Η σημερινή απόφαση από τον Εισαγγελέα του Εφετείου Αθηνών κ. Βούλγαρη, να μην κρατηθούν οι Οκτώ τούρκοι αξιωματικοί όσο εκκρεμεί το τρίτο αίτημα έκδοσης της Τουρκίας, προκάλεσε σε πολλούς την αίσθηση ότι η περιπέτεια τους, όπως και της εθνικής μας αξιοπρέπειας, λήγει αίσια. Δέχθηκα αρκετά μηνύματα και τηλεφωνήματα φίλων που ρωτούσαν «που θα μείνουν οι άνθρωποι;», ακόμη και συγκινητικές προσφορές στέγης, που παρέπεμψα στους δικηγόρους τους.
Επειδή φίλες και φίλοι με ρωτούν διάφορα σχετικά, ουσίας και τεχνικά, τα απαντώ εδώ όλα μαζί:
Τι σημαίνει η απόφαση
Η απόφαση της Εισαγγελίας Εφετών να μην κρατηθούν οι Οκτώ εν όψει νέου αιτήματος έκδοσης μοιάζει σα μια μεγάλη έκπληξη. Αλλά ουσιαστικά δεν είναι. Είναι όντως σπανιότατη εξαίρεση, αλλά είναι αντίδραση σε μια ακόμη σπανιότερη: το νέο, τρίτο (!) αίτημα έκδοσης της Τουρκίας. Είναι εντελώς πρωτοφανές, για τα μέτρα του Ευρωπαϊκού κράτους Δικαίου, να γίνονται απανωτές αιτήσεις έκδοσης από ένα κράτος για το ίδιο ουσιαστικά ζήτημα, και τους ίδιους ανθρώπους, όταν την πρώτη φορά έχει αποφανθεί τελεσίδικα το ανώτατο αρμόδιο δικαστήριο της χώρας, ο Άρειος Πάγος.
Ήδη, στο δεύτερο αίτημα έκδοσης, πριν ένα χρόνο, οι Εισαγγελείς Εφετών ήταν καταπέλτες κατά της τουρκικής πρόκλησης στην ελληνική Δικαιοσύνη, όπως τη χαρακτήρισαν, να αγνοεί την απόφαση του Αρείου Πάγου και να ξανακάνει το ίδιο αίτημα. Και το Εφετείο ήταν απόλυτο στις αποφάσεις του, απορρίπτοντας το αίτημα βάσει της τελεσίδικης απόφασης του ανώτατου δικαστηρίου.
Εικάζεται λοιπόν από αρμόδιους νομικούς κύκλους ότι η σημερινή απόφαση της Εισαγγελίας Εφετών, να μην κρατηθούν οι Οκτώ, εκφράζει μια στάση απέναντι στο εντελώς εκτός του νομικού μας πολιτισμού τρίτο αίτημα της Τουρκίας. Και ίσως, επιπλέον, απέναντι στο γεγονός ότι αυτό μπορεί να ερμηνευθεί μόνο ως πίεση, εκβιασμός ή και απειλή της Τουρκίας―και όχι ως σοβαρή δικαστική πράξη.
Όσο για το εύλογο ερώτημα κάποιων, γιατί δεν προβλέπει η νομοθεσία μας να μη μπορεί απανωτά μια χώρα να ζητά έκδοση των ιδίων ανθρώπων για το ίδιο πράγμα, υπάρχει μια λογικότατη απάντηση: οι νόμοι γίνονται για να αποκριθούν σε πραγματικές ανάγκες και καταστάσεις... και ως τώρα δεν υπήρχε τέτοια κατάσταση. Γινόταν ένα αίτημα έκδοσης από μια χώρα, και αν απορριπτόταν τελεσίδικα, τέλειωνε εκεί. Τώρα, που έχουμε αυτό το πρωτοφανές φαινόμενο με τα απανωτά αιτήματα της Άγκυρας για τους Οκτώ, φαντάζομαι ότι θα υπάρξει και μέριμνα για ανάλογη νομοθετική ρύθμιση. Αν και για κάποιο λόγο έχω τις αμφιβολίες μου ότι θα την κάνει η τωρινή κυβέρνηση...
Τι δε σημαίνει (ακόμη;) η απόφαση του Εισαγγελέα
Οι Οκτώ ΔΕΝ αφήνονται ελεύθεροι συνεπεία της απόφασης του Εισαγγελέα Εφετών να μην κρατηθούν―όχι ακόμη τουλάχιστον. Αυτό συμβαίνει επειδή συνεχίζουν να βρίσκονται υπό καθεστώς διοικητικής κράτησης, για μια διάρκεια που κατά τους δικηγόρους τους ξεπερνά κάθε νόμιμο περιθώριο. (Δεν πρόκειται εδώ περί του συνήθους 18μηνου των ποινικών υποθέσεων, υπάρχουν ειδικά θέματα στη διοικητική κράτηση).
Εναντίον της διοικητικής κράτησης των Οκτώ, το Νομικό Τμήμα του Ελληνικού Συμβούλιου Προσφύγων υπέβαλλε αντιρρήσεις (νομικός όρος) που εκδικάστηκαν πριν τρεις βδομάδες. Η απόφαση όμως δεν έχει εκδοθεί ακόμη. Ως τώρα, εικάζονταν ότι αυτό μπορεί να ήταν επειδή θα διατασσόταν η κράτηση των Οκτώ από την Εισαγγελία Εφετών, εν όψει νέου αιτήματος έκδοσης, οπότε η διοικητική κρίση για τις αντιρρήσεις θα ήταν άνευ αντικειμένου.
Τώρα όμως που ο Εισαγγελέας Εφετών δεν διέταξε νέα κράτηση, το μπαλάκι περνάει στο Διοικητικό Πρωτοδικείο. Πρέπει να αποφασίσει: θα κάνει δεκτές τις αντιρρήσεις κράτησης, ή θα διατάξει να συνεχισθεί η κράτηση των Οκτώ; Θα μάθουμε, σύντομα ελπίζω.
Αναδημοσίευση από το Facebook του κ. Απόστολου Δοξιάδη