Εχουμε πολλές φορές υποστηρίξει την άποψη ότι το σχολείο οφείλει να υπηρετεί τον ιδρυτικό του ρόλο, που είναι αυτός της μετάδοσης γνώσεων και της διαπαιδαγώγησης των παιδιών με αξίες και υψηλά πρότυπα.
Αυτό όμως έρχεται σε αντίθεση με την κυρίαρχη τάση, στον δυτικό κυρίως κόσμο, όπου τις τελευταίες δεκαετίες τείνει να επιβληθεί αυτό που ο σπουδαίος Γάλλος στοχαστής Ζαν Κλοντ Μισεά έχει χαρακτηρίσει ως «σχολείο της αμάθειας»: Πρόκειται για το δημόσιο σχολείο που δεν επενδύει στη μόρφωση των παιδιών, αλλά εγκαταλείπει ουσιαστικά αυτό το έργο στους γονείς. Σε πολλές χώρες έχουν προκληθεί αντιδράσεις, οι οποίες οδηγούν στη λήψη μέτρων για την αποκατάσταση του μορφωτικού ρόλου του σχολείου, αλλά στη χώρα μας βρισκόμαστε ακόμη στη φάση της αποδόμησής του.
Αυτή η τάση έφτασε στην κορύφωσή της κατά την περίοδο της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, που με συγκεκριμένες παρεμβάσεις στόχευε συνειδητά στην κατάργηση του ελέγχου της εμπέδωσης της γνώσης και στην περικοπή ωρών από κρίσιμα μαθήματα.
Με την εξαίρεση της επαναφοράς μαθημάτων, όπως τα Λατινικά, και την εξέταση άλλων, όπως τα Αρχαία Ελληνικά στο γυμνάσιο, η κυβέρνηση της ΝΔ συνεχίζει ουσιαστικά την ίδια πολιτική σε ηπιότερη, θα λέγαμε, μορφή.
Ωστόσο, παραμένει γεγονός ότι είναι δυνατόν ν’ αποφοιτήσει ακώλυτα από το λύκειο μαθητής ο οποίος δεν έχει ανοίξει ποτέ του βιβλίο.
Η φετινή σχολική χρονιά ήταν ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς, στο μεγαλύτερο μέρος της, τα μαθήματα διεξήχθησαν εξ αποστάσεως.
Οι εκπαιδευτικοί έπρεπε να προσαρμοστούν σε αυτή την πρωτόγνωρη συνθήκη και οι γονείς να μετατρέψουν το σπίτι τους σε σχολική αίθουσα, εξασφαλίζοντας και οι δύο όλη την απαραίτητη υποδομή, με δικά τους έξοδα ως επί το πλείστον.
Ποια μέτρα όμως έλαβε το υπουργείο για να διασφαλιστεί ότι οι μαθητές έλαβαν το μορφωτικό αγαθό που οφείλει να τους παρέχει το δημόσιο σχολείο; Κανένα απολύτως.
Ενδίδοντας στον ακραίο μηδενισμό πως «η τηλεκπαίδευση δεν είναι εκπαίδευση», ακυρώνοντας δηλαδή στην πράξη την τεράστια προσπάθεια που καταβλήθηκε, κυρίως από την εκπαιδευτική κοινότητα, πήρε τα εξής μέτρα:
Αρχικά της μη διεξαγωγής των προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων στο γυμνάσιο και στο λύκειο, οπότε στέρησε τη δυνατότητα στους μαθητές να διαβάσουν τα βασικά σημεία της ύλης και να ελεγχθεί το τι έμαθαν.
Όπως περιέκοψε την ύλη για τις πανελλαδικές εξετάσεις, μπορούσε, εφόσον αυτό κρινόταν σκόπιμο, να την περικόψει και για τις υπόλοιπες τάξεις. Στο όνομα της κάλυψης της ύλης, που σημειωτέον είχε καλυφθεί έγκαιρα, αφού τη φετινή χρονιά χάθηκαν ελάχιστες ώρες (ούτε εκδρομές, ούτε περίπατοι, ούτε εκδηλώσεις, ούτε άλλες δραστηριότητες, από τις οποίες χάνονται διδακτικές ώρες, έγιναν), παρατάθηκε το σχολικό έτος.
Αυτό θα είχε νόημα, εάν αμέσως μετά την επιστροφή των μαθητών στο σχολείο γίνονταν διαγνωστικά τεστ προκειμένου να διαγνωστεί η εμπέδωση της ύλης από τους μαθητές και με, βάση τα πορίσματα των τεστ, εφαρμόζονταν στη συνέχεια προγράμματα ενισχυτικής διδασκαλίας για όσα παιδιά είχαν ελλείψεις.
Αυτό θα έδειχνε το γνήσιο ενδιαφέρον του υπουργείου για τη μόρφωση των παιδιών και όχι η παράταση του έτους για την κάλυψη δήθεν της ύλης, που η ποσότητά της αποτελεί μία αυθαίρετη επιλογή ούτως ή άλλως.
Τέλος το υπουργείο, σ’ ένα μνημείο λαϊκισμού, αλλά και ασάφειας, έστειλε οδηγία με βάση την οποία δεν θα ληφθούν υπόψη οι απουσίες που οφείλονται σε «λόγους ανωτέρας βίας», ὃ ἐστί μεθερμηνευμόμενον σε εντολή διαγραφής κάθε απουσίας που έγινε από μαθητές που μπορεί και να μην εμφανίστηκαν καθόλου στη διάρκεια της τηλεκπαίδευσης, αλλά και αργότερα, επειδή μπόρεσαν να προσκομίσουν δικαιολογητικά ότι έχουν κάποιο άτομο που ανήκει σε ευπαθή ομάδα στο σπίτι κ.λπ.
Η ευρηματικότητα του Έλληνα είναι παροιμιώδης. Δηλαδή, αντί να ζητήσει να καταγραφούν όλες αυτές οι περιπτώσεις παιδιών που, για διάφορους λόγους, βρέθηκαν εκτός της τηλεκπαίδευσης και να τους στηρίξει μαθησιακά, τους παρατάει στη μοίρα τους και τους προάγει, ή τους χορηγεί απολυτήριο, παρ’ όλο που στην ουσία δεν παρακολούθησαν τη φετινή χρονιά…
Είτε με δεξιά είτε με αριστερά, το σχολείο της αμάθειας καλά κρατεί (με τη συναίνεση των συνδικαλιστικών φορέων) και είναι ευθύνη των πολιτών ν’ απαιτήσουν από το δημόσιο σχολείο να επιτελεί τον ιδρυτικό του ρόλο.
***
Δρ. Τάσος Χατζηαναστασίου - Εκπαιδευτικός