Το αρχαίο δράμα και η νέα εποχή του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών

Τι έγινε στην παρουσίαση του βιβλίου «Το αρχαίο δράμα στους Δελφούς» που ουσιαστικά σηματοδοτεί την έναρξη της νέας Προεδρίας του ΕΠΚΔ.
Open Image Modal
Αρχαίο Στάδιο Δελφών, 24 Αυγούστου 1995. Το σκηνικό του Γιώργου Πάτσα στην παράσταση Προμηθέας Δεσμώτης του Αισχύλου σε σκηνοθεσία Θεόδωρου Τερζόπουλου. (Το εξώφυλλο του βιβλίου)
Johanna Weber

Η νέα εποχή του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών με τον καθηγητή Παναγιώτη Ροϊλό να διαδέχεται την Ελένη Αρβελέρ στην Προεδρία του επισφραγίστηκε με την παρουσίαση του βιβλίου: «Το αρχαίο δράμα στους Δελφούς. Διεθνείς Συναντήσεις Αρχαίου Δράματος» (εκδόσεις ΕΠΚΔ / επιμέλεια Αγρα) στο αμφιθέατρο του Μουσείου Γουλανδρή της Αθήνας. «Σε όλες τις γλώσσες του κόσμου η λέξη θέατρο είναι ελληνική», ανέφερε η 96 ετών σήμερα, επίτιμη πρόεδρος του ΕΠΚΔ, Ελένη Αρβελέρ, που τίμησε την εκδήλωση με την παρουσία της και μίλησε με αξιοθαύμαστο πνεύμα, ενθουσιασμό και χιούμορ τονίζοντας την συμβολή του Κέντρου στην ιστορία του αρχαίου θεάτρου. 

Νέες προκλήσεις για το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών

Για μια «εποχή επαναπροσδιορισμού και ευκαιριών για εξέλιξη στους στόχους και την προοπτική του με όσμωση της πολιτιστικής κληρονομιάς και της σύγχρονης δημιουργίας», μίλησε η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη ανακοινώνοντας την δέσμευση 10.600.000 ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την αναβάθμιση του ΕΠΚΔ, μια κίνηση που, όπως είπε επέτρεψε να πραγματοποιηθεί η μελέτη που έχει εκπονηθεί με την υποστήριξη των Φίλων του Κέντρου. Παράλληλα, όπως επίσης ανέφερε, το συνεδριακό κέντρο στην Ιτέα θα μπορεί να λειτουργήσει ως αντένα του ΕΠΚΔ. «Οι προοπτικές και οι προκλήσεις είναι μεγάλες», επεσήμανε, μεταξύ άλλων, η υπουργός στην ομιλία της. 

Είχε προηγηθεί η ομιλία του νέου Προέδρου του ΔΣ Κέντρου, καθηγητή Ελληνικών Σπουδών, κατόχου της Εδρας Γ. Σεφέρη στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, Παναγιώτη Ροϊλού, ο οποίος ανέπτυξε το όραμά του για το ΕΠΚΔ κι επεσήμανε την ανάγκη ισχυρής χρηματοδότησης για να επιτελέσει την αποστολή του ως «πολιτιστικό κέντρο διεθνούς βεληνεκούς σύμφωνα και με την έμπνευση του ιδρυτή του, Κωνσταντίνου Καραμανλή, και όλων των διαδόχων του στην ηγεσία της χώρας». 

Παρουσιάζοντας άξονες της νέας του θητείας, ο Παναγιώτης Ροϊλός αναφέρθηκε στη δημιουργία καινούργιων θεσμών διεθνούς βεληνεκούς:

 

1) Στο Δελφικό Πολιτιστικό Δίκτυο (Forum), το οποίο θα προάγει πολιτιστικές διαδράσεις μεταξύ Ευρωπαϊκών αλλά και άλλων χωρών, με κέντρο τους Δελφούς. Εδώ θα χρειασθεί συνεργασία με διάφορους φορείς, συμπεριλαμβανομένων και πρεσβειών και διεθνών οργανισμών, όπως η Ουνέσκο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο της Ευρώπης κ.α.

