Με 419 ψήφους υπέρ, 204 κατά και 46 αποχές το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την Τετάρτη (12/3) ένα ψήφισμα που παρέχει πολιτική υποστήριξη στο σχέδιο «ReArm Europe» (Επανεξοπλισμός της Ευρώπης) που παρουσίασε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για κινητοποίηση έως και 800 δισεκ. ευρώ για επενδύσεις στην άμυνα, τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Αναφορά στην κατοχή του βορείου τμήματος της Κύπρου
Αξιοσημείωτο είναι ότι στο ψήφισμα εμπεριέχεται και αρνητική τοποθέτηση προς την Τουρκία την οποία την καλεί μεταξύ άλλων να τηρήσει το Διεθνές Δίκαιο και να τερματίσει αμέσως την κατοχή στην Κύπρο.
«Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Τουρκία, κράτος μέλος του ΝΑΤΟ και υποψήφια χώρα για ένταξη στην ΕΕ, να συμμορφωθεί με το διεθνές δίκαιο, να αναγνωρίσει τη Δημοκρατία της Κύπρου και να τερματίσει αμέσως την κατοχή, αποσύροντας τα στρατεύματά της από το νησί» τονίζεται στο ψήφισμα.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται σε αντίθεση με τη στάση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το οποίο την περασμένη εβδομάδα είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο συμμετοχής της Τουρκίας στην αμυντική αρχιτεκτονική της ΕΕ., ενώ το Κοινοβούλιο υιοθετεί μια πιο σκληρή γραμμή απέναντι στην Άγκυρα, ζητώντας την άμεση συμμόρφωσή της με το διεθνές δίκαιο.
Η διαφοροποίηση αυτή δεν είναι βέβαιο ότι θα εμποδίσει την Τουρκία να εμπλακεί στην ευρωπαϊκή άμυνα δεδομένω των πιέσεων τόσο από διάφορους εταίρους, όπως για παράδειγμα τη Γερμανία, αλλά και από το ΝΑΤΟ.
Η ΕΕ να διαφυλάξει την ασφάλειά της, διακηρύσσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Στο ψήφισμα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά επείγουσα δράση για την διαφύλαξη της ευρωπαϊκής ασφάλειας από την ίδια την ΕΕ.
Οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν ότι αυτό σημαίνει ενίσχυση των σχέσεων με ομοϊδεάτες εταίρους και σημαντική μείωση της εξάρτησής της ΕΕ από τρίτες χώρες σε θέματα άμυνας.
Η «λευκή βίβλος για το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας», την οποία η Επιτροπή και η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας αναμένεται να παρουσιάσουν την επόμενη εβδομάδα, θα περιέχει συγκεκριμένες προτάσεις προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που θα επιτρέψουν «πραγματικά πρωτοποριακές και αναγκαίες προσπάθειες» και δράσεις «αντίστοιχες με εκείνες που εφαρμόζονται σε περιόδους πολέμου».
Χαιρετίζουν επίσης το σχέδιο «ReArm Europe» για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας που παρουσιάστηκε πρόσφατα από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η ΕΕ ως πραγματικός πάροχος ασφάλειας
Για να επιτευχθεί ειρήνη και σταθερότητα στην Ευρώπη, η ΕΕ πρέπει να υποστηρίξει την Ουκρανία αλλά και να γίνει πιο ανθεκτική η ίδια, δηλώνει το Ευρωκοινοβούλιο.
Συγκεκριμένα στο ψήφισμα τονίζεται ότι:
«Το Κοινοβούλιο πιστεύει ακράδαντα ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει σήμερα τη βαθύτερη στρατιωτική απειλή για την εδαφική της ακεραιότητα μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου» και καλεί τα κράτη μέλη, τους διεθνείς εταίρους και τους συμμάχους του ΝΑΤΟ να άρουν όλους τους περιορισμούς στη χρήση των δυτικών οπλικών συστημάτων που έχουν δοθεί στην Ουκρανία για πλήγματα στρατιωτικών στόχων στο ρωσικό έδαφος.
Η Ρωσία, με την υποστήριξη των συμμάχων της (Λευκορωσία, Κίνα, Βόρεια Κορέα και Ιράν) «αποτελεί τη σημαντικότερη άμεση και έμμεση απειλή για την ΕΕ και την ασφάλειά της», αναφέρει το ψήφισμα.
Οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι οι πρόσφατες ενέργειες και δηλώσεις της κυβέρνησης Τραμπ έχουν αυξήσει τις ανησυχίες σχετικά με τη μελλοντική στάση των ΗΠΑ απέναντι στη Ρωσία, το ΝΑΤΟ αλλά και την ευρωπαϊκή ασφάλεια, ενώ καταδικάζουν απερίφραστα και τις απειλές των ΗΠΑ κατά της Γροιλανδίας».
Στο πλαίσιο αυτό, το Κοινοβούλιο τονίζει ότι οι αμυντικές προσπάθειες της ΕΕ «δεν μπορούν να παραμείνουν περιορισμένες ως προς το μέγεθός τους, κατακερματισμένες ως προς το πεδίο εφαρμογής και χρονοβόρες ως προς την υλοποίησή τους». Οι ευρωβουλευτές ζητούν αυξημένες προσπάθειες, τόσο στον στρατιωτικό τομέα, όσο και στους τομείς της βιομηχανίας, της τεχνολογίας και των πληροφοριών.
