Η δολοφονία του 29χρονου οπαδού της ΑΕΚ από εγκληματίες χούλιγκαν και νεοναζί απέδειξε για πολλοστή φορά, με τραγικό τρόπο, την ανεπάρκεια του ελληνικού κράτους να προστατεύσει τους πολίτες του. Περί αυτού ακριβώς πρόκειται και όχι απλώς περί «οπαδικής βίας».
Το πρόβλημα είναι βαθύ και η λύση του απαιτεί πολιτική βούληση και επιχειρησιακή επάρκεια. Τίποτα από τα δύο δεν φαίνεται να υπάρχει σε ικανή ποσότητα αυτή τη στιγμή στη χώρα. Κι αν το δεύτερο μπορεί ίσως να θεραπευθεί με τις σωστές πρακτικές κινήσεις, για το πρώτο τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά.
Εδώ και πολλά χρόνια το ελληνικό δημόσιο - και όχι η «χώρα» αφηρημένα ή η «άτιμη κοινωνία» - έχει παντοιοτρόπως εμποτιστεί από την εκφυλιστική νοοτροπία της ήσσονος προσπάθειας. Άνθρωποι χωρίς προσόντα ή ακόμη χειρότερα με παντελή έλλειψη οποιασδήποτε διαχειριστικής ικανότητας, προσλαμβάνονται και τοποθετούνται σε καίριες θέσεις. Συχνότατα με το μανδύα των «διαδικασιών ΑΣΕΠ».
Αυτό ισχύει για ολόκληρο το εύρος του δημόσιου τομέα. Ενοχλεί και προβληματίζει ιδιαίτερα όμως όταν πρόκειται για μονάδες και υπηρεσίες εθνικής άμυνας και ασφάλειας. Πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί φυσικά η καταστροφή πυρομαχικών εντός στρατιωτικής μονάδας στη Νέα Αγχίαλο συνεπεία πυρκαγιάς, που έφτασε στο σημείο ελλείψει επαρκών μέτρων πυρασφάλειας.
Άλλωστε, όποιος έχει υπηρετήσει στον ελληνικό στρατό γνωρίζει από πρώτο χέρι την… «επάρκεια» και κυρίως την ανεπάρκεια ανθρώπων η τοποθέτηση των οποίων αποκλειστικά με ρουσφετολογικά κριτήρια οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε καταστροφικά αποτελέσματα.
Δεν πρόκειται όμως μόνο για τα «μεγάλα» αυτά περιστατικά. Η μικροεγκληματικότητα και η καθημερινή μικρή και μεσαία παραβατικότητα είναι κοινή εμπειρία όλων. Από τις αναρίθμητες καθημερινές παρανομίες στους δρόμους και τις παραβάσεις του κώδικα οδικής κυκλοφορίας μέχρι τη «μόδα» του γκράφιτι που βανδαλίζει κάθε ελεύθερη επιφάνεια δημόσιου και ιδιωτικού κτηρίου, το πρόβλημα είναι πασιφανές.
Προφανώς, αυτό δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο από κάποιον ή κάποιους πολιτικούς με ισχυρή βούληση και τίποτα περισσότερο. Η επιμονή όμως πολιτικών που πιέζουν προς τη σωστή κατεύθυνση, γνωρίζουν το αντικείμενο και δεν αφήνουν τους υφισταμένους τους να… αφήνουν «αδιάβαστα» τα μηνύματα των ξένων υπηρεσιών που προειδοποιούν για το επικείμενο κακό, όπως διαβάζουμε στον τύπο, είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της απάντησης στο πρόβλημα. Και τέτοιοι πολιτικοί υπήρξαν και υπάρχουν. Μόνο που επειδή ενδεχομένως ενοχλούν κατεστημένα συμφέροντα ή εμποδίζουν πολιτικές σκοπιμότητες δεν αφήνονται πάντοτε να δράσουν ελεύθεροι και στην καλύτερη περίπτωση μετακινούνται σε άλλα πόστα ύστερα από ένα διάστημα παραγωγής θετικών αποτελεσμάτων.
Αν θελήσουμε να προχωρήσουμε λίγο περισσότερο στα κοινωνιολογικά αίτια του προβλήματος, δεν θα κουραστούμε πολύ να βρούμε τη ρίζα του. Βρίσκεται στις ίδιες τις συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες - ομάδες ψηφοφόρων που επιδιώκουν τη συμμετοχή στη διαφθορά και τηνμ τεμπελιά. Επιδιώκουν την πρόσληψη των παιδιών τους στη «σιγουριά» του δημοσίου και ακόμα καλύτερα των σωμάτων ασφαλείας και των ενόπλων δυνάμεων. Όχι όμως μέσω της δύσκολης οδού των πανελλαδικών εξετάσεων και της σκληρής εκπαίδευσης των παραγωγικών στρατιωτικών σχολών.
Προτιμούν την πρόσληψη μέσω οποιασδήποτε διαδικασίας «έκτακτων» προκηρύξεων, που θεωρητικά και μόνο επιδιώκουν την ενίσχυση των υπηρεσιών με ανθρώπινο δυναμικό καθώς πάντα «υπάρχουν ελλείψεις», αλλά στην ουσία προχωρούν στην τοποθέτηση στρατιών ανίκανων και τελικά επικίνδυνων ανθρώπων σε θέσεις μικρής, μεσαίας ή μεγάλης ευθύνης.
Νιοστό τραγικό παράδειγμα αποτελεί φυσικά και ο μοιραίος σταθμάρχης της Λάρισας, η ανεπάρκεια του οποίου οδήγησε στο θάνατο 57 ανθρώπων στο πρόσφατο δυστύχημα των Τεμπών.
Γεγονός είναι ότι χωρίς την ενεργητική ή παθητική στάση της κοινωνίας καμία ανεπαρκής διοίκηση δεν μπορεί να διαμορφωθεί από παρθενογένεση. Είναι όμως σημαντικό να θυμόμαστε ότι η ίδια αυτή κοινωνία διαθέτει και τις υγιείς δυνάμεις που με αίσθηση καθήκοντος και συχνά με αυτοθυσία την κρατούν όρθια και πηγαίνουν τη χώρα παραπέρα (σε αντίθεση με τους προαναφερθέντες που την πηγαίνουν παρακάτω…).
Το δυστύχημα είναι ότι ακόμα και στην εποχή του… 112 η κυριαρχούσα νοοτροπία δεν είναι εκείνη των ανθρώπων του καθήκοντος, αλλά εκείνη των ανθρώπων του βολέματος. Και αυτό δε μοιάζει να αλλάζει στο παραμικρό.