Φυσικά και τα fake news δεν είναι είναι μια μάστιγα που ήρθε με το διαδίκτυο και τα social media. Η ιστορία έχει να επιδείξει πολλά τέτοια αλλά όπως φαίνεται αυτό που μάλλον δεν είχαμε φανταστεί είναι πως μπορεί να πηγαίνουν ακόμη και 4.000 χρόνια πίσω και στην σχετική ιστορία να εμπλέκεται και ο γνωστός, βιβλικό Νώε.
Καθηγητής του πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ πάντως υποστηρίζει πως διαθέτει τις απαραίτητες αποδείξεις και συγκεκριμένα μας παραπέμπει σε ένα απόσπασμα του Έπους του Γκιλγκαμές (του αρχαιότερου που έχει ανακαλυφθεί) η οποία αφηγείται την ιστορία της Κιβωτού του Νώε αν και στο έργο ονομάζεται διαφορετικά.
Ο δρ.Μάρτιν Γουόρθινγκτονγκ, όπως υποστηρίζει, τα «λόγια» του Βαβυλώνιου Θεού Εα τα οποία αναφέρεται απόσπασμα του Έπους συνιστούν μια προσπάθεια να πειστούν οι άνθρωποι να χτίσουν την Κιβωτό, παρέχοντας όμως σε αυτούς ψευδείς ειδήσεις.
Το κείμενο, που έχει μεταφραστεί από τον Γουόρθινγκτον, ο οποίος είναι ένας εκ των κορυφαίων ειδικών στην μελέτης της βαβυλωνιακής γλώσσας φαίνεται πως έχει ένα διπλό νόημα. Και είναι πολύ πιθανό τα «λόγια» του θεού να μην έκαναν λόγο για βροχές που θα οδηγούσαν σε ακραία πλημμυρικά φαινόμενα αλλά για τρόφιμα που θα έπεφταν από τον ουρανό, όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της Telegraph.
«Ο (θεός) Εα παραπλάνησε τους ανθρώπους διαδίδοντας ψευδείς ειδήσεις», δηλώνει ο Worthington, ένας από τους συνεργάτες του κολεγίου του Σάιντ Τζον. «Λέει στον Νώε της Βαβυλώνας, γνωστός ως Ουτά-ναπίστι, να υποσχεθεί στους ανθρώπους πως εάν χτίσουν την κιβωτό, τότε το φαγητό θα πέφτει από τον ουρανό».
«Αυτό που οι άνθρωποι δεν συνειδητοποίησαν είναι πως αυτό το μήνυμα των εννέα γραμμών είναι ένα τέχνασμα, ένα τρικ: πρόκειται για μια ακολουθία ήχων που μπορούν να γίνουν κατανοητά με πολύ διαφορετικούς τρόπους. Όπως για παράδειγμα η φράση “ice cream” (δηλαδή παγωτό) και «Ι scream (εγώ φωνάζω)» που εκφέρονται με τον ίδιο σχεδόν τρόπο αλλά σημαίνουν τελείως διαφορετικά πράγματα.
Ενώ λοιπόν το μήνυμα του θεού Εα μοίραζε υποσχέσεις για φαγητό που θα έπεφτε από τον ουρανό υπάρχει και ένα κρυφό μήνυμα που προειδοποιεί για την μεγάλη πλημμύρα. «Από τη στιγμή που η Κιβωτός έχει κατασκευαστεί ο Ούτα-ναπίστι (δηλαδή ο Νώε) και η οικογένειά του επιβιβάζονται σε αυτή μαζί με τα ζώα και επιβιώνουν ενώ όλοι οι άλλοι πνίγονται» λέει ο καθηγητής.
Όπως εξηγεί με αυτό το επεισόδιο που εκτυλίσσεται σε μυθολογικό χρόνο, φαίνεται πως ξεκινά η χειραγώγηση των πληροφοριών και της γλώσσας. «Μπορεί να είναι το πρώτο παράδειγμα fake news».
Στην αρχαία γλώσσα της Βαβυλώνας μια από τις διφορούμενες φράσεις «ina lilâti ušaznanakkunūši šamūt kibāti» μεταφράζεται είτε ως «την αυγή θα υπάρξουν κέικ κούκου» είτε «την αυγή, βροχή θα πέσει πάνω στο σκοτάδι σας». Κάποιος άλλος θα μπορούσε να μεταφράσει την ίδια φράση ως «θα βρέξει πάνω στην αφθονία σας» ή «θα βρέξει πάνω σας πάλα πολύ».
Τα κίνητρα πίσω από αυτή την δημιουργική ασάφεια στα λόγια του Εα δεν είναι και τόσο ξεκάθαρα. Μπορεί απλά να ήθελε να δώσει έναν διφορούμενο χρησμό που θα επέτρεπε τόσες ερμηνείες ώστε κανείς να μην μπορούσε να τον κατηγορήσει πως δεν προέβλεψε τα γεγονότα ενώ θα μπορούσε να επιρρίψει την ευθύνη στους ανθρώπους που δεν τα ερμήνευσαν σωστά.
Τις εννέα πολύτιμες γραμμές, που αποτελούν το μήνυμα του Εα, τις συναντάμε στην 11η πλάκα στην οποία είναι σκαλισμένο το Έπος του Γκιλγκαμές που φυλάσσεται στο Βρετανικό Μουσείο. Πρόκειται για το αρχαιότερο έπος που έχει βρεθεί (c.2100 με1800 π.Χ.) και περιλαμβάνει θρύλους και ποιήματα των Σουμερίων για τον Γκιλγκαμές, μυθικό ή/και ιστορικό πρόσωπο και βασιλέα Ουρούκ που θεωρείται ότι έζησε την 3η χιλιετία π.Χ. Περιλαμβάνει βέβαια και τον περίφημο μύθο του Κατακλυσμού των Σουμερίων (περί το 700πΧ).
Η αποκάλυψη των όσων εξιστορούνται στο έπος το 1872 από τον ασυριολόγο Τζώρτζ Σμιθ, προκάλεσε μεγάλη αίσθηση καθώς ήταν εύκολα αντιληπτό πως ένα μέρος αυτού αφηγείτο την ίδια ιστορία με αυτή που βρίσκουμε στο βιβλίο της Γένεσης στη Βίβλο, δηλαδή την ιστορία της Κιβωτού του Νώε.
Πηγή: Telegraph