέλεια τον Ιανουάριο.
Στις 19 Δεκεμβρίου 2023, ο Ευρωβουλευτής συμμετείχε στην σχετική συζήτηση στην Ελληνική βουλή, η οποία πραγματοποιήθηκε και με τη συμμετοχή εκπροσώπων από σχετικούς φορείς.