Η συμπεριφορά του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν κεκλεισμένων των θυρών, στο Οβάλ Γραφείο, στο Air Force One και σε συναντήσεις σε όλο τον κόσμο περιγράφεται με τον ίδιο διττό τρόπο από εκείνους που τον βλέπουν τακτικά εν δράσει.
Συχνά είναι διαυγής και συγκεντρωμένος. Αλλά έχει επίσης στιγμές, ιδιαίτερα αργότερα το βράδυ, όταν οι σκέψεις του φαίνονται μπερδεμένες και μένει στη μέση μιας πρότασης ή φαίνεται χαμένος. Μερικές φορές μοιάζει να μην καταλαβαίνει μερικές λεπτομέρειες ενώ περιστασιακά ξεχνάει τα ονόματα των ανθρώπων, κοιτάζει ανέκφραστα και κινείται αργά στον χώρο.
Οι περιστασιακές μάχες του Μπάιντεν για την διατήρηση της συγκέντρωσής του μπορεί να μην είναι ασυνήθιστες για κάποιον στην ηλικία του. Ομως, στα 81 του χρόνια και διεκδικώντας άλλα τέσσερα χρόνια στον Λευκό Οίκο, οι στιγμές αυτές έχουν πάρει νέα διάσταση μετά την καταστροφική εμφάνισή του στο ντιμπέιτ εναντίον του Ντόναλντ Τραμπ. Ο Αμερικανός πρόεδρος ήταν χλωμός, έδωσε ακατανόητες απαντήσεις, κοίταζε ανέκφραστα και έχανε τον ειρμό των σκέψεών του.
Η τηλεμαχία της 27ης Ιουνίου ανησύχησε τους Δημοκρατικούς και τους υποστηρικτές του, επειδή ο Μπάιντεν φαινόταν πολύ χειρότερος από ό,τι συνήθως. Και αυτό έχει εγείρει ερωτήματα σχετικά με το εάν είναι έτοιμος για μια νέα προεκλογική εκστρατεία τώρα που αυτή φουντώνει - πόσο μάλλον για μια νέα 4ετή θητεία στην προεδρία.
Ο Μπάιντεν επιμένει ότι θα είναι υποψήφιος για επανεκλογή. Ωστόσο, υπάρχει αυξανόμενη πίεση από το ίδιο το Δημοκρατικό Κόμμα να αποσυρθεί, με την Καμάλα Χάρις να φαντάζει έτοιμη για τη διαδοχή του.
Το Associated Press, συνομιλώντας με πολλά άτομα του στενού του περιβάλλοντος, επιχειρεί να σκιαγραφήσει την πνευματική κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο Τζο Μπάιντεν.
Η δημόσια συμπεριφορά και οι κινήσεις πίσω από τις κάμερες
Ο τρόπος με τον οποίο ο Μπάιντεν ενεργεί ιδιωτικά, σύμφωνα με τακτικούς παρατηρητές του, συχνά επηρεάζει το πώς βγαίνει δημόσια. Και στις δύο περιπτώσεις, μπορεί να είναι λειτουργικός τη μια μέρα και να κολλάει μια άλλη.
Μερικές φορές, μιλάει τόσο σιγά που είναι δύσκολο να διακρίνεις τα λόγια του ακόμη και με μικρόφωνο. Σταματάει στη μέση μια πρόταση και απομακρύνεται, κατά τη διάρκεια των ομιλιών. Αλλες φορές εντυπωσιάζει την αίθουσα, καθηλώνοντας το κοινό, αστειευόμενος και σφίγγοντας τα χέρια με ενθουσιασμένους υποστηρικτές, έχοντας ξεκάθαρο έλεγχο της στιγμής. Το βάδισμά του είναι συχνά δύσκαμπτο, αλλά άλλες φορές κάνει τζόκινγκ.
Μέσα από όλα αυτά, η δημόσια ανησυχία σχετικά με την κατάστασή του για τα επόμενα τέσσερα χρόνια εντείνεται. Σε μια δημοσκόπηση τον Αυγούστου του 2023 από το Κέντρο Ερευνας Δημοσίων Υποθέσεων του Associated Press-NORC, το 77% των Αμερικανών ενηλίκων απάντησε ότι ο Μπάιντεν είναι πολύ μεγάλος για να είναι αποτελεσματικός για ακόμη τέσσερα χρόνια.