 

2) Στο πρόγραμμα των Δελφικών Διαλόγων: συσκέψεις πρωτοπόρων και επιδραστικών στοχαστών από όλο τον κόσμο που θα επικεντρώνονται σε τρέχοντα φλέγοντα ζητήματα της ανθρωπότητας. Ο κ. Ροϊλός αναφέρθηκε στη συνεργασία με το Ελληνικό Ιδρυμα Πολιτισμού και για μια βασική παράμετρο, την μετάβαση στο μετα-ανθρώπινο.

 

3) Στο πρόγραμμα φιλοξενίας / residencies σημαντικών διεθνώς καταξιωμένων ή πολλά υποσχόμενων καλλιτεχνών, εικαστικών, μουσικών αλλά και στοχαστών - συγγραφέων οι οποίοι θα προσκαλούνται στο κέντρο με την προσδοκία να παράγουν έργα που θα μένουν στο κέντρο ή που θα έχουν άμεση σχέση με την φιλοξενία τους. 

Στο πλαίσιο των νέων του καθηκόντων, ο Παναγιώτης Ροϊλός ανακοίνωσε ότι έχει ξεκινήσει προσπάθεια εξασφάλισης χορηγιών. «Οι Δελφικοί διάλογοι αλλά και το πρόγραμμα ενός ετήσιου διεθνούς συνεδρίου για τη σημασία της αρχαιότητας στον σύγχρονο κόσμο ελπίζω σύντομα να τύχουν χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης. Οσον αφορά στο πρόγραμμα φιλοξενίας σε καλλιτέχνες, στοχαστές και συγγραφής έχουμε εξασφαλίσει για τουλάχιστον τρία χρόνια την εξαιρετικά γενναιόδωρη υποστήριξη του ομίλου Eurolife» σημείωσε. 

Χαιρετισμούς έκαναν ακόμη ο Διευθυντής του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, Κυριάκος Κουτσομάλλης, και ο Διευθυντής του ΕΠΚΔ, Ανδρέας Γκόφας

Το βιβλίο: Μια πολύτιμη καταγραφή

Για περισσότερο από δύο δεκαετίες οι Δελφοί λειτούργησαν ως χώρος συνάντησης, ανταλλαγής και ζύμωσης διαφορετικών απόψεων στο αρχαίο δράμα, έφεραν σε επαφή και εξοικείωσαν το ελληνικό κοινό με τη θεατρική παράδοση και τους ερμηνευτικούς κώδικες άλλων πολιτισμών. Κυρίως ενθάρρυναν τον διαρκή διάλογο μεταξύ διαφορετικών θεατρικών παραδόσεων, μεθόδων και σχολών, ενίοτε συγκρουσιακό και σε τελική ανάλυση εποικοδομητικό και πολύ θετικό.

«Στην έκδοση ”Το αρχαίο δράμα στους Δελφούς”, καταγράφονται, τεκμηριώνονται και παρουσιάζονται συστηματικά όλες οι δράσεις στις δεκατέσσερις Συναντήσεις Αρχαίου Δράματος που αρθρώνονται σε τρεις ενότητες», όπως ανέφερε η υπεύθυνη της έκδοσης, Προϊσταμένη Τμήματος Συνεδρίων και Καλλιτεχνικών Προγραμμάτων του ΕΠΚΔ, Μάρω Νικολοπούλου. Η τελευταία συνεργάστηκε αποτελεσματικά, συστηματικά και άοκνα με τον σκηνοθέτη, ιδρυτή του θεάτρου ΑΤΤΙΣ,  Καλλιτεχνικό Διευθυντή Συναντήσεων Αρχαίου Δράματος, Θόδωρο Τερζόπουλο, για να γίνει πραγματικότητα αυτό το βιβλίο. 

