Μετά από σχεδόν τέσσερα χρόνια, έγινε μια επανεκκίνηση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο διάλογο για τα στρατιωτικά μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), σηματοδοτώντας ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της εξομάλυνσης των ιστορικών θαλάσσιων διαφορών μεταξύ των δύο κρατών.
Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα στις 13 Νοεμβρίου στη Άγκυρα και συμμετείχαν αντιπροσωπείες από τα υπουργεία Άμυνας των δύο χωρών, καθώς και πολιτικοί αξιωματούχοι.
‘Οπως ανακοινώθηκε από το υπουργείο Εθνικής ’Αμυνας, οι δύο πλευρές συμφώνησαν κατ’ αρχήν, να υλοποιήσουν ή να επανενεργοποιήσουν δραστηριότητες ΜΟΕ κατά τη διάρκεια του έτους 2024, από τον συμφωνημένο προηγουμένως κατάλογο ΜΟΕ. Η συνάντηση διεξήχθη σε θετικό πνεύμα, επισημαίνεται στην ανακοίνωση.
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν επίσης να δημιουργήσουν μηχανισμό σημείων επαφής για επικοινωνία και διευκόλυνση της εφαρμογής των συμφωνηθέντων ΜΟΕ. Η επόμενη συνάντηση θα φιλοξενηθεί από την ελληνική πλευρά, προστίθεται στην ανακοίνωση.
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε το τουρκικό υπουργείο Αμυνας, οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν σε κρίσιμα μέτρα που πρέπει να εφαρμοστούν στην περιοχή του Αιγαίου, η οποία αποτελεί εδώ και καιρό πηγή διαμάχης.
Μεταξύ των βασικών σημείων που εξετάστηκαν ήταν η καθιέρωση απόστασης ασφαλείας μεταξύ πολεμικών πλοίων, η αποτροπή πτήσεων μαχητικών αεροσκαφών σε χαμηλό ύψος πάνω από πολεμικά πλοία και η αποφυγή επικίνδυνων ελιγμών από πολεμικά πλοία, όπως αναφέρουν τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης.
Τα μέτρα αποσκοπούν επίσης στην ελαχιστοποίηση των προειδοποιητικών μηνυμάτων μεγάλης διάρκειας και ευρείας περιοχής προς τη θαλάσσια και εναέρια κυκλοφορία και των υποβρύχιων τέλεξ για τα υποβρύχια, ανέφερε η εφημερίδα Hürriyet.
Αποκαλύφθηκαν επίσης σχέδια για τη δημιουργία μιας απευθείας γραμμής επικοινωνίας μεταξύ των δύο Αρχηγείων Τακτικής Αεροπορία στο Εσκισεχίρ και στη Λάρισα αντίστοιχα, με στόχο την αποτροπή της λανθασμένης αναγνώρισης των αεροσκαφών κατά τη διάρκεια των πτήσεων και την αποφυγή επεισοδίων μεταξύ μαχητικών αεροσκαφών, γράφει η τουρκική εφημερίδα.
Επικεφαλής των αντιπροσωπειών ήταν ο Τούρκος υπουργός Αμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ και ο Χάρης Λαλάκος, γενικός γραμματέας του υπουργείου Αμυνας και σύμβουλος του υπουργού Νίκου Δένδια.
Η επανέναρξη των συνομιλιών ακολουθεί μια διπλωματική αναθέρμανση των σχέσεων που ξεκίνησε κατά τη συνάντηση μεταξύ του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν και του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη λιθουανική πρωτεύουσα Βίλνιους στις 13 Ιουλίου. Και οι δύο ηγέτες εξέφρασαν τη δέσμευσή τους να ”ανοίξουν μια νέα σελίδα στις σχέσεις”.
Η συνάντηση οικοδόμησης εμπιστοσύνης βασίζεται στα θεμέλια που τέθηκαν κατά τη διάρκεια των συνομιλιών στην Αθήνα στις 16-17 Οκτωβρίου μεταξύ διπλωματών της Τουρκίας και της Ελλάδας. Οι αναπληρωτές υπουργοί Εξωτερικών, Μπουράκ Ακσαπάρ και Κώστας Φραγκογιάννης ηγήθηκαν των αντιπροσωπειών, εξετάζοντας την πρόοδο που έχει σημειωθεί από την προηγούμενη συνάντηση στην Άγκυρα στις 22 Μαρτίου.
Ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν χαιρέτισε μια νέα και θετική εποχή στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, καθώς υποδέχθηκε τον Έλληνα ομόλογό του Γιώργο Γεραπετρίτη στην Άγκυρα τον Σεπτέμβριο: ”Η Άγκυρα και η Αθήνα έχουν διαφορές απόψεων στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο. Οι πλευρές πρέπει τώρα να φέρουν μια νέα προσέγγιση για την επίλυση των προβλημάτων τους”, δήλωσε ο Φιντάν στους δημοσιογράφους μετά από συνομιλίες με τον Γεραπετρίτη.
Ο Μητσοτάκης και ο Ερντογάν συναντήθηκαν αργότερα στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο.