Στις 17 Ιουνίου 2018 υπεγράφη στις Πρέσπες, ενώπιον του Διαμεσολαβητή (Mediator ) του Ο.Η.Ε, ένα Μνημόνιο κατανόησης μεταξύ των Υπ.Εξ. Ελλάδας – Π.Γ.Δ.Μ, το οποίο τελεί υπό την αίρεση υλοποίησης κάποιων σημαντικών προαπαιτούμενων από την πλευρά της Π.Γ.Δ.Μ και προθεσμίας μέχρι το τέλος του 2018, με σκοπό την κύρωσή του από τα Κοινοβούλια και τους δύο ΠτΔ, εφόσον τελεσφορήσουν τα όσα μνημονεύονται σε αυτό.
(Το κείμενο του Μνημονίου έχει κυκλοφορήσει δημοσίως, ενώ σε κάθε περίπτωση μπορείτε να δείτε το Αγγλικό κείμενο που υπερισχύει, εδώ)
Το παρόν άρθρο, θα καταλήξει σε μία υποκειμενική πιθανολόγηση, η δε επαλήθευσή του ή μη, θα φανεί στο επόμενο διάστημα (ίσως και χρόνια). Επομένως, « πάταξον μέν, ἄκουσον δε » και υπομονή.
Ο κάθε αναγνώστης μπορεί να έχει τις δικές του απόψεις – ερμηνείες – πιθανολογήσεις επί του Μνημονίου Κατανόησης, στηριζόμενες είτε στη γνώση και την εμπειρία του, είτε στην πολιτική ιδεολογία του, αναφορικά με το πόσο ωφέλιμο ή επιζήμιο θα είναι για την Ελλάδα σε βάθος χρόνου.
Δεν θα σταθώ σε αυτό το κριτήριο και στην ανάλυση της ιστορίας της Μακεδονίας, το θέμα Ιθαγένειας, «Μακεδονικής» γλώσσας κ.ά, αφού ήδη έχουν υπεραναλυθεί από ειδικούς σε κείμενα που εύκολα μπορείτε να βρείτε στα ΜΜΕ και στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης.
Άλλοι δίνουν έμφαση στ’ ότι αναγνωρίστηκε Μακεδονία και Μακεδονική ιθαγένεια/γλώσσα με την συγκατάθεση της Ελλάδας, γεγονός που θ’ αποβεί άμεσα μοιραίο για την πλευρά μας αφού απολέσαμε κυριαρχικά ιστορικά δικαιώματα και κατ’επέκταση εμπορικά/οικονομικά κ.λ.π, ενώ άλλοι ισχυρίζονται πως ναι μεν αναγνωρίζεται υπό αίρεση κάτι τέτοιο με τη συγκατάθεση της Ελλάδας, αλλά αυτό ήταν ήδη de facto αναγνωρισμένο και πλέον διευκρινίστηκε πως η «Μακεδονικότητα» της άλλης πλευράς είναι νεότερος όρος/κατάσταση που σχετίζεται με τους Σλαβικής/Βουλγαρικής/Αλβανικής/Τουρκικής και Ρομά καταγωγής κατοίκους της ΠΓΔΜ, μη συνδεόμενη με την ιστορική Ελληνική Μακεδονία, ενώ η δρομολόγηση ένταξης της ΠΓΔΜ με το Συνταγματικό όνομα «Βόρειος Μακεδονία» στο ΝΑΤΟ, μετά στην Ε.Ε και άλλους διεθνείς οργανισμούς, θα ωφελήσει και δεν θα βλάψει την Ελλάδα, άρα είναι επιτυχία.
Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πως στην Οικονομική επιστήμη είναι διακριτές οι έννοιες: Οικονομικότερη και Συμφερότερη προσφορά, αφού κάτι που είναι Οικονομικό ( φθηνό ), δεν είναι υποχρεωτικά και συμφέρον, μιάς και μπορεί να φθαρεί /αχρηστευθεί αμέσως , ενώ κάτι που είναι πιο ακριβό και αξιόπιστο τελικά να είναι συμφέρον, ακριβώς γιατί θα διαρκέσει και θα κάνει απόσβεση του κεφαλαίου που δαπανήθηκε γι’αυτό.
Έτσι και στη Νομική επιστήμη, άρτιες τεχνονομικά Συμφωνίες/Συμβάσεις μπορεί ν’ αποβούν μη συμφέρουσες και ειδικά σε θέματα διμερών, πολυμερών και διεθνών Συμβάσεων με γεωπολιτικό / οικονομικό ενδιαφέρον/συμφέρον.
Όποια ερμηνεία κι’ άν δεχθούμε από τις παραπάνω, όλοι μας ελπίζουμε να μην συμβεί κάτι μοιραία ανεπίστρεπτο. Όμως ο καιρός θα δείξει.
“Με γνώμονα την εμπειρία της Κύπρου και την ανάμειξη των ίδιων ΝΑΤΟικών συμφερόντων, πιθανολογώ πως το M.O.U των Πρεσπών της 17ης Ιουνίου 2018, θα ανοίξει περισσότερα θέματα από αυτά που πάει να κλείσει”
Με αφορμή το προαναφερόμενο M.O.U και για ενίσχυση της πιθανολόγησης του αποτελέσματός του σε βάθος χρόνου, πρέπει να δούμε το παρόμοιο γεγονός που είχε γίνει για το Κυπριακό το 1959.
Ειδικότερα:
Στις 11 Φεβρουαρίου 1959, οι Πρωθυπουργοί της Ελλάδας Κωνσταντίνος Καραμανλής και της Τουρκίας Αντνάν Μεντερές, συνοδευόμενοι από τους Υπ.Εξ. Ευαγγ. Αβέρωφ και Φατίν Ρουστού Ζορλού, υπέγραψαν στη Ζυρίχη συμφωνία για το καθεστώς στην Κύπρο μετά το τέλος της Βρετανικής κυριαρχίας.
Στις 19 Φεβρουαρίου 1959, στο Λονδίνο υπεγράφη οριστική συμφωνία από τις κυβερνήσεις της Βρετανίας, της Ελλάδας και της Τουρκίας, όπου προσυπέγραψαν ο εκπρόσωπος της ελληνοκυπριακής κοινότητας αρχιεπίσκοπος Μακάριος και της τουρκοκυπριακής Φαζίλ Κιουτσούκ.
Οι πρωθυπουργοί Ελλάδας και Τουρκίας είχαν υπογράψει στη Ζυρίχη και μυστική συμφωνία όπου οριζόταν μεταξύ άλλων: «Η Ελλάς και η Τουρκία θα υποστηρίξουν την είσοδον της Δημοκρατίας της Κύπρου εις το ΝΑΤΟ. Η εγκατάστασις βάσεων του ΝΑΤΟ εις την νήσον, ως και η σύνθεσις αυτών, εξαρτάται εκ της συμφωνίας των δύο κυβερνήσεων ».
Οι «συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου», καθόρισαν τις μετέπειτα εξελίξεις στην Κύπρο, μέχρι τον Ιούλιο του 1974, όταν μετά το χουντικό πραξικόπημα για την ανατροπή του Μακάριου ακολούθησε η τουρκική εισβολή και κατοχή.
Οι Συμφωνίες, ήταν στο πλαίσιο της ένταξης της Κύπρου στο ΝΑΤΟ (όπως σήμερα θέλουν να ενταχθεί η ΠΓΔΜ) και τη μετατροπή της σε «αεροπλανοφόρο» (βάση) για τον έλεγχο της Αν. Μεσογείου / Μέσης Ανατολής (σήμερα η ΠΓΔΜ ως βάση ελέγχου των Βαλκανίων ).
Τα Συμφέροντα που ήθελαν να επισπευτούν αυτά, στ’ όνομα τάχα της Ειρήνης και της καλής γειτονίας, αλλά ουσιαστικά των συμφερόντων τους και μόνον, αποδείχτηκαν τόσο με το προπαρασκευασμένο σχέδιο του πρωθυπουργού της Βρετανίας Χάρολντ Μακμίλαν, όσο και με το μετέπειτα σχέδιο του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Ντίν ’Ατσεσον, όπου και στα δύο σχέδια προτεινόταν η διχοτόμηση της Κύπρου και η ένταξή της στο ΝΑΤΟ (σήμερα λένε για Βόρειο Μακεδονία/ΠΓΔΜ και Ελληνική / νότια Μακεδονία, άρα «διχοτόμηση» και ίσως μελλοντική «Ένωση» και δημιουργία «μεγάλης Μακεδονίας»;).
Εμπόδιο στην ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ ήταν η Σοβιετική Ένωση που υποστήριζε την ανεξαρτησία και αυτοδιάθεση της Κύπρου, καθώς και ο Πρόεδρος της Κύπρου Αρχιεπίσκοπος Μακάριος(Μιχαήλ Χριστοδούλου Μούσκος),που ήθελε την παραμονή της Κύπρου στις Αδέσμευτες χώρες!
Οι «συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου» υπονόμευαν εξαρχής την ανεξαρτησία της νεογέννητης Κυπριακής Δημοκρατίας (σήμερα της «Βόρειας Μακεδονίας/ΠΓΔΜ») αφού την έθεταν υπό την κηδεμονία των τριών εγγυητριών δυνάμεων (Βρετανία, Ελλάδα, Τουρκία) ενώ με ένα περίπλοκο διοικητικό σύστημα διατηρούσαν ουσιαστικά τα στεγανά μεταξύ των δύο κοινοτήτων και άνοιγαν το δρόμο για τα όσα επακολούθησαν.
Με γνώμονα την εμπειρία της Κύπρου και την ανάμειξη των ίδιων ΝΑΤΟικών συμφερόντων, πιθανολογώ πως το M.O.U των Πρεσπών της 17ης Ιουνίου 2018, θα ανοίξει περισσότερα θέματα από αυτά που πάει να κλείσει και συγκεκριμένα, θα εκληφθεί ως αδυναμία της Ελλάδας να διεκδικήσει και όχι ως ένδειξη καλοπιστίας της. Θα γεννήσει αλυτρωτικά θέματα από την άλλη πλευρά, ίσως και με την ενίσχυση που θα έχουν από διεθνή συμφέροντα, ενώ σίγουρα θα εμπλακούν και θα διεκδικήσουν αντιστοίχως από την Ελλάδα, τόσον η Αλβανία (ΑΟΖ και θέμα Τσάμηδων), όσο και η Τουρκία (συνεκμετάλλευση Αιγαίου, θέματα νησιών, εναέριου χώρου και κυρίως «Κοσοβοποίηση» της θράκης), ελπίζοντας πως δεν θα γεννήσει θέματα και η Βουλγαρία (έχει θέμα και με τους «Μακεδόνες» της και με τους Μουσουλμάνους «Τούρκους» της).
Επομένως, αναλογικά πιθανολογώ πως το M.O.U των Πρεσπών της 17ης Ιουνίου 2018, δεν είναι συμφέρον για την Ελλάδα, με ενδείξεις ν’ ανοίξει παρά να κλείσει θέματα.
Σημ.: Για να μην βαυκαλίζονται τα αντιπολιτευόμενα κόμματα της Ελληνικής Βουλής, θεωρώ πως όπως δεν έφεραν κάποια επιτυχία επί 27 χρόνια στο θέμα, έτσι δεν θα κατάφερναν κάτι καλύτερο στο εν λόγω M.O.U / προσύμφωνο. Ίσως κάποιο παρεμφερές όνομα που πάλι όμως θα είχε μέσα το «Μακεδονία» , αλλά απόλυτη επιτυχία την αποκλείω. Ίσως να μην έκλειναν το θέμα εκόντες άκοντες, αλλά μάλλον θα τους πίεζαν και αυτούς τα μεγάλα συμφέροντα να το κλείσουν άμεσα και επομένως δεν θα είχαμε κάποια ουσιαστική διαφορά..
Επίσης, η όποια μελλοντική Ελληνική Κυβέρνηση, εφόσον το M.O.U θα έχει κυρωθεί σε διεθνή / διμερή συμφωνία με πρωτόκολλο στον ΟΗΕ, δεν θα μπορεί να το ακυρώσει ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, το όποιο με απόφαση της 1ης Ιουλίου 1994, διαπίστωσε και νομολόγησε ότι οι ανταλλαγές επιστολών μεταξύ του Βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας και του Εμίρη, του Κατάρ της 19ης και 21ης Δεκεμβρίου 1987, μεταξύ του Βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας και του Εμίρη του Μπαχρέιν της 19ης και 26ης Δεκεμβρίου 1987, καθώς και έγγραφο με τίτλο ‘Μνημόνιο/memorandum’ υπογεγραμμένο στην Doha την 25η Δεκεμβρίου 1990 από τους υπουργούς του Μπαχρέιν, Κατάρ και Σαουδικής Αραβίας, ήσαν διεθνείς συμφωνίες που δημιουργούσαν δικαιώματα και υποχρεώσεις για τα μέρη.
Μπορούσε να γίνει κάτι άλλο; Όπως τα είχαν καταφέρει οι Ελληνικές Κυβερνήσεις επί σειρά ετών, πιστεύω πως όχι. Όμως η όποια τυχόν περαιτέρω καθυστέρηση ίσως έφερνε διαφοροποίηση συγκυριών και ισορροπιών που θα απέβαιναν ωφέλιμες και συμφέρουσες για την Ελλάδα. Αυτή την ευκαιρία πλέον την χάσαμε οριστικά με βούληση της νυν Ελληνικής Κυβέρνησης.