Ιθάκη, Τροία, Θήβα κ.ο.κ: Όλοι γνωρίζουμε τοπωνύμια όπως αυτά, που δεσπόζουν στην ιστορία και μυθολογία της αρχαίας Ελλάδας- ωστόσο σε αρκετές περιπτώσεις, το «σήμερα» και το «χθες» απέχουν, καθώς το πέρασμα του χρόνου και οι καταστροφές είτε έχουν εξαφανίσει πρακτικά από τον χάρτη πόλεις, ναούς, μνημεία κ.α., είτε έχουν προκαλέσει «αποκλίσεις» ανάμεσα στις τοποθεσίες όπου βρίσκονταν οι πόλεις αυτές στην αρχαιότητα και το πού βρίσκονται σήμερα. Ως εκ τούτου, ένας ταξιδιώτης ο οποίος θέλει να επισκεφθεί σημεία ιστορικού ενδιαφέροντος στη χώρα μας, μπορεί να μπερδευτεί ή να χαθεί αναζητώντας τις περιοχές για τις οποίες έχει διαβάσει στα αρχαία κείμενα.
Αυτό το κενό σπεύδει να καλύψει η εφαρμογή για iPad ToposText, που δημιουργήθηκε με τη στήριξη του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη από τον Τζον Μπρέιντι Κίσλινγκ, ιστορικό, αρχαιολόγο και πρώην διπλωμάτη των ΗΠΑ - σύμβουλο της πρεσβείας στην Αθήνα και επικεφαλής του τμήματος πολιτικών υποθέσεων, ο οποίος ζει πλέον στην Ελλάδα.
Το ToposText, όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του, αποτελεί «ένα νέο interface που συνδέει τους αναγνώστες και ταξιδευτές με την πιο αρχαία φιλολογική κουλτούρα και το ελληνικό τοπίο που την ενέπνευσε».
Το ToposText παρουσιάζει 5.000 τοποθεσίες που «πρωταγωνιστούν» στην αρχαία ελληνική ιστορία, από αρχαίες πόλεις και ναούς μέχρι φρούρια, μουσεία και χώρους ανασκαφής, κυρίως στην Ελλάδα (αν και υπάρχουν και κάποια σημεία ενδιαφέροντος από την Ισπανία ως τον Καύκασο). «Συνδέει αυτά τα μέρη με τους αρχαίους συγγραφείς που έγραψαν σε αυτά στα ελληνικά ή τα λατινικά».
Η έμπνευση για την εν λόγω εφαρμογή (η οποία διατίθεται δωρεάν στο iTunes της Apple για το iPad και πρόκειται να κυκλοφορήσει σύντομα για iPhone, αλλά και Android συσκευές) προήλθε από τα ταξίδια του κ. Κίσλινγκ στη χώρα μας (με αυτοκίνητο/ ποδήλατο/ πεζοπορία), κατά τα οποία συνειδητοποίησε πόσο χρήσιμο θα ήταν, εάν κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του είχε τα κείμενα αρχαίων ιστορικών, ταξιδιωτών ή γεωγράφων διαθέσιμα ανά πάσα στιγμή, να του παρέχουν ιστορικές και πολιτιστικές πληροφορίες για τα μέρη τα οποία επισκεπτόταν.
«Λατρεύω να ταξιδεύω στην Ελλάδα, είναι μια χώρα όπου ο κάθε λόφος έχει ιστορία- και με ενοχλούσε που στα ταξίδια μου βρισκόμουν σε μέρη για τα οποία δεν γνώριζα ότι παρουσιάζουν ενδιαφέρον μέχρι που ήταν πολύ αργά και είχα φύγει από εκεί» είπε στη HuffPost Greece ο κ. Κίσλινγκ. Οπότε, όπως προσθέτει, πριν λίγα χρόνια άρχισε να συγκεντρώνει αρχαία κείμενα από το Ίντερνετ. «Όπως αποδεικνύεται, το μεγαλύτερο μέρος της αρχαίας ελληνικής γραμματείας είναι διαθέσιμο δωρεάν, μεταφρασμένο στα αγγλικά, κάπου στο Ίντερνετ. Προσπαθούσα να έχω μαζί μου πολλά αρχαία κείμενα ενώ ταξίδευα. Όσο ταξιδεύεις, είναι δύσκολο να βρεις σχετικά κείμενα, δεν ξέρεις ποιο κείμενο είναι σημαντικό».
