Ο αριθμός και ο τύπος των κύριων μονάδων κρούσης του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού αποτελεί ένα από τα πιο «φλέγοντα» ζητήματα των Ενόπλων Δυνάμεων, δεδομένης της «γήρανσης» μεγάλου μέρους του στόλου- και σε ένα βαθμό εξακολουθεί να αποτελεί «γρίφο», καθώς με τα παρόντα δεδομένα τα πράγματα φαντάζουν αρκετά «ρευστά».
Αριθμός κύριων (μεγάλων) μονάδων
Η επιδίωξη για την επόμενη δεκαετία όσον αφορά στις κύριες μονάδες κρούσης (φρεγάτες και κορβέτες- χωρίς να περιλαμβάνονται δηλαδή πυραυλάκατοι, περιπολικά, κανονιοφόροι και άλλες μικρότερες μονάδες, ή σκάφη υποστήριξης) είναι για 16 σκάφη.
Τα προγράμματα
Τα προγράμματα που «τρέχουν» γενικότερα αυτή τη στιγμή- εναρμονισμένα με τη νέα δομή του ΠΝ- όπως παρατίθενται και στο Σχέδιο Πλου 2025, το οποίο αναρτήθηκε πρόσφατα online, είναι τα εξής:
-Το πρόγραμμα των φρεγατών FDI (Belh@rra)
-Ελικόπτερα Romeo
-Περιπολικά Island
-Περιπολικά Protector
-Πρόγραμμα νέων υποβρυχίων
-Εκσυγχρονισμός μέσης ζωής φρεγατών ΜΕΚΟ, υποβρυχίων (Type 214) και πυραυλακάτων (ΤΠΚ) κλάσης «Ρουσσέν» (Super Vita)
-Ανανέωση του δυναμικού κατευθυνόμενων βλημάτων και τορπιλών του Στόλου
-Συμμετοχή της χώρας στο πρόγραμμα EPC (Ευρωκορβέτα)
-Συμμετοχή στο πρόγραμμα των φρεγατών Constellation
-Υλοποίηση καινοτόμων προγραμμάτων υψηλής επιχειρησιακής αξίας (μη επανδρωμένα συστήματα, κυβερνοασφάλεια)
Η σύνθεση του Στόλου
Με βάση αυτά τα δεδομένα, «αιχμή του δόρατος» του στόλου επιφανείας την επόμενη δεκαετία θα αποτελούν οι γαλλικής προέλευσης φρεγάτες FDI: Τρεις έχουν παραγγελθεί ήδη και ναυπηγούνται, ενώ σε εξέλιξη είναι οι διαπραγματεύσεις για τέταρτη (ένας παράγοντας που ενδέχεται να επηρεάσει τις εξελίξεις εδώ είναι το ζήτημα της «αμηχανίας» που έχει προκύψει λόγω της ενδεχόμενης πώλησης πυραύλων αέρος- αέρος Meteor στην Τουρκία, την οποία η Γαλλία, η οποία συμμετέχει στην κοινοπραξία, δεν εμφανίζεται πρόθυμη να εμποδίσει).
Τις 3+1 φρεγάτες FDI θα πλαισιώνουν οι 4 εκσυγχρονισμένες φρεγάτες ΜΕΚΟ του ΠΝ. Ο εκσυγχρονισμός τους αποτέλεσε ένα από τα πιο μακροχρόνια «θρίλερ» των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, το οποίο ολοκληρώθηκε πρόσφατα: Αυτό που αποφασίστηκε είναι ένας εκσυγχρονισμός αρκετά πιο περιορισμένης κλίμακας σε σχέση με αυτούς που επιδιώκονταν αρκετά, ο οποίος θα αφορά στα ηλεκτρονικά συστήματα/ ραντάρ των τεσσάρων πλοίων και θα γίνει σε εγκαταστάσεις του Πολεμικού Ναυτικού. Σημειώνεται πως τα σκάφη αναμένεται να εξοπλιστούν και με το σύστημα αντιμετώπισης drones «Κένταυρος» της ΕΑΒ που δοκιμάστηκε επιτυχώς σε επιχειρήσεις στην Ερυθρά Θάλασσα.
Από εκεί και πέρα, και δεδομένου ότι με κάθε φρεγάτα FDI που έρχεται θα αποσύρεται μία από τις «παλαίμαχες» φρεγάτες τύπου «S» (Standard, ή Kortenaer), οι φρεγάτες της κλάσης που θα συνεχίσουν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους τα επόμενα χρόνια θα είναι τέσσερις: Σημειώνεται πως από τις «S» που υπηρετούν στον στόλο εκσυγχρονισμένες είναι οι έξι. Σύμφωνα με στρατιωτικές πηγές, από τις έξι αυτές θα παραμείνουν εν ενεργεία οι τέσσερις, με τις άλλες δύο να αξιοποιούνται ως πηγές ανταλλακτικών.
Με αυτά τα δεδομένα, μιλάμε για ένα σύνολο 12 μονάδων- οπότε απομένουν 4 σκάφη που φαίνονται να αποτελούν «γόρδιο δεσμό» ο οποίος πρέπει να λυθεί προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος των 16 μονάδων.
Ο «γρίφος» των 4
Με τις προοπτικές προμήθειας κορβετών Gowind (Γαλλία) και FcX30 (Ιταλία) να φαίνονται να έχουν «ναυαγήσει» οριστικά και το πρόγραμμα των φρεγατών Constellation να εμφανίζεται, υπό τις παρούσες συνθήκες, να μετακινείται πιο μακριά στο μέλλον, το καλύτερο «στοίχημα» για την ικανοποίηση των συγκεκριμένων αναγκών φαίνεται αυτή τη στιγμή να είναι το πρόγραμμα της «Ευρωκορβέτας» (EPC ή MMPC).
Στην ιστοσελίδα του προγράμματος αναφέρεται πως συμμετέχουν η Ελλάδα, η Ιταλία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Δανία και η Νορβηγία, ενώ έχει αναφερθεί και ρουμανική συμμετοχή. Το σκάφος αυτό προορίζεται να βγει αρχικά σε δύο παραλλαγές, τη «Full Combat Multipurpose» (FCM) και τη «Long Range Multipurpose» (LRM) και στην ουσία θα είναι μια μονάδα μικρότερη από φρεγάτα και μεγαλύτερη από πυραυλάκατο (ΤΠΚ). Κύριο χαρακτηριστικό θα είναι ο αρθρωτός (modular) σχεδιασμός, ανάλογα με τις ανάγκες του εκάστοτε ναυτικού. Οι προαναφερθείσες παραλλαγές (FCM και LRM) θα αποτελέσουν τις βάσεις για τις παραλλαγές του κάθε πελάτη. Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για ένα πρόγραμμα που κινείται με αργούς ρυθμούς ενώ είναι άγνωστες οι ακριβείς προδιαγραφές και το κόστος, οπότε δεν είναι βέβαιο πότε και αν «Ευρωκορβέτες» θα βρουν τη θέση τους στο ΠΝ.
Μια άλλη ενδεχόμενη εξέλιξη θα ήταν επιπλέον φρεγάτες FDI: Κάτι τέτοιο θα μπορούσε εάν λάβουν χώρα και άλλες παραγγελίες για σκάφη του τύπου από άλλες χώρες, οπότε θα άνοιγε ο δρόμος για μείωση του κόστους/ οικονομίες κλίμακας- και πάντα στο ευρύτερο πλαίσιο των ελληνογαλλικών σχέσεων, όπως αυτές διαμορφώνονται εν μέσω των διαφόρων εξελίξεων.