Πέντε τοις εκατό των καρκίνων παγκοσμίως σχετίζονται με τον ιό HPV, γνωστό κι ως ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων. Ποιος είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος πρόληψης μόλυνσης από τον ιό και τι θέση έχει ο εμβολιασμός σ′ αυτή, δεδομένου του ότι ένα από τα αποτελεσματικότερα εμβόλια είναι αυτό έναντι του ιού HPV;
Μιλά στην HuffPost η δρ. Αρτεμις Τσίτσικα
- Ποιες οι δυνητικά ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις του ιού HPV στον άνθρωπο;
Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων HPV είναι ιδιαίτερα συχνός στον άνθρωπο και μπορεί να προκαλέσει καρκίνο! Μάλιστα, υπολογίζεται ότι 5% των καρκίνων παγκοσμίως σχετίζονται με τον ιό HPV. Υπάρχουν αποδεδειγμένα ογκογόνοι τύποι του ιού που προκαλούν καρκινογένεση σε άνδρες και γυναίκες στο γεννητικό σύστημα, τον πρωκτό και τον στοματοφάρυγγα, ενώ κάποιοι άλλοι ορότυποι προκαλούν τα καλοήθη μαλακά ογκώματα στην γεννητική περιοχή, τα κονδυλώματα, τα οποία είναι ωστόσο ενοχλητικά και δύσμορφα και επηρεάζουν την σεξουαλική ζωή και την καθημερινότητα νέων ανθρώπων.
- Πώς μπορεί να χτίσει κανείς μια κουλτούρα βέλτιστης φροντίδας υγείας;
Η πρόληψη μόλυνσης από τον ιό και η εξέλιξή της σε χρόνια λοίμωξη που μπορεί να οδηγήσει σε καρκινογένεση έχουν σχέση με επιλογές του τρόπου ζωής και την κατάκτηση της ευεξίας. Η ποιοτική διατροφή, η φυσική άσκηση, η θετική ψυχολογία και η αποφυγή της χρήσης καπνού και τοξικών ουσιών αποτελούν “ασπίδα” κατά της HPV νόσου. Στην κουλτούρα της βέλτιστης φροντίδας υγείας σημαντική θέση κατέχουν πάντα οι απαραίτητοι εμβολιασμοί, σε όλες τις ηλικίες, και ένα από τα αποτελεσματικότερα εμβόλια είναι αυτό έναντι του ιού HPV.
- Γιατί πρέπει να κάνουμε το εμβόλιο κατά του ιού HPV;
Το εμβόλιο αυτό προστατεύει από επτά ογκογόνους τύπους του ιού HPV (16,18,31,33,45,52,58), οι οποίοι σχετίζονται με 90% των καρκίνων στους οποίους εμπλέκεται ο ιός : τραχήλου μήτρας, αιδοίου, κόλπου, πρωκτού και στοματοφάρυγγα. Το εμβόλιο προστατεύει και από τους τύπους 6,11 που προκαλούν το 90% των γεννητικών κονδυλωμάτων, το συχνότερο σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα, με πιθανότητα εκδήλωσης σε 1 στα 100 άτομα κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
- Ποιο το κόστος του συγκεκριμένου εμβολίου;
Από τον Μάρτιο του 2022, ο εμβολιασμός έναντι του ιού HPV χορηγείται χωρίς καμία χρέωση και στα αγόρια, αφού έχει αποδειχθεί ότι τα αφορά και τα προφυλάσσει από μορφές ανδρικού καρκίνου και τα κονδυλώματα. Επίσης, με τον εμβολιασμό και των αγοριών, ενισχύεται και η προστασία των κοριτσιών και εξασφαλίζεται η ισότητα στο πολύτιμο αγαθό του εμβολιασμού.
- Ποιοι οι σημαντικότεροι στόχοι του εμβολιασμού κατά του ιού HPV;
Σημειώνεται ότι, στις ανεπτυγμένες χώρες, η συχνότητα του καρκίνου του στοματοφάρυγγα που συνδέεται με τον HPV είναι 4 φορές πιο συχνός στους άντρες, και τείνει να ξεπεράσει τη συχνότητα του καρκίνου τραχήλου μήτρας των γυναικών, που κατεξοχήν συνδεόταν με τον ιό HPV. Ένας επιπλέον σημαντικός στόχος του εμβολιασμού και των δύο φύλων, που ήδη αναφέρθηκε, είναι η μείωση της κυκλοφορίας του ιού στην κοινότητα με αποτέλεσμα την προστασία (συλλογική ανοσία) και ακολούθως την δραστική μείωση της συχνότητας όλων των HPV σχετιζόμενων νοσημάτων.
- Σε τι ηλικίες συστήνεται ο εμβολιασμός κατά του ιού HPV στην Ελλάδα;
Ο εμβολιασμός των εφήβων στην Ελλάδα συστήνεται και χορηγείται δωρεάν στις ηλικίες 9-18 ετών. Είναι απαραίτητος για όλους τους εφήβους, κατά προτίμηση στην ηλικία των 9-11 ετών, όπου υπάρχει ακόμη συστηματική παρακολούθηση από τον Παιδίατρο, η ανοσολογική απάντηση είναι η μέγιστη, η συμμόρφωση των εφήβων στις ιατρικές οδηγίες είναι υψηλή, ενώ η πρόληψη παρέχεται εγκαίρως πριν την πιθανότητα έκθεσης στον ιό (ο ιός HPV μεταδίδεται και με μη ολοκληρωμένη σεξουαλική επαφή). Πριν την ηλικία των 15 ετών εφαρμόζονται δύο δόσεις εμβολίου, το οποίο αποτελεί επίσης κίνητρο για τον εμβολιασμό κατά την πρώτη εφηβεία (9-11 ετών), Σε περίπτωση που χαθεί η ευκαιρία να γίνει το εμβόλιο σε αυτή τη χρονική συγκυρία, τότε μεταβαίνουμε στην ηλικία των μεγαλύτερων εφήβων. Να θυμίσουμε όμως ότι για τις ηλικίες 15-18 ετών συστήνονται τρεις δόσεις και το προνόμιο της δωρεάν χορήγησης ισχύει έως τις 31/12/24.
Άρτεμις Κ. Τσίτσικα
Αναπλ. Καθηγήτρια Παιδιατρικής-Εφηβικής Ιατρικής Ε.Κ.Π.Α.
Επιστ. Υπεύθυνος Μονάδας Εφηβικής Υγείας (Μ.Ε.Υ.)
Β Παιδιατρική Κλινική Ε.Κ.Π.Α.
Νοσοκομείο Παίδων ”Π. & Α. Κυριακού”
Υπεύθυνη Προγραμμάτων Κατάρτισης του Υπουργείου Υγείας
Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής (ΕΕΕΙ)
Διευθύντρια ΠΜΣ «Στρ. Αναπτυξιακής και Εφηβικής Υγείας»