Εν μέσω σφοδρών εντάσεων και πολλών προειδοποιήσεων για την προκλητικότητα της Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο, πραγματοποιήθηκε στη Βάρνα η συνάντηση μεταξύ του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν - Κλοντ Γιούνκερ και του Τούρκου προέδρου Ρετζεπ Ταγίπ Ερντογάν, παρουσία του πρωθυπουργού της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ.
Κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου, που ακολούθησε της συνάντησης, ο Τουσκ επανέλαβε τα μηνύματα που είχε στείλει πρόσφατα η Σύνοδος Κορυφής για την προκλητικότητα της Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά και για την φυλάκιση των Ελλήνων αξιωματικών. «Εκφράσαμε τις ανησυχίες μας για τη δραστηριότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο και για το γεγονός ότι η Τουρκία έχει φυλακίσει πολίτες της ΕΕ. Η ΕΕ στέκεται αλληλέγγυα πίσω από τη Δημοκρατία της Κύπρου σε σχέση με το δικαίωμα της Κύπρου να εκμεταλλεύεται τους φυσικούς της πόρους και φυσικά τούτο μέσα στη δική της ΑΟΖ», τόνισε.
Επίσης, επεσήμανε ότι η ΕΕ κατανοεί ότι η Τουρκία πρέπει να προστατέψει την ασφάλειά της μετά το πραξικόπημα, «αλλά εκφράζουμε ανησυχίες για τις μεθόδους που εφαρμόζει η Τουρκία προς αυτόν τον σκοπό. Και σε αυτόν τον τομέα είμαστε έτοιμοι να παράσχουμε βοήθεια».
Εκφράστηκαν επίσης οι ανησυχίες της ΕΕ για τις τουρκικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στον κουρδικό θύλακα του Αφρίν της Συρίας.
Ερντογάν: Οι Τουρκοκύπριοι να συμπεριληφθούν ισότιμα στην Ανατολική Μεσόγειο
Από την πλευρά του ο Ερντογάν επεσήμανε ότι «ευελπιστούμε ότι οι άσχημες στιγμές της σχέσης ΕΕ - Τουρκίας έχουν μείνει στο παρελθόν. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να συζητήσουμε. Επιθυμούμε επιτάχυνση των διαδικασιών ένταξης στην Ένωση. Συζητήσαμε τρόπους βελτίωσης των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας». Ωστόσο, τόνισε ότι η ΕΕ θα πρέπει να πάψει να είναι τόσο επικριτική απέναντί στην Τουρκία, «ιδιαίτερα κάποιες χώρες της ΕΕ. Ζητώ από τα κράτη της ΕΕ να συμπεριφέρονται με τίμιο τρόπο». Μάλιστα είπε ότι οι Τουρκοκύπριοι πρέπει να συμπεριληφθούν ισότιμα σε ζητήματα που αφορούν την Ανατολική Μεσόγειο.
Όσο για τις επιχειρήσεις στη Συρία, ο Τούρκος πρόεδρος επεσήμανε ότι ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας που διεξάγει η Τουρκία δεν θα πρέπει να τυχαίνει μη ορθής κριτικής ενάντια στην χώρα του. «Οι μάχες μας κατά της τρομοκρατίας θα συνεχίσουν. Η ΕΕ είναι ένας στρατηγικός εταίρος της Τουρκίας, θα ήταν λάθος να απομονωθεί» τόνισε.
Ο Τούρκος Πρόεδρος προσήλθε στη συνάντηση με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, με τον υπουργό αρμόδιο για θέματα ΕΕ, Ομέρ Τσελίκ και με τον υπουργό Ενέργειας Μπεράτ Αλ Μπαϊράκ.
Γιούνκερ: Να επικεντρώσουμε στα θέματα Ελλάδας και Κύπρου
Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ είπε ότι θα ήθελε η Τουρκία να αποτελέσει έναν πραγματικό στρατηγικό εταίρο της ΕΕ. Όμως, όπως υπογράμμισε, τα θέματα Ελλάδας και Κύπρου είναι αυτά που θα καθορίσουν σε σημαντικό βαθμό τις σχέσεις μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας. Έτσι, ζήτησε από τον Τούρκο πρόεδρο να «επανεξετάσει» το ζήτημα της κράτησης των Ελλήνων στρατιωτικών και να προχωρήσει στην άμεση αποφυλάκισή τους, ει δυνατόν πριν από το ορθόδοξο Πάσχα.
Πρόσθεσε ότι η ΕΕ και η Τουρκία χρειάζεται να έχουν έναν ανοιχτό και ειλικρινή διάλογο, έχουν πολλά κοινά συμφέροντα, αλλά και κοινές προκλήσεις στις οποίες χρειάζεται να εργαστούν μαζί.
Σε ό,τι αφορά στην εισβολή στη Συρία, είπε θα πρέπει να ακολουθείται το διεθνές δίκαιο.
Για το προσφυγικό, ο πρόεδρος της Κομισιόν είπε ότι η Τουρκία αποδείχθηκε πολύ αποτελεσματική, ενώ απαντώντας στην κριτική Ερντογάν για την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, είπε ότι «τα κράτη μέλη της ΕΕ είναι αυτά που προσφέρουν τα χρήματα στην Τουρκία. Έτσι οι Τούρκοι φίλοι μας που λένε ότι δεν έχουμε κάνει πολλά, θα πρέπει να ξέρουν ότι λειτουργούμε βάσει κανόνων. Η ΕΕ θα εκπληρώσει όλες τις υποχρεώσεις της».
«Κατορθώσαμε να ανταλλάξουμε απόψεις για στρατηγικά θέματα. Σέβομαι το τουρκικό έθνος. Θέλουμε η Τουρκία να είναι ένας πραγματικά στρατηγικός εταίρος για την ΕΕ και θα πρέπει να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για έναν ανοικτό διάλογο, να βρούμε αυτά που μας ενώνουν» είπε επίσης ο Γιούνκερ. Όσο για τα εσωτερικά της γείτονος, ο Γιούνκερ επεσήμανε ότι η κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην Τουρκία θα πρέπει να σταματήσει και ότι δεν χρειάζεται να φυλακίζει δημοσιογράφους. «Είναι μία ισχυρή χώρα, με ένα ισχυρό κράτος, θα πρέπει να επιστρέψει σε συνθήκες κανονικότητας».