Όπως αναφέρει, κάποια στιγμή συνειδητοποίησε ότι η τεχνολογία επιτρέπει την οργάνωση/ σύνδεση των κειμένων σχετικά με τις τοποθεσίες με τις ίδιες τις τοποθεσίες. «Ανακάλυψα ότι υπάρχουν online πηγές με ονόματα και συντεταγμένες για χιλιάδες χώρους αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και σκέφτηκα ότι θα ήταν πολύ εύκολο να βάλω μαζί κείμενα και ονόματα. Μπορούσα να το κάνω, και το έκανα- αν και αργότερα συνειδητοποίησα ότι ήταν δυσκολότερο από ό,τι πίστευα, αλλά κατά τη διάρκεια αυτών των τριών ετών έμαθα πολλά, οπότε άξιζε τον κόπο. Και αυτό που ελπίζω είναι ότι χιλιάδες επισκέπτες στην Ελλάδα θα είναι σε θέση να δουν τον τόπο μέσα από τα δικά μου μάτια τώρα».
Ερωτηθείς για την προσωπική του προτίμηση όσον αφορά στον άγνωστο αρχαιολογικό πλούτο της χώρας μας, ο κ. Κίσλινγκ επισημαίνει τον Ραμνούντα στην Αττική, με τον αρχαίο ναό της Νέμεσης- ο οποίος ήταν και ο σημαντικότερος λατρευτικός χώρος της θεάς στην αρχαία Ελλάδα: «Είναι ο ομορφότερος άγνωστος αρχαιολογικός χώρος στην Αττική και πιθανώς σε όλη την Ελλάδα- και η Νέμεση είναι μια θεά την οποία κάθε λογικός άνθρωπος θα έπρεπε να σέβεται».
Την εφαρμογή ανέπτυξε η ελληνική εταιρεία Pavla S.A. και περιέχει πάνω από 5.000 τοποθεσίες και 240 αρχαία κείμενα, μεταφρασμένα στα αγγλικά, διανύοντας μία περίοδο από τη Νεολιθικη΄Εποχή μέχρι τον 2ο αιώνα μ.Χ. Επιλέγοντας μια τοποθεσία, από τον χάρτη ή τη λίστα, ο χρήστης μεταφέρεται σε έναν πίνακα με μικρά αποσπάσματα/ περιγραφές από αρχαία κείμενα στα οποία αναφέρεται η περιοχή, και στη συνέχεια, εφόσον το επιθυμεί, μπορεί να δει και τα πλήρη κείμενα, όπου τα τοπωνύμια είναι υπογραμμισμένα και επισημαίνονται στον χάρτη. Οι περισσότερες από τις συντεταγμένες προέρχονται από τη βάση δεδομένων «Πλειάδες» (Pleiades), ενώ αξιολογούνται βάσει του ενδιαφέροντος που παρουσιάζουν από πλευράς μνημείων που μπορεί να δει κανείς εκεί.
Όσον αφορά στο μέλλον της εφαρμογής, ο κ. Κίσλινγκ λέει ότι υπάρχουν ιδέες για εμπλουτισμό της, όπως να αποκτήσει περισσότερες δυνατότητες προσδιορισμού/αντίληψης περιοχής, αλλά και να αποκτήσει τη δυνατότητα αναζήτησης ατόμων (ιστορικών προσωπικοτήτων) πέρα των τοποθεσιών. «Επίσης θέλουμε να βελτιώσουμε τους χάρτες- εν τέλει, θεωρούμε ότι η τεχνολογία παρέχει απεριόριστες δυνατότητες, είναι μόνο θέμα φαντασίας».