Μέτρα για την προστασία του
Ενα άτομο που περνάει τακτικά χρόνο με τον Μπάιντεν είπε ότι υπήρξαν ορατά σημάδια της γήρανσής του τον περασμένο χρόνο, τα οποία η ομάδα του προέδρου δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει πλήρως. Η απόδοση του στο ντιμπέιτ αύξησε τις ανησυχίες σχετικά με αυτό που ήταν ήδη ένα μακρόσρυρτο πρόβλημα, ακόμα κι αν ο Μπάιντεν έχει προσφέρει διαβεβαιώσεις ότι μπορεί ακόμα να κυβερνήσει αποτελεσματικά.
Οι σύμβουλοι του Μπάιντεν απορρίπτουν εδώ και καιρό επιθετικά τις ερωτήσεις σχετικά με την ηλικία του. Αλλά τώρα αναγνωρίζουν ότι η επιβράδυνσή του είναι αναμφισβήτητη.
Με διάφορα επικοινωνιακά τρικ έχουν προσπαθήσει έως τώρα να μασκαρέψουν την κακή εικόνα: Εχουν μειώσει τη χρήση μιας μεγάλης σκάλας για να επιβιβαστεί στο Air Force One και οι βοηθοί συχνά τον συνοδεύουν όταν περπατά δημόσια για να κάνουν το δύσκαμπτο βάδισμά του λιγότερο αισθητό.
Ενώ το πρόγραμμά του παραμένει βεβαρυμένο, οι βοηθοί του έχουν εντάξει διαλείμματα επανάκαμψης - σαββατοκύριακα ή παρατεταμένες παραμονές στο σπίτι του στο Ντέλαγουερ ή στο προεδρικό καταφύγιο στο Μέριλαντ - για να ξεκουράζεται μετά από μια εξαντλητική περίοδο ταξιδιών.
Τρεις Γάλλοι αξιωματούχοι που βοήθησαν στην οργάνωση της επίσκεψης του Μπάιντεν στη Γαλλία νωρίτερα αυτό το μήνα δήλωσαν ότι οι αντιδράσεις των Αμερικανών ομολόγων τους τους έκαναν να πιστεύουν ότι η υγεία του προέδρου είναι εύθραυστη. Τους είπαν ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ χρειαζόταν λίγο χρόνο για να ξεκουραστεί και ένιωσαν ότι το περιβάλλον του Μπάιντεν ήταν πολύ προστατευτικό απέναντί του.
Οι δημόσιες αλληλεπιδράσεις του Μπάιντεν - ειδικά με τους δημοσιογράφους - έχουν περιοριστεί σε μεγάλο βαθμό υπό την εντολή μιας από τις κορυφαίες συμβούλους του, της Ανίτα Νταν. Ακόμη και κατά τη διάρκεια μεγάλων εκδηλώσεων με Δημοκρατικούς ή άλλους υποστηρικτές, ο Λευκός Οίκος περιορίζει τον χρόνο που αφιερώνει ο Μπάιντεν με το κοινό. Στην καλύτερη περίπτωση, είναι ένα προστατευτικό αντανακλαστικό που προορίζεται να προστατεύσει τον Μπαίντεν. Αλλά μπορεί επίσης να μοιάζει με μια προσπάθεια να κρύψουν κάτι.
Αλλαγή στρατηγικής
Αυτή η στρατηγική αλλάζει μετά την αποτυχία στο ντιμπέιτ. Μετά από εσωτερική συζήτηση που προηγήθηκε, ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε την Τρίτη μια δημόσια έκπληξη: Ο Μπάιντεν θα δώσει συνέντευξη την Παρασκευή στον Τζορτζ Στεφανόπουλο του ABC. Ο πρόεδρος πρόσθεσε ένα ταξίδι στο Ουισκόνσιν την ίδια ημέρα και θα μεταβεί στη Φιλαδέλφεια την Κυριακή ενώ θα δώσει συνέντευξη Τύπου κατά τη διάρκεια της Συνόδου του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον την επόμενη εβδομάδα.
Αλλά οι σύμμαχοι του Μπάιντεν ανησυχούν ότι το επόμενο αναπόφευκτο λάθος του θα αναζωπυρώσει τις ανησυχίες των ψηφοφόρων σχετικά με την καταλληλότητα του προέδρου για το αξίωμα - φοβούνται, δηλαδή, ότι ανεξάρτητα από το πόσο σκληρά προσπαθεί, ο Μπάιντεν μπορεί να μην είναι σε θέση να ξεπεράσει πλήρως τα προβλήματά του.