Στις 400 σελίδες του, όπως ειπώθηκε, περιλαμβάνει πρωτότυπα άρθρα και δοκίμια κριτικών θεάτρου, ερευνητών και πανεπιστημιακών οι οποίοι έλαβαν μέρος σε αυτές και, σε περισσότερο προσωπική γραφή, σημειώματα σκηνοθετών και καλλιτεχνών.

«Mια διαχρονική, άρρηκτη σχέση συνδέει το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών με το αρχαίο δράμα. Και εδώ επιβάλλεται να αναφερθώ στον Θεόδωρο Τερζόπουλο, απαράμιλλο σκηνοθέτη και θεατράνθρωπο, που επί σειρά ετών είχε την καλλιτεχνική διεύθυνση των Συναντήσεων Αρχαίου Δράματος», σημειώνει, εξάλλου, στον πρόλογο του βιβλίου η Ελένη Αρβελέρ,  επίτιμη πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Κέντρου Δελφών.

Στο Αρχαίο Στάδιο των Δελφών (και αργότερα στο Θέατρο Φρύνιχος) μυθικά ονόματα του παγκόσμιου θεάτρου σκηνοθετούν : ο Ρόμπερτ Γουίλσον, ο Γιούρι Λιουπίμοφ, ο Τόνι Χάρισο, καθώς και ο Κάρολος Κουν, ο Μιχάλης Κακογιάννης, ο Γιάννης Τσαρούχης, ο Σπύρος Ευαγγελάτος, ο Θεόδωρος Τερζόπουλος κ.ά. Ανάμεσα στους πρωταγωνιστές η Βανέσσα Ρέντγκρέιβ, ο Γιώργος Λαζάνης, ο Μίμης Κουγιουμτζής, η Ασπασία Παπαθανασίου, η Άννα Συνοδινού, η Δέσποινα Μπεμπεδέλη, η Λυδία Κονιόρδου, η Ρένη Πιττακή, η Σοφία Μιχοπούλου κ.ά.

Στα συμπόσια, στο Συνεδριακό Κέντρο των Δελφών, λαμβάνουν μέρος ο Χάινερ Μίλερ, ο Γιάννης Κουνέλλης, ο Δημήτρης Μαρωνίτης, ο Φάνης Κακριδής, ο Γιώργος Χειμωνάς, η Ελένη Βαροπούλου κ.ά. Μεταξύ αυτών και τρία Νόμπελ Λογοτεχνίας : ο Σέιμους Χίνι, ο Ντάριο Φο και ο Ουόλε Σογίνκα.

Τα κείμενα συμπληρώνονται με εντός και εκτός κειμένου φωτογραφίες, καθώς και με αποσπάσματα από δημοσιεύματα στον Τύπο της εποχής. Σε χωριστή ενότητα στο τέλος του βιβλίου καταγράφονται ανά έτος όλες οι εκδηλώσεις (ομιλητές και τίτλοι εισηγήσεων, θεατρικές παραστάσεις, εργαστήρια και παρουσιάσεις μεθόδου εργασίας, εκθέσεις και λοιπές παράλληλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις).

 Η έκδοση έδωσε την ευκαιρία για μια ενδιαφέρουσα συζήτηση σε συντονισμό της Μάρως Νικολοπούλου. Συμμετείχαν ο Παναγιώτης Ροϊλός, η θεατρολόγος, κριτικός θεάτρου και τέχνης, Ελένη Βαροπούλου κι ο εκδότης, διευθυντής εκδόσεων Αγρα, Σταύρος Πετσόπουλος. 

Info:

  • Η έκδοση πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του Οργανισμού Πολιτιστικής Ανάπτυξης Στερεάς Ελλάδας ( ΟΠΑΣΤΕ).
  • Εντός του Φεβρουαρίου αναμένεται ότι θα είναι έτοιμος  και ο αγγλικός τόμος του βιβλίου.