Ετοιμασίες για τα πιο ακραία στρατιωτικά ενδεχόμενα μαζί με το ΝΑΤΟ
Το κείμενο αναφέρει ότι η ΕΕ πρέπει να «προσαρμόσει επειγόντως τα εργαλεία της στη νέα πραγματικότητα σχεδιάζοντας μια διοικητική ικανότητα για πολύ ταχύτερη διεκπεραίωση των διαδικασιών σε περιπτώσεις πολέμου ή άλλων κρίσεων μεγάλης κλίμακας».
Τονίζοντας τη σημασία της συνεργασίας ΕΕ - ΝΑΤΟ, το Κοινοβούλιο ζητά επίσης την ανάπτυξη ενός πλήρως ικανού ευρωπαϊκού πυλώνα εντός του ΝΑΤΟ, ο οποίος θα είναι σε θέση να ενεργεί αυτόνομα σε περίπτωση ανάγκης.
Οι ευρωβουλευτές θεωρούν ότι η ΕΕ πρέπει να κατασταλάξει σε ένα ενιαίο και σαφές μακροπρόθεσμο όραμα για την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία και να ζητήσει σημαντική αύξηση των κοινών προμηθειών εξοπλισμού από τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Μεταξύ άλλων ζητείται:
Η δημιουργία ενός ενιαίου ευρωπαϊκού αμυντικού βιομηχανικού χώρου, μειώνοντας τον κατακερματισμό και βελτιώνοντας την κοινή παραγωγή όπλων.
Η υιοθέτηση ενός κοινού ευρωπαϊκού συστήματος πιστοποίησης για τα οπλικά συστήματα, ώστε να επιταχυνθεί η εισαγωγή τους στις ένοπλες δυνάμεις των κρατών-μελών.
Ενθαρρύνει την υιοθέτηση ενός κοινού ευρωπαϊκού συστήματος πιστοποίησης για τα οπλικά συστήματα και τη μετάβαση πέρα από το τρέχον σύστημα εθνικής πιστοποίησης, ώστε να επιταχυνθεί η εισαγωγή των οπλικών συστημάτων στις ένοπλες δυνάμεις των κρατών-μελών.
Διευκόλυνση της κοινής προμήθειας όπλων μέσω κοινών αμυντικών ταμείων και συμβάσεων.
Ζητούν Συμβούλιο Υπουργών Άμυνας της ΕΕ και κατάργηση της ομοφωνίας για τη λήψη αποφάσεων
Επιμένουν, επίσης, ότι η λήψη αποφάσεων σχετικά με την ευρωπαϊκή άμυνα θα πρέπει να είναι λιγότερο περίπλοκη.
Επιδοκιμάζουν τη δημιουργία ενός Συμβουλίου Υπουργών Άμυνας και τη μετάβαση από την ομοφωνία στην ειδική πλειοψηφία για τις αποφάσεις της ΕΕ στον τομέα αυτό, με εξαίρεση τις στρατιωτικές επιχειρήσεις υπό εκτελεστική εντολή.
Επίσης, προτείνεται η ενίσχυση της συνεργασίας με το ΝΑΤΟ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Νορβηγία, την Ιαπωνία και την Αυστραλία και τονίζεται η ανάγκη για ενίσχυση της συνεργασίας με τα Δυτικά Βαλκάνια, ώστε να καταστούν ισχυρότεροι αμυντικοί εταίροι της ΕΕ.
Αύξηση των επενδύσεων
Το Κοινοβούλιο προειδοποιεί ότι, χωρίς σημαντική αύξηση των επενδύσεων, οι στόχοι ασφάλειας και άμυνας της ΕΕ δεν θα επιτευχθούν, ούτε για τη στρατιωτική στήριξη της Ουκρανίας ούτε για τη βελτίωση της κοινής ευρωπαϊκής ασφάλειας. Οι ευρωβουλευτές δηλώνουν ότι «οι επείγουσες ανάγκες δεν μπορούν να περιμένουν» τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ και ζητούν καινοτόμες λύσεις για την εύρεση επιπλέον χρηματοδότησης χωρίς καθυστέρηση, όπως ένα σύστημα ευρωπαϊκών αμυντικών ομολόγων για την χρηματοδότηση στρατιωτικών επενδύσεων μεγάλης κλίμακας.
Επίσης το Κοινοβούλιο προτείνει:
Αύξηση των εθνικών αμυντικών δαπανών.
Τη δημιουργία ευρωπαϊκής τράπεζας άμυνας, ασφάλειας και ανθεκτικότητας, που θα παρέχει χαμηλότοκα δάνεια για αμυντικές δαπάνες.
Επανεξέταση του προϋπολογισμού της ΕΕ, ώστε να δοθούν περισσότερα κονδύλια για την ασφάλεια και την άμυνα.
«Το Ευρωκοινοβούλιο θεωρεί ότι, στο επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (MFF) της ΕΕ, οι δαπάνες για την άμυνα θα πρέπει να αντικατοπτρίζουν τη νέα προτεραιότητα ’ετοιμότητα για τις πιο ακραίες στρατιωτικές ενδεχόμενες καταστάσεις»