Eνας αυξανόμενος όγκος παραπλανητικών βίντεο στο διαδίκτυο δεν βοηθάει τα πράγματα. Σε ένα απόσπασμα, ο Μπάιντεν φαίνται να στέκεται ακίνητος για ώρα κατά τη διάρκεια μιας μουσικής παράστασης τον Ιούνιο στον Λευκό Οίκο. Αλλά ο Φιλονίσε Φλόιντ, αδερφός του δολοφονημένου από αστυνομικούς αφροαμερικανού Τζορτζ Φλόιντ, στεκόταν δίπλα στον πρόεδρο και αμφισβήτησε τη γνησιότητα του κλιπ. «Ο Τζο απλώς στεκόταν εκεί και διασκέδαζε», είπε στο AP. Ο Φλόιντ υποστήριξε ότι οι δυο τους μίλησαν λίγο πριν ξεκινήσει η μουσική και είχαν μια υπέροχη συζήτηση.
Ενα άλλο κλιπ, από τη Γαλλία, τον έκανε να φαίνεται ότι προσπαθούσε να καθίσει χωρίς να υπάρχει καρέκλα - αλλά υπήρχε.
Σε άλλο βίντεο που έχει κυκλοφορήσει ευρέως, ο Μπάιντεν φαίνεται να περιπλανιέται σε ένα γήπεδο γκολφ στην κορυφή ενός λόφου έξω από το Μπάρι της Ιταλίας, κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής της Ομάδας των Επτά νωρίτερα τον Ιούνιο, με την πλάτη του να είναι γυρισμένη στους ηγέτες που είχαν αρχίσει να συγκεντρώνονται για μια ομαδική φωτογραφία.
Στην πραγματικότητα, είχε γυρίσει για να μιλήσει με αλεξιπτωτιστές που είχαν προσγειωθεί πίσω από τους αρχηγούς, δίνοντάς τους ένα μπράβο και επαινώντας τα κατορθώματά τους. Το όλο σκηνικό ήταν χαοτικό, με αλεξιπτωτιστές να προσγειώνονται γύρω από τους αρχηγούς και εκατοντάδες μέλη του προσωπικού να στέκονται στην άλλη πλευρά.
Ατελείωτα εξαντλητικά ταξίδια
Τα ταξίδια στο εξωτερικό μπορεί να είναι εξαντλητικά, ακόμη και για τους νεότερους και πιο υγιείς ηγέτες. Και ο Μπάιντεν έκανε διαδοχικά τέτοια ταξίδια, πρώτα στη Γαλλία και στη συνέχεια στην Ιταλία.
Γάλλοι αξιωματούχοι που συμμετείχαν στην οργάνωση του πρώτου ταξιδιού δήλωσαν ότι το πρόγραμμά του φαινόταν πιο ελαφρύ σε σύγκριση με τις επισκέψεις των περισσότερων παγκόσμιων ηγετών στη χώρα.
Μετά τη σύνοδο των G7, όπου ο Μπάιντεν φαινόταν χλωμός και οι κινήσεις του αργές, πέταξε στο Λος Αντζελες για έναν έρανο στο Χόλιγουντ Ενα άτομο που μίλησε με τον Μπάιντεν στην εκδήλωση εντυπωσιάστηκε από το πόσο κουρασμένος φαινόταν ο πρόεδρος κατά τη διάρκεια συνομιλιών στα παρασκήνια και ανησύχησε περισσότερο όταν ο Μπάιντεν φαινόταν ανίκανος να ανταπεξέλθει στην 30λεπτη συνομιλία του επί σκηνής με τον παρουσιαστή του σόου, Τζίμι Κίμελ και τον πρώην πρόεδρο, Μπαράκ Ομπάμα.
Το ίδιο άτομο είπε ότι κατά τη διάρκεια ενός έρανου τον Μάρτιο, ο πρόεδρος εμφανίστηκε «με ζωντάνια» και επέδειξε το είδος της γοητείας που είχε συνηθίσει να βλέπει από αυτόν επί χρόνια αλληλεπιδράσεων μαζί του.
Πώς είναι ο Μπάιντεν στη δουλειά
Πολλοί στον Λευκό Οίκο λένε ότι ο πρόεδρος κάνει κουμάντο τόσο σε εσωτερικά ζητήματα όσο και σε κρίσιμα προβλήματα εξωτερικής πολιτικής, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία και η σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς.
Ενας ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος περιέγραψε τεταμένες στιγμές με τον Μπάιντεν, συμπεριλαμβανομένης μιας στις 13 Απριλίου, όπου ο Αμερικανός περόεδρος και άλλοι επί ώρες διαβουλεύονταν μετά από αναφορές για επικείμενη επίθεση από το Ιράν στο Ισραήλ. Ο Μπάιντεν διαχειρίστηκε αποφασιστικά τις περίπλοκες συζητήσεις με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και άλλους ηγέτες της G7, προσπαθώντας να διασφαλίσει ότι δεν θα υπάρξει ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση.
Η σύμβουλος εσωτερικής πολιτικής Νίρα Τάντεν είπε ότι τις τελευταίες εβδομάδες είχε ιδιωτικές συναντήσεις με τον Μπάιντεν αλλά έχουν συνύπαρξει και σε μεγαλύτερες ομάδες για σημαντικά ζητήματα πολιτικής. Είπε ότι ο πρόεδρος ήταν αφοσιωμένος, διεξοδικός και πως διοικεί πλήρως.
Εξηγήσεις που δεν πείθουν
Οι Δημοκρατικοί, μέχρι στιγμής, δεν είναι σε μεγάλο βαθμό ικανοποιημένοι με τις εξηγήσεις για την απόδοση του Μπάιντεν στο περιβόητο ντιμπέιτ από το προσωπικό του Λευκού Οίκου και τον ίδιο τον πρόεδρο. Και υπάρχει μια βαθύτερη απογοήτευση μεταξύ ορισμένων που πιστεύουν ότι ο πρόεδρος έπρεπε να το είχε διαχειριστεί όλο αυτό πολύ νωρίτερα.
Ο Μπάιντεν ακόμη και τώρα ενδέχεται να αποφασίσει να αποχωρήσει από την εκλογική κούρσα αλλά δεν μπορεί να εκτοπιστεί από άλλους. Μέχρι στιγμής μόνο δύο ενεργά μέλη του Κογκρέσου του έχουν ζητήσει να παραιτηθεί, αλλά υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία στο Καπιτώλιο για την ικανότητά του να κάνει τη δουλειά και πολλοί περιμένουν με αγωνία να δουν πώς θα χειριστεί τη συνέντευξη της Παρασκευής στο ABC.
Ενα άλλο πρόβλημα για τους Δημοκρατικούς είναι ότι με τον Μπάιντεν στο επίκεντρο, έχει δοθεί λιγότερη προσοχή στον Τραμπ, ο οποίος συνεχίζει ανενόχλητος το προκλητικό κρεσέντο του. Ενας σύμμαχος των Δημοκρατικών εξέφρασε την απογοήτευσή του που τα μέλη της οικογένειας του Μπάιντεν δεν τον κάλεσαν να παραιτηθεί - αντίθετα, τον ενθαρρύνουν να παραμείνει στον αγώνα.
Μόνο οι γιατροί του έχουν την απάντηση
Στην πραγματικότητα, μόνο ο προσωπικός γιατρός του Μπάιντεν μπορεί να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με την πνευματική ικανότητά του.
Μια κακή εμφάνιση στην τηλεόραση δεν αρκεί για να αξιολογήσει τη γνωστική ικανότητα κανενός «ακόμη και για όσους από εμάς μελετάμε τη γήρανση», επισημαίνει ο ερευνητής Τζέι Ολσάνσκι από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόι στο Σικάγο. Χωρίς περισσότερες λεπτομέρειες, δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζουμε εάν το τζετ λαγκ που επικαλέστηκε ο Μπάιντεν ή άλλοι παράγοντες εξηγούν την φτωχή απόδοσή του, επισημαίνει.
Ο γιατρός του Μπάιντεν, ο Δρ. Κέβιν Ο′ Κόνορ, έκρινε τον πρόεδρο κατάλληλο για άσκηση των καθηκόντων του μετά από εξετάσεις τον περασμένο Φεβρουάριο, που περιελάμβαναν νευρολογική αξιολόγηση. Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου τότε δήλωσαν ότι στον Μπάιντεν δεν έγινε κάποιο συγκεκριμένο γνωστικό τεστ επειδή ο Ο′ Κόνορ και ο νευρολόγος του έκριναν πως δεν χρειαζόταν.
«Ο γιατρός του είναι πολύ καλός και δεν κάνει περιττές εξετάσεις», τονίζει με νόημα ο Ολσάνσκι.